OEH - Bilaketa

358 emaitza zerbitzari bilaketarentzat

Sarrera buruan (7)


Sarrera osoan (351)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
mirakulu.
tradizioa
Tr. Documentado sobre todo en la tradición septentrional. La forma más frecuente es mirakulu . Hay mirakuillu, con palatal, en Etcheberri de Ziburu, Materre, Axular, Pouvreau, Gasteluçar (77; + -ulu 48 y -ullu 118), Etcheberri de Sara (396), Chourio, Haraneder, Larreguy, UskLiB y Goyhetche (215); mirakuilu , sin palatal, en CatLav (81 (V 48)), Baratciart (120), Hiribarren, Elizamburu (PAd 44), Zalduby, Joannateguy (SBi 21), Arbelbide (Igand 107; + -ulu 106), Lapeyre (36), Zerbitzari, Barbier y Arradoy (en los dos últimos junto a mirakulu ), y mirakullu en Materre, Etcheberri de Ziburu, Haramburu, Gasteluçar, Monho (+ -ulu 108), y en Tartas (Onsa 53; + -ulu 114), Etchahun, Maister, Inchauspe, Larrasquet, Xikito (5) y en una canción suletina recogida en ChantP . Al Sur hay mirakuru en Lazarraga y Capanaga; mirakulu en Ubillos, Iztueta, Orixe y Aresti; mirakullo en Legaz; mirakuilu en Orixe y Villasante (Jaink 64), y mirakullu en Txillardegi (Let 134). En DFrec hay 9 ejs. (3 septentrionales) de mirakulu y 3, sept., de mirakuilu .
sense-1
1. (L, BN; (V-ple), Izt 72v, VocBN , Dv), mirakuilu (V, G-nav, AN, L; -illu SP, H (G, L, BN, S)), mirakullu (S; Arch VocGr, H), mirakuru (V; Lcc, Mic), mirakulo, mirekullu (B), mirakula Ref.: A (mirakuilu); Lrq /miakül'ü/; Izeta BHizt (mirekullu); Gte Erd 20.
Milagro. "Milagro" , "maravilla" Lcc. "Milagro" , "portento" Añ. " Mirakulua da ez baitu lepo hezurra hautsi (BN-arb)" Gte Erd 20. v. mirari.
Mirakulu banagi ere, orai ene ogena. E 233. Estebenek [...] egiten zuen mirakulu eta signo handirik populuan. Act 6, 8 (He prodijio [...] eta mirakuillu, Dv sendagaila eta mirakulu, BiblE mirari). A, Maria Birjina benedikatua, saindutasunaren mirakullua. Mat 290s. Mirakuillu haren ospea hedatu zen bazter guzietarat. Lg II 152. Salomon hanbat urthez zuhurtziaren mirakulu bat izan zena. Mih 23. Jainkoaren izenean itz egiten zuala sinisterazteko egiten zituan mirakulu edo arrigarrizko mirari asko. Ub 80 (82 mirakula, seguramente errata). Zer mirakulu da bada hau? Dh 167. Oi zer mirakulua: / frantses hilek hartu zioten / español bizier hiria! FrantzesB I 43. Nurk sinhets ahal liro gisa hortako miraküillü bat zihaurek erran ezpalinbazünü? UskLiB 105. Mirakulu asko ta andien bidez. Izt C 270. Ohoinek khentzen diotzate kalexari garainoak, eta halere badioa bi mila lekhoa urrun, ez da hori mirakulua? Hb Egia 146. Ez da mirakuluak bezalako predikaririk. Ib. 80. Españako fronteran / erri bat Arnegi, / an gertatua da / mirakulo hori. Bordel 146 (68 mirakulu). Mirakulu egiteko dohainak ez zuen nihoiz uzten. Laph 209. Maria Birjinak egin dütian graziak eta mirakülliak. Ip Hil 139. Hoi, eta géo, etziá miaküllía handi, niháuk e(r)e egínen niá béste háinbèste. Lrq Larraja RIEV 1935, 142. Lehena Kanako ezteietako mirakuilua da. Zerb IxtS 85. Nor, zu ezik, mirakuilu aien egille? Or Aitork 223 (Mi 12 mirakulu). Mirakulua, miraria, pentsatzen genuen, Jainkoaren hatzamarrak ukitu egin du gizon zikoitz eta lukurreru horren bihotz gogortua. Arti Ipuin 23. Mirakulu ttipi batzuen egile paregabeak. Larre ArtzainE 188. Ce diable n'est point congru! esan omen zuen ezin bestean [...] Loudungo mirakuiluen lekuko batek. MEIG VIII 30.
v. tbn. O Po 21. Dh 266. Prot 65. MarIl 121. Jaur 133. Dv LEd 126. HU Aurp 204. LuzKant 84. Barb Sup 30 (64 mirakuilu). Ox 28. JE Ber 47. Lf Murtuts 18. Mde Pr 205. JEtchep 92. Ardoy SFran 192 (349 mirakuilu). Mirakülü: Bp II 24. CatLan 38. Xarlem 1527. Miraküillü: Ch IV 3, 4. CatS 102.
azpiadiera-1.1
Hoin denbora gutiz ez ginuen mirakulurik ikasi.Larre ArtzainE 176.
azpiadiera-1.2
(Tema nudo, con izan intrans., aux. de 3.a pers. sing.).Cf. infra EZ DA MIRAKULU.
Denbora gaitzak, eritasunaren oiñhazeak eta heriotzearen tormentak hartuz gero [...] mirakuillu izanen da salbatzea. Ax 217 (V 145). Arinki utsten baititugu gure eserzizak, mirakuillu da handik heldu ezpazaizu kalterik. SP Imit I 19, 2. Badük mirakülü hire / ikustia heben. Xarlem 1267. Mirakulu izanen da ezpada arras etsimendutan erortzen. Dh 129. Gorphutzari hain guti emanez, arimari hainbertze, mirakulu zen haren bizirik egoitea. Laph 192.
sense-2
2. (Tema nudo, como refuerzo de interrogaciones, tras nola ).
Eta dakidan denboran hori gertha ditakedala, nola mirakulu eskurik aski etsaiak har diezaket bekhaturat lerratzeko? Dh 122. Ez da ene buruan sartzen ahal, nola mirakulu ez duten oraiko etxaldeetarik zenbeitek lehenago leher egiten. HU Zez 66. Nola mirakulu ehortzi dukete han gazteek amaxoren mintzaia? JE Ber 37.
sense-3
3. " Mirakullu, adj., étonnant (S)" Lrq.
azpisarrera-1
EZ DA MIRAKULU (EZ ZEN MIRAKULU, etc.). No es de extrañar. v. EZ DA MILAGRO, EZ DA MIRARI.
Zeure borondate ori bestegan daukazuna legez, ezta mirakuru nigaz konturik eugi eza. Lazarraga A, 1151v. Silvia itsatsi ez ballako, ez zatean mirakuru an ila. Ib. A, 1143r. Baldin kontrara, zuok irakhatsten baderauezue doillorkeriarik, ezta mirakuillu desohorerik baduzue hekin galduran. SP Phil 398 (He 402 ez dezazuela mirets). Ase zara munduko kontentamenduez, ezta mirakuillu nardatzen bazare plazer espiritualez. Ib. 486 (He 492 ez da miresteko). Ezta miraküllü gizona debot eta suz betherik bada gaitzik senditzen eztian thenporan. Mst I 13, 8. Eztüzü miraküllü gero, zük ükhenik ere talent, / azi hunak fruitia beitü bera üdüri ekharten. Etch 534. Zure egarriaz ezta miraküllü, / egünko egünian bero egiten dü. ChantP 378. Halako gizona balin bazen, ez da mirakulu bazterrak oro bere meneko baitzituen. StPierre 25. Goizeko iruretan / Ez da mirakulu / Eskandalak artzia / Ainbertze orgulu. LuzKant 105. Poto egitea [...] ez da mirakulu, ez desohore. Xa Odol 39.
v. tbn. Bordel 145. Larre ArtzainE 352.
azpisarrerakoSense-1.1
Ez beraz mirakuilu, Yesus ethortzean, / Erroma gogortzea bere bizitzean.Hb Esk 47.
azpisarrera-2
MIRAKULUAREN MIRAKULUZ. Milagrosamente.
Eguerdiko ja, mirakuiluaren mirakuiluz, minik ttipiena ere ez zuen gehiago sendi gure jaun erretor gaixoak! Barb Sup 34.
azpisarrera-3
MIRAKULU-EGILE. Hacedor de milagros.
Zeina aditu baitzuen gizon mirakulu egile omen handitako bat zela. Jaur 111. Asmatzeko da nolazpait mirakulu egile bilakatu balin badira Frantsesen "bikario" ttipiak, berak ere zonbait egin dukela. Ardoy SFran 164.
azpisarrerakoSense-3.1
Mirakulu falsu egiléz.Lç Mt 7 (tít).
azpisarrera-4
MIRAKULUZ (Izt 73v; -uilluz SP; mirakuruz Lcc). Milagrosamente; de milagro. "Maravillosamente" Lcc.
Mirakuilluz konzebitua. EZ Man II 195 (I 11 -ulluz, Noel 51 -kuluz). Eritasun hark ezpaitu erremediorik, mirakuilluz edo baizen. Ax 95 (V 65). Artuten ebala gorputza eta arimea, ez gizoneen obraz, baea bai mirakuruz. Cap 30. Ez naturalezeagaz konforme, baea bai mirakuruz. Ib. 30. Jinkoak mirakülüz, Joakin eta Ana haren aita eta ama zahar dohatsier eman eta sor erazi baitzerien. Bp II 91. Berrogoi urthe baino gehiago bazituen mirakuilluz sendatua izatu zen gizon hark. He Act 4, 22. Mirakuluz [...] sortu zala Birjina baten erraietan. Ub 132. Zer! Guziak?... Mirakuluz erdiak / dituk gizon prestu gertaturen. Iraultza 26. Eta nola jaio zen, mirariz edo mirakulloz? Legaz 16. Non da hemen mirakuluz sendatua delako gizon hura? HU Aurp 182. Bizkitartean, Jainkoak bizirik mirakuluz bezala begiratu zuen. CatJauf 25. Heriotzarekin borroka ibili ondoan, mirakuluz sendatu zen. Zub 59. Atherbea eman zion alharguntsa gaixo bati, mirakuiluz olio eta irina behar bezenbat emendatu ziozkan. Zerb IxtS 65. Zonbat eri ez ditu sendatu, frangotan mirakuluz. Ardoy SFran 274. Gero bazterrak miatuz, / ikusirik mirakuluz, / urrundik deitzen dut xixtuz [ardia] . Xa Odol 97. Mirakuluz dela holaxe bizi Herria aspaldiko urteetan. Larre ArtzainE 187s. Kultura ez da inoiz edo behingo mirakuiluz [...] berez sortzen, basa-lorearen gisa. MEIG VIII 55.
v. tbn. Dh 172. MarIl 130. Hb Egia 105. Mirakuiluz: Zby RIEV 1908, 292. Mirakuilluz: Mat 175. SP Phil 21. Lg I 187. Barb Sup 140.
azpisarrerakoSense-4.1
Por ventura.
Soldado egon zen denboran ea ezagutu zuenez mirakuluz aintzindari bat, ez nakiela xuxen zer grado zuen, baina izena zuela Hourcabie. Etchebarne 119.
azpisarrerakoSense-4.2
( mirakuluz kanpoan ).
Hargati diot, mirakuluz kanpoan, inposible dela nehor onsa hil dadin herioaz orhitu gabe. Tt Onsa 85.
azpisarrera-5
MIRAKULUZ EGON. Estar admirado, maravillado.
Guziak mirakuluz zeudela, egiten zituen gauza guzién gainean. Lc 9, 43. Israeltar gizonák, zergatik mirakuluz zaudete hunezaz? Act 3, 12 (He miretsten duzue, TB, Dv harritzen zarete, Ol arriturik, BiblE harritzen zaituzte). Mirakülüz nago nola uste düzün gauza handi eta inportant hoietan deüs hunik egin detekela gure errege iaunen borondatia [...] gaberik. Etchart 5.1r.
azpisarrera-6
MIRAKULUZKO (Dv; -uilluzko SP, Urt I 194; mirakuruzko Lcc). Milagroso. "Maravilloso, mirakuruzko gauzea" Lcc.
Signoak, hitz haur maiz hartzen da mirakuluakgatik, zeren hezaz erakusten baitu Iainkoak bere puisanza mirakuluzkoa. Lç Decl ã 6v. Guziaren argitzaille mirakulluzkoa. Harb 17. Espantuz iarten dira hekin mirakuilluzko obrak enzuteaz. SP Imit IV 1, 8 (Ch, Ip handi). Erakutx zatzu zure obra mirakuillozkoak. Ch III 34, 4 (IV 18, 5 mirakuluzkoak). Jesu-Kristoren bizte mirakuilluzkoaz. Lg II 288. Su mirakulluzkoenak / erretzen ditu beti / gorputza eta arima / eta ezin kontsumi. Monho 122. Jainkoak eman dioen mirakuluzko berthuteaz. Dh 164. Hasi zütüzün ülhünpe miraküillüzko hurak, zuiñez mintzo beita Ebanjeliua. UskLiB 40. Nola hets bihotza mirakuluzko predikuei? Hb Egia 145. Izar miraküillüzko bat. CatS 99. Egin izan ziren sendotze miraküllüzkoak. Ip Hil 209. Jainkoak bere hasarrean igorri ziozkaten suge mirakuiluzko batzu. Zerb IxtS 41. Mirakuiluzko sendapena. Etcheb MGaric 77.
v. tbn. MarIl 124. Jaur 133. Arb Igand 116. Zub 18. JE Ber 80. Mirakulluzko: Mih 4. Mirakülüzko: Mercy 14. Mirakuiluzko: Zby RIEV 1908, 295. Barb Sup 64. Mirakuilluzko: Mat 215.
mirakulu
<< mirabe 0 / 0 misterio >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper