Harremana

    OEH - Bilaketa

    3542 emaitza etxe bilaketarentzat

    Sarrera buruan (345)


    Sarrera osoan (499)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    nafarreri.
    etimologikoa
    Etim. Para su relación con nabar, v. FHV 266.
    sense-1
    (AN; VP 64v, Añ (G, AN), H); nabarreri (AN-5vill-ulz-egüés-ilzarb-olza, B, Ae, Sal, R; Lar, Añ (G, AN), H, VocB , ZMoso 72); naparreri (V-m-gip, G-goi-bet-nav); naparrai (G-azp); naparri (V-och-gip; Zam Voc ); nafarrei (G-nav, AN); nafarrai (G-nav); nafarri (V-gip); nauarreri (H) Ref.: Bon-Ond 141; VocPir 316; A (nafarrei, nabarreri, naparreri, naparri); ZMoso 72; Iz Ulz (nabarrerie), Als (nafarrei), R 404; Ond Bac (nafarrai); Etxba Eib (nafarrixa); Elexp Berg (naparri); ZestErret (naparrai).
     Viruela. "Petite vérole" Bon-Ond y VocPir. "Viruela" A. "Arpegi guztia pikauta zeukan, gaztetan naparrixa pasauta" Elexp Berg. v. astanafarreri, 1 baztanga. Tr. Documentado en Mendiburu, J.J. Moguel y en autores meridionales desde finales del s. XIX.
    Aurtasun guzian bagenuen zer edo zer. Bagenuen bein ortz-aginen agertzea; bein baztanga edo nabarreria. Mb OtGai I 18. Onelakuen eskandalubak iraasten dira nafarreijaren gisaan. JJMg Mayatz 105. Naparrei edo sakutea izan ei eban. Ag Kr 222. Zenbat ixurri, naparri ta abar, / sartu dan Euzkel-errira. Enb 87. Zaartzaroan, nafarreria. Erkiag BatB 138. Albaiteruen esanak naparreria edo beste zerbait dela eta. MEIG I 101.
    v. tbn. Naparreri: A Ezale 1897, 182b. Inzag RIEV 1933, 415. Ibiñ EG 1951 (7-8), 8. Naparrei: Aran-Bago ManMed 203. EEs 1914, 58. Naparri: AB AmaE 91. FLV 1988, 276 (Larrainzar, 1905).
    azpiadiera-1.1
    "Naparraia pasau, gosea pasatu, hilaren azkenera ezin iritsirik ibili [...]. Honek pasauber dik naparraia honek!" ZestErret.
    azpiadiera-1.2
    "Naparreri (G-bet), sarampión; litm., enfermedad abigarrada" A.
    azpiadiera-1.3
    naparreria (V-gip ap. Iz UrrAnz ); naparrei (G-goi ap. AEF 1955, 108); naparri (V-gip ap. Elexp Berg ).
    (Ref. a diversas enfermedades del ganado). "Glosopeda o mal de boca (naparreie). [...] Se les hinchan éstos [los pies], cayéndoseles las pezuñas" AEF 1955, 108. "Naparrerixia, la viruela (enfermedad del ganado de pezuña hendida)" Iz UrrAnz.
    Nafarreri gaitz eriotsuak arrapaturik edo bestelako gertakari gaiztoren batekin ardiak gitxiturik. Izt C 226 (v. tbn. 221). Ardijen arteko naparrerija. "Viruela". ForuAB 95.
    azpisarrera-1
    NAFARRERI BELTZ (nabarreri beltz AN-araq ap. A Apend; naparreri beltz Garate Cont BAP 1949, 362). Viruela.
    azpisarrera-2
    NAFARRERI-ETXE. "Naparri-etxe, lazareto para enfermos de viruela que se encontraba en las proximidades del caserío Hondartza" Elexp Berg.
    azpisarrera-3
    NAFARRERI GORRI (nafarrei G-nav ap. A; CEEN 1972, 49; nabarreri A Apend). Sarampión.
    azpisarrera-4
    NAFARRERI-PIKA. "Naparreripeka, cacaraña" A Apend.
    azpisarrera-5
    NAFARRERI-PIKATU (naparreri-p. G-goi, nafarri p. V-gip; naparreripekatu A Apend). Ref.: VocZeg 286; Etxba Eib (nafarri pikatu). "Cara apedreada, musu naparreri pikatue" VocZeg 286. "Cacarañado" A Apend. "Picado de viruelas. Gaurko egunian, ez da ikusten iñor nafarripikautakorik" Etxba Eib.
    azpisarrera-6
    NAFARRERI PIKORTA. "Nafarreri pikortak, grains de petote vérole" H s.v. pikorra.
    azpisarrera-7
    NAFARRERI ZURI. "Naparreri zuri, es varicela en Guipúzcoa" Garate Cont BAP 1949, 362.

    nafarreri

    nafarreri
    << NABAR-ETXE 0 / 0 NEGU-ETXE >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper