OEH - Bilaketa

334 emaitza hainbertze bilaketarentzat

Sarrera buruan (0)

Emaitzarik ez


Sarrera osoan (334)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
ausartzia.
sense-1
(G, L (+ ausartzi), BN, S; SP, Urt, Ht VocGr , Lar, Arch VocGr , Dv, H) Ref.: A; Lh; Gte Erd 31 .
Osadía, atrevimiento, valor, valentía, audacia. "Hardiesse" SP. "Audacia, [...] ausartzia, atrebimendua, kuráiea " Urt III 119. "Audace" Ht VocGr 330 y Dv. "Hardiesse" Ht VocGr 370. "Denuedo" , "determinación", "atrevimiento" Lar. "La hardiesse, l'audace" Arch VocGr. "Courage, vaillance. Syn. eskudantzia " H s.v. ausartgoa. v. ausardia, ausartasun, ausartze, ausartgoa. Tr. Palabra propia de la tradición septentrional. Al Sur, hasta el s. XX, sólo se documenta en Larramendi, Iturriaga e Iztueta. En DFrec hay 3 ejs. de ausartzia, meridionales.
Iainkoagatik biziaren (behar bada) emaiteko esportzua eta ausartzia. Mat 128s. Edirenen duzue eztela gauza hunetan ausartziarik, eta ez zer miretsirik. Ib. IX. Ikhusirik Antekristek prestuen ausartzia, / Hill beharrez asma ahal egiñen du guztia. EZ Man I 72. Hori da, ausartzia, presunzionea. Ax 150s (V 99). Eta han [Nafarroako Parlamentean] ausartzia handi batekin, bere bihotz giristino noblearekin, hasi zen, ezpata biluzia eskuan harturik, oihuz. Ib. 6s (V 3). Konpañiakoak hasi ziren erraiten, hura zela ausartzia handia, eta baldin gaztigatzen ezpazen, hurrenekoak gehiago eginen zutela. Ib. 312s (V 208). Baldin suerte gaitzez egia batzutan kausitzen badute bere iujeamenduetan, bethi gaizki iujeatzeko ausartzia eta guthizia hala berretzen zaie. SP Phil 344 (He 346 hirritsa eta ausartzia). Hainitzek eztute nahirik ez ausartziarik ere Iainkoak bereziki egin derausten grazien gogoratzeko eta konsideratzeko. Ib. 203. Burreuak eziñ izan zuen / Ausartziarikan asko, / Ofizioa nausiari / Gurutzean egiteko. 88. Nondik duket ausartzia zure ganat ethortzeko? Ch IV 1, 3. Nor, goi Lenen, izan da, gar-ori / Piztu debana? ausartzi, edo onesgun? "Fue valor o fue amor?" . Lar Gram 391. Ausartzia, ala deritza balentiari. Ib. 392. Predikatzen zuten Jainkoaren hitza ausartziarekien. He Act 4, 31. Mintzatu zitzaion Heroderi minki eta ausartzia oso batekin. Lg II 159s. Sofri eztaiteen ausartzia bat lukezu, lurreko har bat urguluz hant ladin. AR 257. Othe da ene ausartzia baino handiagorik! Brtc 200 (90 ausartzia harrigarria).
( s. XIX) Prinzipal hari nion / Eskatu grazia: / "Jauna, otoi barkatu / Gure ausartzia!". Bordel 42. Kontsidera dezagun Luziferren ausartzia temerarioa, haren urguilu ezin jasangarria. Jaur 409. Ori ezer ez dala / --au bai ausartzia!-- / larrutu nai diote / iruk epurdia. It Fab 77. Ikusirik Redin jaunak Gipuzkoatar etorberri oen ausarzi ta pizkortasun aiñ arrigarria. Izt C 388. Urthubia, Bonihort, Senpere berekin, / Dretxo hoik bildu nahiz ausartziarekin. Hb Esk 128. Juaiten zaio eta ausartzia saindu batekin erraiten dio: [...]. Laph 128. Ikhusi duenean beraz [...] egitate tzar horiek ez zirela gaztigatuak, ausartzia gehiagorekin jazarri da giristinoen kontra. Prop 1877, 5. Ez dezakegu ausartzia zoroa izan, egia osoa badakigula. Lap 31 (V 17). Zure aitzineko Erretor zaharrek ausartzia batentzat zedukaten Igandeko Mezan zortzitik komuniatze hori. Arb Igand 107. Jainkorik ez delako ausartzia hortarat erori eta atrebitu direnak. Ib. 151.

( s. XX) Ausartzia horren gatik aditu baitzituzten handik eta hemendik xixtu batzu saminak. JE Bur 25. Kopeta beheititzen dugu, harriturik hainbertze ausartziaz. JE Ber 69. Ixiltzen da, ez yakinikan zer erran, zer egin, gizon haren ausartziari iardesteko eta iardokitzeko. Zub 106. Hemen neskatxaren botzak bere ausartzia galdu zuen eta ikaratuxe zen. Mde Pr 97. Illobaren ausartziaz ikaratuta. Etxde JJ 141. Haren ausartziak, iduri ez izanikan ere, etzuen mugarik. Ardoy SFran 101s. Eta aurhiden artean haizu den ausartziarekin, lehenik apalik gero gorago, azkenean oihuz, diogu. Ib. 329. Bainan zer ausartzia norbaiten edo bere buruaren olerkaritzat atxikitzea! Xa Odol 66. Zer ausartzia dutan ene Jaunari mintzatzeko, hauts eta errauts izanki eta! Bibl Gen 18, 27 (Ker azarkuntza ). Ausartzia zela bainan nahiko zuela jakin nungoa zen. Etchebarne 130.

v. tbn. Egiat 256. Monho 54. Gy 288. Larre ArtzainE 226.
azpisarrera-1
AUSARTZIA HARTU. Atreverse a, osar; tomarse la libertad de.
Miretsiko duzue agian nik (Euskal-herriko ez naizelarik) Euskaraz eskiribatzeko ausartziaren hartzea. Mat IX. Beldur naiz sobera ausartzia har dezadan, zure gorputz preziatuaren Sagaramendu hunetan errezibitzera hurbiltzeaz. Ib. 246s. Neure obligazino handiek, [...], ezterautate utzten [...] zutzaz orhoitzapen egin gabe, liburutto hunen, kanporat atheratzeko, ausartziaren hartzera. Ax 4 (V 1). Zeren anhitz izan baita orainokoan, [...] ni baiño hunetako gaiagorik, eta antzatsuagorik, ezpaitute guztiarekin ere, orainokoan, hunelako materiatan, hunela ausartziarik eta eskudantziarik hartu. Ib. 16 (V 7). Iainkoaren miserikordiatik, ontasunetik [...] nahi duzu hartu okhasino eta ausartzia bekhatu egiteko, eta bekhatutan egoiteko. Ib. 136 (V 89). Bere buruaz fida den superbioak arrazoin du deusik egiteko ausartziarik ez hartzeaz. SP Phil 210. Eta barkha diezadazu / Hartzen dudan ausartzia; / Ene amudio handiak / Ematen darot kuraia. 73. Orai hartu diat ausartzia mintzatzeko Iaunari, herrauts eta hauts naizelarik. Urt Gen 18, 27. Gure buruak berdiñean emateko ausart[z]ia harzen dugu. He Gudu 170. Nork zukeien ezagutu / Jopen pazientzia / Satanek ez balu artu / Hainbertze ausartzia? Monho 100. Ene eskasian hartü dizüt hunen adelatzeko ausartzia. Ip Hil V. Orrendako ez baitut / Ausartziaik artzen / Nahiz tutan guziak / Baigorrin ezagutzen. LuzKant 71. Bekatoros bat naiz nehorri ta / bertzerentzat griña guzia, / Zeruko Aita, barka zadazu / hartzen dudan ausartzia. Mattin 57.
ausartzia
<< 1 atxiki 0 / 0 azken >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper