1.
(L-côte; Urt I 374, Hb, Dv, H),
antzatsu (AN, L; SP, H; -nz-LarSup),
antzotsu (AN-gip),
antxosu (AN-5vill).
Ref.:
A(antzetsu, antzatsu, antzos, anzatsu);
GteErd 2. Hábil, diestro, capacitado."Industrieux"SP.
"Affaber, artez,[...] agudóa, abilla,[...] antzedúna, antzetsua"Urt I 374.
"Hábil"LarSup(que lo toma seguramente de Axular).
"Habile, adroit, industrieux"Dv.
"Adroit, capable"H.
"Antxosu da lanean (AN-5vill)"GteErd 2.
v. antzedun. Tr. Originariamente septentrional; en el s. XX es empleado por autores meridionales. La forma antzatsu la usan sólo Axular, Pouvreau (junto a antzetsu ) y Etcheberri de Sara.
Anhitz izan baita orainokoan eta baita orai ere, ni ez bezalakorik, ni baiño hunetako gaiagorik eta anzatsuagorik. Ax 16 (V 7).
Bi aitonen semek [...] kolpeka hasten direnean, komunzki sendoenak edo anzatsuenak garaitzen du bertzea. Ib. 205 (V 138).
Eskiribatzaille iakinsun eta antzetsu baten eskiribuetan. SPPhil 493 (He 500 judiziotsu).
Mundu guztian eztelarik Eskualduna baino [...], zein nahi den gauzetan antzatsuagorik. ES 399.
Erran diteke Eskuara habila, anzatsua eta zuhurra dela berboen propietatetan ere, non [...] manera antzatsu eta zuhur hunek baitirudi hurbiltzen dela Aingeruenera. Ib. 90.
Animoz betheak ziren, antzetsuak, hain ziren fida esku ezkerraz nola eskuinaz. Lg I 240.
Dalila antzetsuak ikhusirik yokatua zela, erakutsi zioen Samsoni bere damu mina. Ib. 233.
Mundu huntan hain antzetsu gare gure buruen lausengatzeko. Dh 133.
Nihon den gizonik aberatsenak eta antzetsuenak ez du sorraraziko belhar ondo bat. DvLab 4s.
Mende huntan orotara barraiatzen hari dira gizon antzetsuenek egin izan dituzten frogantza onak. Ib. 193s.
Zurgiñ antzetsuuk etxe zutiaren zuragee berdiñ yosten du aizeen bultzarai eusteko. OrLEItz 36.
Hor bizi izan ziren orai bizi direnen arbasoak, langile antzetsuagoak bere heinean, hek, oraikoak baino. JEBer 75.
Aldi edo denpora bardiñean langille antzetsu, trebe ta bizkorrak lan geiago ta lan obea egin daroa langille alper, ongaitz eta baldrasak baño. EguzkGizAuz 118.
Egiñen batzuetarako besteetarako baño antzetsu ta trebeagoak izaten gara. Ib. 104.
Or darakarkigute igarle antzetsua. ZaitSof 65.
Batez ere alderakizunetan nor izan din ua [Dante] aiña antzetsu?OrQA 73.
Esku antzetsu aien bidez. OrAitork 287.
Aski antzetsua izan zela lo zegoelakoa egiteko. MdeHaurB 23.
Ereslari baten belarri zoli ta antzetsuek. ZaitPlat 55.
Gogamen argi eta zuzen eratua bai du, eskulanetan antzetsu direnen lantegietan ibiliaz, ango berrien jabe egiña da. JMB( inGarmEskL I 10).
azpiadiera-1.1
(Con reduplicación intensiva). Berela, lipu aiek, antze-antzetsu eguzki-izpiz egin balirelako kusku argal aietan il-yantzi direnean. 'Ces chenilles, artitstes consommées'.OrMi 29.
azpiadiera-1.2
(Uso predicativo). Ondar-aleak yaso ta antzetsu ditu ipintzen, ixpien tarteak beteaz. LdiY 1933, 86.
sense-2
2.(Aplicado a cosas).Ingenioso; que es producto del ingenio, de la habilidad. Hiltzerat zaraman Davit, baldin Jainkoak zarabillan presuna miragarri hau ez balitz baliatu asmu antzetsu batez. Lg I 285.
Nere xedea zen..., fedezko gauzak islatarren begietarat agertu, zinema deitzen den tresna antzetsuaren bidez. Prop 1911, 132.
(ap. DRA)Langillea nagusi gabe ezin bizi diteke [...]. Nagusiaren zuzenbide gabe [...] langintza antzetsuak (de arte) geratzen eta iltzen dira. JBDei 1919, 228.
Ainbat iri eder eta lan antzetsu. "Operumque laborem".IbiñVirgil 85.
sense-3
3.antzatsu (R ap. A). "Cultivado, [...]. Antzatsu dago lur kura, aquel terreno está cultivado" A.
ANTZETSU GABEZ.
A causa de su falta de destreza. Halako iokoetan irabazia [...] hainitzetan erorten baita fetxo eta antzatsugabez <antçatçu-> deus ere merezi etzuena gana. SPPhil 368 (He 371 fetxotasunez eta antzez batere merezitu ez duenaren alde).