Harremana

    OEH - Bilaketa

    1019 emaitza edan bilaketarentzat

    Sarrera buruan (31)


    Sarrera osoan (496)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    azukre.
    tradizioa
    Tr. Documentado tanto al Norte como al Sur. Azukre es la forma más gral. Se documentan además las variantes, principalmente vizcaínas, azukerea det. en Añibarro, Kirikiño, Bilbao y Berriatua, azukera en G. Jauregi, azukar en DurPl , Mendigacha y B. Barandiaran (115), azukare en Iturzaeta, y azukarezko y azukarez en Arrese-Beitia y Erkiaga respectivamente. Hemos encontrado un ej. de asukre (asukre-zango ) en Prop; cf. <assucre> en Voltoire y Pouvreau.
    sense-1
    (V, G, AN, L, Ae; Lcc, SP <assu->, Ht VocGr 428, VP 5r, Lar, Añ, Arch VocGr , Dv, H); azukra (V-arr, G-azp); azukera (V-ger); azukere (AN); azukare (AN, Sal; -rea (det.) Mic); azukar (V-gip, R); azukure (AN-ulz); asukre Ref.: VocPir 550; Bon-Ond 147; A; Iz ArOñ (axuarixak), Als , Ulz (azukuria); Etxba Eib; Elexp Berg (azukar); Gte Erd 78.
    Azúcar. "Azucar piedra, azukre kanbioa" Lcc. "Azucarado, azukrez betea" Ib. "Len eztixakin zana, gaur azukriagaz" Etxba Eib. "Azukra gexoa deuko (V-arr), pixako azukrea toperaño igoa du (AN-gip), ziero goian omen dauka txisako azukra (G-azp), goraño io omen dio txisako azukriak (G-azp)" Gte Erd 78. v. sukre.
    Asukrea <-ss-> ahoan duenak ezin erran dezake ahoa ezti duela, baina bai asukrea <-ss-> ezti dela. SP Phil 480 (He 486 azukre). Edari garratz ta azukereaz egiten dan legez gozo-garratz zalegarri bat. Añ LoraS 125. Oxala burkuak, azukre, kakauak, / utz liotzoten libro, kikera hutsteko / ausarkiago. (Robin, 1808). BertsZB 187. Azukrearen lekuan eztia. AA II 184. Azukreak fruta samiñak goxatzen dituan eran. AA III 305. Ezti ta azukrearekin konfitatu. Ib. 396s. Azukrea da kañabera mota bati txikitu egosi eta kentzen zaion ezadea. It Dial 40 (Dv azukrea, Ur azukria, Ip sükria). Azukre ala kafe han sortzen zaiote. Hb Esk 95. An artzen da azukrea / ta ugari kakaoa. Azc PB 209. Azukareagaz edo eztiyagaz gozoturik. Itz Azald 157s. E? Kafe ta azukrea? Oiek al dituk alderdi aietako uztak? Ag G 252. Sagar zatiak azukreakiñ egosita. Ib. 228. Azukre ondarrak eta oro kullirarekin biltzen dituela eta milikatzen. Barb Sup 65. Gozarri edo azukerea. Kk Ab I 84. Zuaiztiak bota ta beste gauza batzuek erein dituzte; azukrea egiteko "kaña", bat beintzat. Munita 21. [Gatzatu] goxokiz edo azukarez estaldua. Erkiag Arran 119. Azukrea gutxitxu bai-zegoan, kanporatu nuan nere maletatik etxetik ateratzean sartu nituan koxkor aietako pilla bat. Anab Aprika 72. Kilo bat azukre. Auspoa 77-78, 15. Kape edo azukre, / ardo edo ogi, / kargatzen zan astoa / askotan geiegi. Uzt Sas 101. Ur otza [...]azukreekin ondo gozatua edan. Arin AEF 1980, 65. Azukre ta kafea, / arraultze tortilla. Ayesta 19. Gauz ori egin lezake diabetis edo azukrea gaillen daukanak. Ostolaiz 46.
    v. tbn. Volt 184. Echta Jos 143. MendaroTx 66. BAyerbe 125. Larre ArtzainE 111. Azukar: Mdg 131. Azukerea (det.): GJaur Kimia 228. Berriat Bermeo 387s.
    azpiadiera-1.1
    Neretzako, Germiren film honek ezer baldin badu gehiegi, azukrea du, behar baino gehixeago.MEIG I 172.
    azpisarrera-1
    AZUKRE-HARRI. "Azukarearri, cierta clase de piedra con la que se talla piedra de sillería" Ond Bac.
    azpisarrera-2
    AZUKRE-BIHI. Grano de azúcar.
    Amak azukre <-ss-> bihia emaiten dio bere haurrari, hark ere muzu eman diozon gatik. SP Phil 481 (v. tbn. otro ej. en la misma pág.; He 487 goxoak).
    azpisarrera-3
    AZUKRE-EZKUR. "Azúcar de pila" Lar Dv.
    azpisarrera-4
    AZUKRE ILUN. Azúcar moreno.
    Sardiñ zarrak, intxaurrak, azukre illuna, bakallao buztana ta urdai tatoa iltzean bera. Ag G 324.
    azpisarrera-5
    AZUKRE-KANABERA (Lar Lcq 171 y Dv ). "Caña dulce, azukre kañabera" Lar.
    azpisarrera-6
    AZUKRE-KOXKOR (G-azp ap. ZestErret ). Terrón de azúcar. v. A.-MOKOR, A.-TONTOR.
    Edo bost edo sei [...] laúdano tanto azukre koxkor batean. EE 1885a, 134. Eman dezotela azukre koxkor bat [elefantari] . Prop 1903, 124. Azukre koxkor bana eman ta kitto. Ag G 106. Gozo-ontzitik azukre-koxkor bat atera. Ldi IL 18. Atera nituan maletan neuzkan azukre-koxkor guztiak. Anab Aprika 80. Batzuek txokolatea izaten genduan, beste batzuek azukre koskorra kuadradua. BasoM 100s.
    azpisarrera-7
    AZUKRE-LIKA (Lar, Dv). Almíbar. "Almíbar, urazukrea, azukrelika" Lar. "Azukrelika, urazukrea, almíbar" Dv.
    Samíñ ta látz diren janárik dultzatzendíre azukre-likaréki; eta néke pénak suabetzendíre Jesus onarén amorearéki. LE Ong 16r.
    azpisarrera-8
    AZUKRE-LIKATU. "Azukrelikatua. Almibarado" Lar DVC.
    azpisarrera-9
    AZUKRE-MOKOR. Terrón de azúcar. v. AZUKRE-KOXKOR.
    Sei libera, halako paper txarra! Azukre mokor bat bezenbat ez zen papera! Barb Sup 84.
    azpisarrera-10
    AZUKRE-OLA. Fábrica de azúcar.
    Ikusi 130-garren irudian azukera-olea. GJaur Kimia 229. Martzillako azukre-ola geldi. Or QA 83.
    azpisarrera-11
    AZUKRE-ONTZI (V-gip ap. Etxba Eib; Lar, Dv; azukar-ontzi V-gip ap. Elexp Berg; -untzi Dv). Azucarero. "Ez dago lekurik, txindurrixak azukre-ontzixa topauko ez dabenik" Etxba Eib.
    azpisarrera-12
    AZUKRE-OPIL. "Bellaria adorea, azúkre ophilledérrak, azúkre ophill bráboak" Urt I 225. "Pain de sucre" Dv.
    azpisarrera-13
    AZUKRE-ORETXO. "Pellizcos de Monjas, azukroretxoak" Lar.
    azpisarrera-14
    AZUKRE-TONTOR (V-gip ap. Etxba Eib; azukar-t. V-gip ap. Elexp Berg). "Terrón de azúcar. Iru azukre-tontor naikua dira kafiandako" Etxba Eib. v. AZUKRE-KOXKOR.
    Pensaurikan eulija / juango jakola / bai baleuka onduan / azukar tontorra. DurPl 81.
    azpisarrera-15
    AZUKRE-UR. Agua con azúcar.
    Eraman zien azukre-ura eta anizete pixkat, baita zigarruak ere. Alt LB 43.
    azpisarrera-16
    AZUKRE-ZANGO. Caña de azúcar.
    Uriteetan [...] eraiten ditugu arthoa, bai eta ere asukre-zango edo khanabera haziak. Prop 1906, 102.
    azpisarrera-17
    AZUKRE-ZANGOTZE. Plantación de caña de azúcar.
    Badituzte [...] manioka alhorrak, ur-sagar bazter zabal eta luzeak, azukre zangotze hedatuak. Prop 1897, 129.
    azpisarrera-18
    AZUKREZKO. "Alcorzado, gaintxurizkatua, azukrezko orez txuritua" Lar. "Azúcar de pillón, azukrezko gogorpilla" Lar Dv. "Azukrezko oratxuria, alcorza" Lar DVC 162.
    Esmeraldazko laranja eta sagar zugatzak, / Azukarezko ale urtsu ta umaotuak. AB AmaE 158. Ormak ogizkoak zirean; leioak, barriz, azukerazkoak. Bilbao IpuiB 213.
    azpisarrera-19
    UR-AZUKRE. v. ur.

    azukre

    azukre
    << 1 azpilari 0 / 0 azunbre >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper