Harremana

    OEH - Bilaketa

    3542 emaitza etxe bilaketarentzat

    Sarrera buruan (345)


    Sarrera osoan (499)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    komedia.
    tradizioa
    Tr. Documentado desde mediados del s. XVII; hay testimonios de todos los dialectos. En DFrec hay 7 ejs. de komedia y 7 de komeria.
    sense-1
    1. (BN-arb, S ap. Gte Erd ; Urt II 405, Lar, Añ); komeria.
    Comedia, obra de teatro; comedia, obra de teatro humorística. "Comedia" Lar. "Farsa" Añ. "Komedia bat jokatü behar dütie [sic] (BN-arb, S)" Gte Erd 183. v. jostirudi.
    Komediarik, danzarik. Harb 426. Komedia garbirik enzutea. SP Phil 84 (He 86 komedia). Salütatzen ziela errigarri bezala, komediako errege baten anzo. Bp II 48. Romanak, komediak. CatLav 173. (V 89) Komedian izaten dira gizonak bi edo iru horduz errege diranak. Mb IArg I 214. Komediak, pintura ta soñeko indezenteak. Oe 109s. Komedia kaltetsuak egiten direan etxe, plaza, taberna ta lekuetan. Añ MisE 231. Komedijarik komedija, saraurik sarau. fB Ic II 278. Arlekino zen duela berrehun bat urthe, komediako treitadore [...] bat. Gy 308n. Txokoratu lezake / gure komeriya. Sor AuOst 105. Komedi eta ikuskari periltsuak. Arr May 68. Egin zuten hiltzeko gau bezperan komedia bat, zointan baitzuten erakusten Girondins heien ifernurat yaustea. Elsb Fram 122. Baitzuten plaza handi bat beren komedientzat. Prop 1906, 47. Eh, aitxe, komedidxek dauz gaur plasan! Ontxe pasa die komediantiek geure kaletetik. Ort Oroig 27. Ez da ez komedi ez trajedi, bai bien arteko. Lab Y 1933, 192. Errando komeri labur bat zan. Or Eus 63n. Ez dun paper ona jokatu komedia horretan! Mde HaurB 41. Burduntziak deritzan irri-komedian. Zait Plat 118. Komedietan "turkeriak" 1578a baino lehen agertu ziren. Lf (in Casve SGrazi 10). Irri egiteko komedia laburtto batzu ziren. Larre ArtzainE 236. Komedia ere XVIIIgarren mendekoek ontzat emango zuketena. MEIG I 163. Komeria hau irakurri duen edozeini. MEIG III 98.
    v. tbn. Ax 500 (V 322). Gç 158. CatLan 94. JJMg BasEsc 147. JesBih 429. Hb Egia 138. CatS 49. CatJauf 83. Iraola 49. Arti Tobera 262. Komeri(a): Etxde JJ 174.
    azpiadiera-1.1
    Atalok Danteren Komedia bururatzen digute.Zait Plat 71. France eta Dante, Jaungoikozko Komedia dana, itzuli ebazan. Alzola Atalak 95.
    azpiadiera-1.2
    Fingimiento.
    Bestalthe hanitz komedia / harek dizü erabilten, / eztakit Theadosak / zer dian pensatzen. Xarlem 716. Komediaren azkana / laster izan bear zana. Azc PB 165.
    azpiadiera-1.3
    Tongo.
    Jende geiago bildu zan plazan, lareun bat lagun, itxurarik gabeko komeria ikustera. Albeniz 212.
    sense-2
    2. + komeria (-eri G-azp). Situación ridícula, grotesca, extraña, curiosa. "Gertaera bitxi edo nahasia, baina barregarria edo larritasunik gabekoa; gora-behera, pasadizua [...]. Hantxe hari giñala komeri politta ikusi gendun baten" ZestErret.
    Au bai komedia! / dirurik itsuaren / txakur dantzaria. It Fab 122. Bortz emaztek egiteko / horixe da komedia! Bordel 80. Ez balitz komedia, lite izigarri. Hb Esk 229. Ihiztarien besta / Zen paregabia, / Multxua zirelakotz / Beti komedia. LuzKant 63. Iragan egun batez zen komedia / plaza baten erdian, ikhusgarria. L. Elissamburu (In BertsoB 115). Lengo egun batian / zan komeriya, / putzura erorita / ito zan iya. Xe 216. Auxe zan, ene Praisko, anko komedia / nekarrela atzetik Donosti erdia. AB AmaE 228. Komedi pollita izango zan. Urruz Zer 143. Gure errian ere komeri ederra gertatu da. Muj PAm 39. Zu galtzakin da ura gonakin / izango da komeriya. Tx B I 232. Komediek, Mari, Mungien: zazpi atso zortzi gurdien. EZBB II 36. Neuk be etxoat ba komedi gitxi erabilli! Bilbao IpuiB 162. Hori gertatu zaiku / komedi polita! Mattin 109.
    v. tbn. EusJok II 93. Sor Gabon 63. Ayerb EEs 1917, 79. Noe 114. Ox 25. Komeri(a): JanEd I 57 y II 142. Noe 61. AzpPr 62. Bilbao IpuiB 205. Salav 50. Olea 94. Ataño TxanKan 81. TxGarm BordaB 83.
    azpiadiera-2.1
    + komeria (V-gip ap. Elexp Berg). Problema, dificultad, trance. "Jentia lan barik geratzen bada, orduan izango die komerixak" Elexp Berg.
    Dotea jaten da ta / jantzia gelditzen, / komediak orduan / dirade izaten. It Fab 174. Ez du beorrek bere biziyan ikusi orlako komeririk [...]. Diabrukeriyak egiten dizkigutela lugartzak. Sor Bar 42. Barkuan ere sufritu dute / makiña bat komeriya. Xe 373. Zure aita, guk ikusten ditugun bezelako komeririk ikusi gabe ezkondu zan. Ill Testim 18. Mutill batekin izandu degu / makiñatxo bat komeri. EusJok 65. Inpernuetan sartu bearra, / daduka komeri txarra. Tx B 142. Aundiya dala baño / komeriyak dauzka [arbolak]; / gaur ikusi biar du / nai ez duan festa. Tx B III 128. Bere mutilletara bildu nai ta, asi ziran komeriak. Or SCruz 43. Bañan zer ari zerate? Auxen duk komedi! Mutur yoka? TP Kattalin 180. Naiko komeri ibilli ditu etxeko lanak egiten andrerik ezta. Etxde JJ 196. Au komeri beltza! Basarri 123. Orain poliki bizi bagera ere, komeri ederrak ikusiak gera gazte-denboran. Salav 26. Ezkondu eta izaten baita / gero komedia frango. Xa EzinB 135. Mundu onetan bizi bearrak / baditu milla komeri. Uzt Sas 208. Iltzea edozeñek egiten dik; bizitzen zeudek komedik. (AN-larr). Inza NaEsZarr 234. Urteko alogera Donostira eraman bearrak baserri askotan komeriyak ateratzen ditu. EZBB II 107. Gero eguerditan etxeratekoan komedia berriz haste! Etchebarne 23. Nik [astoa] kargatzen komeriak izaten nituan. Albeniz 53.
    v. tbn. Larre ArtzainE 37. Komeri(a): NEtx Antz 124. Ataño TxanKan 68. JAzpiroz 74. Insausti 184.
    azpiadiera-2.2
    Clave (de una cuestión). v. koska (9).
    Arrobi ona izan ezkero, ez dek ain zalla arriarena. Baña ortan zegok komeria. Kare-aitza izan arren, al de izugarria egon litekek batetik bestera. TxGarm BordaB 20.
    azpisarrera-1
    KOMERIA-BUELTA.
    Voltereta. "Ginasiyan komeri-bueltak in izan dittugu" ZestErret.
    azpisarrera-1.1
    KOMERIA-BUELTAKA.
    Haciendo la voltereta. "Horrek komeri-bueltaka azpiyan harrapatzen bahau!" ZestErret (hablando de una persona muy gorda).
    azpisarrera-2
    KOMERIA EGIN; KOMERIAK EGIN. a) Hacer cosas graciosas.
    Danbolinen andreak komeri egiten / atxo guziak ditu parrez urrarazten. Or Eus 124.
    b) Pasarlo mal, tener dificultades. "Erruberia zangan sartu eta etaratzeko guk ein giñuzen komerixak" Elexp Berg.
    c) Crear dificultades.
    Alkabuetea deituten jakon / egazkin txiker orreri, / Bizkai aldean egingo eban / arek naikoa komeri. FEtxeb 60.
    d) Hacer acrobacias.
    Baina herriko plazan gauoro "komeriyak" egin behar baditut, edo hilean behin kanpantorre batera igo, belaun-gozo hoberik behar, lepezurra hautsiko ez badut. MIH 253.
    e) Ver una cosa chocante.
    Urte batean, komeriak egin genizkin. Arrietako Joxe Joakin mozkortu egin uken. [...] mai guztia jota aidean bota zian. TxGarm BordaB 62.
    azpisarrera-3
    KOMEDIA-EMAILE. "Comédien, acteur" T-L.
    azpisarrera-4
    KOMEDIAKO ETXE. Teatro.
    Komediako etxean / inos egon zara? Azc PB 304.
    azpisarrera-5
    KOMEDIAKO SALA. Teatro.
    Teatrea edo komediako sala. Elsb Fram 62.
    azpisarrera-6
    KOMEDIAKO TOKI. Teatro de comedia.
    Komediako eta trajediako tokietan. Prop 1906, 164.

    komedia

    komedia
    << KASTA-ETXE 0 / 0 KOMERTZIO-ETXE >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper