1.
(S ap. Lrq; Lcc, SP (sin trad.), Urt V 213, Lar, VocBN , Gèze, Dv, H). Misericordia. Tr. Documentado en todas las épocas y dialectos. Hay sendos ejemplos de meserikordia en Maister (I 22, 5) y Larreguy (II 146), seguramente erratas (ambos autores emplean tbn. miserikordia ).
Miserikordiaz bethe ziraden iaun eztia!E 21.
Kondemnazione miserikordia gabe eginen zaió miserikordia egin eztukeenari. LçIac 2, 13.
Aita Abrahám, auk miserikordia nizaz. LçLc 16, 24 (He nauzun urrikari, Dv, Leon urrikal zakizkit, Brunet erruki zaite nizaz, Ol nitzaz erruki izan, BiblE erruki nitaz).
Jauna, miserikordia eduki nizaz.Miserere 332.
Agur erregia andre ama miserikordiaz betea.
OracAr
121.
Diote ezin Amians desegin duela [...] eta barnekoak miserikordia eske daudela.
CartEsp
453.
Deskonfiatzen dutenek Iaungoikoaren miserikordias. BerDoc 142r.
Plazentago eta laketago zaika Iainkoari miserikordia, iustizia baiño. Ax 138 (V 91).
Miserikordiaren zubirik ezten lekhuan esperantzaren oiñak ibenirik iustiziaren hosinean eror ahal zindezke. Ib. 144 (V 94).
Esperanza guziaren gaineko miserikordia egin diozu zure serbitzariari. SPImit III 10, 2.
Othoitzten zaitugu guri miserikordia egiteaz. Gç 53.
Daukat konfianza osoa zeure bondade da miserikordia andiagan. Urqz 33.
Fin gabea da zure miserikordia. CbEg III 293.
Zorionekoak miserikordiosoak, zerren miserikordia alkanzaduko daben. CbCatV 62.
Aithortzen dut ez dudala merezi zure miserikordia. Lg II 219.
Khiristiez miserikordia, / othoi, ükhen ezazü. Xarlem 794.
Zure ontasun handian / dut ene fidantzia, / zure miserikordian / esperantza guzia. Monho 82.
Andia da Jaunaren miserikordia. AA III 597.
Eukiko dogu eurakaz miserikordija, Jaunak euki dagijan gugaz azkenengo egunian. Astar II 186.
Zorionekoak miserikordiosoak, zeren aiek konsegitukouten miserikordia. EvANMt 5, 7 (Lç, He, SalabBN, Ip, Echn, Samper, Hual miserikordia; TB urrikalpen, HeH, Dv, Leon urrikalmendu, Ur (V, G), Ol, Ker, IBk erruki).
Haren miserikordiaz eta onthasunez abusu egin zutelakotz. ElsbFram X.
Ama Birjina maitia, / gutaz miserikordia!Etcham 32.
Santa Teresa de Jesus, / iñusentien ogia, / Jauna, miserikordia. AndAUzta 65.
Preso gengozanok aren miserikordiz gengozala salbaute. Gerrika 97.
v. tbn. EZ Man I 34. Mat 232. Harb 389. Cap 155. EgiaK 87. Hm 120. Arg DevB 223. Tt Onsa 120. Gç 59. Bp II 62. ES 89. OA 146. Arz 54. Ch III 22, 2. SermAN 1r. CatLav 12 (V 14). El 16. CatBurg 48. Mst III 48, 5. Oe 97. Mih 87. CatLan 33. Ub 104. Brtc 163. Mercy 22. Zuzaeta 78. Mg CO 230. Añ EL1 116. Gco I 467. fB Ic I 67. JJMg BasEsc 266. CatB 86. JesBih 446. CatLuz 41. UskLiB 108. MarIl 47. Jaur 381. Etch 654. Bordel 35. CatBus 38. Dv LEd 257. Arrantz 25. CatAe 6. CatSal 69. CatR 69. Xe 329. Ud 161. Sor Bar 38. Ip Hil 234. Ag Serm 252. Balad 217. CatJauf 3. CatUlz 6. Arrantz 142.
azpiadiera-1.1
(Pl.). Miserikordién Aita. Lç2 Cor 1, 3 (TB miserikordien; He urrikalmenduen, Dv urrikalmenduetako, Ol, Ker, BiblE errukitsu).
Tormentaren ondoan hats berria harturik, har ezazu ere indar berria ene miserikordietako argian. SPImit III 30, 1 (Ch, Mst miserikordien, Ip miserikordiaren; Ol erruki-argitan, Leon urrikalmenduaz).
Esker darotzut, o, miserikordien aita. Ch III 51, 1 (Mst, Ip miserikordien, SP miserikordiazko; Ol errukitsu, Leon urrikalmenduaren).
Errenda diotzotzu ondoan esker onezko milla akzione miserikordien Aita huni. HeGudu 157.
Ea, miserikordien Jauna, nere deia enzun ezazu. CbEg II 21 (Dv LEd 51 urrikalmendu guzietako ithurburua).
Zer fidantzia ez dugu behar [...] bothere guzia berekin duen Jainko baten miserikordietan!Lg I 369.
Ene bekhatuak handiak dire, bainan zure miserikordiek neurririk ez dute. Brtc 18 (lo recogen tbn. MarIl 46 y Arb Igand 192).
Jaungoikoan miserikordien konfianza galtzen duenak. CatUlz 28.
v. tbn. Tt Arima 114. Mih 116. CatLan 161. Monho 154. UskLiB 20. Jaur 173. Hb Egia 102. CatS 123.
azpiadiera-1.2
"Miserikordidxe, [...] la cantidad que en días de penuria obtienen a crédito, con el fin de subvenir esa necesidad (V-ger)"(V-ger). OrtVoc.
Au dok barri-barridxe... da pasadan astien miserikordidxe!OrtOroig 25.
sense-2
2.+ mixerikordi(a).Casa de misericordia, beneficencia.v. MISERIKORDIA-ETXE. Azkoitiko Miserikordiako Ama Birjiña Soledadekoari. GavS 3.
Luisa Miserikordiakoak, ongiñ guziai Gab-on, Urte-on ta berri-on. Ib. 5.
Mixerikordi zarreko eskolan ikasi nikan Fleury maisu txikiyakin. Iraola 100.
Ogei mutil berekin zitula jetxi zan Tolosara, Mixerikordi zarraren ondotik. OrSCruz 56.
Interesa ez bada / gaztetan gordia, / zartzian joan biar / miserikordia. TxB 147.
Astiasuko bi mutill gazte / galdezka omen zebiltzan, / mixerikorditik ateratako / aitonen bat ote nitzan. TxB I 217.
Zu bezelako gizon bat bazan / miserikordi zarrian. Ib. 218.
Emakume xar arek urte asko nola baitzituan Oiartzungo mixerikordira eraman omen zuten. Salav 10.
v. tbn. MendaroTx 77. Ataño TxanKan 125.
azpisarrera-1
MISERIKORDIA-EGILE.
Misericordioso, que hace obras de misericordia. Gure Jaun miserikordiósoak ta miserikordia-egilleak. LE(inBOEanm 803).
azpisarrera-2
MISERIKORDIA-ETXE.
Casa de misericordia, beneficencia. Bulda diru guzia partitzen dala iru pusketan [...] irugarrena dala ospital edo eritegi eta miserikordi-etxeetarako. AJauregiEE 1885b, 271.
azpisarrera-3
MISERIKORDIAKO ETXE.
Casa de misericordia, beneficencia. Miserikordiako etxeak. GavS 4.
Deritxat txito ondo pobre eskekoen on ta bearrerako egiten dirian miserikordiako etxeak. AñLoraS 163.
Biar dirian baiezkoakaz, Bilbon. Miserikordiyako etsian. CatLlo 1.
azpisarrera-4
MISERIKORDIAZKO (SP, sin trad.)
(Adnom.). De misericordia, misericordioso. Behatu eure miserikordiazko begiaz hire egiaren alde trabaillatzen diradenetara. LçIns A, 7r.
Ordea, nola miserikordiazkoa baitzara, hala esperanza dugu urrikalduko gaizkitzula. Harb 347.
Hemengo denbora miserikordiazko haur iragan dadinean. Ax 138 (V 91).
Amoina dela miserikordiazko akto bat. TtArima 90.
Salbe erregiña, miserikordiazko Ama. CbCatV 7.
Miserikordiazko obra on andi asko egin zituen. CbEg III 227.
Obra errukizko edo miserikordijazko bat. Astar II 53.
Bai othe ditugu bertzeentzat miserikordiazko sendimendu horiek?Jaur 381.
Obra miserikordiazkoak dira amalaur. CatAe 48 (Cb CatV 45, Añ CatAN 41, CatB 51, CatLuz 20, CatSal 49, Legaz 33 miserikordiazkoak, CatUlz 35 miserikordiezkuak).
Miserikordiazko obretarik lehena da eztakiener erakastia. CatS IX.
v. tbn. Is Salve 164. Bet 6. Mat 226. Ber Doc 162r. EZ Eliç 114. Hm 196. Cap 13. SP Imit III 5,1. Bp I 50. OA 100. Arz 22. Ch III 29, 2. El 78. Urqz 52. CatBurg 5. He Gudu 148. Oe 37. Mih 85. CatLan 80. Zuzaeta 76. Mg CO 81. Añ EL1 151. Gco II 1. AA III 400. JJMg BasEsc 240. CatLlo 6. JesBih 424. UskLiB 106. CatBus 5. Dv LEd 273. CatR 7. Itz Azald 13. Mdg 159. Miserikordiezko: VJ 14.