1.
(Lar, H);
altxate (Lar);
alzate (Lar). "Erección", "levantamiento", "alzadura", "empino" Lar."Action de lever"H.
Cf. BIHOTZ-ALTXATZE. Tr. Documentado en autores septentrionales y en Aguirre de Asteasu.
Meditazionia da gure bihotzaz Jinkuari egiten dügün alxatze edo aplikazione bat. UskLiB 61.
[Jainkoak bekhatorea] deitzen du bere ganat inspirazione sainduez eta kontzientziako harraren altxatze eta ausiki salbagarriez. Jaur 172.
Gurutze Sainduaren altxatze ohoragarria. Ib. 407.
Etxe-altxatzem harri-pikatze. LarreArtzainE 104.
azpiadiera-1.1
(Conservando su carácter verbal). Zoinek [ürgüliak] ekarzen baitü bere büriaz sobera sinheste ükeitera, bere büriaren bestiak beno gehio dela uste ükeitera, eta berzen gañetik alxatz[e]aren xerkatzera. CatLan 113.
Jotzeko eskua altxatze utsa ere izan oi da bekatu larria. AA II 64.
Nondik niri nere Jaun Jaungoikoaren Seme [...], ta nere Jesus maitagarriaren senide izateraño altxatze au? AA III 279.
Bere trionfaren bidez hobeki ezagutua izan zen mundu guziaz, eta ohoretan altxatze hura zerbitzatu zen haren suplizioaren ahalgea emendatzeko. Jaur 148.
Asonpzionoia edo zelialat altxatzia. CatS 129.
Andredena Mariaren Zerurat Altxatzea. Egunaria 15-8-1961 (ap. DRA).
azpiadiera-1.2
Levantamiento, insurrección. Jainko gure Nausi soberanoaren kontrako errebolta edo altxatze bat. Lap(inHazpKalb 21).
azpiadiera-1.2.1
Parisen zenean yende altxatze bat, ikhusiko zen ororen erdian Teroigne, pika edo lantza bat eskuan.Elsb Fram 83. 1791tik eta 1792-no, urthe bakhar batez, izan ziren hogoi eta zortzi jende altxatze (insurrections). Ib. 16.
sense-2
2.Educación. Hitzemaiten ere dut gazteriaren altxatzeaz artha berezi bat hartuko dudala. Laph 188.
Zapetain gaixto bat izan zen kargatua haren [printze ttipiaren] altxatzeaz. ElsbFram 113.
Hala nola ezkontza, haurren altxatzea, nausi-langilen arteko batasuna. HUAurp 134.
Zoin ahul diren eta burugabe haurren altxatzearen gainean. HUZez 73.
sense-3
3.Secreto.
Óngi egina agérrian naiz bai; inténzioa beti altxátzean <-áce->. LEUrt(ms.) 89r (ed. 1846, 250 ezkutuan).