Harremana

    OEH - Bilaketa

    1019 emaitza edan bilaketarentzat

    Sarrera buruan (31)


    Sarrera osoan (496)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    hiruna.
    sense-1
    (V, G, AN, L, BN, S; Dv, H (i-)); hirurna (SP (sin trad.), Ht VocGr 338, Gèze, H); irune (AN-ulz-erro-olza); iruena (AN-arce); irorna (R-uzt); irura (Ae); hiura (S); irure (AN-olza); urune (V-arrig); iruñe (G-azp) Ref.: Bon-Ond 164; A (iruna); EI 73; Lrq /hiuná/; Iz R 393.
    (Distributivo de hiru). Tres cada uno (a cada uno, por cada uno, etc.). "Chacun trois" Ht VocGr, Gèze. "Trois à chacun. Izan dugu hiruna libera, nous avons eu chacun trois francs" Dv. Tr. Concuerda generalmente con un verbo en plural (así en Iztueta (C 96), Azkue (Ardi 40), Kirikiño o J. B. Etchepare (48)); con singular lo hallamos en Leiçarraga y Cardaberaz.
    Egün oroz goizan, egüerditan eta arratsen hirurna zeñü khaldi emaiten dira elizan. Bp I 131. Lau eskarela mail, seilharurat igaiteko, luzean beso bana eta erdira, eta zabalean hiruna beso laurden. (1741). SenperEus 29. Illen erdiak izen bana, besteak biña ta iruna dute. Cb EBO 47. Zuk iruna kuarto eskatu eta orrela ez dizkitzu iñork erosiko. Moc Damu 9. Iruna milla pezeta. EusJok 30. Iruna [karamelo] emon eutsiezan mutikoei. Kk Ab I 63. --Laurontzako meriyenda on bat [...] --Iruna pesetako meriyendie. Kk Ab II 65. Iru relejo, iruna kate, / iru mallakin bakoitza. Tx B I 58. [Etxeak] gora dira gehienak, hiruna estaiekin bederen. JE Ber 53. Puntua jarrita bota / biña edo iruna. Uzt Noiz 72. Besteei iruna dozena artu dizkiogu. BBarand 135. Artzain, iruna urte eroiezan, da beste irune egin biar ebezela iñuen. Gerrika 221s. Urte hetan ziren asmatu arte-bakantza batzu, hiruna egunekoak. Larre ArtzainE 124.
    v. tbn. Echta Jos 336. A Ardi 40. Or Eus 258. JEtchep 48. Hirurna: AstLas 34. Gy 92. Prop 1900, 42. Mdg 137.
    azpiadiera-1.1
    (Con bakoitz, bat-bedera, etc.). "Ematea bakhotxari hirurna, donner trois à chacune. Bakhotxak hirurna daramate, ils en emportent chacun trois" H. "Bapának diáuzu bíra, írorna, láurna [...]" Iz R 393.
    Sei khuba [...] zadukatenik batbederak birá edo hirurná neurri. Lç Io 2, 6 (Dv, Ol, Leon bizpa(h)iruna). Laurogei barrika sagardo bakotxa iruna zamakoak. Izt C 141. Iruna milla erreal eman diogu bakoitzari ta. Sor Bar 97. Etxe bakoitzean iruna dozena. BBarand 135.
    azpisarrera-1
    HIRUNAKO. De tres.
    Irunako igikera au garai-eresirako egokii den bezala, ala da launakoa negar-eresirako. Or LEItz 51. Batzuk [nitxo] bat, beste batzuk biña, eta irunakuak be bai. Gerrika 183.
    azpisarrera-2
    HIRUNAN. Tres veces cada uno.
    Begiratu daijegun bakotxari banaan, edo binaan edo irunaan, dagozan moduban ta dabiltzan moduban. fB Olg 63s.
    azpisarrera-3
    HIRUNAN-HIRUNAN (A Morf 235). De tres en tres.
    azpisarrera-4
    HIRUNARA. "Los niños de Lekeitio [V-m] dicen mucho banara, binara, irunara y launara, por banaka, binaka... etc. en el sentido de jugar a lanzar al bocho una, dos o tres nueces por cada jugador" A Morf 237. Cf. BINARA.
    azpisarrera-5
    HIRUNATAN (hirurnatan Lecl, Gèze, H (BN, S)). "Chacun trois fois. Edan zuten hirurnatan" H.
    Othoitz hauk berak zazpi banatan erran behar dira berze orenetan. Ordea priman eta konpletetan othoitz hautzaz berze alde erran behar dira Credo eta Miserere mei, ezpere gogoz eztakitzatenek hirurnatan Pater, hauken lekhuan erranen dute. Harb 431s.

    hiruna

    hiruna
    << hirubide 0 / 0

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper