OEH - Bilaketa

358 emaitza zerbitzari bilaketarentzat

Sarrera buruan (7)


Sarrera osoan (351)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
mokadu.
tradizioa
Tr. Documentado al Sur desde principios del s. XVII; lo emplean tbn. algunos septentrionales desde mediados del XIX. En los textos guipuzcoanos y alto-navarros bokadu es la única forma hasta ya entrado el s. XIX; a partir de esta época dominan las formas con m- inicial. La var. kopau es la propia de la tradición vizcaína, aunque es bokadu el primer testimonio de este dialecto. Sólo hay formas en p- al Norte: pokadu en Hiribarren y Barbier y pokado en Duvoisin (LEd 118) y Zerbitzari; cf. además bokado en Goyhetche.
sense-1
1. (AN-larr; Lar, (G), H (V, G)), bokadu (Lcc, (AN)), mokado, mokaro, mokaru, mokau (G), mokoru, bokado, bokao (Mic 5v), bokau, kopau (gral.; Añ (V), H), kopu (V-ple), pokadu ( VocB ), pokado (H) Ref.: A (kopau, kopu, mokau); Asp Leiz2; ZestErret ( mokau ) .
Bocado; cosa de comer (apetecible). Cf. Lar: "Bocado, mejor que de boca, vendrá del vascuence mokadua, que significa lo mismo; y mokadua viene de moka, que significa el pedacito de manjar que cabe en la boca, como ogimoka. Mokadua, aomena, ahumena". AxN explica poxinean eta ahamenean (490) por bokaduan eta asieran. v. ahamen.
Otsoaren aotik bokadu bat (ere) on. "De la boca del lobo, un (solo) bocado (es) bueno". RIs 75. Kaltxapotak emen leizke bokadu on bategaiti. Acto 308. Orrenbat egunez bokadu bat edo edar tantarik ere bagekoa [barua]. Mb IArg I 227. Nork, sentenzia onekin, bokadurik gustoz ta deskansurik ar dezake? Cb Eg II 65. Itxi jan baga au edo beste kopau zalegarria. Añ LoraS 165. Gurasuak jaaten daben kopaubari asko deritxola. fB Ic I app. 7. Len utziko du bere burua ilzera eze bokadurik janen duen (Munarriz, 1826?). FLV 1989, 123. Eta mokadurik / jan gabe arkitzen zan / gaisoa oraindik. It Fab 18. Ogi kopau bat jan bagarik. Ur MarIl 103. Hauts-petik atheratzea, / bokado gozo horiek. Gy 120. Hura [eskalduna] zuen aurkhitu [Erromak] azken pokaduko. Hb Esk 33. Jan zorigaiztokoa! mokadu negargarri ainbeste ondamen ekarri zuena! Lard 4. Bokadu bat probatu eta txur[r]ut bat ur ere edan gabe. Aran SIgn 27. Egin det nere afari mokaduba. Sor Gabon 56. Galanta ta prestua, / ta ias andikoa / dama gazte batentzat / kopau gogokoa. Azc PB 154. Kopau batean lau ontza ogi baltz aoan sartuaz. Ag AL 55. Pokadu bat bederen jan behar zuela! "Une bouchée tout au moins". Barb Leg 22. Mokadu onak jatia. MendaroTx 301 (ib. 365 bokadu). Jango ziñuzten nik baño / bokado obiak. Yanzi 182. Mutillak, ortaz, ekarri dio / mokadu eder neskari. Or Eus 81 (135n mokau). Janari onenak, mokau goxo guztik bildu. JAIraz Bizia 57. Bidean [...] baziren pokado baten jatekoak [mementoak]. Zerb Azk 44. Bokau bat jaten. And AUzta 66. Pentsatzen du txoria eztela mokadu egokia. Arti Tobera 285. Jatsi egizu ogi-kopau bat mutil onentzat. Erkiag BatB 121. Mokau goxoegia [mutilla] aukeratu den, Matilde. NEtx LBB 133. Gaztain mentolatzaren mokadua, arraultze gorringoaren pare (AN-larr). Inza NaEsZarr 231. Txerria iltzen zanean, odolki, gibel, axpixin, mokaru goxoak izaten genituan. JAzpiroz 135. Bokau bat gero maletatikan / indar berria sortzeko. FEtxeb 71. Edozein eztarrik irentsiko lukeen mokadu bihurtzeko. MEIG VI 175.
v. tbn. Arr GB 13. Ud 48. AJauregi EE 1885b, 215. Bv AsL 137. Apaol 61. AzpPr 105. Moc Damu 7. Iraola 122. JanEd II 123. Tx B I 253 (B 225 mokaru). Alkain 114. Ataño TxanKan 11. Bokadu: Ub 76. Bokau: Ag Serm 128. Mokado: In Tx B 133. Mokaru: Noe 36. Alz STFer 120. EusJok 103 (147 mokoru). Mokau: Zab Gabon 68. Lab SuEm 171. Uzt Sas 61 (tbn. 61 mokaro). Berron Kijote 30. Ataño TxanKan 192. BBarand 160. Kopau: Astar II 248. Gerrika 271.
sense-2
2. Bocado o freno del caballo.
Zaldiai alderagotik begiratu eta oiek aoan zeuzkaten zillarrezko mokadu ederrak ikusita esan zuen; hola! abere oek urre eta zillarra jaten dute! Arr GB 114.
mokadu
<< misterio 0 / 0 morroiketa >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper