OEH - Bilaketa

358 emaitza zerbitzari bilaketarentzat

Sarrera buruan (7)


Sarrera osoan (351)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
gudukatu.
tradizioa
Tr. Documentado en autores septentrionales desde Leiçarraga. En el s. XX hay tbn. ejemplos en textos meridionales (Orixe, Etxaide, S. Altube, Zaitegi y Villasante). En DFrec hay 6 ejs.
sense-1
(AN, BN ap. A ; SP (s.v. gudu), Urt I 461, Ht VocGr 332, Aq 1075 (AN), Gèze, Dv, H) .
(Aux. intrans.). Luchar, combatir, pelear. " Guduan edo guduka haritzea, gudukatzea, combattre, disputer" SP. "Calamorrar los carneros" Aq 1075. "Combattre, güdükatzia " Foix (sg. Lhande, éste da kudukatü con dicho sdo. , pero no lo encontramos). Tr. Con compl. en sociativo, éste tiene el sdo. de 'contra...' en Pouvreau (Imit II 9, 3), Jauretche (165), Joannategy (124), Oxobi, Orixe y Zerbitzari; cf. zeina gatik eta zeinarekin batean horrela gudukatzen den amorioa (SP Phil 442), zurekin batean hekien kontra gudukatuko da (He Gudu 98).
Eta biharamunean hek gudukatzen ziradela, eriden zedin haién artean eta enseia zedin haién baketzen. Act 7, 26. Bata ezpada nahi ezkitakek guduka ni eta hi. O Pr 553. Gudukhatu behar dugu mundu hontan gireno, munduko prinze, erran nahi du demonioen kontre. Tt Onsa 169. Hark gure alde nahi du gudukatu. Ch III 56, 6. Zer probetxu dut zeren bestien kontra gudukatu naizen Efesan, baldin hillak bizten ez badire? He 1 Cor 15, 29. Zuñen kuntre güdükatü behar beitügü bizitze miseriaz bethe huntan gireno. Mst III 20, 3. Hauta zazue bat zuen artean eta bedi guduka ene kontra. Lg I 276. Kar handirekin zare urez gudukatzen. Lg ( in Iraultza 121 ). Leialki gudukatzen direnei agindua den bethiereko khoroa. MarIl 88. Guduka gaiten haren loriakotz. Jaur 410. Gu, aldiz, gudukaturen gare gure bizientzat eta gure legeentzat. Dv 1 Mach 3, 21. Erainsugea gudukatzen zen eta harekilako aingeruek ere-bai. Dv Apoc 12, 7. Bena hori ezpeitiokegü güdükatü gabe gure etsaien kontre, tziauri, othoi guri lagüntza egitera. Ip Hil 54 (53 güdakatü, seguramente errata). Nehor sekulan ez dela gudukatu Piarre eta Ñakero gau hartan gudukatu diren fur-furiarekin... Barb Sup 183. Etsai borthitzenekin dire gudukatu. Ox 156. Onek bakarrik izan biotza arekin gudukatzeko <budu->. Or Mi 13. Nabarreko erregeren alde gudukatu zen orduan Inazio Loiolakoa. JE Ber 27. Garazi huntan gudukatzeko / hautatu dituzte zortzi [pertsulari] . Etcham 239. Jainkoak [...] Israelitak zorrozki jo zituen Filistindarrekin gudukatu zirenean. Zerb IxtS 51. Prantzitar gudariak gudukatzez gogaituta zeuden. Etxde JJ 180. Güdüka borrokan; etsaiak ehorik edo lasterkatürik. Casve SGrazi 134. Bizitzea, beti nolazpait gudukatzea. EZBB I 73.
v. tbn. Mih 23. AR 57. Monho 94. CantIzp (1834), 55 (ap. DRA). Gy 35. Elsb Fram 119. HU Zez 199. Zerb IxtS 53. Alt LB 111. Osk Kurl 107. Ardoy SFran 79.
azpiadiera-1.1
(Aux. trans.).
Guduka zazu gizon gisa, ohitza ohitzari garaitzen zaio. "Certa viriliter" . SP Imit I 21, 2 (Ip güdüka zite; Ol gizonki ekin). Orren aurka gudukatzen du soin eta gogo. Zait Plat 152. Soldadu bat egitea, berriz, zer da? Gudukatu ta garaitu lezaken gizona moldatzea. Vill Jaink 46.
azpiadiera-1.2
(Con objeto directo).
Zerren beti ta leku guzian darraizkun gure etsaiak eta gudukatzen gaituzten. CatBurg 12. Hitzak utzirik, obraz guduka zagun inguratzen eta hurbilldik atakatzen gaituzten etsaien nonbre handia. He Gudu 170. Nola behar den gudukatu alferkeriaren bizioa. Ib. 119. Beti gudukatuko tu gizonen bizioak. Monho 48. Duda gabe gudukatzen dituzte bekhaturako jaidura guziak. Dh 53. Gaitz handia gudukatuko dute eta beren eginbidea betheko. Laph 180. Berthutean aitzinatzeko behar dela naturaleza gudukatu. Ib. 166. Norbera baño senduagua alperrik da gudukatu. Otx 32. Etsaiaren gudukatzea eta haren adixkideen gaztigatzea ez da egundaino gaizki izan. Lf Murtuts 49.
azpiadiera-1.3
(Part. en función de adj.). Disputado.
Kintze gudukatuan / hark [butariak] du azken hitza. Zby RIEV 1908, 93.
gudukatu
<< gudu 0 / 0 guraso >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper