Harremana

    OEH - Bilaketa

    3542 emaitza etxe bilaketarentzat

    Sarrera buruan (345)


    Sarrera osoan (499)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    antzetsu.
    sense-1
    1. (L-côte; Urt I 374, Hb, Dv, H); antzatsu (AN, L; SP, H; -nz- Lar Sup); antzotsu (AN-gip); antxosu (AN-5vill) Ref.: A (antzetsu, antzatsu, antzos, anzatsu); Gte Erd 2.
     Hábil, diestro, capacitado. "Industrieux" SP. "Affaber, artez, [...] agudóa, abilla, [...] antzedúna, antzetsua" Urt I 374. "Hábil" Lar Sup (que lo toma seguramente de Axular). "Habile, adroit, industrieux" Dv. "Adroit, capable" H. "Antxosu da lanean (AN-5vill)" Gte Erd 2. v. antzedun. Tr. Originariamente septentrional; en el s. XX es empleado por autores meridionales. La forma antzatsu la usan sólo Axular, Pouvreau (junto a antzetsu ) y Etcheberri de Sara.
    Anhitz izan baita orainokoan eta baita orai ere, ni ez bezalakorik, ni baiño hunetako gaiagorik eta anzatsuagorik. Ax 16 (V 7). Bi aitonen semek [...] kolpeka hasten direnean, komunzki sendoenak edo anzatsuenak garaitzen du bertzea. Ib. 205 (V 138). Eskiribatzaille iakinsun eta antzetsu baten eskiribuetan. SP Phil 493 (He 500 judiziotsu). Mundu guztian eztelarik Eskualduna baino [...], zein nahi den gauzetan antzatsuagorik. ES 399. Erran diteke Eskuara habila, anzatsua eta zuhurra dela berboen propietatetan ere, non [...] manera antzatsu eta zuhur hunek baitirudi hurbiltzen dela Aingeruenera. Ib. 90. Gogo anzetsu bat dute abariziakotz; madarizionezko ume batzu dire. He 2 Petr 2, 14. Animoz betheak ziren, antzetsuak, hain ziren fida esku ezkerraz nola eskuinaz. Lg I 240. Dalila antzetsuak ikhusirik yokatua zela, erakutsi zioen Samsoni bere damu mina. Ib. 233. Mundu huntan hain antzetsu gare gure buruen lausengatzeko. Dh 133. Nihon den gizonik aberatsenak eta antzetsuenak ez du sorraraziko belhar ondo bat. Dv Lab 4s. Mende huntan orotara barraiatzen hari dira gizon antzetsuenek egin izan dituzten frogantza onak. Ib. 193s. Zurgiñ antzetsuuk etxe zutiaren zuragee berdiñ yosten du aizeen bultzarai eusteko. Or LEItz 36. Hor bizi izan ziren orai bizi direnen arbasoak, langile antzetsuagoak bere heinean, hek, oraikoak baino. JE Ber 75. Aldi edo denpora bardiñean langille antzetsu, trebe ta bizkorrak lan geiago ta lan obea egin daroa langille alper, ongaitz eta baldrasak baño. Eguzk GizAuz 118. Egiñen batzuetarako besteetarako baño antzetsu ta trebeagoak izaten gara. Ib. 104. Or darakarkigute igarle antzetsua. Zait Sof 65. Batez ere alderakizunetan nor izan din ua [Dante] aiña antzetsu? Or QA 73. Esku antzetsu aien bidez. Or Aitork 287. Aski antzetsua izan zela lo zegoelakoa egiteko. Mde HaurB 23. Ereslari baten belarri zoli ta antzetsuek. Zait Plat 55. Gogamen argi eta zuzen eratua bai du, eskulanetan antzetsu direnen lantegietan ibiliaz, ango berrien jabe egiña da. JMB (in Garm EskL I 10).
    azpiadiera-1.1
    (Con reduplicación intensiva).
    Berela, lipu aiek, antze-antzetsu eguzki-izpiz egin balirelako kusku argal aietan il-yantzi direnean. 'Ces chenilles, artitstes consommées'. Or Mi 29.
    azpiadiera-1.2
    (Uso predicativo).
    Ondar-aleak yaso ta antzetsu ditu ipintzen, ixpien tarteak beteaz. Ldi Y 1933, 86.
    sense-2
    2. (Aplicado a cosas).Ingenioso; que es producto del ingenio, de la habilidad.
    Hiltzerat zaraman Davit, baldin Jainkoak zarabillan presuna miragarri hau ez balitz baliatu asmu antzetsu batez. Lg I 285. Nere xedea zen..., fedezko gauzak islatarren begietarat agertu, zinema deitzen den tresna antzetsuaren bidez. Prop 1911, 132. (ap. DRA) Langillea nagusi gabe ezin bizi diteke [...]. Nagusiaren zuzenbide gabe [...] langintza antzetsuak (de arte) geratzen eta iltzen dira. JBDei 1919, 228. Ainbat iri eder eta lan antzetsu. "Operumque laborem". Ibiñ Virgil 85.
    sense-3
    3. antzatsu (R ap. A). "Cultivado, [...]. Antzatsu dago lur kura, aquel terreno está cultivado" A.
    sense-4
    4. antzitsu (Lar (-nz-), H). "Vigoroso, anzitia, anzitsua" Lar.
    azpisarrera-1
    ANTZETSU GABEZ. A causa de su falta de destreza.
    Halako iokoetan irabazia [...] hainitzetan erorten baita fetxo eta antzatsugabez <antçatçu-> deus ere merezi etzuena gana. SP Phil 368 (He 371 fetxotasunez eta antzez batere merezitu ez duenaren alde).

    antzetsu

    antzetsu
    << antzatu 0 / 0 antzez-zapi >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper