1.
(-aille V, G, AN ap. A; SP, Urt I 410, Añ, Izt 70v, H (+ o-));
ondatzailla (V-m ap. A);
ondatzale (B ap. A
; VocB);
hondazale (BN, S ap. A
; VocBN.(+ o-)Dv(BN)). Derrochador, pródigo, despilfarrador."Hondatzaillea, prodigue"SP.
"Pródigo, ondatzallea", "perdulario", "gastador", "desbaratador, disipador" Añ."Egin duzu hondatzaile zoroak bezala, [...] comme le prodigue insense"H.
v. ETXE-HONDATZAILE. Hek nekez bilduak laster / zintuela banatzen. // [...] Hondatzaille bat ziñela / arinki akusatu. EZNoel 171.
Daukazu senar bat edan txarrekoa [...] ondasunen ondatzallea. AñNekeA 222.
Ala egiñ zuan Ebanjelioko seme ondatzalleak. AA III 450 (v. tbn. seme ondatzalle en Mg CO 52, Ur Bisit 179 (ap. A), Lard 417, Kortazar Serm 410 e Inza Azalp 12, ume ondatzalle en Otag EE 1884a, 309).
Ta bear bada senar ordi ta ondatzalle batekin bizi bear dutela?MgCC 151.
Asto, baldan, alper, ondatzalle... Buruan jotzeko gogoa ematen diak, orra. AgG 131.
Epailleak ondatzalletzat emanak bere azkenaia egin dezakete, eroak ez badira. ArgEgut 1923, 37.
Ondatzailleak eskuzabal agertu nai du. "Effusio".OrAitork 47.
sense-2
2.
(Dv);
hondatzale (T-L);
hondazale (Dv(BN)). (El, lo) que arruina, destruye, estropea; destructor."Destructeur"T-L.
Zergatik iautsiko naiz putzu hondatzaille hartara?SPPhil 57 (He 59 zorigaitzezko leze).
Jerusalenen gañean ikusi zuen Aingeru ondatzallea, ezpata eskuan zuela. Lard 205 (v. tbn. 45s).
Zeñen ondatzallea den gizonaren esku gogorra. IñarraEE 1893a, 9.
Gizon arro ta agertu-zalea zan ori, ta Pantzeskatar Ordenaren izakera ta gogoaren arerio ta ondatzalle kaltegiña. BelausAndoni 16s.
Gauza guzien iresle ta ondazale den [...] denboraren erdoila. "Devorador y consumidor de todas las cosas".AIrRIEV 1928, 599.
Gaiztokian ezta gaur txerren bat bera be, / gizadi-ondatzallok andik urten dabe. Enb 209.
Aizkoraz zartaka sabela zulatuta agertu zan [...] ontzia. [...] Etzun egundo iñork jakin nor izan zan ontzi-ondatzalle zital gaizkillea. TAgUzt 223.
Legortearen ama, Dama ondatzalle. SMitxAranz 34.
Auntza, lotua ez badago, zuaitz edo arbola ondatzallea da. Munita 131.
Kizkaldu daizala erritar gaizto guztiak zure su ondatzalle orrek!BilbaoIpuiB 219.
Gizon modernoa, lehen gizona bezala [...] hondatzaile, depredatzaile bihurtu da. PPerHarrip 31.
v. tbn. Zait Plat 39.
azpisarrera-1
ETXE-HONDATZAILE.
Dilapidador, que trae la ruina a la casa. v. etxekalte. Ordia, lotsagarria, etxe ondatzallea. AA II 67 (v. tbn. etxe ondatzalle VMg 5). [Gure sukaldean] ez uan etxe-ondatzallerik. Ataño TxanKan 88.