1.
(-aille V, G, AN ap. A; SP, Urt I 410, Añ, Izt 70v, H (+ o-)),
ondatzailla (V-m ap. A),
ondatzale (B ap. A;
VocB),
hondazale (BN, S ap. A;
VocBN. (+ o-) Dv (BN)).
Derrochador, pródigo, despilfarrador.
"
Hondatzaillea, prodigue"
SP.
"Pródigo, ondatzallea"
Añ.
"Perdulario",
"gastador",
"desbaratador, disipador"
Ib.
"
Egin duzu hondatzaile zoroak bezala, [...] comme le prodigue insensé"
H.
v. ETXE-HONDATZAILE.
Hek nekez bilduak laster / zintuela banatzen. // [...] Hondatzaille bat ziñela / arinki akusatu.
EZ Noel
171.
Daukazu senar bat edan txarrekoa [...] ondasunen ondatzallea.
Añ NekeA
222.
Ala egiñ zuan Ebanjelioko seme ondatzalleak.
AA III 450 (v. tbn. seme ondatzalle en Mg CO 52, Ur Bisit 179 (ap. A), Lard 417, Kortazar Serm 410 e Inza Azalp 12, ume ondatzalle en Otag EE 1884a, 309).
Ta bear bada senar ordi ta ondatzalle batekin bizi bear dutela?
Mg CC
151.
Asto, baldan, alper, ondatzalle... Buruan jotzeko gogoa ematen diak, orra.
Ag G
131.
Epailleak ondatzalletzat emanak bere azkenaia egin dezakete, eroak ez badira.
ArgEgut 1923, 37.
Ondatzailleak eskuzabal agertu nai du.
"Effusio".
Or Aitork
47.
2.
(Dv),
hondatzale (T-L),
hondazale (Dv (BN)).
(El, lo) que arruina, destruye, estropea; destructor.
"Destructeur"
T-L.
Zergatik iautsiko naiz putzu hondatzaille hartara?
SP Phil
57 (He 59 zorigaitzezko leze).
Jerusalenen gañean ikusi zuen Aingeru ondatzallea, ezpata eskuan zuela.
Lard 205 (v. tbn. 45s).
Zeñen ondatzallea den gizonaren esku gogorra.
Iñarra
EE
1893a, 9.
Gizon arro ta agertu-zalea zan ori, ta Pantzeskatar Ordenaren izakera ta gogoaren arerio ta ondatzalle kaltegiña.
Belaus Andoni
16s.
Gauza guzien iresle ta ondazale den [...] denboraren erdoila.
"Devorador y consumidor de todas las cosas".
AIr
RIEV
1928, 599.
Gaiztokian ezta gaur txerren bat bera be, / gizadi-ondatzallok andik urten dabe.
Enb 209.
Aizkoraz zartaka sabela zulatuta agertu zan [...] ontzia. [...] Etzun egundo iñork jakin nor izan zan ontzi-ondatzalle zital gaizkillea.
TAg Uzt
223.
Legortearen ama, Dama ondatzalle.
SMitx Aranz
34.
Auntza, lotua ez badago, zuaitz edo arbola ondatzallea da.
Munita 131.
Kizkaldu daizala erritar gaizto guztiak zure su ondatzalle orrek!
Bilbao IpuiB
219.
Gizon modernoa, lehen gizona bezala [...] hondatzaile, depredatzaile bihurtu da.
PPer Harrip
31.
v. tbn. Zait Plat 39.
ETXE-HONDATZAILE.
Dilapidador, que trae la ruina a la casa.
v. etxekalte.
Ordia, lotsagarria, etxe ondatzallea.
AA II 67 (v. tbn. etxe ondatzalle VMg 5).
[Gure sukaldean] ez uan etxe-ondatzallerik.
Ataño TxanKan
88.