Nobedadeak

Sinopsia

Euskara Batuaren Eskuliburuak ez dakar arau berririk. Euskaltzaindiak euskara batuaz gaurdaino emanak dituen arau, gomendio, onespen eta irizpenak (eta, ifrentzuz, baita esan gabeak ere) era didaktiko eta dibulgaziozkoan birformulatzea du helburu. Asmo horrekin, zazpi alorretako kontuak ageri dira: lexikoa, kalkoak, morfologia, sintaxia, onomastika, ahoskera eta ortotipografia.

Sinopsia

Adierazpen horietako asko Akademiaren Euskera aldizkarian argitaratu izan dira eta beste batzuk Azkue Bibliotekako Artxiboan daude.

Erabat sakabanaturik zeudenez gero, Sustapen batzordeak argitalpen berezi batean biltzea erabaki du. Hala egin zuen 2006. urtean ordura arteko 32 adierazpen biltzen zituen Euskaltzaindiaren adierazpenak izenburuko argitalpenean (Jagon bilduma, 3). Euskaltzaindiak, geroztik ere, zeregin horretan jarraitu du eta jadanik 63 dira eman dituen adierazpenak. Hori dela eta, Sustapen batzordeari egoki iruditu zaio adierazpenen bilduma eguneratua argitaratzea.

Sinopsia

1920n Euskera agerkaria sortu zen eta 100 urtean Euskaltzaindiaren bizitza akademikoa eta bere lan esparruetako ikerketa-artikulu originalak, liburu-aipamenak eta antzekoak argitaratu ditu. 2021tik aurrera, Akademiaren bizitza akademikoaren berri emateko asmoz, Euskaltzaindiaren buletina sortu zen. Aldiz, Euskera ikerketa aldizkarian bestelako eduki zientifikoak argitaratzen jarraitu dira.

Sinopsia

Hedabideek egunean eguneango eta presa biziko zeregin bati aurre egin be­har izaten diote: euskaraz nola aditzera eman, gaztelaniaz, ingelesez edo beste hiz­kuntzetan garatzen doazen kontzeptu eta adierazte premia berriak. Erantzuna ematea beti dator a posteriori, baina beti ohi dator egoki, kontzeptu horiei egokituko zaizkien euskal ordainak edo euskal ordain aukerak bilatzeko gogoeta egitea. Horixe da hain zuzen Adolfo Arejitak egin duena, Euskadi Irratiko Faktoria saioan, 2019an hasi eta 2022 urtera arte egin dituen kolaborazioetan.

Sinopsia

Liburuak hiru sail nagusitan bana daitezkeen zazpi parte dauzka. Lehenbiziko hiruretan Euskal Herriko numenei eta haien izenei buruzko datuak, iritziak eta haien eskutik osa daitekeen aierua jakitera ematen dira. Hurrengo hirurak onomastikaren alorrekoak dira bete-betean. Preseski, laugarren kapituluan teonimiaren eta toponimiaren arteko harremana jorratzen da batez ere, eta bosgarrenean gure aurretik jainko izenak erabili dituzten ikertzaileek egindako zenbait proposameni ikusten zaizkien eragozpenak adierazten dira. Seigarrenean zenbait etimo proposatzen dira. Amaitu aitzinetik, ondorio orokor batzuk biltzen dira.

Sinopsia

Euskaltzaindia burutzen ari den lan hau Gasteizko udalerriko toponimia historikoari buruzko ikerketa egitasmoaren emaitza da. Egitasmo honetan, hiriburuaz gain, Gasteizko beste 64 herriak ere sartzen dira. Malizaeza, Ubarrundia, Langraiz eta Arratzua lanak argitaratu ziren eta jarraian Dibiña deritzanaren aldia iritsi da. Liburu hau, Dibiña I, merindadearen azterketaren lehen zatiari dagokio eta Abetxuku, Andetxa, Arangiz, Foronda, Lopida, Mendiguren eta Ihurre herrietako toponimia biltzen du.

Sinopsia

Liburu honek bi zati edo atal nagusi ditu: azterketa eta hiztegia. Azterketaren zatian Lizarragaren bizitzaren nondik norakoak, bere obra, erabilitako idatzizko iturriak eta zerabilen lexikoaren azterketa filologiko eta dialektologiko xeheak bildu ditugu. Hiztegian, aldiz, JMSBtik hautaturiko hitz eta aldaerekin, 1.509 sarrera sortu ditugu.

Sinopsia

Estrategikoa da eskolan, hezkuntzan, egitasmo eraginkorrak bideratzea gero eta eleaniztunagoak diren ikasleen artean. Liburu honekin aztertu nahi izan dugu nolako egoera duen euskarak Nafarroako hezkuntzan. Nola kudeatzen den eleaniztasuna ikastetxeetan orain eta etorkizunean nola egin beharko litzatekeen, zein erronka eta aukera berri dituen euskarak gela barnean eta gelatik kanpo, eta zein egitasmo ari diren garatzen ikasgelan eta eskolaz kanpoko ekintzetan.

Sinopsia

Blanca I.aren erreinaldiak (1425-1441) eragin handia du gure historian, nahiz erregina umila izan zen, umilegia Juan II senarraren eretzean. Historiako bihurgune nagusi batean gertatu zen, eta bihurgune hori areagotu zuen bere uzkur eta herabeaz, senar aseezinari Nafarroako hazkurrien ateak irekiz. Urrats hori ez zen gure onerako gertatu, gizon bortitz eta maltzur horrek euskal erresuma zaharra galbidean sartu baitzuen bere gerla pribatuez, botere goseaz eta jukutriez. Jean-Louis Davantek Blanca I.aren erreginaldia bere denborako giroan kokatzen laguntzeko sarrera historiko sakona egingo du lehendabizi, eta hau irakurri ondoren irakurleak hobeto ulertuko ditu trajedia bera eta bertan parte hartzen duten pertsonaia historikoak.

Sinopsia

Jean Elizalde Zerbitzari (1883-1961) Azkainen jaio zen apaiz, euskaltzain eta euskal idazlea izan zen. Liburu honetan Jabier Kaltzakorta euskaltzainak Zerbitzariren bizitzaz pintzelada sakonak eskaintzen dizkigu eta, halaber, eta horretan datza argitalpen honen balio nagusia, bere idatzien hautaketa bat ondu eta aurkezten du. Lanen antologia gai eta garai jakin batzuen arabera egituratu du Kaltzakortak: Gerla Handia (1914-1918), Bidaia-kronikak, Etienne Pellot itsas-pirata, Erlijio lanak (Théophane Vénard, San Frantses Xabier) eta Euskal pilota. Halaber, Zerbitzarik idatzi zituen bost artikulu eta bederatzi ipuin hautatu eta aurkezten dizkigu Kaltzakortak.