OEH - Bilaketa

1017 emaitza edan bilaketarentzat

Sarrera buruan (31)


Sarrera osoan (496)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
astelehen.
sense-1
1. (BN, S; SP, Urt Gram 30, Ht VocGr 381, Arch VocGr, VocBN , Gèze, Dv, H (L, BN, S)), astelen (V, G, AN, L, Ae, Sal, R; VP 4v, Lar, , H (V, G)) Ref.: VocPir 32; Bon-Ond 136; A; EI 332; Lrq; ContR 515 y 523; Ond Bac 403; Iz To (igandia), UrrAnz, Ulz, IzG y Als (astelena), ArOñ (astelen); Etxba Eib; Holmer ApuntV; Elexp Berg .
Lunes. " Astelenez il zan (zen), murió por lunes, un lunes y astelenean il zen murió (en) el lunes (un lunes ya más determinado)" A Morf 358. " Astelena astegun luziena, el lunes el día de labor más largo" Etxba Eib.
Asteleen goizean. AzkPo IV. Egun astelena. CartAzp 125. Zazpi egunez zinduen / egin mundu osoa: / astelehenean zeru, / lur eta itsasoa. EZ Noel 141. Asteleheneko othoitza. Harb 132. Astelenean ofreziduko dau misterio gozosoak gati. Cap 135. Zegaitik bada itxi etzenduban [biarra] asteleraño [sic], edo ze kalte etorkizun orduraño itxitetik? Astar II 72. Oro ifrentzuz edo gaizki zaizkote argitan: [...] Otsoa xakhur, igandea laneko, astelehena alferkeriako. Hb Egia 141. Emen egin zituen astelenetik ostiral arteko egunak. Lard 427. Arturik damuz bada astelen batean, / Goixetik aita zarra bere bizkarrean. AB AmaE 292. Juango naiz astelenian. Urruz Urz 37. Errezatzen dire astelenetan eta ortzegunetan. CatUlz 61. Astelena zen. Goñi 112. Bilintx, i gizon-modura zintzo etorri aiz lanera, baña Domingo Kanpaña gandul arrek, gaur goizian egun laurdena galdu dik; ezagun dek astelena dala. PArt in Bil 172. Xipiene astelehena zen egun hura, herriko eta elizako phesta bigarrena. JE Bur 23. Astelehen guzietako merkatuetara bazoan xuxen. Barb Sup 167. Beretzako gordetzen du / gauzik onen guziya, / astelenetan neretzako / sardin begi gorriya. Tx B II 261. Astelena jai artu / egin gabe lanikan. MendaroTx 313. Ta eskubidea dedanez egun orretakoa astelenerako utziko det. Lab EEguna 80. Ango gari-ondarrak, apezarenean / Igande ta Astelenez, animen onean. Or Eus 283. Pasio astelena. Or MB 286. --Au dek astelena, mutillak. --Besteak bezelakoa, Joxepe. --Ez nerea. Atzoko ondo ederra zeukeat, Iban. NEtx Antz 17. Astelena izateko, alaiegi zaudete. Ib. 18. Asteleneko euria, aste guziko euria. EgutAr (ap. DRA). Olako astelen baten laugarren pisotik kalera jausi zan. SM Zirik 75. Zerue goibel eta ipar aize otzakin argitu zuen asteleneko egun ura. Izeta DirG 63. Ez igande, ez astelehenik... Bakarra denetako: jateko, garbitasun, jostura egite... Beti gauza bera! Larz Iru 86. Biar astelena da-ta barra berandutxoago irikita ere, eztegu kalterik izango. NEtx LBB 63. Esan bezala, astelenean oiñez etorri Donostira, eta larunbatean atzera oiñez jira. Uzt Sas 335. Astelenean jarduten zan neri esaten igandeko goraberak. Salav 33. Jai-eguneko jantzi bera / neramala astelenetan. Berron Kijote 129. Eta huna nun, astelehen batez, arrapatzen dutan ene eskolako lagun bat. Etchebarne 89. Astelen baten urten neban etxetik. Gerrika 27. Larunbata eta igandean etxean euki zuten, astelena arte. Albeniz 16. Lazkaoko beneditino bat mintzatzen zen astelehenetan oso egoki. MEIG I 101.
v. tbn. Hm 41. He Io 20, 19. Mustafa 219 (ap. DRA). Zerb Azk 103. Astelen: Urqz 36. Cb EBO 47. Añ EL1 216. A Ardi 47. JanEd II 86. Or SCruz 115. Anab Usauri 106. Bilbao IpuiB 250. And AUzta 72. Etxabu Kontu 191.
azpiadiera-1.1
(Como primer miembro de compuestos).
O[e]reanik jagi ninzan / astelen goizean. Lazarraga B33, 1205r. Astelen goxian. DurPl 77. Astelehen goiz batez. Elzb PAd 1 (v. tbn. CrIc 63 astelen goiserako, Etcham 146 astelehen goiz hartan, TAg Uzt 258 astelen goizean, Akes Ipiñ 29 astelen goxean, SM Zirik 93 astelen goiz baten, Balad 217 astelehen goizian, Alzola Atalak 37 astelen goizetan). Iragan astelehen arratsaldeko lauak irian. HU Aurp 132 (Ag AL 13 astelen arratsalde, JE Bur 24 astelehen arratsalde, Kk Ab II 155 astelen arratsaldian). Astelen-gaubean. Azc PB 234s. Astelen-arrats batian. Noe 124. Igandetan xoilki naiz etxetik lerratzen, / Astelehen goizeko lanari paratzen. Ox 167. Astelen illuntzean. TAg Uzt 221 (Noe 17 astelen illuntze baten). Astelehen arrastiritan. Mde Pr 195. Atera oi zen etxetik bere lagunarteko batzukin, igande arratsean edo astelen goiznabarrarekin etxeratzeko. Etxde JJ 202. Gaztiak besta egile, / Ardüra kharrikazale / Astelehen goizan lanilat / Ezin jeikiz aski zalhe. Casve SGrazi 168. Astelen-goizean, musua garbitzen ari zala. JAzpiroz 43 (v. tbn. astelen-goiz Albeniz 16, astelen gox Gerrika 43).
sense-2
2. (V-gip).
"Galbana, resaca. Egundoko astelenakin joan nintzuan lanera " Elexp Berg. "Ajea. Gaur jesukriston astelena dakat " ZestErret.
Nagusia, utziko al dit piska bat irtetzen emendik eginkizun batera? --Zer da, ik ere astelena al dek? --Ez, jauna, astearte bespera. PArt ( in Bil 172 ). Donostiyan alproja / esaten dutena, / Tomas zapatariya / deitzen diyotena; / aste guziya ustez / du ark astelena, / lanikan egin gabe / joaten zaio dena. PArt Ustez 56.
azpisarrera-1
ASTELEHEN-ASTEARTE. Lunes y martes.
Astelen-astarteko gau bietan bardin / Mungiar Batzokijan jaiak ziran egin. Enb 197.
azpisarrera-2
ASTELEHEN BURUHANDI. "(AN-larr), Igandean geiegi edan, ta astelenean burua pisu" Inza NaEsZarr 324. Cf. supra (2).
Tabernan igaro jaia / astelen buru aundia, / goitikan beera beti jungo da / aren baserria. And AUzta 126.
azpisarrera-3
ASTELEHEN-EGUEN (Pl.). Lunes y jueves. v. ASTELEHEN-OSTEGUN.
Misterio gozozkoak. Astelen-egubenetan esango direanak. EL2 230 ( EL1 216 astelen ta eguenean ).
azpisarrera-4
ASTELEHEN GORRI. Día de labor. "Astelehengorrian alfer dago, il reste les bras croisés en un jour de travail" Hb. v. ASTELEGUN GORRI.
Bertze behin Tolosan, astelehen gorrian, Harostegi zeritzan orduko pilotari aiphatuenetariko bat gain-gainetik garhaitu zuen (Perkainek). Zerb GH 1921, 479.
azpisarrera-5
ASTELEHEN GUREN. v. ASTELEHEN SAINDU.
azpisarrera-6
ASTELEHEN GUZTIETAN, ASTELEHEN GUZTIEZ. Todos los lunes, cada lunes. v. astelenero.
Gutiago direnak / bere ethorkitan / Mantalinekin dire / igande-bestetan; / Astelehen guziez, / balioan deusik, / Zangarrak gorri eta / zangoak orthutsik. Hb Esk 180. Astelen guztietan bardin. SM Zirik 93.
azpisarrera-7
ASTELEHEN-INAUTE ( asteleiñaute VocZeg), ASTELEHEN-IHAUTE (L-ain ap. A; Dv), ASTELEN-INAUTERI (G-goi, AN-5vill ap. A), ASTELENIOTE (Lar, Dv (G)), ASTELENITA (G-to, AN ap. A). Lunes de Carnaval. "Lundi gras" Dv. "Segundo día de carnaval" A. "Astelen-iaute (Gipuzkoan Astelen-ieta)" Or Eus 166n. Cf. ASTEARTE-INAUTE.
Donostiyan zapatari festa 1827garren urtekoa astelen iñauteri eguerdiyan. Echag 74. Donostiako gazteak langille maisuen festa 1843garren urteko asteleniote eguerdian. Ib. 182. Oraiñ baño lenago / bada amar urte, / oroigarri izan zan / astelen iñaute. Ib. 268. Oillakunde, geienez, / Astelen-iaute-egunez. Or Eus 174. Mikel, datorren astelen-iautez / antzaretan buruzagi. Ib. 166. Astelenita dugu ta mozorroz yantzi diran mutikoek tresna mairutarra ezarri diote. Amez Plat 56 (ap. DRA).
azpisarrera-8
ASTELEHEN-MARTITZEN (Pl.). Lunes y martes.
Astelen martitzenetan / ondo umilderik / errege etxera duaz / piezak arturik. DurPl 114.
azpisarrera-9
ASTELEHEN-OSTEGUN (Pl.). Lunes y jueves.
Pozezko eskutukiak. Astelen - ostegunetarako. ArgiDL 110. (KIkV 107 astelen eta eguenetarako, KIkG 80 astelen eta ostegunetarako)
azpisarrera-10
ASTELEHEN SAINDU, ASTELEHEN GUREN (astelen g. V-ger-arrig ap. EI 337). Lunes Santo.
Meditazionea astelehen sainduko. Jaur 150. Eztakit iñoiz entzun izan dozun egun onei Bizkaiko toki askotan, batez bere Arratia ta Txorierrin, ezarten dautsen goitizena: astelen guren, martitzen guren. A Txirrist 197. Astelen Guren. Or MB 330.
astelehen
<< aste 0 / 0 astiki >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper