Tr. Propio de la tradición meridional (más frecuente entre los vizcaínos); al Norte sólo se encuentra en Pouvreau. En DFrec hay 19 ejs. de berriztatu y 2 de barriztau, todos ellos meridionales.
sense-1
1.
(V-gip (-au), BN; SP, H, A DBols);
barriztatu (Añ, H, ZamVoc; barriztauV; Añ, Dv);
barristatu (Añ(+ -au))
Ref.:
A(barritu, berriztatu);
IzArOñ(barristau);
ElexpBerg(barriztau). Renovar; reformar. "Berriztatzea, renouveler. Sagarno zahar berriztatua" SP. "Innovar", "refrescar, renovar" &c. Añ. "Remozar, reformar. Etxia barriztau dabe" Elexp Berg. "Bergako frontoia barriztatzekotan die" Ib. v. berritu. Nola hunein laster nagitzen eta flakatzen bainaiz, behar naiz ere maizko orazionez, konfesionez eta zure gorputz sakratua maiz errezibituz berriztatu, garbitu eta irazeki. SPImit IV 3, 2.
Urthe guziez deliberazione onak berriztatu behar direla hemen diren eserzizez. SPPhil 501.
Bere gogo onak berriztaturik haren geiago eta geiago saindutzeko. Ib. 405.
Sugeak aldatu gura dabenean azal zarra, ta jantzi barriaz, igaroten da zulo estu batetik, ta estura onegan itxiten dau azal zarra. Alantxe geratuten da barriztaurik. AñLoraS 39.
Erlijinoiak barristauta, Konbentubak geituta, Predikadoriak zabalduta, neskatilla ederrez Jesusen etxiak beteta. fBIc II 290.
Ene Erlijinoia barristetiari, egunian baino egunian gogo geijagogaz [...] ekinda. Ib. 295.
Eliza berriztatu onetan aurrenengo Meza eman zeban Urnietako Erretore jaun Don Juan Bauptista Adarragakoak. IztC 52s.
Begiratzea baizik ez da, denpora labur baten epean berriztatua dagoen Uri gogoangarri onetako Etxe ederrai. Ib. 51.
Erri askotan egin dira eskola-etxe barrijak, beste abtzubetan barristau eta obatu dira leen egozanak. (1860). BBatzarN 197.
Jainkokinde sagradua berriztatzeari gogotik ekiñ zion. AranSIgn 89.
Illinti igarrak euki arren surtan, / Bat batean zeatz deuskuz amatau, / Biar ezingo dau ara eltzen danak / Eurakaz sugarrik samur barriztau. ABAmaE 364.
Emoten deutse denporea biarginai eta langillai, euren gorputzeko indarrak barriztetako eta geituteko. ItzAzald 91.
Eleizearen agindu oneek izan leitekez aldatuak edo barriztauak?Ib. 113.
Badauke zeregiña Umbertoren adiskideak erria eta erritarrak barristetan. AgIoan 219.
Katedral onen aurralde guztia [...] barriztetan dagoz. Ib. 274.
Egoki ta apaña, lengotik eskuz trebero berriztatua. AgG 369s.
Korta barri osasuntsubak egiteko ta dagozanak barriztau ta biar dan eraz ipinteko. ForuAB 89.
Eliza berriztatuaren izantz bat len-bai-len bidali. AArdi 43.
Arri barrijak ipiñi eta beste tramankulubak barriztau, laba eder bat geitu, ta etxe gustijari barri-antz andija emonik. KkAb I 75.
Sebastian Urdinibienekoak etxe hau berrizatu zuan, 1619 garren urtean. LhYol 4.
Gotzain-eleiza barriztau ta yaupari ikastetxe bat iragi ebenean. GMantLEItz 57.
Urte zarra juan zan, / etorri da barrija, / barriztaurik baita be / gure izparringija. Enb 135.
Beste zerbait ere ba-dau onik ittalerazko idaztitxu barriztau onek. Otx 6.
Langilleak aloger orregaz jan, edan eta bere indarrak barriztau bear ditu-ta. EguzkGizAuz 57.
Etxe, ola, lankaiak barriztau ta lanerako gaiak erosteko bear dana. Ib. 117.
Ta 1288gn. urtean aunditu ta barriztaurik, 1512gn. amaitua. ErkiagArran 195.
Gaia beste nunundik artu dabenean be, bere modura egosten daki, eta soiñekoa barriztauta urteten dau bere eskuetatik. Vill(inBilbaoIpuiB 6).
Erdian, mai illun bat, eta inguru, lau silla, egin ziranetik barriztau bakoak. ErkiagBatB 91.
Teresa Amarekin batera, karmeldar Lagundia berriztatu nai zun. Onaind(inGaztMusIx 146).
[Zubiak] bi bidar lur jo ta barriztau bearra izan dabela. EtxabuKontu 186.
Ez da beraz karmeldar Ordenea barriztatu nai izatea [...] mojatxo baten zorakeria. OnaindSTeresa 61.
Antxiñetiko Testamentua / Jesukristok barriztatu. Ayesta 57.
Gure ganautegiak barriztau biarra. Gerrika 148.
azpiadiera-1.1
Renovar, sustituir por otro nuevo. Ondoren, azkena, junta barriztatzia, urte birik baten erdiak egiten zan eta. Gerrika 270.
sense-2
2.
(Lar);
barriztatu (Añ + -au);
barristatu (H). Repetir(se); hacer (decir, etc.) de nuevo."Assegundar", "inculcar [= 'repetir varias veces']", "reiterar" Lar."Iterar"&c.Añ. v. berritu (I, 2). Pekatu mortal bakotxagaz barristetan dogula Jesu Kristoren eriotzia. CrIc 23.
Bear ditu berriztatu ala egin dituen konfesioak. MgCC 109.
--Zer besterik egiten du gaizki komulgatzen danak? --Berriztatu Kristoren Pasio ta eriotza Juduak bezela, ta erabilli oinpean bere odola. Ib. 247.
Sarri esaminau edo aztertu konzienzija, sarri barriztau on izateko goguak. MgCO 287.
Ez itxi esku arterik librutxu au, eta beti-bere barriztatu irakurtza. AñEL1 19.
[Sakrifizio beneragarri onetan] barriztatu dira Zeure Seme biotzekoaren Bizitza, Pasiño ta Eriotzea. Ib. 122.
Barristetan dau Teresak Espaina ditxosuan Elias geure patriarka Santubaren espirituba, zelua, pobrezia ta penitenzija. fBIc II 295.
Nik bada barristau nai deutsut eskabide a bera. JJMgBasEsc 25.
Berba astun edo garratzen bat esaten badeutsube, aztu biarrian beti zagoz barristetan, adiskide eta lagun gustijai esaten deutsezu. Astar II 106.
Bauka min barri batentzako lekurik? Eztakit nik, baia bai lengoak geldi bagarik barriztetan yakazala. ZavSerm I 78.
Eta berriztatzen dituzu aren Pasio Santuko neke, arrastaka ta illtura edo tormentu ikaragarriak. Jauregui 244.
Barriztau egizuz sarritan, graziyak eragiten deutsuzan erabagi ta propositu santu oneek. UrMarBi 14.
Eskari eta erregu batzuk, egiñak izan yakuzanak, barriztetan doguz. UrBulaAl 18 (BulaV 12 barriztetan, BulaG 527 berriztatzen).
[Señorijoko itxasgizonak] zeintzubek [...] barriztau ditubezan [...] itxasgudarijen [...] garaitza andijak.(1866). BBatzarN 219.
Orregatik Eleiza santak berriztatzen ditu bere erakutsiak, orregatik eleiza onetan ere urteoro esaten zatzue oroitu zaiteztela Purgatorioko animekiñ. AgSerm 251.
Pedro Erregeak berriztatu eta zabaldu zuen, Gaztelako Santxo IV-garrenak 1286-garren urtean emantako aginte bat. EtxegRIEV 1908, 189.
Inguruko mendiak eta itxas-arkaitzak berriztatu zuen geroxeago oiartzuna. TAgUzt 105.
Leengo oroitzapenak berriztatzean. Ib. 247.
Orduan aitak, mutillaren goralpenak egin eutsazan alabeari, leen emazteari egiñak barriztauaz. ErkiagArran 128.
Beiñolako eztabaida ura gure aro ontan berriztatua. VillJaink 29.
Ta beste milla penitentzi, Mantuako markes erozarraren ziñak zakarzkianak, eta orain berorrek berriztatu nai dituanak. BerronKijote 118.
Onek, obispuek ingelesez esandako ebanjelixue, euskeraz barriztau eban.Gerrika 220.
azpiadiera-2.1
Barriztau ta sendatu bertako buru edo Diputadu aunaak eta beraarijaz izentauriko batzaar edo komisiñoiak egin ebeen aukera edo elekzinoia. "Confirmar" (1850). BBatzarN 169.