Harremana

    OEH - Bilaketa

    3542 emaitza etxe bilaketarentzat

    Sarrera buruan (345)


    Sarrera osoan (499)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    jentil.
    sense-1
    1. (g- SP, Chaho).
    Gentil, amable, agradable. "Courtois, gentil" SP.
    Andre eder jentil batez hautatu zait begia. E 215. Zure irudi ederrak eta maina jentilak. Ib. 191. Pago gazte jentilak. Azurm HitzB 27.
    sense-2
    2. (g- SP).Gentil, no judío; pagano.
    Baldin hi Iudu aizelarik Jentil anzo bizi bahaiz. Lç Gal 2, 14. Kurutzea largatzen / jentilak, juduak. CancVizc 369. Jentilek eta aiek guziek zeñek baitauzkite bere Iaungoikotzat iguzkia edo ilargia edo berze kreaturak. Ber Doc 141r. Etzuen hala egiten Senekak, ientil bazen ere. Ax 186 (V 126). Leenagoko denporetako jentilak. Cap (ed. 1893), pról. Ez zohaztela jentilletako alderat. He Mt 10, 5 (Lç, TB, Ur (V y G), Ker, IBk jentil; Dv jendaia, Ip pagano, Arriand gixendaide). Bulgariako Errege Bulgario jentil edo Jainkoaren fede gabeko gizona. Cb Eg II 201. Eztira Elexiaren seme edo parte Judegu, Mauru, Turku ez Jentilak. Astar I 100 (v. tbn. II 258). Jesusen federa biurtu ez ziran jentillak. Ur MarIl 44. Jainko egiazkoa aitortzen zuten jentill asko ere bai. Lard 507. Erroma jentil edo paganuenak [...] ez eban jaritxi goitu edo sijetetia Españako baster au. (1870). BBatzarN 247. Beraganatzeko jentil eta fede ukatzalleak. Ag Serm 106. Lenengo etsaiak erromatarrak, / bigarren txandan jentillak. Tx B II 54 (parece que se refiere a los árabes). [Gurutzea] yentillentzat tupustarri, kristauentzat berriz, aintza-bide gertatu da. Ibiñ EG 1950 (11-12), 8. Erromatar jentillak. Vill Jaink 25. Gauza onetxek jentil-usaia dario. Berron Kijote 146. Euskara batuak [...] juduentzat adina jentilentzat egina behar du izan. MIH 124. En DFrec hay 10 ejs.
    v. tbn. Mat 103. EZ Eliç 263. Harb 387. Hm 60. SP Phil 298. Gç 85. Tt Onsa 29. ES 148. CatLav 45 (V 30). Mb IArg II 312. Oe 118. Lg II 223. Ub 54. CrIc 79. Mg CC 247. Añ LoraS 72. AA III 568. fB Ic I 34. JJMg BasEsc 146. Jauregui 238. Gy 312. AJauregi EE 1885b, 178. Arr May 55. Itz Azald 9. Ir YKBiz 146. BAyerbe 158. Insausti 323.
    azpiadiera-2.1
    (V-gip ap. Etxba Eib y Elexp Berg ).
    En la mitología vasca, miembro de una raza de gigantes a la que se atribuyen los monumentos megalíticos. "Jentillak, oiñ dala milla urtiak, eiñdako lanak dira orrek" Etxba Eib. "Gure aitta-zanak kontatzen jittuan jentillen ipuiñak" Elexp Berg.
    Jentillen <g-> ipuietatik datorkie. Arzdi LEItz 83. Gizonak bere indarrez ezin egin dezazken gauza asko jentillai ezarri oi zaie. JMB LEItz 101. Orduan aienatu ziran jentilak gure arterik. (G-goi). A EY II 373. Oso antziña gero, jentillak ere bizi baitziran aldi artan. Etxde JJ 93.
    v. tbn. Alz Burr 39. SMitx Aranz 18. Uzt Sas 188.
    azpiadiera-2.1.1
    Onekin ez det esan nai bera txikia danik. Ez da jentil oietakoa ere, baiña bai aizkolari aundia. Insausti 262.
    azpisarrera-1
    JENTIL-ARO. Epoca pagana.
    Jentil-aroko Euskalerria. SMitx Aranz 166. Jentil-aroko euskaldunak, monoteistak ala politeistak al ziran? Vill Jaink 23.
    azpisarrera-2
    JENTIL-HARRI (G-goi, AN). Ref.: A Apend; JMB At. Dolmen.
    Or, Aitzgorrin ta, jentil-arriyak arkitu dituzte. Alz Burr 42. Arrastanen dago jentilarria, itsuaren obi-gainekoa. (G-goi). A EY II 373.
    azpisarrera-3
    JENTIL-BARATZA (AN-gip ap. JMB At). Cromlech.
    Maite ditut euskal mendietako mairu eta jentil-baratzeak. MEIG III 118.
    v. tbn. JMB ELG 90n. Vill Jaink 21.
    azpisarrera-4
    JENTIL-HERRI. Pueblo, país pagano.
    Apostoluak berriz yentil-erri guziak Elizara ekarri zituzten. Ir YKBiz 450n.
    azpisarrera-5
    JENTIL-ETXE (G-goi ap. JMB At). Dolmen. Cf. el topónimo Jentiletxeta en Motrico (JMB AEF 1927, app. 9).
    azpisarrera-6
    JENTIL-FESTA. Fiesta profana.
    Zetara datoz Ama Birjina, martir ta santu pobre umil penitenten jaietan danza nastuak, zezenkorridak, gaubetako suak ta egunezko jentil-fiestak? Añ MisE 248.

    jentil

    jentil
    << JENDARME-ETXE 0 / 0 JOKO-ETXE >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper