OEH - Bilaketa

358 emaitza zerbitzari bilaketarentzat

Sarrera buruan (7)


Sarrera osoan (351)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
lekore.
tradizioa
Tr. Documentado en Leiçarraga y Etcheberri de Ziburu, no vuelve a atestiguarse hasta mediados del s. XIX. Ya en el s. XX, lo emplean algunos autores modernos meridionales. En DFrec hay 2 ejs.
sense-1
1. (Dv, H; -kh- L ap. A ; SP, Dv, H) .
(Sust.). Exterior, parte de afuera. "Le dehors" Dv. " Lekhorea, mintzaia zaharrez, erran nahi da kanpoa " HeH nota (Mt 25, 30). Leiçarraga (Decl ã 7v) da elgoria como equivalente suletino de lekhorea; de aquí lo toma Pouvreau. v. leko, lekora.
Guztiz hain ederra denaz geroztik lekhorea, / ederragoa dela du iuiatzen barrenea. EZ Man I 132 (v. tbn. 133).
azpiadiera-1.1
(Como primer miembro de comp.).
Laranja gañeko azala bezela duzu kizkiñaren lekore-aldeko kizkin azala. Zait RIEV 1933, 63. Etxe-barruko filmeak baiño lekore-gaidunak gogokoago [ditu] . Erkiag BatB 35.
sense-2
2. ( -kh- L ap. A). (Tema nudo usado como posposición, tras ablativo). Fuera (de). v. lekora.
Aurkittu eban bere buruba jauregittik lekore. Otx 83.
azpiadiera-2.1
(Tras instr.).
Mugaz lekore iraulka egotzi [zenuten] . Zait Sof 62.
azpisarrera-1
LEKOREAN. (-kh- L ap. A; SP, Lar, Dv, H).
a) Fuera, en el exterior; en el extranjero. "Lekhorean etzatea, coucher dehors" SP y H. "Fuera, en, como fuera está, kanpoan, lekorean, landan dago" Lar.
Haren ama eta anaieak zeuden lekhorean, harekin minzatu nahiz. Lç Mt 12, 46 (HeH, Ol lek(h)orean; He, Dv, Ur, Leon, Ker, BiblE kanpoan). Iesus ezin sar baitzaiten hirira, baina lekhorean lekhu desertuetan zen. Lç Mc 1, 45 (HeH lekhorean; He, Dv, BiblE kanpoan). Bizia lekhorean fiñatu [zaio]. EZ Man II 157. Lekhorean datzanari / emokek ostatua. EZ Eliç 45. Aurkez izaki, beaztopo zatzakit iztar-mugaz; lekorean, ausaz ez nauzu areago aserretuko. Zait Sof 69.
v. tbn. Lekorian: Arriand Mt 12, 47.
(Precedido de tema nominal nudo).
Arau-lekorean bizi dan lekaidea galbide larrian dago. Ol Imit I 25, 7 (Ch erregelatik urruntzen dena, Mst xedetik kanpo).
(Precedido de gen.).
Errezel orren lekorean, berriz, maia iparraldean yarriko duzu. Ol Ex 26, 35 (Dv kanpo, Ker kanpoan, BiblE aurrealdean). Ezti baitzaio gogoari gaitzen lekorean bizitzea. Zait Sof 96.
(Precedido de ablativo).
Aldi-aldeetarik lekorean zorabioan [dago]. Mde Pr 372s. Hiritik lekorean bertan baitzeuden. Ib. 89.
b) (SP Dv, H). (Precedido de instr.). Fuera (de), a excepción (de). "Zutaz lekhorean, hormis chez vous" SP. "Iainkoaz lekhorean ezta bizien nausirik, à l'exception de Dieu [...]" H.
Zeren den zure azpian hobe muthilltasuna, / ezen zutzaz lekhorean berzeren iauntasuna. EZ Man II 14. Begiraukek hain balderna / saindutik illkhitzetik, / hortzaz lekhorean eztuk / baizen honda lezerik. EZ Eliç 85s. Elizaz lekorean. EZ (ap. Dv). Estakuru hortaz lekorean, gogoa betetzen zion haren haizkora-jokuak. Mde Pr 136.
(Precedido de gen.).
Erkin eta koloka ez danik zure lekorean ez [dakust]. Ol Imit III 59, 3 (SP zureganik kanpoan, Pi zugandik ataz, Leon zutaz bertze guziak).
(Precedido de tema nominal nudo).
[Lekaideak] Yosu-lekorean ezer oberikan billabearrik ez du. Ol Imit 25, 6 (SP Iesusganik kanpoan, Mst, Leon Jesusez kanpo).
azpisarrera-2
LEKOREKO. (-kh- L ap. A; Lar; -kh- Dv, H).
a) (Adnom.). "(El de) fuera" Lar. "Lekhoreko, qui est de dehors" Dv (que cita el ej. de HeH). "Lekhoreko gauzak, les choses du dehors. Lekhoreko iduriak, les apparences extérieures" H. "Exterior" A.
Zerbitzari alferra egotzazue lekhoreko ilhunbera. Lç Mt 25, 30 (HeH lekhoreko; He kanpoko). Zuek Farisauok, gathiluaren eta ophorraren lekhoreko aldea garbitzen ohi duzue. HeH Lc 11, 39 (He, Dv, Oteiza, Brunet kanpoko, Ol azaletik, BiblE kanpotik). Lekoreko ziñalben-eske iñor ezpa-dabil, Yainkoari burua ziero eman duala nabari da. Ol Imit II 6, 4 (SP kanpotik). Aurrerantzean ikusi ez nagikezuen lekoreko nonbait eskutatu [...] nazazue. Zait Sof 96. Norberaren barnean lanean ari bear zukean erabat entzuleak, azalekoa eta lekorekoa sailez-sail bazterretsiz. Zait Plat 153.
(Precedido de tema nominal nudo).
Gogo-lekoreko gertariak. Mde Pr 329 (343 tbn. gogo-lekoreko). [Mediuma] bere berjakintza-lekoreko izanean da. Ib. 349.
(Precedido de instr.).
Zentzuaz lekorekoa. Mde HaurB 87. Adinaz eta aldiaz lekoreko [izan]. Ib. 59.
b) "Au plur. et substantivement pris, les étrangers" H.
azpisarrera-3
LEKORERA (SP Dv, Lar, H). "Lekhorera ioaitean" SP. "Fuera, afuera" Lar. "Ilkhi zen lekhorera, il sortit dehors" H.
Gauza haur gizon bat bezala da, zeinek lekhorerat ioaitean dei baitzitzan bere zerbitzariak. Mt 25, 14 (He herriz kanporat, HeH herritik urrun, Ol urrutira, BiblE atzerrira; Lç Mt 25, 15 lekhorrerat). Egotu / zen tenplu barrenean, / gero lekhorera ilkhi / zen illun nabarrean. EZ Noel 91. [Aberetegiko] lurrak leun eta berdiña bear du, ta albait pixa lekorera (kanpora) eramateko erretenakin. NekIr 87.
azpisarrerakoSense-3.1
(Precedido de tema nominal nudo).
Parti gentezen, guziék emaztekin eta haurrekin lagunzen gentuztela hiri lekhorerano. Act 21, 5 (Dv, BiblE kanporaino).
azpisarrerakoSense-3.2
(Precedido de ablativo). " Bilkuratik lekhorerat iraiztea, jeter quelqu'un hors de l'assemblée" H.
Zaurthurik, egotzi zuten mahastitik lekhorerat. HeH Lc 20, 12 (He, TB kanporat). Mintzo naiz hula, zeren sakramendu hunek bainerama nere baitharik lekhorera. Gy Visites 96 (ap. Dv). Ur-azpitik lekorera aterata. Anab Poli 43.
azpisarrera-4
LEKORETIK. a) "(De) fuera" Lar.
Populu guzia lekhoretik othoitzean zagoen. He (ap. Dv). Baña barnean maiz zerbait kukatzen zaigu, ala lekoretik datorkigu bere ondoren garamana. Ol Imit I 14, 2 (Pi atetik (kanpotik)).
b) (Tras tema nudo). Por fuera (de).
Iraitzak kanpora tenple lekhoretik den salá, eta eztezála hura neurt. "Jette hors le parvis qui est hors le Temple". Lç Apoc 11, 2 (He kanpoko alde, BiblE kanpoko atari).
azpisarrera-5
LEKOREZ. Fuera.
Jun eta berialaxe, ate-aurrian, lekorez (ataz, kanpuan), bidegurutzetan, jarrugi leben astakume lotuba. Arriand Mc 11, 4 (He, Dv kanpoan, BiblE kanpotik).
lekore
<< leial 0 / 0 1 lo >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper