Azpisarrerak (sarrerak) (346)
aharra.
(L, BN, S; SP, VocBN , Gèze, Dv, H; ãharra VocS 132 <anh->), ahar (Hb), arra Ref.: A; Lh; Satr VocP (aarra); Gte Erd 263 .
Riña, pendencia. "Querelle de paroles, bruit" SP (tomado de O). "Dispute violente" VocBN . "Dispute, querelle" Gèze. "Riña" Satr VocP. " Aharra xekan dabil (BN-ciz)" Gte Erd 263 (junto a sesio, gerra, kalapita, etc., de otras zonas). v. ahakar. Tr. Documentado en textos septentrionales; hay además arra en un refrán del msOch, cuya fuente es posiblemente Oihenart.
Iüjatzeko diferenzia edo aharra güziak. Etchart 3.1r. Gabiak ãhãrra. Bela 25 (Peillen señala que en el orig. se lee <ähärra>). Beharrak aharra. "La nécessité engendre noise" . O Pr 78. Etxe hutsa, aharra hutsa. Ib. 171 (cf. msOñ 81 (ap. Urq in RS 442): etse utsa arra utsa, txakur argala ardi utsa; citado también en A Apend, donde aparece por error arraetxe utsa, arra utsa [...]). Atsegin hartzen duela bertzerekin izan duen aharraz eta guduaz mintzatzeaz. SP Phil 27. Aski ardüra aharrak jaikiten dira adixkiden [...] artian. Mst I 14, 2 (Ch eskatimak). Umilitatia geihen den lekian, nehork etzi ikusiko ez bekaizguarik, ez diskordiarik, ez aharrarik. AR 269. Aharrak, laidoak, desohoriak, auziak, gogomenaren flakeziak. Egiat 237. Aberetzia, aharrak, eta lohikeria. CatLan 116. Aharra zenbait izan baduzu. Arch Fab 239. Ez du aharrarik, ez oihurik erabiliren. "Non contendet" . Dv Mt 12, 19 (Lç eztu ihardukiren, Ur ez da leiatuko, SalabBN ez da aharratuko). Kasatu zituen joko beroak, aharrak, hizkuntza gaxtoak, elhe lizunak. Laph 199. Ainharbiarrak jun ginandin / hanitx besta hartara, / ez eskandal emaitera, / ez aharra xerkhatzera, / bena bai libertitzera. ChantP 316. Aharrak eta bekhaizteriak. Ip Hil 87. Bizitze ahalik ixilena deramate, aharra, hauzi guduetarik bazter. Prop 1897, 109.
(s. XX) Medikuen arteko aharrak. JE Bur 125. Aharraren iturburua zen, "Kokotzek" hogoita amekarekin eskutik irabazi zuelakotz yokorat. Zub 23. Jenden artean bada / anitz arrangura; / jelosia, aharra, / ta gerlak ardura. Etcham 209. Ez dio, nai-orduko, egiten akarra (aharra, errieta). Or Eus 38. Hortarik laster aharrak sortu ziren aberezainen artean. Zerb IxtS 17s. Senar-emazteen arteko aharretan Jainkoa juje bakar. EZBB II 109. Ziekilan batian / gira trüfatüko, / familian artian / aharra ezariko. Casve SGrazi 106. Heda dadila aharran / arana bazter orotan. 'Haserrearen oihartzuna' . Ib. 96.
AHARRA EMAN.
a) Reñir, reprender.
Zerbait estakuru xerkatzen zizin fraide gaztiari aharra emaiteko. AR 390.
b) Dar motivo de disputa.
Bi alhorrak berexten dituen hesian bizi da [arbola] egundainotik eta ehun urte ereman ditu gosturik hoberenean, nehori ez zuela kalterik egiten edo aharrarik emaiten. JEtchep 47.
AHARRAN. Disputando. "Horak aharren direlarik, otsoak ardia jaten (S)" A Apend .
Bena nontik ta nola aiziak ari diradian girade aharran. Egiat 195. Alta oixtian arrebarekin aharran artzeko on hintzan! JEtchep 38. Gizunak berotiak, omen, / dira agitzen ahar[r]an. Casve SGrazi 22.
Luchando, peleando.
Hemen utzirik zaharrak, eriak, emazteak, haurrak, gosearekin eta heriotzearekin aharran. Prop 1876-77, 227.
AHARRA-XERKATZAILE. Provocador, que busca pelea. "Aharra xekatzaile (BN-arb)" Gte Erd 263.
AHARRETAN. Disputando, riñendo.
Bena hok elgarren artian beti ordenariozki aharretan diren bezala, umilak bakian diaudezu. AR 271.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper