OEH - Bilaketa

1017 emaitza edan bilaketarentzat

Sarrera buruan (31)


Sarrera osoan (496)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 askari.
tradizioa
Tr. Atestiguado por primera vez en Oihenart, no vuelve a encontrarse hasta finales del s. XIX (pero cf. askaldu en RS, Goyhetche...); en el s. XX lo usan tbn. autores meridionales. Si no hay más especificación, los septentrionales y navarros lo emplean con el sentido de 'almuerzo', mientras que para los occidentales tiene siempre el significado de 'merienda'. En DFrec hay 5 ejs. de askari, 2 meridionales y 3 septentrionales.
etimologikoa
Etim. Podría explicarse a partir de arrats (cf. a(r)ts... ), como auhari, etc., 'cena', a partir de gau .
sense-1
(AN-burg, BN, S, Sal, R; SP (que cita a O), Lar, Arch VocGr, VocBN , Gèze, H; h- BN; O-SP, Urt, Dv, H), askare (BN-baig), azkari (BN-lab), askai (S) Ref.: A; EI 319; Lrq /aśkái/; ContR 517; Satr VocP (askare); Satr CEEN 19689, 162; Echaide Nav 164.
Almuerzo. "Dêjeuné" SP, VocBN. "Desayuno" Lar, Satr VocP. "Déjeuner" Arch VocGr, Gèze, H. "(BN, S; O), haskari (BN), almuerzo" A. v. almortzu, gosari.
Barurak hirur ase. (Hirur ase hauk aditzen dira, barureguneko barazkariaz, aitzineguneko auhariaz eta biharamuneko askariaz). O Pr 67 (cf. O Po 59s goiz-askari). Iturburu zarzaro penzian arrañatzen metaikin izanik, askaria, bazkaria. HerVal 163. Gerthatu zitzaukun hirur aldiz oraino gauaren iragaitea basagizonen artean. Egiten ahal zituzten guziak egin zauzkiguten, emanez lekhu hoberena suphazterrean, aufari eta askariarekin. Prop 1893, 41. Eta, biharamun goizean tenorez abia zadien, zakuan emaiten haskaria. JE Bur 67. Bazkaria tokiaren gainean, haskariaren iduriko. Ib. 169. Oren baten bürian Mendiondo ara ützüli zenian gizunari erraitea zerbait askaien jatea jin ledin. GH 1926, 634. Jaun erretoraren partez elizan askalduko dela eta askaria harat igortzeko! Lf Murtuts 9. "Ola! El desayuno por favor!" Galdatu orduko, hor dugu haskaria. Herr 29-5-1958 (ap. DRA ). Zuk, Margo, apheza segituko duzu aitaren ganberalat... Nik askaria preparatuko diot. Larz Senper 112. Baia nik ez nun askaria txeste ezpainuen goserik. ZMoso 45. Banuen atseko afari eta goizeko askariarendako ausarki. Etchebarne 29. Goizeko askariaren ekartzea lehenik. Larre ArtzainE 48.
azpiadiera-1.1
(Sal, R) Ref.: A; ContR 517; Echaide Nav 167 .
Merienda. "(Sal, R), merienda" A. " Askari, áskarià; beste ápario bat, bátian góxan eta arrastrían ere bái " ContR 517. v. ARRASTIRI-ASKARI, ARRATSALDE-ASKARI, ARRATS-ASKARI.
Berriz-en alkarri agur egin eutsoenian, azkari (merienda) on bat eginda, ondiño be apurren batzuk banakatu eben. Kk Ab I 95. Ordaindu eben areen azkariya. Kk Ab II 67. Eruan zeugaz mutil morrosko au ta emon askarija. Otx 169. Bostetako askaria. Or Eus 283. Ogi eztitatua ematen zion batzuetan amak askaritzat. Osk Kurl 77. Bestelako leku apaiña aukeratu eben askari ori egiteko! Erkiag Arran 121. Askaria jan dau eta edan bere dezente egin dau. Erkiag BatB 157.
azpisarrera-1
ARRASTIRI-ASKARI (Sc ap. A; a.-haskari Dv, H; arrestiriaskari Gèze; arristiri-askari S ap. Lh). Merienda. "Goûter" H s.v. arrats.
Han eginen die bazkari, behar bada arrastiri-askari. ArmUs 1899, 40s. Ermitain edo elixa-zainak arristiri-askari hun bat adela-erazi zian. Const 38.
azpisarrera-2
ARRATSALDE-ASKARI (a.-haskari Dv, H; a. hazkari BN ap. A; arratsaldaskari VocBN; atsalaskari AN-erro, BN-baig; aatsal-azkari BN), ARRATSALDEKO ASKARI (BN-arb; a.-haskari Urt; atsaldeko askari AN-burg). Ref.: A (arratsalde-hazkari, aatsal-azkari); JMB AEF 1926, 16; Satr VocP (atsal-askari); Echaide Nav 167. Merienda. "Antecaenium, arratsaldéko gosária, haskária, kolazioa, kolazionea, bazkalafari arteko jate ariña" Urt II 135. "Repas d'après-midi, goûter" VocBN. "Goûter, collation" Dv. "Atsalaskaria a las 4: tortilla de huevos o sardina o longaniza, con pan y vino" (Espinal). JMB AEF 1926, 16. "Arratsaldeko askaria egin dugu (BN-arb)" Gte Erd 141. v. ARRATS-ASKARI.
Erran gabe doa arratsalde-haskarian ere behar dela arno xorta bat. EskLAlm 1904, 10. (ap. DRA) Bazkalondoak atsalaskariko tenoreraino [irauten du] . Zub 98. Atsal-azkaria egin dezagun basakapean. Or Mi 40. Bostak: atsal-askari egiteko oitura. Or Eus 283. Horren itzalpean pausatzen ziren beren lan dorpen artetik, hor egiten beren atsalaskari puxka. JEtchep 47.
azpisarrera-3
ARRATSALDEKO ASKARI. v. ARRATSALDE-ASKARI.
azpisarrera-4
ARRATS-ASKARI. Merienda. "Goûter, petit repas [...], arats-askari" T-L. "Arrats-azkari (BN-baig), merienda" Zt (comunicación personal). v. ARRATSALDE-ASKARI.
Jaun merak jende guziak gomitatu ditu arats-askarirat. Herr 26-10-1961 (ap. DRA ). Giltzapean sartu zituan klasea amaitu zanean, bakhoitza gela batean, arrats-askariko jolas-aldian, bostetatik seirak arte egoteko. Osk Kurl 198.
azpisarrera-5
ASKARIA HARTU. Tomar la merienda.
v. tbn. goiz-askaria hartu s.v. GOIZ-ASKARI.
Emen gugaz daguan artian ezin juan nattekelako ni askarija artzen. "Andar a merenda". Otx 132. Ots, ene otseñak: eruan egidazube mutil au askarija artzen. Ib. 169. Askaria hartu ta athera egin zan Patxi. Osk Kurl 51.
azpisarrera-6
ASKARI-ISKI. Almuerzo.
Askari-iskia, goizaparia, gogotsu garbitu eben. Erkiag Arran 121. Ta etxerik kanpora jan bear izaten dauala askari-iskia, baldin barruko arra apur bat zertuko ba da. Erkiag BatB 152.
azpisarrera-7
ASKARI-LEGE. Merienda.
Getariko sagardotegi batean izaten dute askari-legea ta ondorengo egonaldi atsegiña iñularrarte. TAg Uzt 36. Eta, itxasaldeko aize biguña ta urriña arnasaztuz, zuaitz oen itzalpean askari-legea egitea. Ib. 44.
azpisarrera-8
ASKARI HOTZ. "Askari otz (Sal, R), desayuno ligero, frío" A.
azpisarrera-9
ASKARITA-. "Askarita (n.v. [= "substantif verbal"]), prendre le petit déjeuner [...]. Askaritako, pour déjeuner. Askaritan, déjeunant. Askaritara, déjeuner (avec mouv. vers). Askaritaz, en déjeunant" Lrq. "Askaritá (S-saug), à déjeuner" Lh. "Askaritan, askaitan (S-saug), en déjeunant" Ib. v. askarite.
azpisarrera-10
ASKARI TTIKI (AN-burg ap. Echaide Nav 164). Desayuno.
azpisarrera-11
ASKARI XUME. "A skari xume (BN-baig), almuerzo ligero" A.
Akituak, kexu, ahulduak, haskari xume bat egiten dautzue hantxe, aberearen aitzinean xutik. JE Bur 169.
azpisarrera-12
GOIZ-ASKARI. Almuerzo.
Zeinek erdi berriari / goiz-askari / lakioan anhoa. O Po 59s. Badoatzi ostatuetarat goiz-askariaren hartzera, eta geroago bazkaitera. Zub 78.
azpisarrera-13
MERIENDA-ASKARI. Merienda.
Erri onetako gazte batzuk merienda-askari bat egitea asmau eben. Alzola Atalak 53. Orrela, merke urtengo eutsen merienda-askariak. Ib. 53.
askari
<< askaldu 0 / 0 1 aski >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper