OEH - Bilaketa

3546 emaitza etxe bilaketarentzat

Sarrera buruan (346)


Sarrera osoan (499)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
balantza.
tradizioa
Tr. La forma balen(t)za se encuentra sólo en Leiçarraga, Haramburu, Tartas, Goyhetche y Duvoisin.
sense-1
1. (V-gip ap. Elexp Berg ; -nz- SP, Lar, , Gèze, Dv), balantz, balentza (SP (-nz-), Hb, Dv).
Balanza.
Eta beha nezan, eta huná, zaldi beltz bat: eta haren gainean iarririk zegoenak, zuen balenza bat bere eskuan. Apoc 6, 5 (TB, Dv, Echn, IBe balantza, He balentza; Ol aztaga, Ker aztakin). Amorioak erabiltzen du bat bedera nahi duen lekhura, pisuak balantza erabiltzen duen bezala. Ax 486 (V 314). Orduan da arimaren gorabehera guztia, eta balantzaren alde batera edo bertzera, erortzeko pontua eta puntada. Ib. 558 (V 357). Baldin berthutea eta bizioa, [...], onak eta gaitzak iben baginitza bi balantzatan, [...] eztut uste ediren litekeiela munduan bekhatu leidikeienik. Ib. 519s (V 334). Dohatsua, zeinetarik, / Zeinen beso bietarik / Urkaturik egon baita / Sekuru ororen garhaita; / Gorputza, balanza nola, / Dilindaka zegokola, / Ifernuak zedukana / Altxaturik beragana. O Po 66. Haren obra onak eta gaixtoak oro examinaturik eta balentza batetan bezala onsa pisaturik. Tt Onsa 34. Gurutzea da bere beso biakin balanza bat, zeñean pisatu zan Kristoren gorputza. Lar SermAzc 45. Gure obrak balantza degüt batetan phezatu gabe. Mst III 31, 4. Balanza batean Jaungoikoa, ta gauza billau bat paratu, eta ori artu, ta Zu, nere Jaun, ta Ondasun guzia utziko zaituenik? Cb Eg II 15. Inklinatukodú ene fabóre balánza. LE Ong 131. Balanzan pisatu zaituala eta faltadun arkitu zaituala. Gco I 149. Balanza batzuetan etziten da baietzera, besteetan ezetzera: atzenean geratzen da balanza makurtua baietzera. AA II 210. Zu, o nere Jainkoa, balanzan ezar Izpiritu ilhun, Izpiritu gaxto, debru madarikatu, mespreziorik eta aborrimendurik baizen merezi eztuen harekin. Dh 185. Atsegin osua du / Zenbaiten biotzak, / Garbitu direnian / Pizuko balantzak. Bordel 121. Athor nerekiñ gorthera / Gizon-artzaiñ izaitera; / Egiten haut yuye soberano bertan. / Horra gure artzaiña balentzak eskutan. Gy 316. Balantza ber-batean Jainko handia eta gauza zikhin bat ezarri. Dv LEd 41. Balanza izan bedi justua, eta pisuak izan bitez berdiñak. Ur Lev 19, 36 (Dv balentza). Pisuban jarririk alde batetik Andre Joxeparen urtiak eta itxusitasuna, ta bestetik ogei milla duruak txanponetan, balantza diruben alde jeisten da. Sor Gabon 55. Beñ ezkerrera erori ezkero / San Migeleren balantza, / andik geiago ateratzeko / galduba du esperantza. Auspoa 97, 85. An dator irugarrena / lau aiztetarik onena [libra], / biarginentzat / nai alperrentzat, / lenengo iminten deuskuna / Balantzan gauba ta eguna. Azc PB 289.
sense-2
2. (V-gip, -nz- AN-larr), balentza (Hb), balanze (LarDv).
Balanceo, oscilación; tambaleo. "Balance, inclinación violenta a algún lado, puede venir del Bascuence bea lantzea, trabajar hacia abajo [...]. Balanzea, bejaistea " Lar. " Balanza, balanceo" Asp Leiz2. " Mozkortuta zeuan da egundoko balantzak eitte zittuan " Elexp Berg. Cf. Bil 13: "Bein batean kalean zijoala Bilintx gogoangarria, igaro zan bere aurretik gizon bat zerbait moxkortua, eta esan dio: --Adio Bilintx. Eta Bilintxek, itzetik ortzera, erantzun zion: --Adio, Balantx".
Eskerrak eta laudorioak errendatzen derazkitzut, zuk zeure gorputz sakratua soldaduek gurutzearekin batean alxatu zeratzutenean, eskuetako eta oiñetako zauriak gorputzaren balenzaz gaizkoaturik eta handiturik isuri zenduen odol preziatua gatik. Harb 305s. Jaun aphez hori hil zen egunetan, itsasoa balantza aski handian zen. Ducq 387. Herri ttipietan, baldin Jaun Merek maiteago badute Errepublika Erlisionea baino gehiago, elizako ezkilak dituzte balantza handian edo errepikaz yo araziko. Elsb Fram 75s. Berandu etorren gau aretan Tiburtzio. Gaukeko ordu biak ziran. Arek ekarren balantza... auxe zirudian: dantza. EgutAr 6-11-1956 (ap. DRA ). Zugatz gaztien adar sendoak / aizearen balantzetan, / ondoko zarren adar sendoak / beratzen dituz golpetan. BEnb NereA 238. Ematen dio gero lurrean irabioka ibiltzeari. Jendeak par gozoa zegian balantza bakoitzean. Anab Poli 96. Azkeneko ekaitzarekin gaizkitxo ibilli zan gure mutilla. Bi eguneko, etengabeko, gau ta eguneko [ontziaren] balantza ikaragarri aiek arras ondatu zuten mutilla. Ib. 43. Ontziko jendea larri. Balantzakin ezin egon zutik. Anab Aprika 12. Andik berealaxe, / urrengo balantzan, / nola erori nintzan / gogoratzen al zan? Zendoia 21.
azpiadiera-2.1
"Balantza dauken aldera erortzen da arbola, zein aldetara dagon makurtua eta artara" (AN-ulz) Inza NaEsZarr 1299.
sense-3
3. balentza (Hb ). "Équilibre, égalité" Hb.
azpisarrera-1
BALANTZA EGIN. Oscilar, tambalearse.
Nola ni zalantzan nengoan, aizeak jotzen duan aldera balantz egin nuan. JAzpiroz 158. Aurrera etorri bearrean, balantza egin omen zuan atzera. Ib. 105.
azpisarrera-2
BALANTZA EGINARAZI. Hacer tambalearse.
Esan zadazu, Juanatxo, zuregana natorrenian, etxe au ikustiakin bat, zerk egin arazten diyo nere biyotzari balantz? Bil 160. Dinamita puska bat ontzi ondora bota eta alako balantza egiñazi zion, ia iraultzeraño. JAIraz Bizia 74.
azpisarrera-3
BALANTZA ERAGIN. Hacer tambalearse.
Sentitzen det barrena nola sartutzen zaitan poztasunezko baga bat, zeñak eragiten diyon nere biyotzari balantz, aiziak loriari bezela. Bil 160. Ikusi al dezu beñere baratza batian, bere txortenaren puntta-punttan, graziyazko patxaran koloka dabillen lore bati aize goxozko baga batek nola eragiten diyon balantz? Ib. 160.
azpisarrera-4
BALANTZAKO. Oscilante.
Mutiko gaxte bat ez da berez gauza balantzako ezkil aundi bat bakarrik iraultzeko edo asiera emateko. Or QA 159.
azpisarrera-5
BALANTZAN.
a) Vacilando, dudando. "Balantzan nago, estoy en peligro, dudando" PMuj.
Gehiagorik haur ezgarenzát balenzán ebilteko, eta doktrinatako haize oroz hara huna gizonén enganioz, eta haién finezia kauteloski enganagarrizkoz erabili izateko. 'Parvuli fluctuantes'. Lç Eph 4, 14 (He kordokan, Ker zalantzan). Noiz artean dadukazu gure izpiritua balentzan? Baldin zu bazare Kristo, erraguzu garbiki. He Io 10, 24. Bost gauza oen gañean ere esan nuan zerbait leneko Erakusaldian, eta balantzan bezala egon naiz, orrenbesterekin utziko dedan edo ez gai au. AA I 449. Demagun, zure adimentua, gauz oek gogoratzean, balantzan bezala jartzen dala, eta atzenenan baiezkora osotoro etziten dala. AA II 210. Beren baitarik lerrakor baitire makurreko alderat, edo balantzan baitaude, orotarat prest. HU Zez 140. Aspaldian nebillen / naikua balantzan, / ez egoteko esan dit / aren esperantzan. In Uzt LEG I 180.
(Referido a cosas). "Balenzan dago, il est à l'examen" SP.
On dela kolerak diotsanaren aphur bat luzatzea, balantzan bezala edukitzea, ez berehala deliberatzea. Ax 299 (V 199). Alo jaunak, batailla / orai balanzan da, / lotsarik bathere gabe / gitian batailla. Xarlem 987.
b) Balanceándose; tambaleándose. "Campanam sonare, ezkillak balentzan jotzea" Urt IV 111. "Kadera balantzan dago (BN-arb)" Gte Erd 303. v. balantzaka.
Belatxa bat fite, bisa bis goiean, / Balentzan zagona hegalen gaiñean. "Aussitôt un autour, planant sur les sillons". Gy 174. Zenbait zohazin arrailak balantzan. Elsb Fram 148. Gure anima Tenplo bizi bat da [...]; baña [...] askotan ikusten degu koloka ta balantzan dabillela, ta azkenez erortzen dala beberaño. Ag Serm 208. Atia jo ta balantzan sartu / sukaldiaren ertzera, / ume gaxuak jekitzen dira / aita zakarran otsera. JanEd II 108. Itxas-untzia baketsu, arro, / doia itxaso barian, / [...] Bakeak iges egiten dautsa / ura astintzen danian, / gora ta bera balantzan dabil / gaxoa galdu-gordian. BEnb NereA 188. Portugalen e naski bizia / ibilki baita balantzan, / mundu hunetan soinuak dauku / dener irakusten dantzan. Mattin 115.
Trabena genduenean, janarekin egin bear nuen gastua, egiten nuen ardoarekin, [...] bañan adi beza, balantza xamarrean izan arren, nerau etxera joaten naiz. Sor Bar 56.
azpisarrera-6
BALANTZAZ. Tambaleándose.
Fintasunakin kunplituko det / bazeundeke konfiantzez, / bire orretan ez det emango / pauso bat ere balantzez. Bil 54.
azpisarrera-7
BILINTZI-BALANTZA. v. bilintzi-balantza.
azpisarrera-8
GAITZ-BALANTZA. "Crisis de enfermedad. Oraingo indizio oiek, pulmonia daukalako bakarrik, gaitz-balantzan eztagola, ez nizkioke nik iñori sartuko" Gketx Loiola.
balantza
<< bala-bala 0 / 0 balda >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper