OEH - Bilaketa

358 emaitza zerbitzari bilaketarentzat

Sarrera buruan (7)


Sarrera osoan (351)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
hamaika.
tradizioa
Tr. En escritores septentrionales --salvo un hameika (JesBih 390)-- sólo se documenta la forma hameka; en los navarros apaerce ameka . En vizcaíno hay amaka en Micoleta (amaketan ), Añibarro, Ezale, Azkue (BGuzur 123) y Orixe (Tormes ), amaeka en Astarloa y f. Bartolomé, y amaika en los demás (cf. tbn. amakagarren en Bet 16, CatLlo 84 y Akes Ipiñ 9). Lazarraga emplea amaeka. Amaika es la única variante documentada en la tradición guipuzcoana. Hay además ameika en alguna ocasión en Yanzi (100), y amika en un ej. de EEs (1927, 209) y en un refrán alto-navarro recogido por Inza. En DFrec hay 134 ejs. de hamaika y 13 de hameka.
etimologikoa
Etim. Por razones inconsistentes, se ha señalado que (h)amaeka, etc., está relacionado con ind. ant. éka- 'uno'. No se sabe, sin embargo, cual es el último componente del numeral vasco, que podría ser complejo: *(C)e(C)- (que podría ser bed-, cf. bat, bedera ) + -ka, por ej. El índico viene de aika-, atestiguado, a partir de *oiko- . Cf. con distinto sufijo, iran. aiva- (gr. oi(w)o- 'solo'), lat. germ. celt. oi-no- . Como indicó J. Oliver Osín, es una expresión del tipo de ár. mil y una noches : un número redondo aumentado en uno indica una cantidad indefinidamente elevada.
sense-1
I . (Numeral).
azpiadiera-1.1
1. (V, G, AN, L; Lcc, Lar, (G), Dv ( a- V, G), H (+a- V, G)), amaeka (Lar DVC 155, A), amaka (V-ple-arrig-oroz; Lar, (V), VocBN ( h- ), H), hameka (V, AN-5vill-araq-ulz-egüés-erro-ilzarb-olza, L, B, BN, Ae, Sal, S, R; SP, Urt II 385, Lar, (AN). VocBN Gèze, Dv, H), hameika (G-nav, AN-5vill-araq; Ht VocGr, H (L, BN, S)), hamika (AN-ulz; Deen II 288c) Ref.: Bon-Ond 153; A ( amaika, amaka, ameka ); Lrq ( hameka ); ContR 515, 523; Iz R 301; Ulz ( améka ) EAEL 165; Etxba Eib; Holmer ApuntV; Elexp Berg .
Once. (El verbo tiende claramente a concordar en pl. ). v. hamabi. " Amaka, once" TNum 296. "Onze. Hamekak non dire?, où sont les onze? Hamekek diote, les onze disent. Hameki, hamekari emaitea, donner à onze. Hameketarik aitu dut, j'ai entendu d'onze. Hamekez minzo da, il parle d'onze" SP. "Endecasílabo, amaika geibetxiduna " Lar. " Matias, ordiazkua, amaika apostoluegaz jarri zan, amabi izan zeittian " Etxba Eib.
Baina hameka diszipuluak ioan zitezen Galilearát. Mt 28, 16 ( He, Dv, Echn, Hual, Samper (h)ameka, Ur, Ur (V) amaika ). Azkenik, elkharrekin iarririk zeudela hamekei ager zekién. Mc 16, 14. Amaeka ilabete / neure jauna goza nezan. Lazarraga A25, 1197r. Eta Cap de Grateraiño badirela hameka portu. INav 111. Eta hartu zituen bere bi emazteak, eta bere bi neskatoak eta bere hameka haurrak. Urt Gen 32, 22. Iragan zen gero bere hameka Apostoluekin Gethsemani zaritzon lekhu baterat. Lg II 256. Zerura joan zan, ogei ta iru urte, iru illabete ta amaika egunekin, bagillaren ogei ta bat-garrenean. Cb Just 59. Améka úrte dú ezkondunizála, ta beti bizitunáiz báke ta amório ónean ene konsortearéki. LE Matr1 355. Alperrik ibiliko az / uxatutzen beti [eulijak] / amaika juango jakoz / amabi etorri . DurPl 79. Beste amaika apostoluak. Mg CC 244. Salomon gaiti esaten da, amaeka urte zitubaneko, aita zala. fB Ic I 192. Oraiñ amaika urte / eta oraiñ zortzi, / Donostiya genduben / lenago ikusi. Echag 79. Eguneko amaika erreal bizi zan arte guztirako. Izt C 489. Baliarriaingo mugape laburrean arkitzen dira amaika iturri onak. Ib. 84. Hameka apostoliak / beitzütian minzatü. Xarlem 183. Bainan hameka diszipuluak yoan ziren Galilearat. TB Mt 28, 16. Iduritu zat eguzkiak, illargiak eta amaika izarrek agur egiten zidatela. Lard 48. Batzuek emezortzi leguan, besteak amaikan bidera irten zitzaiozkan. Ib. 530. Hameka urthetan irakurtzen nitian aski pulliki [...] liburu Izpiritualean diren othoitz eskuara eta latin guziak. Elzb PAd 36. Urtero ogei ta bat edo ogei ta amaika bañu artzeko asmuak izaten ditut. Sor Bar 27s. Bildu zituan onetarako bere amaika ikasliak eta itzegin zien era onetan: [...]. Bv AsL 70. Jesus hameka Apostoluekin. Lap 241 (V 108). Hameka metra lüze eta laur metra eta erdi largo. Ip Hil 137s.
( s. XX) Nere emazte zanek, amaika arrua pixatzen zitun. Alz Bern 58. Amar eskuak (sakeak), atzeak amaika, jaunak. A Ardi 139. Amaika urte gaur dira bete. Enb 34. Bere lagun ziran amaika ikasle onak. Inza Azalp 75. Orai hameka urthe. Barb Sup VI. Nahi bezala egin dut tratua, diozt: hameka pezetetan. JE Ber 48. Zortziko aundia edo amaika puntuko bat. Lab EEguna 100. Alabari, amaika urtetara eltzean, gurasoek lur-baxtar bat ematen zioten lioa ereiteko. Or Eus 101n. Amaika arroako arri kuadrua / ez da jasotzen erreza. EusJok 61. Hamaika urteko haur eme bat. Mde HaurB 59. Amaika seme-alaba izan zituen: sei seme ta bost alaba. Uzt Sas 336. Hameka urte inguruan utzi nituen alde bat eskolako alkiak. Xa Odol 27. Amika barako atorran ez sartu; iru t'erdikoa naikoa duzu. (AN-larr). Inza NaEsZarr 309. Hamaika nobela bidali dituzte sariketara --hamaika esan nahi dut, hamar eta bat gehiago--. MEIG II 49.

v. tbn. AB AmaE 240. Ir YKBiz 540. Kk Ab II 48. Tx B 194. Balad 144 (249 hameka). JAIraz Bizia 44. Etxde JJ 217. Akes Ipiñ 13. Bilbao IpuiB 99. Or in Gazt MusIx 34. Erkiag BatB 19. MAtx Gazt 45. Alzola Atalak 49. Berron Kijote 210. Etxabu Kontu 47. Ataño TxanKan 185. Hameka: Harb 48. EZ Eliç XXVIII. Hb Esk 59. Yanzi 194. Lf Murtuts 46. Zerb IxtS 29. JEtchep 58. Ardoy SFran 146. Etchebarne 21.
azpiadiera-1.1.1
Eta Dotor Sainduek dioten eredura, hirur hogoi eta hameka hitzkuntza hetan nahasia gelditu zen. ES 390. Uholdea iragan zenetik ehun eta hogoi eta hameka urthe iragan ziren ondoan. Ib. 389. Laugarren estaziñoa. Urrengora dagoz irurogeta amaka pausu. EL1 187. Ogeita amaika urtean eremuan eta bakardadean biziturik. AA III 506. Eun da iru izan zirian Friasko zubijan birrindu zitubanak; irurogeta bat Descargan [...] irureun eta amaeka Pozan... Astar II IX. Kunplitü nütianin hogita hamekak / emaztik egin zeitan, jaunareki bastart. Etch 182. Ogeita amaiken artean. Arr May 13. Bost milla zortzireun eta amaika erreal. Urruz Urz 18. San Makariok bazuelarik jadanik larogoi eta hameka urthe [...]. Jnn SBi 67. Irurogeita amaika urtean biziko da. Ag Serm 300. Ill zan larogei ta amaika urterekiñ. Urruz Zer 13. Guardagoa utzi zuelarik Beskoitzen, berrogoi-ta hameka urthe zituen Oxaldek. Ox 193.
azpiadiera-1.2
2. (V, G, AN, L), hameka (AN-5vill) Ref.: A; Etxba Eib; Elexp Berg; Gte Erd 196, 221; ZestErret .
(Con valor indeterminado). Muchos. (Usado siempre con decl. indet.: en esta acepción el vb. concuerda tanto en pl. como, quizá algo más frecuentemente, en sing.). "Cuántos" A. "Adv. de cantidad en sentido indefinido. No pocos... Amaika gizon galduta badira surra baño arutzago ikusten ez dabelako " Etxba Eib. " Gixajo aura be amaika lan einddakua zan ba " Elexp Berg. " Ameka aldiz erran nion (AN-5vill), [...] amaika aldiz esan nion (V-gip, G-azp, AN-gip), amaika bider esan nion (G-azp)" Gte Erd 221. v. hamaikatxo, bost. Tr. Documentado desde mediados del s. XIX en textos de autores meridionales, incrementándose notablemente su uso en el s. XX. Al Norte sólo lo emplean Zerbitzari y Xalbador.
Ikusirik Josue-ren garaipen miragarriak eta amaika Errege beren lagunak illak, izutu zitezkean; baña etzuten etsitzen. Lard 117. Amaika ziento karga / iñork bazituan, / kargako errialean / eun dukat zijuan. JanEd I 17. A. Larramendik eskribatutako amaika gauza eder. Aran SIgn 202. Beok beñepin gure bizkar amaika far egiten dute. Sor Bar 98. Amaika modutara bizi da mundu ontan jendia. Ib. 82. Amaika alegiñ egin zaio bere denboran, baño gelditu zan goiko abe zar ori baño eskola geiago bage. Apaol 48. Amaika alper ogia jaten / badago emen lurrian. Urruz Urz 43 (v. tbn. 15). Neska-zarrari zarraren zarrez / illia zaio urdindu / ezkondu nai ta beti bakarrik / amaika negar egin du. Ib. 45. Amaika aldiz esaten dedan gauza: zurraren poltsak bi zulo. Moc Damu 7. Sufritu du amaika / gose eta gale. Noe 61. Seme bat nai zuban / nere emaztiak, / amaika lan alperrik / egin du tristiak! Ud 33. Amaika agura / beste mundura / daroaz katarro zarrak. Azc PB 291. Amaika zaagi-azal egongo dira ark baño ardo gutxiago barruan iduki dutenak. Urruz Zer 82. Amaika arrañ eder jandakoa da Arranondoko Deizalea! Ag Kr 39 (v. tbn. AL 38). Amaika arto erre zenduan ezkondu orduko, goiko kaleko laban! Echta Jos 72. Amaika zaparrada jausi da ordutik ona. Kk Ab I 62. Amaika bider entzun dira Pernandoren gertaera oek. Muj PAm 20. Izkilloa bizkarrean ameka amaren seme badabil ondikoz. Anab Usauri 137 (en boca de un navarro). Guda onek amaika naigabe ta alegetasun olerkariari iritxi dizka. Aitzol ( in Laux BBa VI ). Amaika aldiz lurpera gizonek gizonak... Ldi BB 100. Edertasun yaiogorik darioten bertso-mordoak ba-ditu amaika "Biotz-begietan". Aitzol ( in Ldi UO 8 ). Zure itsaso berberaren orroak lo-autsia bainazu, neguz, amaika bider. Ldi IL 87. Baziran an ere amaika neskatx apain. Ib. 67. Amaika lan bearrezkoagoak ba-dizkiagu. Lab EEguna 84. Amaika gezur sortu dute liberalak gertakari ontaz. Or SCruz 81. Jendiak bazebilkik / amaika armoni, / bañan ez dek neretzat / gerrarik komeni. Tx B 81. Beren denboran pasatu dute / amaika otz eta bero. Zepai ( ib. 230 ). Amaika amaren seme sartu da / itsasuaren azpiyan! Tx B II 48. Negu txarretan igarotuaz / amaika estillo gorri. Yanzi 128. Amaika gona dauzka / bolante ta fiñak, / ederki plantxatuta / izeba Joakiñak. (G). A EY IV 382. Bere denboran amaika saio / egin dio arri ari. EusJok 62. Ta amaika lan egiña nak, ta amaika burruka geroztik ere bai langilleakin. ABar Goi 23. Amaika amaren seme on askok / an izango dau ostatu / an izango dau ostatu eta / sarri kaliza goratu. Canc. pop. ( in SMitx Aranz 116 ). Amaika berriketa egin zuten. JAIraz Bizia 62. Guri ez otsegiña amaika bider damutuko zaiek. Etxde AlosT 75 (v. tbn. JJ 98). Hameka eliza ttipiagorik bada Euskal Herrian. Zerb Azk 43. Hameka aments gozo eginik badut zure ohantzean! Xa Odol 103. Hameka giristinok lur hunen gainean / gerla egiten dugu zure izenean. Ib. 250. Amaika bertso kantatu degu / andik onera bitarte. Uzt Sas 173. Denbora ortan amaika buelta / emango zuan aiziak. Ib. 128. Amaika ziri egin ondoren amaitu eban. Gerrika 96. Beste hamaika gai ere aipatu ditugu. MIH 157. Hamaika zerbitzu on egin duena. MEIG V 32.
v. tbn. Xe 214. AB AmaE 353. A BeinB 64. AzpPr 97. Alz Bern 51. ArgiDL 96. Mok 13. Enb 166. Jaukol Biozk 10. Anab Usauri 8. Markiegi in Ldi IL 8. Otx 68. Laux AB 14. TAg Uzt 147. EA OlBe 60. Zait Sof 68. Lek SClar 103. Txill Let 74. Bilbao IpuiB 32. SM Zirik 37. Osk Kurl 154. And AUzta 104. Erkiag BatB 94. BEnb NereA 42. NEtx LBB 86. Berron Kijote 50. Ataño TxanKan 186.
azpiadiera-1.2.1
(Con sust. elidido). v. HAMAIKA HOLAKO.
Bai; amaika ikusten dira orrela. Sor Bar 54. Amaika badago pozik kosk elduko liyokena! Alz STFer 144. Ai, amaika ilten dira / toki urrunetan / bizi leitekezala / euren errietan! Azc PB 321. Amaikarentzat azken eguna izan zedin. AB AmaE 184. Amaikari emana / biotzean pena. EusJok 85. Kanpoetan ikasiak ezagutzen ditut amaika. Ag Kr 99. Amaikak artuko zukean pozik emaztetzat, berak nai izan ezkero. Ag G 171. Amaikari erakutsi diet irakurgaitxo au! A Ardi 79. Ura lako langille bat / artuko zuten amaikak / bere etxean. Jaukol Biozk 40. Edale ta zoroak / dabiltz bide batez, / Euskalerrian beintzat / amaikaren kaltez. JanEd I 112. Horrelakoak ankabikotan bai ote diran? Bai amaika! Munita 46. Amaika etorriko uke al balu! NEtx LBB 32. Bertsotan egin gabe amaika / bizi zirala munduan. Uzt Sas 139. Mutilzartuta ezkondu nintzan, / ori amaikak esan du. Ib. 206. Amaikak utzi ziteken bizia. Ataño TxanKan 73. Amaikak ikasi zuten onekin, batipat neskak. Insausti 77. Hamaika baziren behar ziren baino h gehiago erabiltzen zituztenak. MEIG IX 54.
v. tbn. AzpPr 54. Arrantz 26. EusJok 85. Or QA 187. BEnb NereA 27. Etxabu Kontu 37. Hameka: Zerb Azk 64.
azpiadiera-1.2.1.1
" Amaika ikusteko jaio giñan! " Elexp Berg.
Txakur bat bazedukan / txit kuriosua, / agradatzen zitzaion / mokaru gozua; / askotan zelebratu / bijili osua, / amaika sufritzeko / jaio zan gaxua. Noe 36. Emen gagozan arte amaika ikusi bear yoagu. Or Tormes 85. Amaika ikusi neban onegaz bere. Ib. 119.
azpiadiera-1.2.1.2
(Con reduplicación intensiva y eta intercalado).
Amaika ta amaika aldiz esaten nion nere buruari [...]. A Ardi 116. Zorigaitzez, hameka eta hameka azkaindar bada oraino aise bekatu hortan eror litakenik. Zerb Azk 101. Ordu luzeetan etengabe aipa daitezkeen beste hamaika eta hamaika. MIH 74. Hamaika eta hamaika gertakari. MEIG IV 102.
azpiadiera-1.2.2
" Badaude amaika amaika modutako (G-azp), amaika amaika modutara bizi da munduan (G-azp)" Gte Erd 196. Cf. infra HAMAIKA HAMAIKA ETA ERDIKO.
sense-2
II. (Uso sust.).
azpiadiera-2.1
1. (Ref. a la hora). " Hamekak, onze heures du matin ou du soir" Dv. " Hamekak dira, il est onze heures" H.
Amaketan eroadazu saldia palaziora. Mic 14r. Uste dut hamekek io dutela. Volt 173. Edertasun andi bat / goizeko amaiketan / zegoan jendezkoa / leku guztiyetan. Echag 49. Amaiketan bagarik, / ta goixago bear bada. Zav Fab, RIEV 1907, 97. Amarretako jeikitzen bada / armariyua iriki, / arropak artu, amaiketako / apainduko da ederki. Xe 262. Domekan artuko dot / neure senarragaz / goizekoak amaiketan / ardao zuriagaz. Azc PB 235. Goiz beranduan, amaikaak baino lentxuago. Ezale 1897, 19b. Plaza betean ibiltzen ziñan / amaikak arte bailean. Tx B I 36. "Ze ordu ete da?" [...] "Amarretatik amaiketara" --esan geuntsan. Ag Kr 90 (v. tbn. G 42). Bai, amaikak aldera asten da eztulka. Iraola 81. Goizean zortziretatik amaikakarte, ta arratsaldean ordubietatik bostetararte. Echta Jos 57. Hameketan bertze xilintxa ukaldi bat. JE Bur 172. Naparrako erritxu baten, goixeko amaikak inguruan, karlisten Durangoko batalloia sartzen da. Kk Ab I 96. Hamekak joak izana gatik. JE Ber 16. Olan ibilli giñan amakak arte. Or Tormes 65. Gabeko amaiketan iritxi ziran Aranora. Or SCruz 59. Amaiketan inguratu zan Dorronsoroko baserrira. TAg Uzt 209. Etsi etsi egin eta ontziruntz, gau artako amaiketan joatekoa zan da. JAIraz Bizia 17. Oraintxe amaikak puntu-puntuan. Bilbao IpuiB 21. Arratseko hamekak airean. Etchebarne 123.
v. tbn. DurPl 48. Goñi 22. A Ardi 61 (BGuzur 156 amakak). Altuna 78. Zerb Gerlan 77. Etxde JJ 274. Ugalde Iltz 47. And AUzta 57. Salav 96. Osk Kurl 130. BEnb NereA 59. Hamekak: CatB 21. Noe 117 (AN). Lf Murtuts 23. Izeta DirG 23. Larz Senper 56.
azpiadiera-2.1.1
--Orain amaka ta erdiak edo... Ezale 1897, 19b. Amaika t'erdietan asteko / lendabiziko banduan. EusJok 93. Ai! Jesus! Jesus!. zer egin? Eta jadanik hamekak eta erdiak hurbiltzen ari! Barb Sup 39. Joanen gira etxera? hamekak eta erdiak ditugu berehala! Ib. 121. Amaika ta erdietan / txala jaio ein zan. Noe 98. Elizpian amaika ta erdietako mezia noz asiko zan begira. Kk Ab II 103. Cambo bere aldian loak hartzera deramake, hamekak eta erdia baita. JE Ber 102. Amaika terditan Medellingo katedralean zegon. JAIraz Bizia 92. Orain ameka t'erdiak dira. Izeta DirG 44. Amaika t'erdiak aldean ixildu zan tiroteoa. Salav 96. Goizeko amaikak eta erdietatik amabiek artiño. Alzola Atalak 141.
v. tbn. Iraola 56. Bilbao IpuiB 268. Ugalde Iltz 51.
azpiadiera-2.1.1.1
" Amaika ta erdiak emongo deuskuzak onek, éste nos ha de fastidiar (V-ger-gip)" A EY III 29.
azpiadiera-2.1.2
Amaikak laurden gutxiagotan nuela irteera. Anab aprika 84.
azpiadiera-2.2
2. (Ref. al día del mes).
Setemeren hamekean. INav 161. Zemendija amaika / garijak ereiten / beste biarrik soluan / ez dabe egiten. DurPl 70. Martxuan amaikian / dirade asiyak, / ez ditugu aditu / sermoi itsusiyak. Ud 127. Uztaren amaikian / juan nitzan goizian. PE 69. Baranthallaren hamekan. Ip Hil 208. Aurtengo otsaillaren amaika ezkeroz. Goñi 80. Prazuelako pondan / Patxiren etxian, / Martxuaren amaikan / kontuak an zian. Tx B I 158. Berriz bidearen gainean ginen hamekan argiko. Zerb Gerlan 111. Abuztuaren amaika zan. Lek SClar 103.
v. tbn. Jnn SBi 107 (hamekan).
azpiadiera-2.3
3. (Aplicado al número de un año).
Eta ereiaroaren zazpian mila zazpi ehun eta berrogoi eta hameikan. JesBih 390. Hamabortz ehun eta hamekan bezala, / Albak eman zioen [Nafarroari] lege española. Hb Esk 78. Mila sei ehun eta berroita hamekan, / Urthubiak Senpere ezarri estekan. Ib. 119. Mila zortzi ehun eta hiruretan hogoi eta hamekan. Arb Igand 127. Milla seireun ogeita amaikako urtean. AB AmaE 96. Siglo berriyan gauden ogei ta / amaika urtetan gera, / Begi-Txikiyen kantan bueltak / oraintxen nua jartzera. Tx B I 221. Gaude milla ta bederatzi eun / ogei ta amaika urtian, / Kristo zerura iyo zanetik / orañdano bitartian. Tx B II 90.
azpiadiera-2.4
4. (Número once).
Badirudi, nolanahi ere, gu hamaika-n gelditu garela Cantoren kontagai diren azkengabeak aditzera emateko. MEIG VI 82.
azpiadiera-2.4.1
Gipuzkoatarrak sei joku, eta Nafartarrak amar jarri omen ziran amaikarako. Izt C 187.
azpisarrera-1
HAMAIKA ALDEKO.
"Undecágono, amaikaladekoa " Lar.
azpisarrera-2
HAMAIKA-HAMABI.
Once o doce.
Lenengo mailla edo gradua, amaika-amabi urteko mutiko-neskatoek artzeko moduan. Alzola Atalak 137.
azpisarrera-3
HAMAIKA HAMAIKA ETA ERDIKO.
" Amaika amaika ta erdiko, cuántos de mala catadura" A BeinB.
I ta ni aren antzekoak izan-orduko, amaika amaika ta erdiko agertuko iakuz uri onetan. A BeinB 45. Amaika amaika ta erdiko ibili izango ziran or. Erkiag Arran 144.
azpisarrerakoSense-3.1
(Interj.).
Amaika amaika ta erdiko! Erkiag Arran 151.
azpisarrera-4
HAMAIKA AURKEKO.
"Endecágono, amaikaurkekoa " Lar.
azpisarrera-5
HAMAIKA BAT.
Unos once.
Hameka bat urtetan ginenean. Larre ArtzainE 135.
azpisarrera-6
HAMAIKA EHUN (amaikareun V-gip, AN-5vill, ameka eun BN-baig) Ref.: A ( amaikareun ); A Morf 654; Satr VocP .
Mil cien. "Mil y ciento [...] amakaeun, que son once cientos" TNum 298. v. HAMAIKATAN EHUN.
Badiat bai nik ere / hameka ehün amure. Abraham 923. Bere amari erran zioen: Bazterrerat eman zintuen hameka ehun zilharrezkoak [...]. Dv Iud 17, 2. Bakhotxak emanen darozkitzugu hameka ehun zilharrezko. Ib. 16,5. Hameka ehun libera ukan zituen. Lf Murtuts 9.
azpisarrerakoSense-6.1
(Ref. al año).
Hameka ehun eta hiru hogoietan, / Baionako eliza zelarik hastetan. Hb Esk 128.
azpisarrera-7
HAMAIKA-MAKILA.
"Ciempiés" DRA .
Gain eta behere, zokho guzietarik agertzen, airatzen, herrestatzen ikhusi behar ditutzu musker, mustik, zazpi-zango, hameka-makhil, eskorpion, uli distirant eta marmutza xehe larri mota guzietakoak. Prop 1907, 229.
azpisarrera-8
HAMAIKA MILA.
Once mil.
Hameka milla birjinek. EZ Eliç 120. Amaika milla birjinak. FórmElg 492. Behar ziren, egun oroz, Salomonen palazioko hameka milla barrika irin hoberenetik [...]. Lg I 328. Amaika milla erreal. Izt C 171. Mari txori ta beste amaika milla neska zar. Urruz Zer 130. Amaika mila demoniñok eramango alttek. A EY I 128. Hamaika mila angeruak, hamar mandamentuak... Balad 160.
azpisarrerakoSense-8.1
Talentu bakoitzak ogeita amaika milla, seieunda larogei erreal bezalatsu balio zituen. Lard 434.
azpisarrera-9
HAMAIKA MILIOI.
Once millones.
Amaika milloi zuaitz iru motetik bakarrik! FLab ( in Munita 6 ).
azpisarrera-10
HAMAIKA HOLAKO .
(Interj.). " Amaika olako! Zenbat horrelako kasu. Oiñ Roldanen asuntua jakin dda, baiña amaika olako egongo da. Zeldara sartu eta kartak eta liburuak eruan, gaberdixan katxeau, ta amaika olako " Elexp Berg.
Amaika olako badugu kondairetan zear. Berron Kijote 146.
azpisarrerakoSense-10.1
Amaika olako neketasun artu bearkok! Echta Jos 96. Gure Euskalerrian ere amaika olako oroigarri ba-ditugu, triku-arriak, jentil-baratzak, jentillen sepulturak ta abar. Vill Jaink 21. Amaika olako kontu zelebre / goizetikan arratsera / esanda sartu izan giñan gu / lengo tokian atzera. Uzt Sas 96.
azpisarrera-11
HAMAIKA ORDU .
(Pl.). Las once. v. HAMAIKA OREN.
Zeñaren etorrera gutxi gora beera izaten dan eguerdiko amaika orduetatik amabietarontz. Izt C 503.
azpisarrera-12
HAMAIKA OREN .
(Pl.). Las once. v. HAMAIKA ORDU.
Eta hameka orenen inguruan ilkhirik. Mt 20, 6. Barur egunetan hameka orenak baño lehen ian dut. EZ Eliç 160. Badoha hameka orenetako mugan. Lg II 196. Hitz-erdi batez aditzera eman zarotan "hameketakoa" zela gauza bat egiten zena, ez bethi xuxen hameka orenetan, bainan ahal zenean. Elzb PAd 30s. Hamek'orenek jo zuten, han, urrun, herriko elizan. Barb Piar I 242. Etxekoandere zabal ninduzun / hameka orenak jotzean. Canc. pop. ( in Or Eus 118 ).
v. tbn. Tt Arima 60 (hameka orenetan). ChantP 236 (hamek'orenetan).
azpisarrera-13
HAMAIKA SARDEKO.
" Amaika-zardeko (AN-gip-5vill), arador (insecto)" A.
azpisarrera-14
HAMAIKATAN, HAMAIKETAN (SP, H).
Once veces. "Onze fois, les onze fois, à onze heures" H.
azpisarrera-15
HAMAIKATAN EHUN.
Mil cien. v. HAMAIKA EHUN
Gehién balio zuena zen sei milla drakmatako, baitirade Franziako kontura hamekatan ehun liberaren ingurua. Decl ã 6v.
azpisarrera-16
HAMAIKATAN HOGEI.
" Hameketan hogoi, deux cent vingt" Dv.
azpisarrera-17
HAMAIKATIK HAMARREAN.
Diez veces de cada once.
Mendi altu samarrean / otso zarrak marmarrean; / oiek gosiak egoten dira / amaikatik amarrean, / Jaunak aparta animali bat / olakuaren aurrean! Uzt Sas 89.
hamaika
<< halaxe 0 / 0 hamikatu >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper