(V-arr ap. A ; Mg PAbVoc); akikulu (V-m ap. A ); akiakulu; akiakule; akaikulu.
Pretexto. "Akiakulak, pretextos" Mg PAbVoc. . v. aitzakia. Tr. Antes de Azkue sólo se documenta en Moguel. Además de autores vizcaínos, tbn. lo emplean Lizardi y Etxaide.
Illtera badua, atxakija, esesinoe ta akiakulia auan. Ai leenago dei egin baleuste! Mg PAb 51. Eztabe akiakula edo atxakia orrek ezer balioko Jainkuaren aurrian. CrIc 58. Atxakiak, akiakulak eta estakuruak daukazak ik. A BeinB 87. Zer esan leie edergarritzat edo atxaki edo akiakulatzat? Ezale 1897, 97b. Orduan ikusiko da irakurlien esate ori euren alperreria estalduteko akiakula bat zan edo ez. Ag Kr 9. Orregaitik billatu oi ditugu beti autuan, edozeñ aldetan da edozer akiakulagaz (pretexto). Ib. 129. Arrentzat etzegoan ez ordu txarrik, ez lan gogorrik, ez gauza astunik, ez akiakularik. Ag G 133. Alperrik dira Eustaki, zure berbaldi ta akiakuleak (pretexto). Echta Jos 172. Josetxo Ondartza-kogaz eukikozan ik eure maittetasunak, eta orregaittik izango dozan ire akiakule guztiak. Ib. 175. Zer esan nai dozu orrekaz akiakule guztiokaz? Ib. 215. Zumarraga Abak, geideari on egiteko akiakularik iñoz be etzeukon. GMant LEItz 67. Oiek aitzaki ta akiakulak besterik etzirala. Eguzk RIEV 1927, 429. Milla akiakula sumatzen ditugu egitezko erdeltzaletasun ori bidezkotzeko. Ldi IL 62. Bai otu be zeuri akiakulu ezin obia androi neure ala amorratu erazoteko! Otx 29. Emetik orrako atxaki ta akiakuluren bidez, asarria ibittu erazo eutsen. Ib. 151. Ori akiakulatzat arturik, sozialistak gizonaren azkatasuna ebagi ta moztu egiten dabe. Eguzk GizAuz 105. Beste akiakularik ez bai duzu. Zait Sof 25. Oriek ola, aki-akula billa ari aiz oraindik ire buruaren zurigarri? Etxde JJ 73. Amaika ibillera, joan-etorri, akiakula ta jokabide ba dakie egiten andrazkoak euren txima ta uziaz garaitu arte! Erkiag Arran 159. Ea atxaki edo akiakularen bat asmauten eban. Erkiag BatB 46. Barriro lau gizon etxerik etxe; akaikulu utse barriro, eta urrengo iganderako ondo pentsetako esanaz, buruak berotuta, amorruz etxera. Gerrika 137. Bada beti horretarako aitzakia edo akiakularik. MEIG VII 44.