OEH - Bilaketa
334 emaitza hainbertze bilaketarentzat
Sarrera buruan (0)
Emaitzarik ez
Sarrera osoan (334)
- abrilarazi
- adierazi
- agur
- agurtu
- ahapaldi
- ahurtara
- ahurtaraka
- aise
- aisia
- 1 aitzurtu
- akuilatze
- alabaina
- alamenos
- aldaratu
- aldi
- 1 aldizka
- alkohol
- amatasun
- amodio
- amoina
- anaia
- angeles
- anixko
- arabera
- 1 ardi
- arima
- 1 arinki
- 2 arkatu
- arlekin
- 2 arlotu
- armada
- 1 arnes
- arraizia
- arraspatu
- arreba
- 1 arroka
- artamendatu
- artatu
- 1 arte
- 1 arteka
- asaldura
- 1 aski
- asko
- asmatu
- 1 ate
- atsegin
- atx
- 1 atxiki
- ausartzia
- azken
- azpi
- aztapar
- aztertu
- bagaia
- bahi
- bai
- baina
- 2 baita
- bake
- 1 balditu
- banaka
- bantatu
- barkakizun
- barkamendu
- basaofiziale
- 1 bazkaldi
- bederazka
- bederen
- begi-nini
- behar
- behargabe
- behar izan
- beheiti
- beheitiko
- beheititu
- beldur
- beldurtu
- 1 bera
- berdin
- bermatu
- berotasun
- berrikatze
- berritan
- bertso
- betan
- bezainbat
- bezala
- bidaiatu
- 1 bidatu
- 2 bide
- bierarteko
- bihoztun
- biktima
- bizibide
- bizkar
- borrokatu
- bortxain
- bost
- 1 bota
- burujope
- burutzia
- debrientxo
- dena den
- deus
- diputatu
- distirarazi
- doblatu
- doble
- doi
- duda-muda
- ebasle
- egiatu
- egin
- egosi
- egundaino
- egur
- 1 ehun
- ekarri
- elepide
- elkar
- eper
- 1 eraman
- ere
- 1 eritu
- errauts
- errebes
- errekaratu
- erremulia
- eskas
- eskuko
- espainol
- esperantzatu
- espiritu
- estonatu
- etxe
- feiros
- frantziskano
- friko
- gaimen
- gaindegi
- gaindidura
- galdetzaile
- gehiago
- gero
- gontz
- gora-behera
- gozatu
- gupidetsi
- gustu
- hainbat
- hainbeste
- 1 hala
- halaber
- halako
- hamarreko
- handitasun
- handitu
- 1 hara
- hartarakotz
- haserre
- hasi
- hats
- hautatu
- hauts
- hela
- 1 hil
- holetan
- honenbat
- honenbeste
- horrenbat
- hostaila
- hozka
- hoztasun
- hunkitu
- idor
- ikuskizun
- ilungi
- indar
- inor
- iroskitu
- izurriztatu
- 2 jakinki
- jasaiteko
- jauzi
- jazargo
- jestu
- joaki
- jostatzaile
- 3 justa
- kakamarlo
- kanal
- kapilla
- 1 karrosa
- kolpatu
- kondaira
- konfesional
- 1 kopeta
- 1 kostatu
- kostu
- kriminal
- kristau
- kukuso
- lagunka
- lainadura
- largo
- larrelur
- laxoki
- lehenkusi
- lehertu
- 2 leka
- leku
- lerro
- liburu
- lilurarazi
- logale
- lotsa
- luberri
- luharraga
- lur
- mainatu
- maite
- maizter
- mamutxa
- 1 manatu
- mando
- marmutxa
- meharreri
- 1 men
- merezitu
- 1 mika
- miladi
- milioi
- mirakulu
- miretsi
- mokor
- moldakaizkeria
- moneda
- 1 mota
- 1 moto
- multzo
- 2 nabarmendu
- nahasdura
- nahasi
- nahaskeria
- nahastaile
- nahigabe
- nahi izan
- nardagarri
- narrio
- neke
- niganatu
- nola
- 1 non
- noranahi
- obra
- odol
- odolgabetu
- ofa
- ofiziale
- 1 ohildu
- ohoratu
- oihandi
- 1 olo
- oren
- orratz
- oso
- pasatu
- pausaldi
- pena
- pilotari
- pisatu
- plazer
- 1 pottoka
- presondegi
- puntu
- puxant
- salbu
- satan
- sekula
- sigi-saga
- sikomora
- sintsakeria
- sobera
- soin
- soinpeko
- soraiotasun
- sostengatu
- 1 su
- sudur
- tipildu
- 1 tirabira
- tirria
- 1 tornu
- turnatu
- txanda
- txapeldun
- txar
- txarki
- tzarkeria
- ugadera
- umiliatu
- ur
- 1 urin
- urinki
- urrats
- urrikalmendu
- ursulina
- urtu
- usain
- usaindu
- 1 uso
- 1 uzkur
- xangrin
- xauxixa
- xehe
- xuhur
- 1 xuri
- xurigorrikeria
- xuxendu
- zabal
- zalu
- zenbat
- zerok
- ziliporta
- zilotto
- 1 zin
- zirta
- zizpada
- zizta
- ziztatzaile
- zizti-zazta
- zorigaiztu
- zurrupita
- zutitu
goiburua
kolpatu.
sense-1
(V-gip, AN-erro, B, BN, S; SP, Urt I 324, Ht VocGr 334, Lar, VocS 130, Arch VocGr , VocBN , Hb, Gèze, Dv, H),
golpatu
(VP, Lar, Hb),
golpetu
(Añ),
kolpeatu
(Lar, Añ, H (V, G)),
golpeatu
(Lar; -du Lcc). Ref.: A; Lrq; Iz ArOñ (kolpau); Gte Erd 200.
Herir; golpear. "Golpear o herir, golpeadu" Lcc. "Kolpatzea, frapper, blesser" SP. "Blesser" Ht VocGr, VocS, Arch VocGr, VocBN, Gèze, Dv. "Lisiar" VP 35v. "Golpear" Lar, Añ. "Blesser, au phys., faire une blessure" H. En Deen I 503 se traduce kolpia (rad. vbal.) por "ad stynga", 'picar'.
Tr. Más frecuente al Norte; al Sur se encuentra en autores guipuzcoanos y sobre todo alto-navarros; entre los vizcaínos sólo lo emplea Moguel. En textos septentrionales se documenta exclusivamente kolpatu, mientras que en los meridionales se encuentran tbn. (aunque con menor frecuencia) golpatu, kolpetu y golpetu. En DFrec hay 22 ejs. de kolpatu, 15 de ellos septentrionales. En cuanto al significado, en la mayoría de los ejemplos, y con seguridad en todos los septentrionales, es equivalente a 'herir'.
Gure kontra konbatitzeko deabruaren harma eta gure kontra kolpatzeko herio ezten ohi ziraden gauza guziak. Lç Adv ** 8r. Balea kolpatu eta. EZ Man II 155. Tragazez kolpatu zuten. Harb 251. Idiak berze fazoinez aztaparra kolpatua duenean. Mong 595. Begi ninian kolpatzen zaituztela [...] bere lagunaz gaizki mintzo direnek. Ch (ed. 1788) I 4, 2. Zure burua kolpatua sentitzen duzunean. He Gudu 156. Bularra golpatuz. Mb IArg I 277. Kolpatü düzünari zoaza barkhamen galtara. Egiat 226. Entzunik zintuztela bi tiroz kolpatu. Lg in Iraultza 123. Ez bakarrik golpetu, baita bere ostera kruzifiketan dabela. Mg CO 55 (CC 176 kolpetu). Asi zan [...] kolpetzen abere illik zegoana. VMg 62. Gizona, hire inbidiak / ez dik kolpatzen hi baizik. Monho 110. Alegia kolpatu nahi egiten du, maite gaituenean. Jaur 112. Ganibet txistaz kolpaturik. Arch Fab 79. Sostenesi eraso zioten, eta kolpatu zuten. Lard 516. Eta izan zen kolpatu iruzkiain irugarren zatia. "Percussa est". Echn Apoc 8, 12 (Lç (io), He, Dv jo; Ur (V), Ker zauritu). Harri batek kolpatzen dio Iñaziori ezkerreko zangoa. Laph 11. Joka golpatu. Xe 337. Haien begiak eztitzadan seküla kolpa bekhatiaren thona itxusiaz. Ip Hil 261. Harek kolpa lezake Jesus ona bera. Ox 179. Kolpatu digute gure semea anker oiek! TP Kattalin 195. Haundizki / kolpaturik daude. Etcham 216. Bi bider egondu da / kolpatuta arriz. Tx B II 127. Oiloek zioten oilarrari kolpatu. Arti MaldanB 201. Behin erbia miratu eta / [ihiztariak] kolpatu zuen zakurra. Xa EzinB 119.
v. tbn. Mat 113. Hm 51. SP Imit I 23, 7. Tt Onsa 44. Gç 160. Brtc 94. CatLan 92. Ub 178. AstLas 26. Etch 184. In Michel LPB 422. Gy 186. Hb Esk 223. ChantP 340. LuzKant 62. Prop 1876-77, 113. Legaz 41. Sor AKaik 117. Elsb Fram 125. Jnn SBi 134. HU Zez 24. CatJauf 81. Const 20. Barb Leg 66. Lf Murtuts 17. Izeta DirG 223. Larz Iru 60. Casve SGrazi 138. JEtchep 66. PPer FLV 1987, 192 (AN-gip). Larre ArtzainE 238. Golpatu: Gco II 19. LE Ong 42r. CatGartz 990. Kolpetu: Ud 161.
(Aux. intrans.).
Eroriko handi bat egin zuen eta itsuski kolpatu zen. Zerb IxtS 77.
(Part. en función de sust.). Herido, persona herida. "Golpatua, lisiado" VP 35v.
Eta kolpatu maitea amodiorekin besarkatzen du. Laph 13. Hogoi eta biga hil eta bertze hainbertze kolpatu khondatuak izan ziren. Elsb Fram 77. Hats-bizi diren kolpatuen ikustea. HU Zez 16. Ohe bakotxean bi kolpatu. StPierre 22. Eta bazen eri eta kolpatuz zer nahi bai etxetan bai karriketan. Ardoy SFran 251. Gerlako kolpatu haundia. Larre ArtzainE 132.
v. tbn. Zerb Azk 91. JEtchep 92.
(Lh),golpatu
(BN ap. A Apend). Faltar a, ofender. "Au moral, blesser quelqu'un de paroles, d'action, l'offenser" H. Ohorea golpatu, deshonrar (BN)" A Apend. "Laugarren manamendua kolpatu dut" Lh.
Nihoiz ere gorphutzeko garbitasuna kolpatu ez dutenetan. Brtc 223. Ohorezko sentimenduak / kolpatzen tuzten pontutik. Monho 132. Zuzentasuna eztu batere kolpatuko. Dh 240. Sos hek berekin ekharriz pobrezia kolpa lezake. Laph 57. Zure adimendua kolpatzen duela fedeak. Lap 27 (V 16). Igande egunaren legea kolpatzen. HU Zez 13. Lotsarik gabe deüsetan kolpatüren dügüla apez entzün haren oritzapena. Const 14.
v. tbn. CatS 45. Elzb PAd 28. Jnn SBi 12. Lf ELit 228.
Golpear (objetos inanimados).
Zigor berarekin aitz bat golpatzen bazuen. Mb IArg I 353. Gauzarik mendrena lizatekela aski / haren [eltzearen] kolpatzeko / baita ehun zathitan bertan ezartzeko. Gy 92. Estukia antzebage kolpatzen ari zen egun eta mende lanabasik ukitu ez bailun. Or Mi 113. Errexago da arbol kolpatua sendatzea baino pikatzea. Larz Senper 36.
Magullar(se), abollar(se).
Buruko kapelea (kolpatua bera) / eun erreal kostea botarik lurrera. AB AmaE 251. Kolpeatua [sagarra] edo mantxa zeukana atzera botatzen zuten. Albeniz 18.
Herir; golpear. "Golpear o herir, golpeadu" Lcc. "Kolpatzea, frapper, blesser" SP. "Blesser" Ht VocGr, VocS, Arch VocGr, VocBN, Gèze, Dv. "Lisiar" VP 35v. "Golpear" Lar, Añ. "Blesser, au phys., faire une blessure" H. En Deen I 503 se traduce kolpia (rad. vbal.) por "ad stynga", 'picar'.
Tr. Más frecuente al Norte; al Sur se encuentra en autores guipuzcoanos y sobre todo alto-navarros; entre los vizcaínos sólo lo emplea Moguel. En textos septentrionales se documenta exclusivamente kolpatu, mientras que en los meridionales se encuentran tbn. (aunque con menor frecuencia) golpatu, kolpetu y golpetu. En DFrec hay 22 ejs. de kolpatu, 15 de ellos septentrionales. En cuanto al significado, en la mayoría de los ejemplos, y con seguridad en todos los septentrionales, es equivalente a 'herir'.
Gure kontra konbatitzeko deabruaren harma eta gure kontra kolpatzeko herio ezten ohi ziraden gauza guziak. Lç Adv ** 8r. Balea kolpatu eta. EZ Man II 155. Tragazez kolpatu zuten. Harb 251. Idiak berze fazoinez aztaparra kolpatua duenean. Mong 595. Begi ninian kolpatzen zaituztela [...] bere lagunaz gaizki mintzo direnek. Ch (ed. 1788) I 4, 2. Zure burua kolpatua sentitzen duzunean. He Gudu 156. Bularra golpatuz. Mb IArg I 277. Kolpatü düzünari zoaza barkhamen galtara. Egiat 226. Entzunik zintuztela bi tiroz kolpatu. Lg in Iraultza 123. Ez bakarrik golpetu, baita bere ostera kruzifiketan dabela. Mg CO 55 (CC 176 kolpetu). Asi zan [...] kolpetzen abere illik zegoana. VMg 62. Gizona, hire inbidiak / ez dik kolpatzen hi baizik. Monho 110. Alegia kolpatu nahi egiten du, maite gaituenean. Jaur 112. Ganibet txistaz kolpaturik. Arch Fab 79. Sostenesi eraso zioten, eta kolpatu zuten. Lard 516. Eta izan zen kolpatu iruzkiain irugarren zatia. "Percussa est". Echn Apoc 8, 12 (Lç (io), He, Dv jo; Ur (V), Ker zauritu). Harri batek kolpatzen dio Iñaziori ezkerreko zangoa. Laph 11. Joka golpatu. Xe 337. Haien begiak eztitzadan seküla kolpa bekhatiaren thona itxusiaz. Ip Hil 261. Harek kolpa lezake Jesus ona bera. Ox 179. Kolpatu digute gure semea anker oiek! TP Kattalin 195. Haundizki / kolpaturik daude. Etcham 216. Bi bider egondu da / kolpatuta arriz. Tx B II 127. Oiloek zioten oilarrari kolpatu. Arti MaldanB 201. Behin erbia miratu eta / [ihiztariak] kolpatu zuen zakurra. Xa EzinB 119.
v. tbn. Mat 113. Hm 51. SP Imit I 23, 7. Tt Onsa 44. Gç 160. Brtc 94. CatLan 92. Ub 178. AstLas 26. Etch 184. In Michel LPB 422. Gy 186. Hb Esk 223. ChantP 340. LuzKant 62. Prop 1876-77, 113. Legaz 41. Sor AKaik 117. Elsb Fram 125. Jnn SBi 134. HU Zez 24. CatJauf 81. Const 20. Barb Leg 66. Lf Murtuts 17. Izeta DirG 223. Larz Iru 60. Casve SGrazi 138. JEtchep 66. PPer FLV 1987, 192 (AN-gip). Larre ArtzainE 238. Golpatu: Gco II 19. LE Ong 42r. CatGartz 990. Kolpetu: Ud 161.
(Aux. intrans.).
Eroriko handi bat egin zuen eta itsuski kolpatu zen. Zerb IxtS 77.
(Part. en función de sust.). Herido, persona herida. "Golpatua, lisiado" VP 35v.
Eta kolpatu maitea amodiorekin besarkatzen du. Laph 13. Hogoi eta biga hil eta bertze hainbertze kolpatu khondatuak izan ziren. Elsb Fram 77. Hats-bizi diren kolpatuen ikustea. HU Zez 16. Ohe bakotxean bi kolpatu. StPierre 22. Eta bazen eri eta kolpatuz zer nahi bai etxetan bai karriketan. Ardoy SFran 251. Gerlako kolpatu haundia. Larre ArtzainE 132.
v. tbn. Zerb Azk 91. JEtchep 92.
(Lh),
Nihoiz ere gorphutzeko garbitasuna kolpatu ez dutenetan. Brtc 223. Ohorezko sentimenduak / kolpatzen tuzten pontutik. Monho 132. Zuzentasuna eztu batere kolpatuko. Dh 240. Sos hek berekin ekharriz pobrezia kolpa lezake. Laph 57. Zure adimendua kolpatzen duela fedeak. Lap 27 (V 16). Igande egunaren legea kolpatzen. HU Zez 13. Lotsarik gabe deüsetan kolpatüren dügüla apez entzün haren oritzapena. Const 14.
v. tbn. CatS 45. Elzb PAd 28. Jnn SBi 12. Lf ELit 228.
Golpear (objetos inanimados).
Zigor berarekin aitz bat golpatzen bazuen. Mb IArg I 353. Gauzarik mendrena lizatekela aski / haren [eltzearen] kolpatzeko / baita ehun zathitan bertan ezartzeko. Gy 92. Estukia antzebage kolpatzen ari zen egun eta mende lanabasik ukitu ez bailun. Or Mi 113. Errexago da arbol kolpatua sendatzea baino pikatzea. Larz Senper 36.
Magullar(se), abollar(se).
Buruko kapelea (kolpatua bera) / eun erreal kostea botarik lurrera. AB AmaE 251. Kolpeatua [sagarra] edo mantxa zeukana atzera botatzen zuten. Albeniz 18.
azpisarrera-1
EZIN KOLPATUZKO.
Invulnerable.
Kalitate horrek ezarri zuen Salbatzailea sekulan gehiago ezin kolpatuzko eta deusik ezin pairatuzko estatuan. Jaur 164.
Kalitate horrek ezarri zuen Salbatzailea sekulan gehiago ezin kolpatuzko eta deusik ezin pairatuzko estatuan. Jaur 164.
azpisarrera-2
KOLPATUXE
(Forma con suf. -xe, de valor aprox.).
Baldin zure bihotza kolpatuxea sentitzen baduzu ere. He Gudu 107. Kaska emailea kolpatüxe da, bena sendotzekoa da laster. Herr 10-5-1956, 3.
Baldin zure bihotza kolpatuxea sentitzen baduzu ere. He Gudu 107. Kaska emailea kolpatüxe da, bena sendotzekoa da laster. Herr 10-5-1956, 3.
kolpatu
-
kolpatu....
-
(V-gip, AN-erro, B, BN, S; SP, Urt I 324...
-
EZIN KOLPATUZKO. Invulnerable. Kalitate ...
-
KOLPATUXE (Forma con suf. -xe, de valor ...
<< 1 karrosa 0 / 0 kondaira >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
