OEH - Bilaketa

3546 emaitza etxe bilaketarentzat

Sarrera buruan (346)


Sarrera osoan (499)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
adabaki.
sense-1
1. (V-m, G-goi-azp), adobaki (V-gip; LarDv, , Hb), arabaki (V-gip-al, G; araaki V-gip), aro(b)aki (AN-gip), aroki (G-azp), adabakin (V-m-gip), arabakin (V-m-gip), adaberi (V-ple), araki, erabaki (G-azp) Ref.: A (adabaki, adobaki, arabaki, adaberi); Garate Cont RIEV 1930, 154; SM EiTec2 (arabakin); Iz ArOñ (aráaki , arabakixa); Etxba Eib (arabakiña); Elexp Berg (adabakiñ); ZestErret .
Remiendo, petacho (usos prop. y fig.). "Capellada, remiendo en la punta del zapato por encima" Lar. "Chafallo, adobaki itsusia " Ib. "Centón, [...] burusi adobakiz betea " Ib. " Prakak, arabakiñegaz belaunetan erabiltzen zittuan " Etxba Eib. "Belaunian adabakiñ bat ipiñiozu oni" Elexp Berg. v. pedazu, betatxu. . Tr. Documentado en autores meridionales desde mediados del s. XIX. Arabaki es la forma más gral., seguida en menor proporción de adabaki y adobaki. Según DRA hay araki en EgutAr. En DFrec hay 4 ejs. de adabaki.
Euskarari ifinia, / Ez puska berekia, / Baizik arabakia, / Eta arrotz etorkia. Izt C 16. Adabakia desegokia / gona zarraren zuloan. Iparg 358. Ez dio iñork botatzen soñeko zar bati soñeko berritik artutako adobaki bat. Brunet Lc 5, 36 (Oteiza puzkarik). Jantzi me-urratuari josi ziozkaten barrengo aldetik arabaki lodi batzuek. Bv AsL 185. Au ez dezu [...] Jesukristoren legia, ez bada [...] gerozko denboretan erantsi diyoten arabakiya. AJauregi EE 1885b, 215. Zeru lurren jabeak onela erabaki zuan, zezakenak bezela, [...] eta ez dago oni arabakia zer jarririk. Ib. 253. Euskaraak ezdau zolia izateko adobakirik bear. "El euskara no necesita remedios para ser sonoro" . A Gram 20. [Praka] atze ta aurre arabakiz beteak. Ag G 29. [Etxe] zartatua, untzez jantzia, arabakiz betea. Ag EEs 1917, 169. Bi emakume sare-sallari adabakiyak jartzen ari ziran. Inzag RIEV 1923, 502. Ausi ta josi; [...] adabakitako zatia atzeratu ta zulodun zati berriya bereganatu. Ib. 502. Braka batzuei arabakiak jartzen. Alz Burr 11. Dakar-en beste egun terdi edo egin genitunan. An ontziari adabaki bat ezarri ziotenan, eta urik egin gabe iritxi zinan Plata ibaiera. Or QA 48. Arabaki batzuz jositako [...] jantzi xe ta maiztua. Etxde AlosT 42. Galtza zahar batzuei arabakia jartzen. Etxde JJ 92. Mies-erropa zuriak atonduten ta adabakiak ipinten. Erkiag Arran 127. Kristalak arrakalaz beterik, eta paper orituak adabaki antzean ezarriak. Erkiag BatB 109. Ana, arabaki batzuek konpontzen. NEtx Antz 9. [Tanborra] orma zarren moduan arabakiñez beteta daok eta. SM EiTec2 135. Praka zarrari araki zarra. EgutAr 30-9-1960 (ap. DRA ). Osasunari jarriagatik / zazpi milla arabaki, / zenbat denboran bizi bear dan / Jainkoak bakarrik daki. Olea 230. Adabaki desberdiñez osatutako galtza zarrakin. Ataño TxanKan 18. Galtzak belaunetan puskatzen genituanean, arabakia jartzea zan orduko oitura. JAzpiroz 225. Oraindik badaukagu / milla adabaki. Insausti 303. Ez dute gaizki zinemaratu. [...] Beste zenbait hutsarte nabari dira, baita oihal zaharrari ez dagozkion adabakiak ere. MIH 323. Hango urratua pasaratu eta hemen adabakia ipini, ez da Berlangak gogoan zeukan soinekoa ezagutuko. MEIG I 192. Hitzaldiari adabakiak. Eraskin-bidez mintzatzera behartua aurkitzen naiz neroni ere [...]. MEIG VII 62. (v. tbn. I 203)
azpiadiera-1.1
Andrajo, harapo.
Izpi ta salaritzat arturik, arabakiak astindu ta ondo begiratu zioten eta [...] kapitanagana eraman zuten. Aran SIgn 42. An zijoan mutil gazte lerdena, baldea eskuan, arabakiz ta zarpallaz jantzia. Anab Poli 125.
azpiadiera-1.1.1
(En la expr. adabakia zeriola 'cubierto de andrajos').
Arabakia zeriola ta erdi-eranzia ibillirik. Aran SIgn 111. Ta erdi-jantziyan arabakia zeriola, danak beragandik igesi zebiltzan. Ib. 35. Anima baten salbatzeagatik pozik ibilliko zala kalez-kale [...] oiñutsean arabakia zeriola ta lumaz janziya, mundu guziak irri ta parre egin zegion. Ib. 108.
azpiadiera-1.2
[Danbolina] ez aditzeagatik itxitzen nituen belarriak, baiña ala-ere ainbesteraño eritu ninduten aren txilibituko arabaki itxusiak, eta arratzaren golpe modu-gabekoak, non [...]. . Izt D 96.
sense-2
2. adobaki (V-gip ap. A). "Disimulo" A.
azpisarrera-1
ADABAKIA BOTA. "Arabakiña bota, remendar. Soñekua eukan arabaki ñ ak bota biarrian goi ta be , tenía el vestido en necesidad de echar remiendos arriba y abajo" Etxba Eib .
azpisarrera-2
ADABAKIDUN (arabakin- V-gip ap. Elexp Berg). Provisto de petacho. "Lenao arabakindun prakekin beti ibiltzen giñuztan" Elexp Berg.
adabaki
<< abusagailu 0 / 0 adar >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper