(V); bearrixen; bearrizen (V-arr); bearizan (Añ (V)); biarrizan; biarrixan; bierrixen (V-ger); biarrezan (V-ger) Ref.: A Apend; Ort Voc 137; Gte Erd 213.
Necesidad. "Indigencia (V)" Añ. "Biarrezana oki, tener necesidad" Ort Voc. "Egun okaz lo bearrizenean nago (V-arr)" Gte Erd 213. v. behar i. Tr. No se documenta en los textos hasta fines del s. XIX. Sólo meridional, propio sobre todo de autores vizcaínos. En DFrec hay 14 ejs.
Autorturiko eta autortu bagako pekatuak eta donaustea bera autortuteko bear izanean geldituten da. Itz Azald 142. Etzirean eguno premiñan edo ezeren bearrizanean aurkittu, Josetxo Ondartzan agertuzaneskero. Echta Jos 240. Zorionean, ezeren bear izanik ezeukela bizi izan zirean. Ib. 356. Noren bitartez erakutsiko doguz gure beste bear izanok? A EEs 1916, 108. Biarbada guk baño aren biar-ixan geiago euki lei. Kk Ab I 9. Beraz, esakera orrek diño: biarrak, edo biar-ixanak, lana eragiten daula. Ib. 107. Jaunak biarrixana danian bakarrik emoten daula bere eskarra edo grazia. Ib. 28. Zure ogasunak gure bearrizenak baño geiago dirala. Eguzk LorIl 11 (ap. DRA). Domeka ta jai-egunetan, bearrizan barik, otsein-lanetan iñardutea galerazten dausku irugarren aginduak. KIkV 66. (KIkG 52 bear gabe) Bearrizanean dagozan Eleiza, Seminario, Gexoetxe ta Landerretxeai laguntzeko. Ib. 80. Arima ta gorputzagazko bearrizanetan. Ib. 80. Gure gorputz eta gogoaren bearrizanetara erdu gaitezentzat. Zink Crit 76. Beren bear-izanak ornitzeko asmotsu diran txiroetzaz. EgutTo 4-3-1923 (ap. DRA ). Naiz yan, edan, itsarrik egon, lo egin, atseden, lan egin, naiz gizatasunaren beste bear-izanen azpian bizitea. Pi Imit I 22, 2 (SP, Ol behar, Mst, Ip beharrüne). Etorri zadiz nigaz, ene semia, zure mattasunaren biar-ixan andijan nagolako. Altuna 98. Beti be esateuskun alako baten misiñuek etxien emon biar zituela, baeguela biarrizana-ta. Kk Ab II 53. Mediku jauna be bere etxetik biarrixan barik atarata. Ib. 8. Ezin daikela iñok esan iñoren biar-ixanik eztauala iñoiz ixango. Otx 151. Ardaua edango leuke irabazijakaz eta eleuke ixango ura edateko biar-ixanik. Ib. 153. Kukulumutxu jarri ta prakak erazten asi zan Bertolda gorputzeko biar-ixanen bat egittia erakutsi gura baileuan. Ib. 64. Milla ta milla gauzaren biar-ixanatan zagozala. Ib. 126. Sendi guztien bearrizanak be eztira bardiñak izaten; batzuk besteak baño geitxuago bear dabe. Eguzk GizAuz 175. Daukanak eztaukanari ta bearrizanean dagoanari al eta bear besteko laguntza emon bear dautsala. Ib. 12. Olako atsegin sainduak eman ditidazu Zure errukiz, nere bear-izanari begira. Or Aitork 274. Lurreti etzean bear eudien guztie ezin eudiela atara ta, etzeko bear-ixenak estalduteko, askok eukiten eudien auntz-taldetxoen bat edo. Akes Ipiñ 31. Bitartean, senargei bear-izan gorririk ez ebanez... Erkiag Arran 64. Irakatsi on baten bear-izana euken areik. Bilbao IpuiB 237. Presondegian dagona ba daki, eta edozeren men izango dana, edozeren bearrizana izango dauana. Erkiag BatB 194. Ala balitz ere, Jainkoaren bear-izana ezta orrekin agortzen. Vill Jaink 64. Ogi sobria emon daiogun / bear izana daukanai. BEnb NereA 249. Etengabeko lan portitzak, oro gainditzen baitu, bearrizan gorriak gogorraldian bezelatsu. Ibiñ Virgil 72. Elizaz landa badu beste bearrizanik euskera errukarri onek. Ib. 22. Eztauko beste Macpherson baten bearrizanik gure erritar literatura ugariak! Alzola Atalak 147. Bierrixenien nauelako ez, seme alaba ta 'llobat ondo irebazten daukuaz-da. Ib. 93. Santuen (kristauen) bearrizanak arindu. Ker Rom 12, 13 (Ol bearraldi). Elizaren bear-izanak dakarrez gogora. Onaind STeresa 78. Ez eizue nire ardurarik izan, munduak onezkero ez dauka nire bear-izanik. Ib. 109.