OEH - Bilaketa

3546 emaitza etxe bilaketarentzat

Sarrera buruan (346)


Sarrera osoan (499)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
apareju.
sense-1
1. Preparación. Cf. aparejatu. v. aparailu (2).
Zeren senti baitut neure baitan, eztudala arrazio den garbitasuna eta aparejua, zure Majestadearen errezebitzeko. Ber Trat 95r. Oroitzen diradela bekatu egin zituztenes, eta aietatik libratzeko bizi ziradenean mundu onetan izandu zituzten aparejues. Ber Doc 123r.
azpiadiera-1.1
Pinta, aspecto.
Bertze soinekorik ez zuen Iñaziok Manrezan eman ziotena baizik, dena ere philda txar bilhakatua. [...] Aparaxu hortan hatzeman zuen Benizeko Heskualdunak. Laph 64.
sense-2
2. + aparejo, aparijo, apaio (-dx- V-ger), apaiu . Aparejo de pesca. "Apaidxo, aparejo" Ort Voc. v. aparailu.
Kulatak, abrazaderak / guardapaja, eskudo, / zer pieza ateratzen / fundidora dago. / Aparejubentzat / limau daien ondo / baita bere baketia / Kajerubentzako. DurPl 116. Egin beza prueba eta barrenen ez bada ondo arkitzen apareju bat botako diyogu ateratzeko. Sor Gabon 30. Zertan botatzen dezute orren urruti aparejua? botaiozute amua erdaldun orren galtzari. PArt ( in Bil 174 ). Arrantzara joan eta bost librako lupi batek aparejua eraman ziran ezkero. Iraola 120. Bear ziran aparejo edo tresnak, kordelak, tiranteak, kulubisak (tuntuxak), potxerak, zunbillak, amuak, tres-otarrak, bixigu-otarrak, zotzak eta abar. Elizdo EEs 1925, 215. Gero... on adi bertan kala batetik bestera, ta bestetik bestera, apaidxotik iñope tietu barik. Ort Oroig 15. Agertokiak irudiko dau, itxas-gizonak, euren apariyo, tretza, sare ta enparatuak gordetako, euki ixaten daben erako loiye bat. Ib. 103. Arraiñetako apaiuak konponduten iñarduen arrantzale zartxubak eurak. Otx Euzk I 105 (ap. DRA). Ontzi tankeretan eta aparejutan bazen ugaritasunik aski. Etxde Itxas 14. Besteen tretsen eusle ziran mundil edo kulubiai lokarriak ebagi ta ainbat balio eben apaioak an urpean, ondoan, betiko galdu ziran. Etxabu Kontu 222. Kañaberako apaxo puntan amua ipiñi. Ib. 123. Apaxu a askatu ta bear zan lez gertuteko. Ib. 127s. Amu askoko aparejoak. Ib. 116.
sense-3
3. aparexu, aparaxu (B ap. Izeta BHizt2; Dv (B) A (aparatxu)), apraxu (AN-erro ap. EAEL 130), apajo, apeajo. Aparato, instrumento. " Aparaxu (B) instrument" Dv (que cita el ej. de REusk ).
Erri otan ebatsi ta arpillatu du gizonek estimatzen duten guzia, nekazalgo aparaxuetaik asi ta emaztekien ohorerañokoan. REusk I 253. Apajuak omen ttuzte / oraiñ berriyak. Auspoa 97, 101. Bertze tresna, aparexu andi, eta bear dituztenak unela eramateko gisaz eginazten zituzten. FIr 135. Atseden pixka bat artu zuten orduan eta ingenier leena telefono-aparexura urbildu zen. Ib. 140. Bidea artu eta gure gizonak urrunera ikusteko aparexuekin, beren mandazaiñ bat etxe aldera eldu zela ikusi zuen. Ib. 143.
azpiadiera-3.1
Karroa ere fuertea bear zan aiek eramateko. Gure etxean ez zegoan apeajorik puska aiek eramateko modukorik. BAyerbe 98.
sense-4
4. apajo (G-azp). (Calificativo despectivo ref. a personas). "Apajo ederra dek ori! (G-azp)". Gte Erd 285.
Etzeguan apareju txarra! Beretzat zeramazkien ontz urriak. Sor Bar 84. --Gure etxian emaztia ta umiak ibiltzen ziran beñepiñ esnia kentzen. --A zer aparejubak! Ib. 105. Zuri eta neri ttunttuna jua, / a ze nolako aparejua! MendaroTx 225. Apajo aundi orrek! Orrelako erloju bat lepotik esegita eraman nai al-uke? NEtx Antz 142.
sense-5
5. Aparejo para caballería. "Aparejos. Se dice, sobre todo, de los arneses del asno o caballo. Astuan aparejuak " Elexp Berg. .
Aren [zaldiaren] aparejuak apurtu ta autsezko odei baltz-lodiak zerurantz bialdu bearra! Bilbao IpuiB 22. Eta kortan eukan zaldia artu, aparejuak gertu eta lau ankan urten eban. Ib. 96. Eleiz ontan sartzen zituzten mandoaren pentsuak eta beren apareju eta tresnak. Salav 89.
apareju
<< 1 apal 0 / 0 apartamentu >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper