Harremana

    OEH - Bilaketa

    1019 emaitza edan bilaketarentzat

    Sarrera buruan (31)


    Sarrera osoan (496)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    gizatasun.
    sense-1
    1. (V, G, AN, L, BN; Dv, H); gizatarzun (L, BN, S) Ref.: A; ZestErret .
     (Los testimonios de lexicógrafos con indicaciones como "humanidad", "humanité", sin otros datos que aclaren su uso, van incluidos en el primer apartado). En DFrec hay 14 ejs. de gizatasun.
    Naturaleza humana, cualidad de humano. v. gizontasun.
    Gurutzean ehortzi zen / xoilki iainkotasuna; / baiñan harekin batean / hemen gizatasuna. EZ Noel 125. [Jesu-Kristoren] umanidadeari edo gizatasunari jagokazanak. Oe 13. [Edan daruenai] esan biar jake galdu daruela gizatasunaren ezagubide edo señalia. CrIc 73. Jainko zanetik errege guzien erregearen semea zan, eta gizatasunetik Dabid erregearen odolekoa. Lard 408. Gizatasunaren erraietan landatua den sinestea da. Arb Igand 57. Guk gizonok, gure gizatasunaren esiak eta mugak ezin iraul ditzakegu. Zait Plat 121. Gizatasuna eskuratzen da / zor au ordaintzen danean. And AUzta 116. Ume, markarik gabea, [...] haurra, berriz, gizatasun horri lotua agertzen da. MEIG VI 175.
    v. tbn. Harb 199. Gç 116. CatBurg 8. Cb CatV 10. Ub 201. Mg CC 202. Añ CatAN 8. Gco I 470. AA I 527. CatLuz 6. Legaz 3. Itz Azald 82. KIkV 26. KIkG 17. ArgiDL 78. Inza Azalp 130. Eguzk GizAuz 97. Or QA 153. Txill in Ibiñ Virgil 25. Gizatarzun: O Po 55. Bp I 144 (-ün).
    sense-2
    2. Madurez, edad adulta.
    Gaztetasunekoak, gizatasun edo adin onekoak eta zahartasunekoak. EZ Man II 181.
    sense-3
    3. Género humano, raza humana, humanidad.
    Ordikerija da gizatasunaren lotsaarija. JJMg BasEsc 206 (v. tbn. en contexto similar fB Olg 141). Gizatasun guztiaren salbagille. Itz Azald 29. Illeta aitatu dodan ezkero, Jainkoak barka begit orduan gizatasunaren aurka egon izana. "Enemigo de la naturaleza humana". Or Tormes 41. Jausi zan gizatasun / dana illunpera. Enb 82. [Erri primitivu auek] gizatasunaren beerengo maillan aurkitzen direla ezin uka diteke. Vill Jaink 20.
    v. tbn. Ur BulaAl 57. Otag EE 1884a, 312.
    azpiadiera-3.1
    Sociedad.
    bestiak izan ditezen mesedegarrijak, eurak gaitik arduraz begiratuten daben gizatasunarentzat. "A la sociedad" (1860). BBatzarN 193.
    sense-4
    4. Humanidad, hombría (de bien); amabilidad. "Humanidad, hombría de bien" Ast Apol 95. "Gizatarzün (S; Const), politesse" Lh. "Gizakiari dagozkion bertuteen multzoa" ZestErret . "Motillak, ondo gizatasun eskasekua erten dik" Ib. "Gizatasun pixkat eukitziare etziok sobran" Ib. v. gizalege.
    [Presondegijan daguanari] ukatuten jakola beretzat gizatasunak eskatuten dabena. "Lo que la humanidad reclama" (1860). BBatzarN 191. Pellok gizatasunik / ez du batere. AzpPr 77. Jaungoikoaren biguintasuna ta gizatasuna. Inza Azalp 58. Plain-chant-eko oso zirela, bena gizatarzünez zinez eskaz. Const 40. Erritar guzien gizatasunean ustea baitdu. "Civilidad". EAEg 14-10-1936, 45. Arerioa eskubide dun gizatasunez artzen dan. "Trato humano a que tiene derecho". Ib. 27-10-1936, 148. Gizatasuna babestu dezala, gizonari dagozkion baliozko guztiak zaindu. Vill Jaink 92. Zuk erakutsi gizatasuna. Xa Odol 312. Geroz ta gizatasun gutxiago ikusten zuala mundu onetan. Uzt Sas 341. Gizatasunezko bertso au kantatu zidan. Alkain 103. Ango zuzendaritzak edo Leioako Udalak oso txukun eta gizatasun aundiz itzuli egin zizkidaten. Zendoia 95. Gizatasunezko lokarriak edozein etsaikeria baino etengaitzagoak. MEIG I 196.
    v. tbn. Alt LB 96. Basarri 95. Lab SuEm 167. Olea 137. BBarand 184.
    sense-5
    5. "(BN), gordura" A.

    gizatasun

    gizatasun
    << gizaro 0 / 0 gogoangarri >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper