OEH - Bilaketa

3546 emaitza etxe bilaketarentzat

Sarrera buruan (346)


Sarrera osoan (499)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
andereño.
sense-1
1. (BN-ad ap. EI 142 ), anderaño, andreño, andraño.
Dama joven, señorita. Cf. anderetto. Tr. Se documenta por primera vez en Goyhetche, pero hasta la segunda década del s. XX no se extiende su uso, especialmente entre autores meridionales; en esta época tbn. se emplea como tratamiento referido a la maestra de escuela, y aún para significar sin más 'maestra de escuela (vasca)'. En cuanto a las variantes, sólo hay anderaño en Enbeita, andreño en Oxobi e Iratzeder y andraño en Belaustegigoitia.En DFrec hay 47 ejs. de andereño, 7 de anderaño, 1 de andereiño y 1 de andereno.
Hola! andereñua atxatxo / Tokia huts baziniro? Gy 233. Andereño bat ikhusi nuen igande goizño batez. ChantP 326. Andreño bat hari zen / Nigarrez, nigarrez. Ox 125. Lolita etxeko andereño apaña! Kattalin etxeko neskame zarpala! TP Kattalin 191. Ara, ara! Ederki, andereño! Laister gure Extebe arrantzale yaioa diñagu. Or Mi 106. Anderaño ta andera / Bikañak ugari / Dira gaur Jel-baratza / Orren ikerlari. Enb 59. Etxe ontako anderañua / Aingeru-loren irudi. Ib. 90. Oial ilaun batez legortu didan / bekokia. Gero, aldamenean, / atzaidan eseri, andereño otxan. Ldi BB 122. Nere ondotik itz-egitekoak diran andereñoa ta zalduna zuei aurkezteko. Ldi IL 154. Arrigarria zan [...], Libe zan bezelako andereño ikasiak eta aberatsak baserrialdeari alaingo zaletasuna izatea. TAg Uzt 290. Nork esan alako andereño apaiña alain ederki dantzatu bear zanik? Ib. 295. Pitz andreño baten ta haurñoen kantua. Iratz 160. Herriko neskatxa eta andereñoak. Lf Murtuts 29. Orain eun urteko andereño oiartzuarrak. Lek SClar 121. Erritar neskatilla lirain bat ete zan, ala erbesteko andereño panpiñaren bat? Erkiag Arran 178. Alabatxua, zugan nenguen / oso kariñoz betia; / zu bezelako andereñuak / gutxi izaten baitia. Uzt EBT 113. Ekarri dezunakin aski da, andereño. Lab SuEm 171. Luzatu zituan besoak bere andereiño ederra, asturiarra, besarkatu nairik. Berron Kijote 179. Hauxe erran ginezon andereño eder horri. Larre ArtzainE 19. lau mila eta bi [txistulari] ere bai, erakutsi berria dudan andereño bat kontatzen badugu. MEIG I 62.
azpiadiera-1.1
(Tras el nombre).
Aramendi andereñoa. Alz Ram 19. Urrena, Nelken andereño liraña (zenbait esan behar emakumezkoari, polita ez danean). Ldi IL 23. Bidegain andereñoaren 12garren ahapaldian datorrena letraz letra berdin dago. MEIG I 250.
azpiadiera-1.2
Maestra de escuela (vasca); maestra en gral. "Segitzen al dio andereño? (G-azp), segiduten ete deu andereño? (V-gip), oraindik ere andereño al da? (AN-gip)" Gte Erd 59.
Bear doguz Batxiler ta andraño egiteko ikastetxe euskaldunak, ez euskeraren il-obiak. Belaus LEItz 110. Txalo yo zaiozute ere, gure aurren "andereño", gure aurrei goxo-goxo euskera ta lenengo yakintza-gaiak erakusten dien irakasle atsegiña den aldetik. Ldi IL 156. Baiña denetan aurrera jarraituz, andereño egin zan. Bereala eman zioten lana, eta segitzen zorrotz. JAzpiroz 219. [Ama] izana baitugu gure lehen andereñoa. Larre ArtzainE 115. Orobat irakaskintzan, Donosti-inguruan esaterako, Zipitria andereñoaren eraginez. MEIG VIII 45.
v. tbn. TxGarm BordaB 107. Albeniz 23.
sense-2
2. Libélula. v. burruntzi (4).
Errekako andereño antzo, nere arreba segail zegon oraiño, gaixoa! 'Comme une libellule de ruisseau' . Or Mi 20.
andereño
<< andeatu 0 / 0 anega >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper