Bilatzailea

Sinopsia

Egileak 100 kontzeptu aurkezten dizkigu, batzuk aipatzea aldera: alperra, garia eta artoa, maiatza, jana eta lana... Kontzeptu horien gainean, edo iraulian nahi bada, sortu diren errefrauak biltzen ditu, nork, noiz eta zer adierazi nahi duen azalduz.

Sinopsia

Argitalpen honek Gasteizko Udalerriko, 64 herriak barne, toponimia historikoaren ikerketari bukaera ematen dio. Lan guzi hau Euskaltzaindiaren eta Gasteizko Udalaren elkarkidetza-hitzarmenari esker gauzatu ahal izan da. Orain arte Malizaeza, Ubarrundia, Langraiz, Arratzua eta Dibiñako lehena argitaratu dira. Oraingoan, egitasmoari bukaera emanez, Dibiñako bigarren eta azken zatia aurkezten da eta Artatza, Gereña, Legarda, Mandoia, Martioda, Orobarren, Ortogoien eta Uribarri Dibiña herrietako toponimia biltzen du.

Sinopsia

Euskaltzaindia aitzindaria izan da Hizkuntzen Historia Sozialaren garapen metodologikoaren alorrean. Euskararen Historia Soziala proiektuan garatu diren metodologia eta lan tresna berritzaileak nazioartean ezagutarazteko eta partekatzeko asmoz Taxonomy proposal for the (historical) sociology of language research: a Basque Contribution (Euskaltzaindia 2024) argitaratu dute Mikel Zalbidek eta Lionel Jolyk, ingelesez. Hizkuntzen Historia Soziala asko garatzen ari den iker-alorra da nazioartean. Iker-alor honek monografia asko dituen arren, oinarri teoriko-metodologiko orokorrik eta luze-zabal onarturik ez ditu. Euskararen Historia Soziala proiektuak ekarpen bat egin nahi izan du eta proposamen bat eskaini nahi izan die nazioarteko ikerlariei, bereziki soziolinguistikaren eta hizkuntza soziologiaren alorretan lan egiten dutenei.

Sinopsia

Euskararen norabideari buruzko formulazio-lan sistematiko eta kolektiboa egiten ari da Euskaltzaindia. Lan horrek dituen adar desberdinen artean, hemen aurkezten dugun ponentzia hau prozesuaren erdigune edo enbor izateko asmoz egin da.

Sinopsia

Junes Casenave-Harigile (1924-2018) apezak pastoral asko idatzi zituen. Horietatik hamaika taularatu ziren; aldiz, zortzi aurkeztu gabe geratu ziren. Horiek orain argitaratuko ditugu, lehen tomo honetan lau (Agosti Etxekopar, Atarratze, Barkoxe eta Dabid pastoralak) eta gainerako lauak, ordea, bigarren tomorako utzi dira.

Sinopsia

2022ko edizioan Resurreccion Maria Azkue haur eta gazteentzako literatura sarietan sarituak izan diren idazle gazteen narrazioak eta olerkiak.

Sinopsia

1920n Euskera agerkaria sortu zen eta 100 urtean Euskaltzaindiaren bizitza akademikoa eta bere lan esparruetako ikerketa-artikulu originalak, liburu-aipamenak eta antzekoak argitaratu ditu. 2021tik aurrera, Akademiaren bizitza akademikoaren berri emateko asmoz, Euskaltzaindiaren buletina sortu zen. Aldiz, Euskera ikerketa aldizkarian bestelako eduki zientifikoak argitaratzen jarraitu dira.

Sinopsia

Lan kolektibo honetan, hizkuntza-zuzenbidearen inguruko xedapen nagusiak euskaratu dira, bai Europakoak, bai mundu-mailakoak; bereziki barruratu dira Espainiako erresumako eta Frantziako errepublikako xedapenak. Horrela, lurralde euskaldunetan aplikatu beharreko legeria euskaraz laburbildu da.

Sinopsia

Adierazpen horietako asko Akademiaren Euskera aldizkarian argitaratu izan dira eta beste batzuk Azkue Bibliotekako Artxiboan daude.

Erabat sakabanaturik zeudenez gero, Sustapen batzordeak argitalpen berezi batean biltzea erabaki du. Hala egin zuen 2006. urtean ordura arteko 32 adierazpen biltzen zituen Euskaltzaindiaren adierazpenak izenburuko argitalpenean (Jagon bilduma, 3). Euskaltzaindiak, geroztik ere, zeregin horretan jarraitu du eta jadanik 69 dira eman dituen adierazpenak. Hori dela eta, Sustapen batzordeari egoki iruditu zaio adierazpenen bilduma eguneratua argitaratzea.

Sinopsia

Bonifacio Echegarayren figura (Zumaia, 1878-Durango, 1956), Euskal Herrian Don Boni izenez ezagunagoa, ahanzturan zen euskal letren munduan, 2021. urte amaieran, idazle eta intelektual talde batek berreskuratzearen beharra ikusi zuen arte. Liburu honek Bonifacio Echegaray abokatu euskaldunak 1927 eta 1933 artean idatzitako artikuluak jasotzen ditu garai hartako euskal prentsa osatzen zuten egunkari ezberdinetan. Kazetaritzako edozein bildumak bezala, honek momentu historiko bat erakusten du, eta gaur egun eragiten diguten eta Euskal Herrian ildoak eta agenda politikoa markatzen duten hainbat gai ulertzen laguntzen du. Laburbilduz, Echegarayk euskal ekintza batasuna defendatzen du, politika alderdikoirik gabekoa eta, noski, euskararentzat ondorio positiboak izango lituzkeen hizkuntza politika eraginkorra.

Sinopsia

Nafarroako gaztetxoen arteko ahozko jarduna baino ikuspegi orokorragoa ematen da hemen, antzeko arazoa baita Euskal Herri guzian. Aditu eta arituen iritziak eta gogoetak jaso dira, oso ikuspegi eta abiapuntu diferenteetatik eginak. Aditu gisa egin nahi edo egiten ari diren proposamenen eta proiektuen berri eman digutenak; euskararen normalizazioan ahozko jardunak duen garrantziaz gogoeta egin dutenak; irakaskuntzan nola heltzen dioten arlo honi eta zer planteamendu egiten duten adierazi digutenak. Baita eskolaz kanpo zer ekimen eramaten diren aurrera azaldu digutenak ere, hain zuzen ere, ikastola eta eskoletan euskaldundu diren haurrek eta gazteek euskarazko sarea izan dezaten.

Sinopsia

J.R. Minondori buruzko argitalpenean erabilitako estruktura bertsua jarraitu dute aztertzaileek I. Bergararenean ere. Lehenbiziko liburukian “Edizioa” izenekoan, izkribuetan aurkitu dituzten alderdi guziak izan dituzte aztergai, hala nola I. Bergararen idazteko modua, hizkiak, hitz elkartu eta bereziak, puntuazioa, laburdurak eta abar. Baina egungo irakurlea kontuan hartuz, testu horien transkripzioa, salbuespenak salbuespen eta zailtasunak zailtasun, egungo grafiara egokitzen saiatu dira, interesatuei inola ere kendu gabe edizioari gehitu dioten USB txartelaren bidez originalak bere horretan irakurtzeko aukera.

Hizkuntza azterketa” izeneko bigarren liburukian, 2021eko aitzineko argitalpenean aplikatutako ordena eta hurrenkera bera jarraitu badute ere, oraingo hau aberatsagoa da gehitu dizkioten zenbait berezitasuni esker. Horietako bat da J.R. Minondoren eta I. Bergararen izkribuen arteko konparaketa, bai bat datozen ezaugarrietan, bai desberdin jokatzen dutenetan, hala nola kasuetan, aditzetan, joskeran, hitz hurrenkeran eta, bereziki, lexikoari dagokion “I.B. eta J.R.M.ren hiztegien alderaketa” izeneko atalean, non modu praktikoan azaltzen dituzten bi olagizon horien arteko berdintasunak eta ezberdintasunak.

Sinopsia

Lizardiren olerki guztiak euskara batuan jarri dira, edo, zehatzago esanik, ahalik eta gehien idatzizko euskara batuaren eredura hurbildu. Egokitzapen honen helburu funtsezkoenetariko bat, behinena segur aski, hau da: euskara batuan ohitu eta trebatu den irakurleari Lizardiren olerkiak bertsio gertuagoan, gaurkotuagoan, eskaintzea; ezohiko edo arrotz samar gerta dakiokeen idazkera moldatuz, poemetan murgiltzeko hizkuntzaren aldetiko trabak leuntzea.

Sinopsia

Margarita Frantziako Valois leinuaren kideak toki berezia du Nafarroako historian, Nafarroako Henrike II.a erregearekin ezkondu baitzen. Europa mailan Margaritak erreinaldien arteko harremanetan ardura handia zuen, bere anaia Frantzisko I.aren zerbitzuan. Ez zen soilik politikan aritu, literaturarentzat grina berezia zuen, obra nabarmena utzi zuen eta XVI. mendeko literatura sortzaileen artean erreferente dugu gaur egun. Antzerkia izan zen bere gortean eta inguruan bultzatu zuen artea, eta hainbat estilotako antzezlanak idatzi zituen. Eremu oso zabala landu zuen politikan eta letretan, eta, horrez gain, Joana Albretekoa Nafarroako erreginaren ama izan zen.

Sinopsia

Lan kolektibo honetan idazketari eta (auto)itzulpenari buruzko hausnarketak bildu dira; hausnarketok nazioarte-mailan entzute handikoak diren zenbait espezialistek eginak dira eta ikuspegi guztiz berritzailea erakutsi dute. Gai honetako ikerketak bereziki gaztelaniaren testuinguruan garrantzitsuak dira, idazle asko elebidunak direlako horretan —ospetsuenak ere tartean direla, liburuan ere esku hartu duen Bernardo Atxaga, kasurako— eta euren lanen itzulpenak ere maiz idazleok eurok egiten dituztelako. Euskaltzaindiaren mendeurrenaren harira, aitzindariak diren gaztelaniazko azterlan hauek sormen-prozesua azal-azalera ekarri dute, argitaratzen diren lanetan nekez atzematen dena, baina jatorrizko eskuizkribuei esker, ordea, ager daitekeena.

Sinopsia

Estrategikoa da eskolan, hezkuntzan, egitasmo eraginkorrak bideratzea gero eta eleaniztunagoak diren ikasleen artean. Liburu honekin aztertu nahi izan dugu nolako egoera duen euskarak Nafarroako hezkuntzan. Nola kudeatzen den eleaniztasuna ikastetxeetan orain eta etorkizunean nola egin beharko litzatekeen, zein erronka eta aukera berri dituen euskarak gela barnean eta gelatik kanpo, eta zein egitasmo ari diren garatzen ikasgelan eta eskolaz kanpoko ekintzetan.

Sinopsia

Lan kolektibo honetan, hizkuntza-zuzenbidearen inguruko xedapen nagusiak euskaratu dira, bai Europakoak, bai mundu-mailakoak; bereziki barruratu dira Espainiako erresumako eta Frantziako errepublikako xedapenak. Horrela, lurralde euskaldunetan aplikatu beharreko legeria euskaraz laburbildu da.

Sinopsia

Euskara Batuaren Eskuliburuak ez dakar arau berririk. Euskaltzaindiak euskara batuaz gaurdaino emanak dituen arau, gomendio, onespen eta irizpenak (eta, ifrentzuz, baita esan gabeak ere) era didaktiko eta dibulgaziozkoan birformulatzea du helburu. Asmo horrekin, zazpi alorretako kontuak ageri dira: lexikoa, kalkoak, morfologia, sintaxia, onomastika, ahoskera eta ortotipografia.

Sinopsia

Donostiako bilakaera soziolinguistiko-historikoa egiteko asmoarekin hainbat lan aurkezten da liburu honetan. Hasteko, Hizkuntzen Historia Soziala eta bereziki euskararen historia soziala lantzeko eredu metodologikoa aurkezten du Lionel Joly Charrassek, aurreneko atalburuan. Ondoren, Donostiako hizkuntza nagusiak historian zehar zeintzuk izan diren azpimarratzen saiatu gara, liburuaren bigarren atalburuan. Hirugarrenean, berriz, gaiari buruz berariaz egin zuen ikerketa sakonean oinarrituz, Donostiako XVIII. mendeko egoera deskribatzen du Juan Madariaga Orbeak. Koldo Larrañaga Elorzak, bere aldetik, ikerketa exhaustiboa egin ondoren, RSBAPeko kideek, Gipuzkoako eliteek, euskarari buruz izandako iritzia eta, batez ere, praxia aurkezten du. Ondoren, bosgarren atalburuan, XXI. mendearen hasierako egoerari buruzko txostena eskaintzen dute Olatz Altuna Zumetak eta Maialen Iñarra Arregik. Azken atalburuan, EHSk sortutako metodologia erabiliz, Donostiako bilakaera soziolinguistikoa azken 250 urtean lantzen dute Mikel Zalbide Elustondok eta Lionel Joly Charrassek. Lan horiek guztiek Donostiak izan duen bilakaera soziolinguistikoaren perspektiba orokorra ematen dute, bai perspektiba sinkronikotik zein diakronikotik.

Sinopsia

Metodologia-liburua da; hizkuntza-soziologiaren eta soziolinguistikaren teorietan oinarritzen da, batez ere, metodologia hori. Hizkuntzen gizarte-dimentsioaren historia aztertzeko prestatu da berariaz.

Sinopsia

1920n Euskera agerkaria sortu zen eta 100 urtean Euskaltzaindiaren bizitza akademikoa eta bere lan esparruetako ikerketa-artikulu originalak, liburu-aipamenak eta antzekoak argitaratu ditu. 2021tik aurrera, Akademiaren bizitza akademikoaren berri emateko asmoz, Euskaltzaindiaren buletina sortu zen. Aldiz, Euskera ikerketa aldizkarian bestelako eduki zientifikoak argitaratzen jarraitu dira.

Sinopsia

XXI. mendean aurrera goaz eta ingurune digitala gure bizitzaren parte da, hori ez du inork zalantzan jartzen. Adimen artifizialak eta, bereziki, hizkuntza-teknologiak gure egunerokoan sartuak ditugu, eta euskara ez da salbuespena. Nola lagun dezake ingurune digitalak euskararen estandarizazioa bizkortzen? Horretarako, beste hizkuntzetako esperientziak, Euskaltzaindiarenak berarenak eta euskal erakundeenak ezagutu nahi izan ditugu, guztiok elkarrekin euskararen estandarizazio horren formulazioan, ebaluazioan eta zabalkundean aurrera egiteko eta xxi. mendeko euskal gizarteak dituen euskarari buruzko premiei erantzun egokia emateko.

Sinopsia

Hedabideek egunean eguneango eta presa biziko zeregin bati aurre egin be­har izaten diote: euskaraz nola aditzera eman, gaztelaniaz, ingelesez edo beste hiz­kuntzetan garatzen doazen kontzeptu eta adierazte premia berriak. Erantzuna ematea beti dator a posteriori, baina beti ohi dator egoki, kontzeptu horiei egokituko zaizkien euskal ordainak edo euskal ordain aukerak bilatzeko gogoeta egitea. Horixe da hain zuzen Adolfo Arejitak egin duena, Euskadi Irratiko Faktoria saioan, 2019an hasi eta 2022 urtera arte egin dituen kolaborazioetan.

Sinopsia

2021eko edizioan Resurreccion Maria Azkue haur eta gazteentzako literatura sarietan sarituak izan diren idazle gazteen narrazio eta olerkiak.

Sinopsia

Aturri, Aragoi, Ebro eta Barbadun ibaiek inguratzen duten barrutian gaurdaino ediren diren Antzinaroko euskal ondareko hizkuntza aztarna gehienak jainko-jainkosen izenak dira. Orotara, bederatzi bat teonimoren berri ematen duten hamazazpi inskripzio plazaratu dira gaurdaino, liburu honetan aurkezten ditudan bi argitaragabeak barne. Pirinio Garaietan eta Garona Garaian dagoen lekukotasun multzoarekin alderatuz gero, sortatxo hori hutsaren hurrengoa da; kontu egin Akitanian badirela gurean idoro den azao guztiak baino erakuskari gehiago dituzten erromatarren garaiko jainko izen indigenak. Alde guztietara, jakinik jende izenen laginak are urriago direla, garbi ageri da teonimoak direla behialako hemengo euskal mintzaira ikertzeko iturri nagusia.

Lan honen helburua da, bertakoak diratekeen jainko-jainkosen izenen tasunak eralkiz, antzinateko euskal hizkuntza ezaugarritzen laguntzea eta, bidenabar, ahal den neurrian, mintzaira hark Euskal Herrian harrapatzen zuen lurraldea finkatzen saiatzea.

Sinopsia

Lana dialektologia historikoaren esparruari dagokio, beraz, eta mendebaleko euskara zaharra du aztergai; zehazki, Erdi Aroan Euskal Herriko mendebalean zeuden ezaugarri eta zatiketa lektal nagusiak ditu aztergai, Lakarrak (2014 [2011]) Mendebaleko Euskara Zahar deitutako unitate linguistikoaren nondik norakoak.

Sinopsia

Euskaltzaindia burutzen ari den lan hau Gasteizko udalerriko toponimia historikoari buruzko ikerketa egitasmoaren emaitza da. Egitasmo honetan, hiriburuaz gain, Gasteizko beste 64 herriak ere sartzen dira. Malizaeza, Ubarrundia, Langraiz eta Arratzua lanak argitaratu ziren eta jarraian Dibiña deritzanaren aldia iritsi da. Liburu hau, Dibiña I, merindadearen azterketaren lehen zatiari dagokio eta Abetxuku, Andetxa, Arangiz, Foronda, Lopida, Mendiguren eta Ihurre herrietako toponimia biltzen du.

Euskaltzaindiaren egitasmo honen datu-baseak 400.000 sarrera toponimiko ditu. Dibiña I lanerako toponimiaren ikerketa 27.000 sarrera inguruko corpus batean oinarriturik egin da, eta, liburu honetan, gutxi gorabehera 10.200 agiri lekukotasun eta 1.106 sarrera toponimiko aurkezten dira, hurrenkera egokian sailkatuak.

Sinopsia

Argitalpen honen helburu behinena da Henrike Knörren dimentsio zabala eskaintzea, lehen eskutik egina gainera, bitartekorik gabe, berak idatzitako testuen bilduma adierazgarri bat argitara emanez.

Sinopsia

Liburu honek bi zati edo atal nagusi ditu: azterketa eta hiztegia. Azterketaren zatian Lizarragaren bizitzaren nondik norakoak, bere obra, erabilitako idatzizko iturriak eta zerabilen lexikoaren azterketa filologiko eta dialektologiko xeheak bildu ditugu. Hiztegian, aldiz, JMSBtik hautaturiko hitz eta aldaerekin, 1.509 sarrera sortu ditugu.

Sinopsia

Hedadura txikiko hizkuntzen XIV. mendetik XXI. mendea arte doan epean eskuz idatzi edo inprimatu diren testuak espazioarekin, denborarekin, geografiarekin eta, zabalago harturik, beren transmisioarekin eta kultura menperatzaileekin ukan duten harremanari buruzko galderak egitea da liburu honen helburua. Azterketa andana honen helburua ez da exhaustibotasuna, baizik literatura- eta hizkuntza-eremu ezberdinak markatzea, estatuen historia formatuetan konbentzio harroetarik haratago bidaiatzea posible izan dadin. Testu horiek mugikorrak eta itzulgarriak direlarik, inguruko geografietara migratuz doaz, eta baita haratago diren hizkuntza-eremuetara ere. Jatorriz beste hizkuntzatan idatzi testuak hedadura txikikoak eta, anitzetan, ikusiezinak diren hizkuntzetara itzultzen direlarik, itxuraz aldaturik jiten dira bueltan, espeziaz kargaturik balira bezala, beren iraunkortasun hauskorra segurtatu duen promesaz beterik.

Sinopsia

Estrategikoa da eskolan, hezkuntzan, egitasmo eraginkorrak bideratzea gero eta eleaniztunagoak diren ikasleen artean. Liburu honekin aztertu nahi izan dugu nolako egoera duen euskarak Nafarroako hezkuntzan. Nola kudeatzen den eleaniztasuna ikastetxeetan orain eta etorkizunean nola egin beharko litzatekeen, zein erronka eta aukera berri dituen euskarak gela barnean eta gelatik kanpo, eta zein egitasmo ari diren garatzen ikasgelan eta eskolaz kanpoko ekintzetan.

Sinopsia

Socarros euskaltzalearen ekarpenak azalduko di­tugu nagusiki, baina abertzalearen ikusmoldeak eta egintzak ez ahanzteko Allan­deri egin zizkioten elkarrizketa batzuk berrargitaratzen ditugu, bai eta ezagutu zuten lankide eta adiskide zenbaiten lekukotasunak ematen ditugu. Ho­riei esker, egin duenaz gain, Allanderen nortasun konplexu, nekaezin eta hun­kigarria deskubrituko dugu.

Sinopsia

Blanca I.aren erreinaldiak (1425-1441) eragin handia du gure historian, nahiz erregina umila izan zen, umilegia Juan II senarraren eretzean. Historiako bihurgune nagusi batean gertatu zen, eta bihurgune hori areagotu zuen bere uzkur eta herabeaz, senar aseezinari Nafarroako hazkurrien ateak irekiz. Urrats hori ez zen gure onerako gertatu, gizon bortitz eta maltzur horrek euskal erresuma zaharra galbidean sartu baitzuen bere gerla pribatuez, botere goseaz eta jukutriez. Jean-Louis Davantek Blanca I.aren erreginaldia bere denborako giroan kokatzen laguntzeko sarrera historiko sakona egingo du lehendabizi, eta hau irakurri ondoren irakurleak hobeto ulertuko ditu trajedia bera eta bertan parte hartzen duten pertsonaia historikoak.

Sinopsia

Txomin Peillen Pariseko Montmartre auzo bohemioan jaio zen 1932an. Guraso zuberotarrak zituen eta gazterik hasi zen euskal literaturaz arduratzen, batez ere Parisen erbesteraturiko euskaldun abertzaleen ezagutzaren ondorioz. Horien artean Andima Ibinagabeitia elantxobetarra aipatu behar. Berantago, Andimak Hegoamerikara alde egin eta bertan euskal testuak argitaratzeari ekingo dio, Hego Euskal Herrian ez baitago horretarako aukerarik. Garai hartan euskal letra modernoen aitzindariak ezagutuko ditu Peillenek: Jon Mirande, Gabriel Aresti eta Txillardegi. Espainiar literaturarekiko ezagutza ere Parisen izan zuen Txominek. Kasu honetan, Odéon auzoan, espainiar errefuxiatu anarkistak La Española liburu-dendan antolatzen zituzten hitzaldi eta eztabaiden ingurumarian. Hiru dira beraz Txomin Peillenen hurbileko kultura eta mintzairak: euskara, frantsesa eta gaztelania. Hiru hizkuntza horietan idatzi ditu bere olerkiak, liburu honetan aurkezten dizkigunak, denak hiru hizkuntzetan eta horretarako, jakina, itzulpenak egin behar izan ditu.

Sinopsia

Jean Elizalde Zerbitzari (1883-1961) Azkainen jaio zen apaiz, euskaltzain eta euskal idazlea izan zen. Liburu honetan Jabier Kaltzakorta euskaltzainak Zerbitzariren bizitzaz pintzelada sakonak eskaintzen dizkigu eta, halaber, eta horretan datza argitalpen honen balio nagusia, bere idatzien hautaketa bat ondu eta aurkezten du. Lanen antologia gai eta garai jakin batzuen arabera egituratu du Kaltzakortak: Gerla Handia (1914-1918), Bidaia-kronikak, Etienne Pellot itsas-pirata, Erlijio lanak (Théophane Vénard, San Frantses Xabier) eta Euskal pilota. Halaber, Zerbitzarik idatzi zituen bost artikulu eta bederatzi ipuin hautatu eta aurkezten dizkigu Kaltzakortak.

Sinopsia

Euskararen normatibizazioak, XXI. mende honetako lehen laurdena bukatzear dagoela, berebiziko osagaiak ditu, aldiak aldi. Hartara, Euskaltzaindiak, bere inguruan bildu ditu euskal hizkuntzaren partaide diren hainbat aditu esanguratsu, helburu zehatz batekin: zer egin den eta zer dagoen eginkizun, bi horien artean gogoetatzeko, jakinik, hori bai, hizkuntza egunero moldatzen dela gizartean, hiztunek euren hartu-emanetan era­biltzen dutenean.

Sinopsia

Bertsolaritzak prentsa historikoan, irratian, zineman, telebistan nahiz Interneten izandako presentziaren bilketa eta azterketa hartu da abiapuntutzat. Bertso-munduko eragiletzaren zortzi belaunaldiren biografiak eta ekarpenak ere harilkatu dira kontakizunean. Eta hau guztia Europan kultura popularrak izandako bilakaeraren testuinguruan kokatu da. Kultur bilakaera erabat singularraren errepaso zabala da azken emaitza, ahots subalternoaren bizi indarraren testigantza eder bat.

Sinopsia

Gramatika deskriptiboa da, zintzotasunez egin nahi izan da hori, baina aldi berean irakurleari norabide jakin bat markatzen dio. Hori, batetik. Bestetik, hau da bigarren ezaugarria, batzordeak lan irekia aurkeztu nahi du, interesa izan dezaketenen artean eztabaidatua izan dadin. Betiere jendearen ekarpenak eskuratzeko prest dago batzordea, ezingo litzateke beste modu batera izan.

Sinopsia

Hiru atal nagusitan banandurik dator liburua: nazioarteko dialektologia egitasmo nagusiak, hizkuntzaren bariazioa eta faktore eragileak, eta hizkuntza atlasen corpusak. Europa barruko ikerketa, metodologia eta esperientziak dira Biltzarrean landu zirenak, berariaz hurreko eremuetakoak: erromantze-hizkuntzak batetik, bereziki gaztelania, katalan eta galiziera, eta euskara barruko hizkera batzuetakoak bestetik

Sinopsia

Liburuaren izenburuak argi erraten digu kausitutakoa gutunak direla, XVIII. mendearen akabailaren eta XIX. mendearen hasmentaren inguruan eskribituak, nork eta goizuetar batek, Jose Ramon Minondok. Eskuz eskribitu liburu eta paper horiek bezalakoak ez dira egunero agertzen gurean. Ez, alafede. Are gutiago erlijioaren eta literaturaren inguruko gaien gainekoak ez direnak. Hala, Minondorenek merkataritzarekin eta kontuekin dute zerikusia; salerosketa dute xede. Zer saldu edo erosiko ote zen garai horretan Goizueta inguruan? Norekin egiten ote zituzten tratuak? Zer langintza erakusten ote dute?

Sinopsia

Liburu honetan, 2019an eta 2020an egindako jardunaldietako hitzaldiak bildu dira, bi jardunaldiak arrunt lotuak daudelakoan, biak ere arlo sozioekonomikokoak baitira. 2019ko XXIV. Jagon jardunaldia Arlo sozioekonomikoa euskararen biziberritzean izenburupean egin zen, eta XXV.a, berriz, Entitate pribatuak: nola eman zerbitzua euskaraz herritar eleaniztunei? izenburuarekin.

Sinopsia

Utergan (Nafarroa) jaiotako Joan Beriainek 1621ean idatzitako klasikoa. Izenburuak argi adierazten duen moduan, duela laurehun urte, Utergako herritarrei meza ongi jarraitzeko idatzitako tratatua da. Euskaraz eta gaztelaniaz idatzia, garaiko egoera soziolinguistikoaren irudia eman dezake. Patxi Salaberri Zaratiegik lanaren ezaugarri filologikoak bildu ditu euskaraz eta gaztelaniaz idatzitako hitzaurrean.

Sinopsia

Hamar urteren buruan, liburu honen bigarren argitalpena jalgitzen da, Euskaltzaindiari esker. Lehen argitalpenean, bi helburu banituen, hain zuzen izenburuetatik ageri zirenak. Alde batetik, “Euskal literaturaren historiaren historia” egin nahi nuen. XIX. mende erditik hona idatziak izan diren euskal literaturaren historia garrantzitsuenak aipatu nituen, bakoitza bere testuinguru historikoan eta giro intelektualean ezarriz.

Sinopsia

Jean de Jaurgain (1842-1920) Zuberoko jauntto txiki bat zen, denborarekin aberastasuna galtzen joan zen sendi batekoa eta laborantzatik bizi zena. Horretaz landa, Euskal Herriaren Historiaz eta Literaturaz asko ikertu eta idatzi zuen, frantsesez idatzi ere. Halaber, Euskaltzaleen Biltzarreko presidentea izan zen Jaurgainek, 1899an, xiberotar ahozko literaturaren sei kondaira poetiko idatzi zituen Quelques légendes poétiques du Pays de Soule liburuan. Jean-Luis Davantek frantsesez argitaratu zen liburua euskaraz ematen digu. Alegia, kondaira euskaraz zegoen baina orain horien azalpenak euskaraz ematen ditu zuberotar euskaltzainak. Halaber, Jean de Jaurgain nor zen azaltzen digu eta kondaira horien iturrien berri eman ere.

Sinopsia

Argitalpen honetan bildutako bost liburuxkek ez dute egiletza jakinik. Besteak beste, egileek hitzaurrean galdera horri erantzuteko argudioak emango dituzte. Liburuak garai historiko baten, 1868an Espainian eman zen gobernu aldaketaren aurrean, gipuzkoarren jarreren lekukotasuna ematen du eta, halaber, donostiarren ahozko herrikoiaren aztarna erakutsi.

Sinopsia

2020ko edizioan Resurreccion Maria Azkue haur eta gazteentzako literatura sarietan sarituak izan diren idazle gazteen narrazio eta olerkiak.

Sinopsia

2018-2019 ikasturteko doktoregoko sari berezia eman zitzaion Humanitateen arloan, 2018ko edizioko Euskarazko Tesien Koldo Mitxelena VI. Saria irabazi zuen. Liburu honen abiapuntua tesi hura da, bina liburu honetarako moldatua eta berregituratua. Lan luzeago hartako gakoak hautatu dira, eta orduan gaika eta bereiz emandako kapituluetan aztertutakoa denboraren ardatzean kokatuta eta harilkatuta dakargu oraingoan, euskal literatura itzuliaren bilakaeraren historiaren bertsio baten kronika bat eskaintzeko.

Sinopsia

Soziolinguistikan adituek, hizkuntza gutxituen egoerari buruz, batik bat euskara, emandako hitzaldiak artikulu gisa aurkezten dira liburu honetan:
Mikel Zalbide: “Euskaltzaindiaren ehun urteko jagon-lana: zenbait mugarri”
Joan A. Argenter: “Diversidad lingüística, diversidad lingüística en España y academias: ecologías, regímenes, instituciones”
Elena Chiocchetti: “Language rights and minority language development in Italy: examples from the central Alpine arc”
Jeroen Darquennes: “Reversing Language Shift in European language minority settings: a tentative general outline of contemporary challenges and strategies”
Henrique Monteagudo: “La Real Academia Galega y la gestión de la diversidad lingüística”
Joseba Lozano: “Eusko Jaurlaritzaren ekimena herritarren hizkuntza-eskubideen defentsan”
Jean-Guy Talamoni: “De la création d’un champ littéraire à une politique de normalisation linguistique”
Alain Viaut: “Incidence de la transfrontalité sur le statut d’une langue minoritaire : approche comparative du cas du basque”
Juan Carlos Moreno Cabrera: “Análisis ideológico del concepto de ‘lengua regional europea’ y sus consecuencias glotopolíticas.
Paul Bilbao: “Hizkuntza-eskubideen gaineko irakurketak. Euskararen kasua, Eskubideak erdigunera”
Juanjo Alvarez: “Euskararentzako legeak. Una nueva gobernanza para el euskera en el siglo XXI”

Sinopsia

Gaurko zenbait ikertzaileren iritziz, dagoen inform azioa urria eta behin baino gehiagotan zalantzazkoa izan arren, ezagutzen den apurra aski da Antzinaroan Gipuzkoan latinaren aurreko hizkuntza indoeuropar (zelta) bat gailentzen zelako hipotesia proposatzeko. Lan honetan erromatar garaiko epigrafiatik zein geografo eta historialarien liburuetatik atera daitekeen informazioa modu bateratuan aztertzen dut, eta hura Erdi Aroko nahiz Aro Modernoko euskal onomastikarekin erkatzen, Gipuzkoako Antzinaroko hizkuntz egoeraren ezagutzan argi egiten laguntzeko asmoarekin beti ere, bai geografiaren aldetik, bai historiaren aldetik. Orobat, hizkuntza eta arkeologia arloko datuek norabide bera markatzen duten ikusten saiatzen naiz, kultur eremu bakarra edota bat baino gehiago zeuden antzematen saiatzeko.

Sinopsia

Bi dira liburu hau plazaratzeko arrazoi nagusiak. Batetik, euskal onomastika aplikatuaren egungo egoera eta etorkizuneko egitekoak aurkeztea; bestetik, Euskal Herriaz haragoko zenbait esperientzia lehen eskutik ezagutaraztea.

Sinopsia

2019ko edizioan Resurreccion Maria Azkue haur eta gazteentzako literatura sarietan sarituak izan diren idazle gazteen narrazio eta olerkiak.

Sinopsia

Liburuki honetan lexikoa lantzen da: ofizioak eta tresnak; itsasontzia eta eskifaia; itsas arrantza; beste lanbide batzuk; Gizarte-bizitza; pisuak, neurriak, dirua eta koloreak.

Sinopsia

Liburu honetan Emil Larrek Herria astekarian idatzitako ehun editorial hautatu dira, 1980 eta 1990 bitartekoak. Halaber, mezatarako idatzi zituen hainbat kantu bildu dira. Emil Larre (1926-2015) Baigorrin jaio zen eta labur esanda apaiz, euskaltzale eta bertsozale sutsua izan zen. 1951n apeztu zen eta Ipar Euskal Herriko hainbat herritan erretore jardun zuen. 1969tik 2003ra Herria astekariko zuzendaria izan zen. 1969an euskaltzain urgazle izendatua izan zen eta 1975ean euskaltzain oso. Ibilbide luze hau ezagutzen lagunduko digute sarrera testuak idatzi dituzten lagunek: Mixel Oronos, Jean-Léon Larre, Janbattit Dirassar, Peio Jorajuria, Jean-Mixel Barbier, Andres Urrutia, Jean-Louis Harignordoquy, Joxe Mari Iriondo, Frantxua Juanicotena, Jean-Baptiste Louis Etcharren eta Giovanni Prinelli.

Sinopsia

Antologiaren bigarren liburuki honetan ere, helburu nagusia garaiko –oraingoan, XVII eta XVIII mendeetako– euskal literatura-testurik onenak hautatzea, egokitzea eta argibidez hornitzea izan da. Lana bost zatitan dago banatua: poesia, prosa, antzerkia, gutunak eta paremiak.

Sinopsia

Etxamendiren narratiba gutxi ez bada gaizki ezagutua da gaurko Euskal Herrian. Hutsune hau, ahal den neurrian emendatzeko, Etxamendiren narratibaren nolakotasunak lehenik eta Etxamendiren euskal literaturaren baitako ibilbidea azkenik, aztertzen dira.

Sinopsia

1963an Adrian Gachiteguyk Laborantzatik hobeki bizitzeko argitaratu zuen liburua aurkezten digu Henri Duhauk. Horrekin batera, zein testuingurutan argitaratu zen ezagutzeko sarreratxoa eta lekukotasun zenbait erantsi ditu. Garai hartan giro berritzailea bizi baitzen Iparraldean, “kolore” guztietako jendea biltzen zuena. Kristauak gehienak baina zenbait agnostiko ere tartean. Eta, beneditarrak mugimendu horren erdian zebiltzan, sustatzaile, bai euskara mailan, bai ekonomia alorrean, Euskal Herria ahantzi gabe. Hiru ezaugarri horiek biltzen dira Gachiteguyren baitan: beneditarra, laboraria eta euskalduna. Bukaeran, Gachiteguyren euskara hobeki ulertzeko hiztegitxo bat eransten digu Duhauk.

Sinopsia

Joxemiel Bidadorren alargunak, senarraren paperen artean, honako testu hau aurkitu zuen. Esan dezakegu José Agerrek Arturo Campióni buruz idatzitako gogoetak direla. Campiónen lan literarioa eta jardun politikoaren berri ematen digu eta irakurtzerakoan, irakurleak zalantzan jartzen du Agerrek testu hau argitaratzeko asmorik izan omen zuen.

Sinopsia

«Euskara batua eta tokian tokiko erabilera: korapiloa eta erronkak» jardunaldia 2018ko ekainaren 1ean egin zen. Bertan hitzaldia eman zuten Adolfo Arejita, Xabier Euzkitze, Joxerra Garzia, Orreaga Ibarra, Inma Muñoa, Asisko Urmeneta eta Mikel Zalbidek. Orain, argitalpen honekin euskalgintzan esperientzia luzea duten gizon eta emakume horiek egindako ekarpena irakurtzeko aukera duzue.

Sinopsia

Gipuzkoako herrien izenak jasotzen ditu, izen horiek historian zehar aurkezten dituzten formak eta duten edo duketen etimologia azalpena, eta «duketen» diogu hau eremu labain-limurkorra delako, kontu handiz ibiltzea eskatzen duena, irrist egin nahi ez bada behintzat. Egileok zuhurtziaz jokatzen saiatu gara, eta izen berezien (toponimoen, antroponimoen, oikonimoen eta beste) hastapeneko adiera emateko denboran agiri aldaerek, euskal fonetika historikoak, lekuaren nolakoak eta gaurdaino izan dugun esperientziak erakutsi dizkigutenetan oinarritu gara.

Gipuzkoako herrien izenak ez ezik, auzo askorenak ere jasotzen dira, populazio sakabanatua duen gurearen moduko herrialde batean «auzo» zer den eta zer ez den zehaztea batzuetan erraza izan ez arren. Horrekin batean, probintziaren deizioa ere –hots, Probintziarena– ahotan darabilgu, eta halaber hiriburuarena.

Sinopsia

Arratzua merindadeko azterketaren emaitza hiru liburukitan banatu da. Lehenbizikoa eta bigarrena Arratzua I eta Arratzua II jada argitaratu ziren. Orain, hirugarrena, eta azkena, aurkezten dugu, Arratzua III, zeinek Ilarratza, Jungitu, Lubinau, Matauku, Oreitia, Uribarri Arratzua eta Zerio herrietako toponimia biltzen duen.

Sinopsia

Nola lortu zuen Euskaltzaindiak 1941ean berriz batzarrak egiteko baimena eskuratzea, Eusko Ikaskuntzak, esaterako, izoztuta jarraitzen zuen bitartean? Frankismoak bere politika linguistikoa zuritzeko erabili zuen tresna izan zen? Edo barne erbesteko erresistentzia kulturalean aritu zen Akademia izan zen? Horrelako galderei erantzun ahal izateko informazio berria agertuz joan den arren, 2019an ehun urte bete dituen Euskaltzaindiaren eta euskal kulturaren garai iluna izaten jarraitzen du 1936-1954 arteko horrek.

Sinopsia

2018ko edizioan Resurreccion Maria Azkue haur eta gazteentzako literatura sarietan sarituak izan diren idazle gazteen narrazio eta olerkiak.

Sinopsia

Euskaltzaindiaren historia ahalik eta modurik atsegin eta entretenigarrienean kontatzen du komikiak

Sinopsia

Liburu honek Euskaltzaindiaren lehen ehun urteen nondik norakoak kontatzen ditu,hiru plano txirikordatuz: Euskaltzaindiaren ibilbideari buruzko fikziozko ikastaro bat; Euskaltzaindiarenhistoriako hainbat pasarteren kontaketa zuzena eta Euskaltzaindiaren historiarako hainbat testu garrantzitsu, hitzez hitz jasota. Dena argazki ugariz ilustratuta.

Sinopsia

Hiztegi etimologikoa hizkuntzaren barne historia aplikatua baizik ez da, hots, fonologia-, morfologia-, dialektologia-, sintaxi diakronikoan… oinarritu eta hitzen (sarreren) inguruan antolatutako hizkuntzaren historiaren ikerketa eta azalpena.

Sinopsia

Batasuna, nolanahi ere, era askotakoa izan daiteke, eta ez du behar, nahitaez, molde hertsia eta zurruna. Horrela ulertu du Euskaltzaindiak bere zeregin aholku-emaile ofiziala kale izendegiari dagokionez. Urteetan zehar Osoko bilkuran zein Onomastika batzordean emaniko arau, gomendio, irizpenak eta abar daude hona bildurik etaestekaturik, modu erabilerrazean, eta tokian tokiko euskal gizarteari zerbitzu duina eman nahian.

Sinopsia

Euskarak, Araban, azken mendeetan atzeraka joan ondoren, azken hamarkadetan nabarmen egin du hobera. Jardunaldi horretan aldaketa horren dimentsio eta ezaugarriak izan ziren hizpide, Arabako ordezkaritza herritar, profesional eta instituzional zabal baten eskutik.

Sinopsia

1963 eta 1964 artean, Txillardegiren gidaritzapean, zortzi hilabetez, beste zazpi euskaltzale bildu ziren Cordeliers karrikako 14an, Euskal Idazkaritza elkartearen egoitzan. Euskara batzeko bidean, lana zen ortografiaz, aditzaz eta izenaren deklinabideaz bereziki proposamen batzuk egitea. Taldearen lanaren fruitua ber gunean, 1964ko agorrilaren 29-30etan, etorri ziren Euskal Herri osoko berrogei bat euskaltzaleri aurkeztu zizkieten. Eta lau urte berantago, 1968ko urrian eta Arantzazun, Euskaltzaindiak proposamenak onartu zituen bere biltzarrean; Mitxelenak aurkeztu zituen proposamenok.

Sinopsia

Elosegik Le Dauphin itsasontziko gutunaz egin duen lana oso interesgarria da. Artxiboetan egin duen lan eskergaren eta bere gogoeten ondorioz, 1757ko gutunak aberasten ditu molde oso ongi antolatu baten; gainera, gutuneria horrek bide ematen du ikerketan sakontzeko eta hedatzeko, euskarak gizartean izan duen tokia eta funtzioa hobeto ezagutzeko. Ipar Euskal Herriko gizartean euskaraz idazten zen? Alfabetatuak ziren XVIII. mendeko Ipar Euskal Herriko euskaldunak? Bide batez, galdera horiei erantzuna ematen zaie liburu honetan.

Sinopsia

Sarrailletek, Janpierra Lexardoarteren bizitzea ardatz harturik, ondu duen pastorala.

Sinopsia

Lan honen helburua Baskonia penintsularreko historiari buruz, 711 urtetik 929 urtera bitartean, aurkitu diren testu arabiar guztien bilduma egitea da. Alegia, Al-Andaluzeko konkistatik Kordobako Kalifatzaren aldarrikapenera doan garai historikoa.

Sinopsia

Liburuki honetan lexikoa lantzen da: jokoak, kirolak, bertuteak eta bizioak, gorputzeko gabeziak, gaixotasunak, heriotza, ezkontza, gizarte-bizitza, erlijioa, sinisteak, lanak eta beharginak.

Sinopsia

Frantses Iraultzatik landako hizkuntza politika guztietan nolako idei eta kontzeptu indartsuak atxikarazi dituen erakusten du Urrutikoetxeak.

Sinopsia

Bi testu topatuko ditu irakurleak ezker-eskuin: Azkueren 1918ko jatorrizkoa, ezkerraldean, oso-osorik, faksimile moduan, eta edizio gaurkotua eskuinaldean.

Sinopsia

2017ko edizioan Resurreccion Maria Azkue haur eta gazteentzako literatura sarietan sarituak izan diren idazle gazteen narrazio eta olerkiak

Sinopsia

Erlea aldizkari literarioaren hamabigarren zenbaki honek Euskaltzaindiaren mendeurrena du gai nagusia. Euskal akademiaren ehun urteko historian, oso garrantzitsuak izan diren gertaerak kontatzen dira, aldizkariaren ohiko atalekin batera.

Sinopsia

Liburuki honetan lexikoa lantzen da: giza gorputza, elikadura, jantziak, apaintzea, oinetakoak, sexualitatea, ugalketa eta haurtzaroa.

Sinopsia

Liburuki honetan lexikoa lantzen da: laborantza, elikadura, sukaldaritza, etxeko garbitasuna eta abar.

Sinopsia

Hizkuntza politika publikoa 2006an hasi zen egituratzen Euskararen Erakunde Publikoarekin. Halarik ere, geroztik, euskal hiztunen ehunekoa eta euskararen erabilera ttipituz doa. Egoera hori iraulezina ez bada ere, baitezpadakoa da instituzio maila guziak hizkuntza politika berri ausartean engaia daitezen. Euskal Elkargoaren sortzea hizkuntza politika berri hori garatzeko parada izan daiteke.

Sinopsia

1617ko eta 1623ko edizioak irizpide kritikoz finkatu eta eman nahi izan dira. Horrekin batera, Materraren euskararen hainbat alderdi biltzen dituen hizkuntza azterketa egin da.

Sinopsia

Arratzua, 21 herrik osatzen duten udalerriaren ekialdeko eremua. Arratzua II izeneko lan honek Aberasturi, Andollu, Argandoña, Askartza, Billafranka, Bolibar eta Uribarri Nagusia / Ullíbarri de los Olleros herrietako toponimia biltzen du.

Sinopsia

Hamaikagarren zenbaki honek soinujoleak ditu gogoan. Betikoak, gaurkoak eta beste kultura batzuetatik etorri zaizkigunak.

Sinopsia

Arabako Errioxa Arabako Mendialdearekin lotzen duen mendilerroak zer izen duen argitzeko lan sakona. Egileak hainbat iturri arakatu eta, halaber, datu berriak eskaini ditu.

Sinopsia

2016ko edizioan Resurreccion Maria Azkue haur eta gazteentzako literatura sarietan sarituak izan diren idazle gazteen narrazio eta olerkiak

Sinopsia

Egileak udalerriko toponimoak (auzoak, ibaiak, lekuak, elizak, etxeak, baserriak, moilak eta abar) aurkezten dizkigu lan interesgarri honetan. Erregistro bakoitzaren azterketak testuinguru historikoa eta metalinguistikoa gorpuzten ditu eta, horrenbestez, ezagumen bide anitz libratzen ditu, nahi beste proiekzio ahalbidetuz.

Sinopsia

Ez da egungo euskal mintzoa bakarrik liburura dakarguna: ezagutzen ditugun eskualdeko testu zaharrak ere irakurri eta ustiatu ditugu, hizkuntzaren alderdi diakronikoa eta historikoa aztertzeko.

Sinopsia

Piarres Larzabal euskaltzain oso izan zenaren antzerki-lana aztertzen du. Berea antzerki identitarioa izan zen: herritik sortua, herritarrek egina, herritarren gozamenerako.

Sinopsia

Egileak Gorbeia inguruko herritarren ahotik ehundaka ipuin eta esaunda jaso, aztertu, sailkatu eta argitara eman ditu. Hauen bertsio fonetikoa eta etimologikoa eskaintzen digu.

Sinopsia

Guztira, 37.884 sarrera, 6.994 azpisarrera (hitz elkartuak, esapideak, etab.) eta 61.398 adiera bildu dira bi liburuki hauetan.

Sinopsia

2015eko edizioan Resurreccion Maria Azkue haur eta gazteentzako literatura sarietan sarituak izan diren idazle gazteen narrazio eta olerkiak

Sinopsia

Ignazio Omaetxebarria polifazetikoa izan zen. Hizkuntzalaritza eta euskalaritza zituen bere zaletasun barnekoenetarikoak. Euskararen barruko egituren azterketak erakarri zuen bereziki.

Sinopsia

Tomo honetan Lexikoa, Izen morfologia eta Sintaxia lantzen dira. Gaiei dagokienez: sukaldea, uztarria, garraiogintza, goldea eta lur lantzea.

Sinopsia

Batetik, gogora ekartzen dizkigu Arabako izenak, modu adierazgarriak ikertuak eta azalduak; bestetik, tresna baliotsua ematen dio Akademiari euskararen normalizazioan lanean jarraitzeko, Arabako toponimiaren aldetik oinarri funtsezkoak antolatuz.

Sinopsia

Edizio hau irakurketarako egina da. Alabaina, testua arretaz aztertzetik eta haren izaera edo egoerari buruzko hipotesi emankorrak erabiltzetik datozen hainbat berrikuntza  eta hobekuntza ditu.

Sinopsia

XVII. mendeko aszetika liburu honen XVIII. mende bukaerako euskal itzulpenaren edizio zaindua, aurkezpen zabalez eta ohar argigarriz osatua.

Sinopsia

Zuberoako Laminak Gau Eskolako irakasle talde batek zubereraren gramatikaz egin duen azterketa.

Sinopsia

Euskaltzaindiko Literatura Ikerketa batzordearen (LIB) egitasmo honek antologiaren esparruan ekarpen berri bat egitea du xede: orain artekoak baino osoagoa, landuagoa eta elkarlan handiagoko antologia eratzea.

Sinopsia

Arratzua, 21 herrik osatzen duten udalerriaren ekialdeko eremua. Arratzua I izeneko lan honek Arkaia, Arkauti, Betoñu, Elorriaga, Gamiz eta Otazu herrietako toponimia biltzen du.

Sinopsia

Metodologia-liburua da; hizkuntza-soziologiaren eta soziolinguistikaren teorietan oinarritzen da, batez ere, metodologia hori. Hizkuntzen gizarte-dimentsioaren historia aztertzeko prestatu da berariaz.

Sinopsia

2014ko edizioan Resurreccion Maria Azkue haur eta gazteentzako literatura sarietan sarituak izan diren idazle gazteen narrazio eta olerkiak

Sinopsia

Aurrera begira, ezinbestean erabiliko beharko dugun materiala utzi digu Juan Madariagak. Kasu askotan, ikerketak egiteko orduan, hemendik abiatu beharko da.

Sinopsia

Mongongo Dassanzak abereentzako sendabideak idatzi zituen liburu baten. Liburua bera ez da aurkitu, baina bai liburu horretan oinarritutako idazlanak. Paratzaileak bertan idatzitako errezetak bildu eta aztertu ditu.

Sinopsia

1870ean Pierre Dourisbourek "Les Sauvages Bahnars" idatzi zuen. 1929an Jean Elissalde "Zerbitzari"k euskaratu zuen "Bahnar deitu Salbaiak" izena emanez. Henri Duhauk edizio berri hau prestatu du.

Sinopsia

Egileak R.M. Azkue, J. Barbier, J.F. Cerquand eta W. Webster ipuin biltzaileek 1873 eta 1942 bitartean jasotako ipuinen azterketa textulogikoa eta konparatiboa egiten du.

Sinopsia

Aditz morfologia aztertzen da zenbaki honetan

Sinopsia

Gabriel Arestiren liburuaren berrargitalpena, lehenbizi argitaratu zela 50 urte betetzen direnean. Horrekin batera, gaur egungo idazleek, Arestiri eta bizi izan zen garaiari buruz idatzitako artikuluen bilduma

Sinopsia

Ikerketa honen bitartez, egileak Nafarroan euskarak belaunaldien artean izan duen transmisioa aztertu du, horretarako bi ikerketa-eremu definituz, bata Iruritan eta bestea Iruñean.

Sinopsia

Euskal Herriko ibai guztien zerrenda, euskaraz, gaztelaniaz eta frantsesez. Eta horrekin batera ibaien arroa marrazten duten mapa argigarriak. Euskaltzaindiaren 166. araua.

Sinopsia

1963tik 2010era bitartean Joseba Intxaustik argitaraturiko artikuluak, batik bat euskararen egoera soziolinguistikoaren gainean.

Sinopsia

1963tik 2010era bitartean Joseba Intxaustik argitaraturiko artikuluak, batik bat euskararen egoera soziolinguistikoaren gainean.

Sinopsia

1963tik 2010era bitartean Joseba Intxaustik argitaraturiko artikuluak, batik bat euskararen egoera soziolinguistikoaren gainean.

Sinopsia

2013ko edizioan Resurreccion Maria Azkue haur eta gazteentzako literatura sarietan sarituak izan diren idazle gazteen narrazio eta olerkiak

Sinopsia

Lan honen helburu nagusia Aiara udalerriko toponimian gorderik dagoen ondare kulturala agerian jartzea izan da, hala aiararrek nola gainerako interesatu guztiek ezagutzeko aukera izan dezaten. Izen horiek dira, hain zuzen ere, mendeetan zehar ibar honetan bizi izan diren herritarrek sortu era erabili izan dituztenak bertako herriak, auzoak, etxeak, mendiak... izendatzeko.

Sinopsia

Jean-Baptiste Coyosek “Gure Herria” aldizkarian, idazle desberdinek, 1924 eta 1939 urteen artean, idatzi zituzten umorezko testuak bildu ditu argitalpen honetan.

Sinopsia

Euskaldunak badugu herri bat izateko eskubidea, gure inguruko frantses, español, kaskoin eta mundu zabaleko beste jendealde handi eta tipi guztiek bezala. Ideian nagusi honetan oinarritzen du Xarritonek bere lan filosofikoa.

Sinopsia

Euskarazko lehen testu inprimatua. Erlijioa, maitasuna eta emazteen gaineko olerkiak, eta azkenik euskarari gorazarre egiten diona. Orain, galizierara, katalanera, errumanierara, kitxuara, arabierara eta txinerara itzulia.

Sinopsia

Ernest Daudetek (1837 - 1921) idatzitako eleberri erromantikoa. Edizio honetan, Xabier Altzibarrek lanaren edizio kritikoa prestatu du. Horretaz gain, lanaren hiztegia egin du eta gaur egungo euskarara moldatu.

Sinopsia

2014an I Mundu Gerra hasi zela ehun urte betetzen dira. Eneko Bidegainek, Eskualduna astekariak gertaera hau nola jaso zuen ikertu du, eta nola Ipar Euskal Herriko euskaldunak "frantsesteko" baliagarri izan zen.

Sinopsia

Izen morfologia aztertzen da zenbaki honetan.

Sinopsia

Langraiz antzinako merindadeko herrien toponimo historikoak eta gaur egungoak bildu dira: Ariz, Aztegieta, Krispiña, Estarroa, Gometxa, Lermanda, Margarita, Mendotza, Otatza, Subilla, Zuhatzu eta Zumeltzu.

Sinopsia

2012ko edizioan Resurreccion Maria Azkue haur eta gazteentzako literatura sarietan sarituak izan diren idazle gazteen narrazio eta olerkiak.

Sinopsia

Leioako onomastikaren erakuslehioa, bertako artxibategi historikoetatik eta herritarren memoriatik jaso ahal izan diren lekukotasunei esker errekuperatu diren izenen altxorra.

Sinopsia

1969an Eugène Goyenechek, XI eta XV. mende arteko Ipar Euskal Herriko lurraldeetako leku-izenei buruzko tesia irakurri zuen. Argitalpen honetan ordea, Xarles Videgainek lan hura gaurkotua aurkezten digu.

Sinopsia

Sinopsia

Egileak Nafarroako ipar-mendebaleko lau ibarretako euskara bildu eta aztertu du: Imotz, Basaburu Nagusia, Larraun eta Araitz-Betelu. Hizkera horiek guztiak Euskal Herriaren erdigunean daude, eta dialektologian oso eremu interesgarriak izan ohi dira erdigunekoak, isoglosa eta hizkuntza-eragin anitzen elkargune izaten baitira.

Sinopsia

Duela urte batzuk Zaldubiren (1828 - 1907) eskuizkribu batzuk aurkitu ziren. Henri Duhauk bertan ageri ziren olerkiak, kantikak, predikuak eta alegiak zazpi liburutan (hau da azkena) sailkatu ditu.

Sinopsia

Jean-Louis Davantek, hainbat testuren bidez, Anton Abbadiaren bizitza azalduko du. Aita Zuberoako jaun ttipi bat zen, ama ordea irlandarra. Euskal kultura sustatzeaz gain, zientzilari, astronomo, esploratzaile eta hizkuntzalaria ere izan zen.

Sinopsia

Koldo Mitxelenak euskara batuari prosa egiteko estilo berri bat eman zion. Agurtzane Azpeitiak, bere doktore-tesiaren bitartez, Koldo Mitxelenak enuntziatu parentetikoak (etenak), bere zinema- eta liburu-kritiketan estrategikoki nola erabili zituen azaltzen digu. Estrategikoki, perpausaren sintaxia behartu gabe, esaldiei informazio gehigarria eransten dielako.

Sinopsia

Mirande ezohiko figura bat izan da euskal letretan. Bere garaian baztertua izan bazen ere, azken hamarkadetan euskal literatura zaleen arreta bildu du. Txomin Peillenen ustez, Mirandek eman zuen euskal literatura modernismoan sartzeko lehen urratsa.

Sinopsia

Joseba Sarrionandiaren itzulpen-lanak aztertzea, eta itzulpenak haren obran izandako eragina ezagutaraztea da tesi honen helburua.

Sinopsia

Zenbaki honek, ohiko atalez gain, harria, kirol eta kultura erreferentzi gisa aztertzen du.

Sinopsia

2011ko edizioan Resurreccion Maria Azkue haur eta gazteentzako literatura sarietan sarituak izan diren idazle gazteen narrazio eta olerkiak.

Sinopsia

PERPAUS JOKATUGABEAK: denborazkoak, kausazkoak eta helburuzkoak, baldintzazkoak, kontzesiozkoak, moduzkoak, erlatiboak eta osagarriak

Sinopsia

Hitz-ordena dugu gai, beti ere ikuspegi estrategikotik. Hitz-ordena gauzatzen duten zenbait elementu lantzen dira, gramatikaz harago doan ikuspegi zabal batetik.

Sinopsia

Lan honek Zuberoako Antzerkia edo Pastorala zer den azalduko digu: nondik datorren, nola antolatzen den, zeintzuk diren bere arauak eta abar.

Sinopsia

Oraingo lan honekin hamalau prediku aurkezten zaizkigu. Hauetan orduko eliza katolikoaren irakaspenak, ederki euskaraturik irakurri ahal izango ditugu, denbora bateko lekukotasun bikainak.

Sinopsia

Ikerketa honen xede nagusia da, aurkeztea gaur egun Ipar Euskal Herriko gazteen euskarazko edo euskal kulturari lotuak diren aisialdiak zein diren.

Sinopsia

Zenbaki honek bi gai nagusi ditu: Euskal Herria eta komikiak, batetik, eta autoak, bestetik.

Sinopsia

2010eko edizioan Resurreccion Maria Azkue haur eta gazteentzako literatura sarietan sarituak izan diren idazle gazteen narrazio eta olerkiak.

Sinopsia

Euskal Herriko ikastolen mugimenduaren sorrera eta bilakaera azterten duen argitalpen honen euskarazko bertsioa, duela urte bete eskas kaleratu zen. Orain, gaztelaniara egindako itzulpena argitaratu da.

Sinopsia

Euskaltzaindiaren XVI. Biltzarra. Euskara, Okzitaniera, Aragoiera eta Katalanaren egoera aztertzen da lau arlo nagusitan: historia eta dialektologia, literatura, teknologia berriak eta toponimia.

Sinopsia

Perpetua Saraguetak (1905-1986) arlo ugaritan lan franko egin zuen. Horretaz gain, idazlea ere izan zen. Gerra aurretik bere eskualdeko kronikak euskaraz idatzi zituen, eta bizitzaren azken hamarkadan, bere gogoeta eta esperientziak.

Sinopsia

Euskal Herriko udalen euskal izenak, herritarrenak eta izen ofizialak ere biltzen ditu. Izendegi hau, 1998tik hona Arau gisa emana du Euskaltzaindiak. Berari dagokio izena proposatzea, ofizializatzea Herri Aginteei dagokien bezalaxe.

Sinopsia

Egileak 2008an Estigmatizados por la Guerra argitaratu zuen. Bertan Gerra Zibilean eta frankismoan jazarpena jaso zuten 43 euskal idazleren lana aztertzen zuen. Orain, jazarpen hori jasan ez zuten beste 23 egileren lana aztertzen du.

Sinopsia

Laugarren zenbaki honek Afrika Beltzera garamatza. Ohi bezala, olerkiak, ipuinak, elkarrizketak, erreportaiak, literatura foroa... aurkituko dituzu, ilustrazio ederrez horniturik. Hainbat idazle afrikarren artikulu eta testigantzak ere bildu dira.

Sinopsia

XVIII. Mendeko itzulpen anonimoa. Hazparneko euskararen lehen testigantza. Litekeena da erlijiosoren batek idatzi izana, baina katetxima edo debozio-liburu bat izatetik urrun dago. Larramendiren hiztegiaren eragina nabarmena da.

Sinopsia

Duela urte batzuk aurkitu ziren Jüsef Egiategi zuberotarraren eskuizkribuari falta zitzaizkion orriak. Horiekin Txomin Peillenek argitalpen hau prestatu du.

Sinopsia

Joanes Etxeberri bildumaren lehen zenbaki honek, Euskararen Histora Soziala egitasmoaren oinarri izango den bibliografia biltzen du. Aurrerago on-line argitaratuko da, beharrezko balitz, osotuago.

Sinopsia

Eusko Legebiltzarrak Euskararen legea onartu zuela 25 urte betetzen direnean, egileak, aipatu legeak euskal eskolaren alorrean izan duen bilakaera aztertzen du.

Sinopsia

Hamar poeten (Ángela Figuera, Blas de Otero, Javier de Bengoechea, Juan Mari Lekuona, Bitoriano Gandiaga, Gabriel Aresti, Jorge González Aranguren, Blanca Sarasua, Xabier Lete eta Bernardo Atxaga) lanak biltzen dituen euskal olerkia antologia, euskaraz, gaztelaniaz, frantsesez eta ingelesez argitaratua, euskara ezagutzen ez duena euskal literaturara hurbiltzeko helburuarekin.

Sinopsia

Euskal Herriko ikastolen mugimenduaren sorrera eta bilakaera aztertzen du liburu honek.

Sinopsia

Sinopsia

Lexikoa: denbora kronologia, topografia, landaretza.

Sinopsia

"Zaldubi"ren eskuizkribuak bi zatitan paratu dira: Lehenik, bere-bereak ziren alegiak eta bertsoak, eta bigarrenik, Zaldubik beste bertsogile batzuei hautatuko zenbait.

Sinopsia

Egileak Elgoibarko ahozko euskara aztertzen du. Ezaugarri fonologiko nagusiak, ahozkotasunaren arauak eta izen eta aditzaren morfologia eta sintaxia deskribatzen ditu.