OEH - Bilaketa

334 emaitza hainbertze bilaketarentzat

Sarrera buruan (0)

Emaitzarik ez


Sarrera osoan (334)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
sostengatu.
tradizioa
Tr. Documentado al Norte desde Dechepare; su uso va disminuyendo desde mediados del s. XIX. Al Sur sólo se encuentra en Campión. En DFrec hay 5 ejs., meridionales, de sostengatu y 3, septentrionales, de sustengatu.
sense-1
1. (H), sustengatu (H).
Aguantar, soportar. "Supporter [...] une douleur" H.
Ieinkoak ondatu zukeien lur guzia engoitik / balinetan zu ezpazina ararteko gugatik; / oro sostengatzen gitu zure othoiegatik. E 111s. Pazienziaz sustengatu eta suportatu ukhan ditu, [...] obedienziara itzultzeko spazio eta lekhu emanez. Ins * 8v. Sostenga ezazue orai hemen hainbertze trabaillu. Ax 494 (V 320). Izpiritu xumek eta flakoek ezin sostenga eta soporta detzakete egiteko eta ekhai handiak. ES 123. Pazentziarekin haitatü dian heña süstengatzen ahal diana. "Si quis quod accepit cum patientia tolerare potuerit" . Mst I 18, 5 (Ch iasan, Ip ekharri). Iseia zite besteren mentsdüren eta zer nahi beita flakeziaren süstengatzera. Ib. 16,2 (Ip egari).
azpiadiera-1.1
Resistir.
Hunelakoen [etsaien] atakadak sustengatzeko estatuan aurkhi gaitezentzat. He Gudu 170. Eta tentazioniak ezin süstengatü ahal ükhen dütienak erori izan dira. Mst I 13, 2 (SP y Ch iasan, Ip igurtzi).
sense-2
2. (L-arcang, BN; SP, Lar, VocBN, H), sustengatu (S; Volt 49, Urt I 184, Gèze, Dv, H), suntengatu. Ref.: A; Lrq (süstenga); AtSac 41. Apoyar, servir de apoyo, sostener, defender; ayudar. "Maintenir" SP. "Adjungere [...] auxilium" Urt I 184. "Apoyar" Lar. "Soutenir, secourir" VocBN. "Soutenir" Gèze, Dv y Lrq.
O Iuduak, zuzenak emaiten duen lekhurano sustenga zinzakeiztet. Act 18, 14 (He sustengatu). Halaz hazi, sustengatu eta entretenitu ukhan dute bere speranzá. Adv ** 3r. Beheretik zaude habeak bezala sostengatzea gatik. Harb 404. Nahi gaituen [Iainkoak] sostengatu, erortzetik begiratu. Ax 459 (V 298). Egiazko legearen eta fedearen mantenatzen eta sostengatzen. Ib. 7 (V 3). [Zahartzeak] du bere buruarekin eta bere buruaren sostengatzen egitekorik asko. Ib. 180 (V 122). Lekhu orotan aiutatzen eta sustengatzen zutian [paubriak] . Tt Arima 123. Othoi, sustenga gaitzatzu / hemen dugun konbatean. 146. Guti balio du predikariaren ofizioak, iskiribatzaillearen laguntzaz ezbada sostengatua. ES 151. Zeiñak [Jainkoaren miserikordiak] haiñ sendoki sustengatzen baizaitu. Ch III 49, 1. Gure atsekabetan sustenga gaitzan. He Gudu 168. Eztüzü azkartarzün hun denik, zük süstengatü gabe eizten badüzü. Mst III 14, 2 (SP heldu, Ol irozo). Orotan gainti noiz eta ere kanpoko uhure hen markak süstengatürik beitira errezebitzen dütianaren mereximentiez. Mercy 13. Bere penetan haren sustengatzeko. Mih 124. Maiz zure arbasoak dire seinalatu, / Frantziako koroa dute sustengatu. Lg ( in Iraultza 121 ). Zien aitaren plaza / izan dadin süstengatü. Xarlem 3. Oliverosek / eta Richartek Oger süstengatzez. Ib. 408. Bere konzientziaren lekhukotasunak sustengatzen du. Dh 133. Exenplu onek behar dituztela lagundu eta sustengatu heien hitzak. Jaur 412. Bertzek ere Kartago luze sustengatu. Hb Esk 27. Yende on guziek behar dute elgar sustengatu. Elsb Fram 183. Ez badire fedearen esperantzez sustengatuak. Lap 48 (V 26).
( s. XX) Zoin gehiagoka nola lotu ziren gure sustengatzeari. StPierre 22. Bakotxak gure egin-ahalaz / [Frantzia maitea] behar dugu sostengatu. Etcham 40 (36 sustengatu). Gizartearen giltzarria gara, mundua sustengatzen duen oinarria. Arti Tobera 273s. Egin ahal guziak eginen ditugula zu suntengatzeko. Larz Senper 82 (Iru 96 sustengatu). Sustenga zazu / ene gogo ahula. Xa EzinB 67.

v. tbn. TB He 3, 14. Sustengatu: CartUrruñ 134. Brtc 183. JesBih 394. MarIl 103. HU Zez 81.
azpiadiera-2.1
Sostener.
Ezen nola beherera arbola burdatua / xardangoaz erortzetik baita sustengatua. EZ Man I 117. Faltatu zeikan itsasoari ere [Iondone Petri] iasaiteko eta sostengatzeko indarra eta botherea. Ax 132 (V 87). Utxin Tamaioren zaimakillan bere gorputza sostengatu bear izan zuben. Camp EE 1882a, 66. Barnen aldiz harrihabez / dügü gothor süstengatü / harriphikatü bobeda. Casve SGrazi 70.
azpiadiera-2.2
Apoyarse (sentidos prop. y fig.). "S'appuyer" Foix.
Diszipulu hura [...], zein sustengatu ere baitzén afarian haren estomak gainera. Io 21, 20 (He pausatu, LE erreklinatu, TB makhurtu, Or etzin, Ker etzun). Ezen Kristen partizipant egin izan gara, bai baldin hatse hura, zeinez sustengatzen baikara, fermu eduki badezagu finerano. He 3, 14 (TB sostengatzen gaituena ). Bertute hauk besarkatzak / ezen hautan berzeak, / sustengatzen dituk nola / gondeetan atheak. EZ Eliç 101. Nor dira iustizia delakoz persekutatuak direnak? --Gauza onetan sostengatzen direnak, persekutatuak izanik ere. CatLuz 29. Baldintza irrealetan sostengatzen diren honelako arrazoibideek. (In MEIG VI 31 ).
azpiadiera-2.3
(H), sustengatu (H).
Profesar, mantener, sostener (una opinión, una doctrina).
Erre izan zen Ioannes Hus Ebanjelioko egiaren sustengatzeagatik. Cal a, 6r. Arrazoiña sostenga zak. EZ Man I 14. Sustengatu baitut erakutsi darotazun zuhurtziaren siñhestea. 46. [Giristinotasuneko egia] hekin sostengatzea. CatLav A, 2r (V 2). Ene odolaren isurtzera [...] fedearen sostengatzeko. Brtc 22. Sinheste debot hori atxikiko eta sustengatuko dugula. MarIl 84. [Egia] sustengatzeko beldurrik ez dute. Hb Esk 201. Badute inbidia / eta yeloskua / sostengatu nahiak / arrazoin flakua. Bordel 152. Nehork ez dezake sustenga gauza hori serioski. Elsb Fram 152. Ene odolaren eta biziaren khostüz, ene fediaren aithortzera eta süstengatzera. Ip Hil 228.
azpiadiera-2.4
(H), sustengatu (H).
Mantener, sustentar.
Non ene biziaren sustengatzeko ahantzarazi baitarot ene ogiaren jatera. 47. Jatia, edatia, beztitzia eta gañerako khorpitzaren süstengatzeko behar diren gaizak. Mst III 26, 4 (SP gorputzaren mantenuko). Zure khorpitzaren eta indarraren süstengatzeko. UskLiB 76. Bere kaiola sustengatzen duen xori bakarra, arima da. EZBB I 67. Etxea eta etxekoak oro sustengatu eta mantenduko bazituen. MEIG I 225.
sense-3
3. Mantener, sostener (una lucha, una guerra).
Enüzü ni digne / haren gobernatzeko, / eta gütiago aldiz / gerlen süstengatzeko. Xarlem 1452. Hel zakizkü zelütik ifernüko photerekin süstengatzen dügün güdüka huntan. Ip Hil 263.
azpiadiera-3.1
Sostener un pleito.
Sustengatzeko hauzi eskribek piztua, / eta herra handitan luze segitua. Hb Esk 210.
sostengatu
<< soraiotasun 0 / 0 1 su >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper