OEH - Bilaketa

756 emaitza garai bilaketarentzat

Sarrera buruan (50)


Sarrera osoan (496)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
inor.
tradizioa
Tr. De uso general en todas las épocas y dialectos. En textos labortanos hay tanto nihor como nehor, mientras que en los bajo-navarros se documenta sobre todo nehor. Hay además ehor en Dechepare, Oihenart (que tbn. emplea nehor y nihor), CatLan (junto con nehor), López (25) y Archu (Fab 233; 85 nihor), e iñor en Goyhetche (+ nehor, nihor), Mirande (+ ihor, inor) y Xalbador (Odol 311, junto a nehor). La forma más general en suletino es ihur; en Belapeyre, Eguiateguy (232) e Inchauspe hay tbn. ihor (tbn. inhur en Eguiateguy). Hay nihur en una composición suletina de ChantP (132).
En los textos alto-navarros hay yor en Beriayn (Doc 88v yor-ere; cf. ib. 101r ihork) y F. Elizalde (30; v. tbn. infra ior), e ior en MurSerm (90), en Luzuriaga y en un texto de Ibero de comienzos del s. XIX. Hay nior en un texto de 1569 (ReinEusk2 111), Mendiburu, Lizarraga de Elcano, Añibarro (CatAN 38) y CatB (15); tbn. en Orixe (BM 116); iñor en Legaz (28), CatUlz (31) y F. Irigaray (186), e igor en un texto de Améscoa Baja de principios del s. XIX (FLV 2004, 538). Para el aezcoano, salacenco y roncalés hay yor en CatAe, ior en CatSal, ñor en CatR (9) y en Mendigacha, y ñeur en un catecismo roncalés del s. XIX (BOEr 144). Inor e iñor son las variantes de los textos vizcaínos y guipuzcoanos. En DFrec hay 403 ejs. de inor, 130 de iñor, 44 (37 sept.) de nehor y 5 de nihor.
En los textos vizcaínos hay inok, inogatik, inogaz... (o iñ-); en Fr. J. de Zumárraga (99) hay yoen, que, sg. el editor, podría estar por ynoen. Para el ergativo, en vizcaíno, junto al general iñok, Arrese Beitia (AmaE 159, en una poesía escrita en guipuzcoano), D. Aguirre (AL 160), Erkiaga (Arran 100) y Bilbao (IpuiB 107) tienen tbn. algún ej. de iñork (v. tbn. nehok en HU Aurp 206, Ox 129 y Zub 46). Lazarraga emplea la forma de gen. inoen, pero inork para el ergativo. Hay iñorrek en Basarri (11), ihurek e inhurek en Eguiateguy (205 y 233 respectivamente), ihurkek en Xikito (7), nihorek en Archu (Fab 169), nehorek en Xalbador (Odol 298). En dativo, frente al general inori, hay iñorreri en Izeta y Ugalde (Iltz 18), iñorei en CatUlz, y nihorri en Laphitz (6).
etimologikoa
Etim. De *e-nor; cf. otros indefinidos como e-zer, e-zein.
sense-1
(Lar, Añ, H; iñ- V, G, AN; Mic 8r, VP 40r, Lar, Añ, Dv, H), nehor (AN, L, BN; SP, Ht VocGr , Dv, H), nihor (L, B, BN; O-SP 220, SP, Urt, Lar, Añ (nior), Dv, H), ehor (Dv (S), H (BN, S), A), ihor (Sal, R; Aq 378 (AN), Dv (ior (Sal) s.v. nehor)), yor (Ae; Dv, s.v. nehor), ñor (R; Dv, s.v. nehor), ñeur (R-urz), eur (eũr R), nihur (H (BN, S)), ihur (S; Gèze, Dv, H), inhur , igor (AN-ilzarb-olza), nigor (AN-egüés). Ref.: Bon-Ond 170; A (eunr, eũr, iñok, iñor, iñork, ior, nehor, nior, ñor); AtSac 72; Iz R 401; Etxba Eib (iñor); JMB At ; Holmer ApuntV ; Elexp Berg (iñor); Gte Erd 166.
(Pron. indefinido). Nadie (en contextos negativos); alguien (en oraciones interrogativas, condicionales y otros contextos no negativos); cualquiera (en oraciones comparativas). " Nihor, nihork, nehor, nehork, aucun" SP. "Nadie, eziñor " Mic 8r. "Ab insperato, ustekabez, nihork uste eztuela " Urt I 25. "Nadie, añadiendo negación" . "Personne" Gèze. " Iñorrena ez naz aitarena baxen " H. "Persona alguna" A. " Ez du inor hiltzeko kemenik (V-m, G-azp-goi)" Gte Erd 256. v. INOR ERE.
Kulpa gabe ehor ezta. E 101. Ez iaio da ez iaioko ior <yor> onen igoala. Henri 3. Baldin nehor egarri bada, bethor enegana eta edan beza. Io 7, 37. Nehor eztugu iniuriatu, nehor eztugu korrunpitu, nehor eztugu pillatu. "Personne" . 2 Cor 7, 2 (He, TB, Dv nihor, Ol iñor, Bibl nehor, IBk, BiblE inor ). Ez eben gura inork berbarik legion. Lazarraga A, 1143r. Inoen bildur baga. Ib. A5, 1165v. Inori emun bajagot bere, / ez nago damu jakinik. Ib. A23, 1195r. On uarik ez dau inok beretzat, ta bai bestentzat. RS 153. Ea inor dadukan zuz baize besterik. CartAzp 125s. Nehork ikhusten eztuen lekhuan. Ax 508 (V 327). Nik eztut ehor maite zu beizi. O Po 15. Ihur maite etziela ta ihurek maite etzütiela. Egiat 205. Inhur ezta harez gaberik. Ib. 205. Ez nadiela itzuli ioren kontra. (Ibero, comienzos s. XIX). FLV 1988, 150. Etzuan ez iñoren laguntzaren bearrik izan onetarako. AA III 312. Inok Elexien kontra / ezer esaten dau? FrantzesB II 30. Ezin inok euki legi suba kolkuan soinekua erre bagarik. fB Ic II 275. Juan da igesi, inok eztakijan lekura. Astar II XI. Ihurk eztaki zunbat eman dezakian lürrak. Ip Dial 61 (It iñork, Ur iñok, Dv nihork ). Bozgarrena, yor ez iltzea. CatAe 8 (en el mismo contexto inor en fB Ic I 23, Astar II 100, ArgiDL 27 y Balad 228; iñor en Bet 98, Cap 99, Iraz 6, CatBurg 7, Cb CatV 41, Oe 10, Ub 169, AA II 109, CatLlo 7, CatBus 6, Azc PB 22, Itz Azald 99, KIkV 68, KIkG 55; ior en El 8 y CatSal 9; ihuren en Etch 664; nihor en EZ Man II 201 y Harb 8; nehor en Mat 8 y CatLuz 19; nior en CatGartz 980). Esparantxa falsürik ez eman nihuri. ChantP 132. Saltzia luke merezi, / iñork nai balu erosi. Xe 273. Au iñork ez daki. Bv AsL 144. Orren berri badakit / iñork beziñ ongi. AzpPr 121. Iñok uste barik. Ag AL 28. Egun, eskerrak niri, daki bere ofizioa ñork bino obeki. Mdg 144. Iñorei daus ez ebastia. CatUlz 32. Iñok eztauka iñor ilteko eskubiderik. Ag G 354. Inork inor maite izan badu, maite det nik Iriondo apaiza. A Ardi 87. Plazan iñor agiri ez! Mok 16. Nehok etzuen holako ohore haundia ukan. Zub 46. Ezin daikela iñok esan iñoren biar-ixanik eztauala iñoiz ixango. Otx 151. Zerbait da zure itzik ez / niork aipatzea. Or BM 116. Argia iñor bada, azkarra, ta beargiña, zelakoa gero! Erkiag Arran 126. Nehork etzuen nehori nehoren izenik galdatzen. JEtchep 104. Nik eztut iñorreri kalterik egin. Izeta DirG 57. Ez al dozu munduan iñor? Erkiag BatB 200. Ez nabil iñoren igesi. Ibiñ Virgil 38. Ez nago iñorentzako. Lab SuEm 167. Errextasun hori osoan duten pertsulariak nehork uste baino gutiago dira. Xa Odol 58. Nehork hartzekotz haren haurrak, gure amak hartuko zituela. Etchebarne 34s. Baiñan iñori etzioten azio txarrik egiten. BBarand 25. Inorena ez den euskara baturik ez nuke nahi. MIH 393. Ez Azkuek ez inork ez ditu euskal hitzen aldaera guztiak sartu. MEIG VII 74. Ez dut inoiz inork inoren mirabeari ordaintzen dion soldatarik aipatu. MEIG VIII 42.
azpiadiera-1.1
(Al final de una serie).
Ez Aranak, ez Lojendiok ez iñork, etzun arrapatzen eize ua. Or SCruz 55. Ez da munduan aiskiderik, emazte, amarik eta ez iñor, ari detsaran leixaltasunetik alde eraiñgo lestakianik. Etxba Ibilt 477.
azpiadiera-1.2
"(BN), persona, hombre de ciertas prendas. Hori ezta nehor gu horrela mintzatzeko " A.
azpiadiera-1.3
Guziak jende beenekotik ateratuak, izen gabeko iñor uts ezertan ere aintzakotat artzen etziranak. Lard 393. Dirudinez, iri au gizon-uts edo yopu dala ta nerau ere iñortzat deritzazu. ' Yo para nada contaba' . Zait Sof 133.
azpiadiera-1.4
(Con reduplicación intensiva).
Nihor, nihor ezin itzur atheka lazgarri hari! Dv LEd 270. Gauean gaude, ta agian iñork, iñork ez ditu / entzungo nere bertsoak. Jaukol Biozk 58.
azpiadiera-1.5
(Con negación sobreentendida). "Personne. --Nur da hor? --Ehor" Arch UFH. "Nork nahi du hil? Nihork" Dv (s.v. nehor). "Ethorri dea nehor? Nehor" Lf Gram 242. v. INOR ERE EZ, INOR EZ.
Ezen miraz iustoagatik nehor hiltzen da. "Aucun meure" . Rom 5, 7. --Ai nork eginen darot laguntza? --Nihork. Dv LEd 221 (Cb Eg II 123 iñork ez). Ez ea nehori ere? Nehori. HU Zez 56. Ama ezagutu izan dugu; aita, nihork, nor baitzen ere. Zerb Azk 107. Harroka inguruak ikertu zituzten. Deus, nehor. JEtchep 56. Nik ere nehori... Larz Iru 14.
azpiadiera-1.6
(En contextos afirmativos). Alguien; otro. " Begiratu iñori, fijar los ojos" VP 10r. " Iñoren gauza, cosa ajena [...]. Iñorenetik liberal, del pan de mi ahijado buen pedazo a mi cuñado" Ib. 38v. "Se abstiene de hacer mal a nadie, iñori gaitz egitetik gordetzen da " Lar (s.v. abstenerse). "Ageno, iñorena " . "Sans négation ou signe négative, quelqu'un" H. "Significando 'otro', en cuyo caso es afirmativo, inok beti errua (V)" A Morf 265. " Zartutzian gauzarik tristiena iñor biar izatia " Etxba Eib. " Horrek beriak eta iñon lanak eitten dittu " Elexp Berg. Tr. Relativamente mejor documentado en textos occidentales.
Inor baño ederrago zareana. Lazarraga A17, 1185v. Iñor begira dagoanean, / ze beikeo berbarik. Ib. 1182r. Untzitik nihor erori denean. EZ Man II 151. Herioa edo berze gaitzak nihork nihori edo bere buruari zinetan desiratzea da mortal. Harb 162. Nihori potegin behar duenak gibelaldean eztu irabazirik luzatzean. O Pr 700 (Po 23 ehor). Mira zer huts egin duzun nihoren kontra. Hm 194. Nola nork ere nihor maite baitu naturalezako amorioz. SP Phil 128 (He 131 norbeit). Nihoren gogoko berri jakitekotzat. ES 381. --Norzuk dagoz obligauta bakotxari berea biortuten? --Inoen gauzea daukenak. Oe 111. Nolako kastigua zan inori gurutzean bizia kentzea? Ub 92. Bizi zara iñoren gatxaz, iñori miñ emonaz, iñori odola ateriaz. Mg PAb 51. Nioren ondasunen kutizia. CatAN 40. Iñori kalte egiten dionak erakarriko duela kaltea bere burura. VMg 45. Lapurretia ta inor illtia pekatu barkatubak dira. fB Ic II 244. Inor gaiti deungaro esatiak ta inoren deungaro esana entzutiak. Ib. 194. Eztira [gaztegijak] inoen solo, baso edo ortura ostuten bialzeko. Astar II 94. Ezagutzen zuen iñoren emaztearekin kutsutzea zein itsusi dan. Lard 14. Iñoren gatxaz ez dot artzen atsegiñik. AB AmaE 252. Iñoren begiko negarrak ez dit neri ere miñikan ematen. Apaol 118. Inon kontura / sabela betatutera. Azc PB 359. Ta zer deust iñok ikusiarren? Ag Kr 23. Txomiñek eta emazteak maitte eben, baña iñoren etxean bizi zan. Echta Jos 127s. Soñean dauzkatzun prakak iñorenak dituzu. Ag G 142. Miru-Torrekuak bixi dira iñok utzi dautsenaz. Kk Ab I 90. Euk adarra jo eta / lana barriz iñok. Enb 161. Euk noiz itziko dozak iñoren eskaratzeko txalijak txakurren antzera miazkau barik? Otx 39. Euskaldunok ain baigera alkar-zurikatzeari ez-emanak, gutxitan iñor[k] eskeñiko digu, kemen nekatuaren xuxpergarritzat, ederretsi-iztxo baten gozoa bederik. Ldi IL 87. Zipotza izan ni ta nerekoia, iñoren arrazoietara etortzeko! ABar Goi 55. Zuk erakutsi ziñidan neri / munduan iñor nitzala. J.C. Zapiriain Bertsol 1931, 13. Aspertu zen iñoren ogipeko izaten. Etxde JJ 269. Iñok emoniko arta-garauna eioten eroatea be lar eritxola. Bilbao IpuiB 173. Iñoren esanez jokatzen errimea izan zan noznai. Onaind STeresa 56. Baita ekitaldiak ikusi ere. Eta entzun, eta txalotu, iñorena eskertu. Zendoia 188. Zerbait atxaki euki neien iñoren poltsikuan eskua sartzeko lagungarri legez. Gerrika 125. Inoren hizkuntza, gainera, geurea baino begi hotzagoz ikus dezakegu. MEIG VII 162.
azpiadiera-1.6.1
Nehor den bati ongi-etorriaren egiteko jauntzia. JE Bur 183.
azpiadiera-1.6.2
Ori gaitza da, ta eziña dirudi; lagun askorena, ez iñor batena. Ol EEs 1919, 26.
azpiadiera-1.7
(Dv, A). (Formando exprs. de sentido impersonal). "Nihor se rend encore par le pronom 'on'. Etxeak su duenean nihor urketan abiatzen da" Dv (s.v. nehor). v. tbn. A s.v. nehor. Tr. Documentado exclusivamente en autores septentrionales.
Mundu honek anhitz jende enganatu darama / [...] guti uste duienian ehor utzi darama. E 99. Ungentua: ezta erran nahi orain nehork unktatzeko usatzen duen ungentu mot. Decl ã 7r. Dohatsu izanen zarete nehork iniuria erran draukezuenean. " Quand on vous aura dit injure" . Mt 5, 11 (He gizonek, TB persekutatzen zaituztenean, Leon madarikatuko zituztetenean ). Ikhararik egonen da nihor haren beldurrez. EZ Man I 69. Badirudi, hunetan pensatzeak berak ere [...] nehori buruko illeak latzten derautzala. Ax 577 (V 370). Gaitz da Arradoian artzea borroka, eror daite ehor eta burua porroka. " Il y a danger de choir et de se casser la tête" . O Pr 506. Luzatzez geroti gerora egitekoak, ardiesten du nehor herioak. Ib. 527. Adiskideen konsolazioneaz gozatzen da nihor. SP Imit I 24, 4. Zer adinetan ihor ezkont daite? Bp I 82. Bizitze onak egiten du nihor Jainkoaren arabera zuhur. Ch I 4, 2 (SP, Mst, Leon gizona, Ol norbera ). Ardüra mündiaren kuntre ihurk erraiten dü inganazale eta bano dela. Mst III 20, 4 (SP, Ip erraiten da, Ch hañitz iende ). Bi gaitzetarik txipiagua ihurk behar dizü bethi haitatü. Ib. 12, 2 (SP, Ch hautatu behar da ). Zertaz ehork oküpa dezake bere spiritia Meza Seindiaren enzütian? CatLan 136 (113 neork ). Burhauzko izenez betherik da ihortaki zunbat Jinko faltsü ezagützen beitütü. Ip Apoc 17, 3n. Behartü ihurk ükhen egiazko debozione baten markak oro. CatS 79.
v. tbn. Nehor: Tt Arima 69. Nihor: He Phil 333.
azpiadiera-1.8
(Acompañado de un sintagma que puede ir tanto pospuesto como antepuesto a inor ). Nadie (en contextos negativos); alguien (en contextos no negativos).
azpiadiera-1.8.1
a. (Precedido de sintagma con suf. -(r)ik ).
Ordenakorik nihor hilzera badadi. Harb 438. Zereetakorik iñor emen badezu, bereala atera itzatzu. Lard 20. Fraide hetarik nihork etzuen arbuiatu bere fedea. Jnn SBi 99. Ama langorik inor / eztago lagunik. Azc PB 320. Maittagarriagorik iñor ezin izan dalako. Inza Azalp 132. Izkotarren etxean ez du senitartekorik iñor bizi. Mok 20. Bere ezpalekorik iñor agiri dan. Erkiag BatB 186. Perfetik nehor ez baita. Xa EzinB 53. Gizon onikan iñor / badago munduan, / bertsolari artian / bat ori genduan. Uzt Sas 262. Gizonik iñor gabe dauden ondartzetan. Berron Kijote 154.
azpiadiera-1.8.1.1
(Con negación sobreentendida).
Harorik ez, bainan buru ahul beldurtirik ere nehor. HU Zez 128.
azpiadiera-1.8.1.2
(Seguido de -(r)ik ).
Haren amore izateko ezta ehor dignerik. E 89. Nehor bada munduan hain iustorik, non barkhamendu eskatze haur egin behar eztuén? Ins E 6v. Eztuk nehor onik bat baizen, eta hura Iainkoa. Mt 19, 17. Errege delarik nihor / ezta humillagorik. EZ Noel 78. Bana ni bano, / ez egundano / nehor zuretarragorik. O Po 14. Zuzaz bertzerik / nehor maiterik / eztudalarik herrian. Ib. 11. Baldin baliz oraino nihor hain burugogorrik egia hunetaz dudatzen luenik. ES 121. Ezpaita nihor onik Jainko xoilla baizen. Ch III 9, 3 (SP nihor onik, Mst ihur hunik ). Ez da nihor gormantik / hori den bezen handirik. Prot 69. Ez dago iñor ain erorik. Ur MarIl 78. Hortako ez da nihor zu bezalakorik. Hb Egia 118. Orregaitik Josegaz iñor aberatsik / errian ez egoan ezkonduko zanik. AB AmaE 277. Etzela nihor hura bezein ez-deusik. Jnn SBi 82. Etxeetan ezta gelditu / inor zarrik ez gazterik. Azc PB 125. Toki orretan ezeukan iñor ezagunik. Ag Kr 202. Nahi diot egun eman / arrapostu koplaka, / ez dezan nehor apezik / hemen goitirik joka. Etcham 52. Badago emen iñor abade nazan errikorik? Bilbao IpuiB 218. Eztala iñoiz ikusi iñor bera baño zintzoagorik beharrerako. Osk Kurl 104. Euren etxean iñor erbestekorik egotea. Erkiag BatB 141. Iñor kanpokorik joaten zanean. Salav 31.
v. tbn. Nehor: Barb Sup 53.
azpiadiera-1.8.1.3
(Sin suf. -(r)ik ).
Askatasun oso bat behar zuen, inor jakile gabe, inor so egile gabe. Mde HaurB 46.
azpiadiera-1.8.2
b. (Precedido de oración de rel. con suf. -(r)ik ).
[Gaizki] egin duenik nihor zure eskuei ezin itzur dakikeela. EZ Eliç 312. Ez dakizute gauza isillak asmatzen niri eramaten didanik iñor ez dala? Lard 58. Lurreko gauzak Jainkoa baino gehiago prezatzen duenik nihor othe da? Dv LEd 41. Gustatzen zaionikan / iñor baldiñ bada. JanEd I 100. Ta egiaren alde deadar egingo dabenik eztago iñor? Ag AL 129. An danik iñor ez bedi uztarkide-gabe. Or Eus 58. Bai al-da, noski, Gipuzkoa osoan nik ezagutuko ez nukeanik iñor? TAg Uzt 241. Iñork ikusten ez bagaitu gutxiago izango da beldurtitzat emango gaituanik iñor. Berron Kijote 216.
azpiadiera-1.8.2.1
(Sin suf. -(r)ik ).
Ni baño obeto bixi dan iñor / etxuat ezautzen. Enb 151.
azpiadiera-1.8.2.2
(Con negación sobreentendida).
Othoitz egin zenezan bihotz onez ta behar bezala errekeritu zaituenik nihor izan dela arbuiatua. Dh 88.
azpiadiera-1.8.2.3
(Seguido de oración de rel. con suf. -(r)ik ).
Eztela nihor konsola nazakeienik. SP Imit III 40, 3 (Mst gizonik, Ol iñorik ). Baiñan ez da nihor hunen kausa billa dezakenik. He Gudu 165. Etzen nihor ostatatu nahi izan zituenik. Lg I 237. Barinbada niór amatzeneztueník gure Jaun Jesu Kristo. LE Doc 137. Ba othe da nihor Jainkoari konpara daitekenik? Jaur 410. Eztela nehor munduan / bruma aphurño bat ez duenik buruan. Gy 321. Ezta ondikotz nihor galde horri ihardesten ahal dionik. Jnn SBi 115. Ez dezakegu katolikuok auteskundeetan aukeratu iñor Elizaren kontrako iritzirik duanik. KIkG 55.
v. tbn. Nehor: JE Bur 145. Nihor: Harb 320.
azpiadiera-1.8.3
c. (Precedido de participio + -(r)ik ).
Ari ainbat ik emanik etzegok iñun iñor. Ldi IL 100.
azpiadiera-1.8.4
d. (Precedido de ablativo).
Beretarik nihor hiltzen zenean. SP Phil 184. Baldin orietatik iñork, maian edo bestela, Jainkoaren ofensako jolas edo izketaren bat esaten bazuen. Cb Just 87. Zuetarik nihork. Lg II 213. Begira, oietatik iñor ezer-utsean beñere iduki ez dezazuten. Lard 409. Gutarik nehor ez zuen ezagutzen. HU Zez 78. Hunek ez du galduko bere haurretarik nehor. JE Bur 56. Beren ezagunetatik inor gurutzatu gabe. Mde HaurB 98. Bere lagun gazteetatik inor. Ib. 74. Irutatik iñork ez al zuan jasoko, baldin baite? Anab Aprika 76.
v. tbn. Nehor: Barb Sup 90.
azpiadiera-1.8.4.1
(Seguido de ablativo).
Akusatzen etzen nihor auzoko yendetarik. Gy 120. Ez baituzu hemen nihor familiatik. Larz Iru 54.
azpiadiera-1.8.5
e. (Precedido de sintagma nominal con suf. -ko ).
Bere antzeko iñor gabe zegoan. Lard 3. Lurreko iñor oartu gabe gertatzen dana. Inza Azalp 81. Ez dutala berriz ikusi nahi etxe huntan bertze munduko nehor. Lf Murtuts 42. Etzan egoki ez Piarresekin eta ez Etxahundar odoleko iñorekin itzik egitea. Etxde JJ 55. XIXgarren mendearen hasierako iñor ez zela gehiago normalki hartan mintzatzen. Mde Pr 256. Auzoko iñorengana. Erkiag BatB 125. Etxeko iñoren bearrik gabe. Uzt Sas 184.
v. tbn. Iñor: Zab Gabon 77. Zait Sof 30. Or Aitork 236.
azpiadiera-1.8.5.1
Zuetako iñor. Ir YKBiz 399. Zuetariko iñork azaldu al lieke barnekoei gure bidaide opagarrien berri? Zait Sof 40.
azpiadiera-1.8.6
f. (Precedido de beste ).
Zein ezpaita berze nihork / posible kantatzea. EZ Noel 154. Eziñ bertze nihori fida nakioke zuri baizen. Ch III 59, 1. Segitzea bere sazerdotearén konséjuak yago ezi berze niorénak arimako gauzetán. LE Prog 108. Beste inok baño geiago. CatBus 16. Ez dire on bertze iñorentzat. Gy 129. Beste iñor ez dala / zu bezin airosa. Bil 74. Zabaletako baserria beste iñorgatik ez niñan utziko, baña Jesusegatik... Ag G 336. Beste iñor ez etorri izatea arritzekoa da. Lab EEguna 65. Aitak bai, beste iñork eztu Semea ezagutzen. Ir YKBiz 156. Gizartea baño beste iñor ezin izan daiteke. Eguzk GizAuz 146. Ez zuen beldur izan beharrik, ez mutil horren, ez beste ihoren. Mde Pr 155 (191 b. iñor ). Ez baitzan beste iñorekin ezkondu. Or Aitork 240. Ez noa beste iñori itzik aipatzera. NEtx Antz 39. Al badezute aurrera joaten / beste iñori ez utzi. Basarri 98. Ez adiskideari, ez beste inori. Zqit Plat 98. Beste iñorentzat kalterik gabe. Berron Kijote 82. Leturiaren nahigabea ere ez da beste inork sumatu ez duenetakoa. MIH 300.
v. tbn. B. iñor: Bv AsL 45. Goñi 44. Iraola 124. EusJok 168. ArgiDL 99. Inza Azalp 138. Otx 153. ABar Goi 67. TAg Uzt 65. EA OlBe 53. Zait Sof 67. SMitx Aranz 176. JAIraz Bizia 121. Etxde JJ 39. Akes Ipiñ 16. Anab Poli 23. Vill Jaink 155. Gazt MusIx 61. MAtx Gazt 93. Erkiag BatB 24. Uzt Sas 233. Bertze nihor: Dh 263. Hb Esk 9. Jnn SBi 137. Etcham 110. Bertze nehor: HU Aurp 154.
azpiadiera-1.8.6.1
Mundu onetan gu biok beste iñor bizi etzalakoan nengoan ni. Arr GB 70.
azpiadiera-1.8.6.2
(En contextos afirmativos).
Norbere burua edo beste iñor iltea. KIkV 68 ( KIkG 56 beste iñor ). Ni ona bera etorri nintzanian [...] ba-nebala mendijan beste iñor itzi. Otx 98.
azpiadiera-1.8.7
g. (Con beste + sust. con suf. -(r)ik ).
Ez dute, ez, zu beste / jaberika iñor. It Fab 15. Beretzat ezegoan beste gizonik iñor. Ag Kr 208. Nere zartzaroan ez det / zu beste lagunik iñor. EA OlBe 83.
azpiadiera-1.8.7.1
(Con el sust. pospuesto).
Beste iñor lekukorik bage ebiltzan lanbide barrian. Erkiag BatB 76.
azpiadiera-1.8.7.2
(Precedido de besterik ).
Besterik iñor oartu baino lenago. Izt C 220. Abisai bere illobarekin, besterik iñor gabe, gautu zanean, isill-isillik jatxi zan. Lard 177. Etzezala beraz bilha Jesus maiteaz kanpo bertzerik nihori atsegin egitea. Jnn SBi 69. Salda onaren zale besterik / iñor ezpalitz bezela. Urruz Zer 62. Gu zazpiez bertzerik ez da nehor. JE Ber 96s. Goi-bide oien berri duenik / ez bila au besterik inor. Or BM 52. Besterik ihork ezin zezakeian hemen sar-baimenik eska. Mde Pr 104.
v. tbn. Zait Plat 117. B. iñor: Ag G 330. Tx B I 61. Enb 181. Ir YKBiz 243. Bertzerik nehor: Ox 68.
azpiadiera-1.8.7.3
(Seguido de besterik ).
Gauza orobat premiazkoa da nihor bertzerik ez iujeatzea, eta bere burua bera iujeatzea. SP Phil 342. Iñor besterik zeure erruz [mezea] entzun bagarik geratu izan bada. EL2 138 ( EL1 130 iñor [sin besterik]). Ote da iñor besterik etxian? Ill Testim 21. Ote da iñor besterik etxian? Mde HaurB 35. Ez nuen nehor besterik. JEtchep 76. Ez omen zuan beiñ-ere emandako itzik bete gabe uzten, ezta mendian, inor besterik gabe, emandako itza ere. " Sin testigo alguno" . Berron Kijote 175.
azpiadiera-1.8.7.4
(Seguido de beste, que toma el mismo sufijo de declinación de inor ).
Baldin haién artean nehork berzek egin eztituen obrák egin ezpanitu. Io 15, 24 (He nihork bertzek, LE berze niork, TB nihork, Dv bertze nihork, Leon bertze nehork, IBk beste inork ). Iaun horri bear zaio ofrezitu sakrifizioa eta ez yori berzeri. Ber Trat 16v. Noren zara bada beldur? Ez nehoren bertzeren, zeure buruaren. Ax 434 (V 282). Geurok hautaturik eta ez nihork bertzek ordenaturik. SP Phil 249. Ihork bestek eztütükian dohañak. Bp II 89. Mahometek, Calbinok, ez Lutherok, eta ez nihork bertzek ere kreditik aski izan dutela Eskual-herrian ostatatzeko. ES 122. Iñork bestek ez bezala. Cb EBO 4. Iñoren besteren ondasunak. EL2 152. endu diote, ta iñork bestek ez, / ai! bere seme gaiztoak! Jaukol Biozk 69.
azpiadiera-1.8.7.5
Alegera bedi zure serbitzaria zure baitan, ez bere baitan, ez eta nihor bertzeren baitan. SP Imit III 50, 1 (Ol beste iñorgan ere ). Nihor bertzetan. SP Imit IV 13, 2. Ikhusteko gauza nehor bertzek ez ikhusia. Gy 91.
azpiadiera-1.8.8
h. (Acompañado de gehiago; en contextos negativos). Nadie más.
Ezta heken erranetan nehor gehiago fidatuko. Ax 166 (V 112). Iduri zuen kasik ez zela gehiago nehor gehiago hortaz orroit. HU Zez 47.
azpiadiera-1.8.8.1
( Gehiagorik ).
Eta nehor gehiagorik etzaión ausart interrogatzera. Mc 12, 34.
azpiadiera-1.8.8.2
(En contextos afirmativos). Alguien más.
Nehor gehiago zeruan sartzekotz [...] Jainko-Semea igorrazu berriz munduaren salbatzera. Barb Sup 134.
azpiadiera-1.9
(Precedido de ia o kasi(k) ).
Kasi iork ere eztu pensatzen egun oietan errekreazioan. Luzuriaga 13. Kasik nehor ohartu gabe. HU Aurp 68. Ana Josepa, illuntxo, aserre antzean, ia iñori itzik egiñ nai ezta. Ag G 85s. Auzo errietako gizonik ia iñor ezta. Ib. 351. Gaur egun ia iñork ez badu lamiñik topatzen [...]. Mde Pr 272. Nork jakingo dau, / iñoiz, il nintzanik, / bizi nazanik ia / iñork ez badaki? Gand Elorri 171. Euskal ikerlana, garai batean, ez zen ia inoren ogibidea. MEIG VIII 119.
azpiadiera-1.9.1
(Con negación sobreentendida).
Xapeldun kasik nihor hainbertze agurtzen. Hb Esk 204.
azpiadiera-1.9.2
(Seguido de ia o kasik ).
Zeren ezta nihor kasik zerbait eskas-makhur eztuenik. SP Phil 311 (He 312 kasik nihor). Nihor kasik eztela bere bekhatuez behar bezalako penitentzia egiten duenik. Dh 96. Ikaslerik nehor kasik ez, edo guti. JE Bur 48.
azpiadiera-1.10
(Ref. a la primera persona del sing. o pl.).
Nihor ez gaiten athera / johoho, johoho! Johoho! / Nihor ez gaiten athera. Elzb Po 204. Ezertan ere paltau gaberik / iñor al gaude munduan? EusJok 140. Iñork ez degu gezurrik erabilli bear. Munita 128. Ni iñor ez banintz bezela. Anab Poli 117. Gu ez al gera iñor? NEtx Antz 75. Iñork ez degu errenditu nai / legeak jartzen dun langan. Basarri 171. Ni ez nauk iñor bertso lanian / irekin jarraitutzeko. (In SM Zirik 98 ). Ez dogu iñok zetan ibilli / bestei emoten errua. BEnb NereA 172. Iñor ez gaitun santu, alaba. NEtx LBB 58. Bertsolaririk al gera iñor / alper xamarra ez danik. (In Uzt Noiz 93 ). Zeñek zer duen merezi, / iñor ez gaitu berezi. Uzt Sas 90. Udaberrian bere garaian / azaldutzen dira zuzak, / oiek dirade nola datozten / iñork ez dakigun gauzak. Uzt LEG II 86.
azpiadiera-1.11
( inorik ).
Akatsik gabe iñorik ez dagota. Ol Imit I 16, 4 (v. tbn. III 40, 3).
azpiadiera-1.12
(Con demostrativo).
Iñor ori geutarra edo ingurukoa bada, orduan mingañak gauza bigunak esaten ditu. Ag Kr 202. Euskal idazleen barrutian inork baldin badaki nora doan eta norekin ari den, Piarres Larzabal apaiz teatrogilea duzue inor hori. MEIG III 83.
azpisarrera-1
INOR ASKO, INOR ASKORIK .
(En contextos negativos).
Onezkero iñor asko / ez dago Frantziyan. Xe 227. Iñor askorik ez bideetan, goiz-garai ontan. Mok 3. Iñor askorik ez zebillen. Anab Poli 34s. Aste-egunetan ez zan iñor askorik ikusten. Ib. 94. Ez nuan iñor askorik agurtu. AZink 118. Iñor asko etzan enteratu ni nola egondu nintzan. Albeniz 125.
azpisarrerakoSense-1.1
(Precedido de beste ).
Gaztelu zaarreko txoko batean egiten zuan lo, beste iñor askorik mendi guztian ez bazan ere. Anab Poli 23.
azpisarrera-2
INOR ERE (H; iñor V-arr-gip, G-azp, AN-ulz, ñorere R-is, ihur ere S; iñ- VP 67r, Lar, Añ (+ iñorbere), H (+ nehor, nihor); Gèze (nihur ere)). Ref.: Lh (ihur ere); Lrq /ĩhũẽ [oxítona]/; Iz Ulz (iñórrere), R 311; Elexp Berg (iñobe); Gte Erd 166. Nadie (en contextos negativos). "(No faltó alma) viviente, iñor ere faltatu etzan" Lar (v. tbn. Añ). "Personne" Gèze. "Inorrena bere ezta egin biarra nirea baxen" H. "Ñórere eztiáun, no hay nadie" Iz R 311.
Ehon ere ehor ere eskapatu gaberik. E 51. Niork ere izanen eztu nik eztudan partidurik. Amendux 11. Eztakizkión gehiagorik minza izen horretan nehori ere. Act 4, 17 (Ol iñori ere; He nihori gehiago, TB, Dv nihori). Eta eztidedila yorere atra mezatik bedeizioa errezebitu bage. Ber Trat 98r. Ezta nehortzaz ere etsitu behar, ezta nehor ere galdutzat eduki behar. Ax 195 (V 131). Zeren nihor ere ezin libra diteke. SP Phil 247. Nihortaz ere etzuela erakutsi hanbat sentimendu. ES 164. Bere buruaren beldur izan behar du nihoren ere baiño gehiago. Ch III 53, 2. Nola bizi dan iñor ere argana igo eziñ ditekean argi-leku batean. Lar SAgust 12. Zeren ezpeita ihurere maküla gabe, ihurere karga gabe, ihurere besteren mengua eztenik. Mst I 16, 4 (Ip ihurere, Ol iñorik; SP, Ch nihor). Zure majestadeak iñoren ere bearrik etzuen. Cb Eg II 43 (Dv LEd 87 nihoren). Jaungoikuak ez daukala inoren bere preminarik. fB Ic I 62. Inori bere esan baga. Astar II 182. Ez dago inor bere kurutze bagarik. fB Ic III 370. Davidek iñoren ere bildurrik etzeukan. Lard 204. Nere nekiaz irabaziyak, / iñori're zor gabiak. PE 148. Ez zien ihurere ediren hurak etxen hartü nahi ükhen zütianik. Ip Hil 89s. Zu gabe... ez naiz iñor ere. Ill Pill 11. Nere buruban etzan asmorik / iñor e mendratutzeko. EusJok II 73. Espiritu Santuagandik ezta iñor ere sortzen. Inza Azalp 39. Iñok be ezeban siñistuko. Kk Ab II 64. Sogiten du ihue ageri zenez [...]. Ezta ihur ere ageri. GH 1931, 111. Ihurke eztü züzenik den mendren gaizaren khanbiatzeko. GH 1933, 306. Ez eiozue idigi iñori be neu etorri artean. Bilbao IpuiB 262 (142 iñor be). Esamesabiderik inori ere eman bage bizi zala. Zait Plat 8. Iñorekin ere ezin zenzazke griña oiek pekaturik gabe ase. MAtx Gazt 40. Ez zan iñor be asarre. Gerrika 265. Irakurlerik izango ez duen libururik ez du inork ere egin nahi izaten. MEIG IV 65.
v. tbn. Izt C 176. Inor bere: Cap 52. Azc PB 65. Iñor ere: Gco I 464. AA III 264. It Fab 49. Arr GB 83. Xe 226. Ud 133. Bv AsL 151. Urruz Urz 62. Goñi 9. Or SCruz 128. Tx B I 100. Ir YKBiz 320. Zait Sof 168. Etxde JJ 226. Ugalde Iltz 33. Or in Gazt MusIx 177. Vill Jaink 18. Osk Kurl 75. Salav 99. Ibiñ Virgil 23. NEtx LBB 24. Berron Kijote 190. Alkain 52. Iñor be(re): Cap 126. JJMg BasEsc 283. CatLlo 87. AB AmaE 278. Itz Azald 129. Ag Kr 190. KIkV 57. Enb 86. Laux AB 93. Eguzk GizAuz 59. Erkiag Arran 143. Alzola Atalak 141. Ihur e.: AstLas 27. Mercy 41. Xarlem 1024. CatS 90. Xikito 8 (ihure). Mde Pr 124. Casve SGrazi 108. Ihor e.: Egiat 232. Mde Pr 314. Nihor e.: EZ Man I 62. Gç 214. ES 402. He Gudu 78. Añ CatAN 67 (niori ere). LE Doc 128 (niór ere). Dh 262. Arch Fab 131. Gy 18. Nehor e.: Mat 249. O Po 20. Tt Onsa 3. CatLan 45 (neor). Mattin 112. Ñor e.: Mdg 128.
azpisarrerakoSense-2.1
(Con negación sobreentendida).
Nork eman dio lenbizikorik ari zerbait [...]? Niork ere. Mb IArg I 379. Asko sendatzen dira, alabaña, beste suge edo bekatuen puzoietik, baña ordikeriaren puzoietik iñor ere, dio Santuak. AA III 383.
azpisarrerakoSense-2.2
(Precedido de sintagma con suf. -(r)ik ).
Etzala aldonduko enzuleen artekorik iñor ere. Izt D 28. Ezpeitzeikegün izentatü, dignigorik ihurere. Etch 542. Bereetakorik iñor ere gabe, etsaien artean gelditu zan. Lard 445. Etzela hargatik hekien meneko ziren fraide edo seroretarik nihor-ere galduko. Jnn SBi 98.
azpiadiera-2.1
(Seguido).
Eztuk, beraz, nere haurridetan nihor-ere adiskiderik? Jnn SBi 64.
azpisarrerakoSense-2.3
(Precedido de oración de rel. + -(r)ik ).
Baña ontzian zijoanik iñor ere galduko etzala. Lard 528. Ikastearen bearrik eztuenik inor ere eztala. Zait Plat 1.
azpiadiera-3.1
(Sin suf. -(r)ik ).
Euretarikoa eztan iñori be eztautse itxi bear. Eguzk GizAuz 128.
azpisarrerakoSense-2.4
Zuetako iñork ere ez dit galdegiten. Ir YKBiz 457. Nere ustetan orrenbesteko bat ez zitzaion falta izan zaldun ibiltari aietako iñori ere. Berron Kijote 107.
azpisarrerakoSense-2.5
(Con beste ).
Golo ezpazan beste iñor ere ikusi etzuen. Arr GB 21.
azpiadiera-5.1
Bestek ihurk ere khantatzen ahal eztien kantikaren khantatzia. CatS 61.
azpiadiera-5.2
Bekhatorekin, iende galdu, konzientzia gabekoekin dabilla, eztu nehorekin ere berzerekin onik. Ax 549 (V 352).
azpiadiera-5.3
(Con besterik ).
Eztogula inorbere inorbere besterik ezagutu biar. Astar II 44. Gezür harek ez dialarik besterik ihuri ere okerrik egiten, zer heinetan da bekatü? Const 20.
azpisarrerakoSense-2.6
(En oraciones interrogativas, condicionales y otros contextos no negativos). " Iñork ere baldin badaki " H.
Baldin nehor ere ondoan ethorri nahi bada, renunzia beza bere buruaz. Mt 16, 24 (He nihork, Ur, Ol iñork, Dv norbaitek). Baldin galderik badarot / nihork ere egiten. EZ Eliç 219. Bere ordenako erregelen edo pribilegioen kontra nihork ere inkietatzen baditu. Harb 433. Othe lizateke nehor ere, heken artean, bizitze luzearen esperantza luenik? Ax 59 (V 38). Eta nihork ere laugarrena badu honkitzen, / behala dut ithotzen. Arch Fab 85. Ez dakit nehork ere / sinetsiko nauten. Bordel 52. Nai dubena egiten / obe zaio utzi, / iñork ere nai badu / erri ontan bizi. Xe 198. Iñor ere munduan / al da perfetua? MendaroTx 314.
azpisarrerakoSense-2.7
(En oraciones comparativas).
Eta hala egundaino nihork ere baino gehiago hedatu, eta aitzinatu zuten bere Inperioa. ES 402. Zuk iñork ere baño obeto, ta zure Semeari ondoen dagokion bezala, ta zuk bakarrik dakizun era artan, nigatik kunpliezazu. Cb Eg III 282. Zeru-lurretan bertze nihor ere den baino ederrago, hobeago, seinduago, alde guziz maithagarriago denaren alderat. Dh 239. Egundaino nihor ere zeruan edo lurrean izan den baino nasaikiago. Ib. 262.
azpisarrera-3
INOR ERE EZ (V-gip ap. Etxba Eib (iñobez, iñorbez)). (Con el vb. elidido). Nadie.
Nihor ere ez bezala. Arg DevB 50. Alako errege nork izan naiko luke? Iñork ere ez. Cb Eg III 333. Noren bildur zan [...]? Inoren bere ez. fB Ic I 58. Nozbait etxagun izateko itxaropenik iñok bez. Eguzk GizAuz 123. Betoz guztiak osasunagaz, / eta iñor bere ez gaisorik. Erkiag Arran 46. Il? Guk dakigunik iñor be ez. Bilbao IpuiB 172. Itxasoko ondartzan iñor be ez, baiña bete-beteta zine-gelak. Alzola Atalak 83.
v. tbn. Iñor ere ez: Arr GB 127. NEtx LBB 114. Iñor bere ez: Ur MarIl 97. Ag AL 81. Itz Azald 42. Echta Jos 225 (iñor bez). Kk Ab II 12. Eguzk GizAuz 107. Nihor ere ez: ES 178.
azpisarrerakoSense-3.1
(Con reduplicación).
Gokaxuaren deira / iñor-iñor bez gortu. Enb 91.
azpisarrerakoSense-3.2
(Precedido de beste ).
Ez, zuk ez, da beste iñok bere ez. Ag AL 130. Ermoken-ek ez eutsan ezer esan emazteari, ta beste iñok-bez. Echta Jos 71.
azpiadiera-2.1
(Con besterik ).
Eta besterik iñor bez. Enb 181. Eta buleguan egozan emakume bat eta gizon bat, besterik iñor be ez. Gerrika 211.
azpisarrera-4
INOR EZ (Ht VocGr (nehor ez), Dv). (Con el vb. elidido). Nadie. "Nul" Ht VocGr. "Nihor ez bezala, comme nul, comme personne, différemment" Dv.
Pobrezia zinduen nihork / ez bezala prezatu. EZ Noel 172. Nihor ez ene alde. Ch III 52, 2 (Ol iñor ere ez). Nor nizaz lastimatuko da? Iñor ez. Cb Eg II 123. Nork egin du munduan Manases erregeak beste bekatu? Inork ez. Mg CC 129. Salbatu bear duenen artean naiz ni? Iñor ez gure artean. AA III 587. Aur bizia biena zan, eta illa iñorena ez. Lard 210. Bijotza iñok ez lakoxia dauko. A BGuzur 119. --Nor yuaiñ de Abrahanen senora? --Orai iñor ez. CatUlz 49. Aizearen izpirik ez, soroetan iñor ez, errekastoak ur gabe. Ag G 357. Dagokion izena du: Justo. Egokiagorik inork ez. A Ardi 135. Biyek edo iñor ez. Ill Pill 12. Ill da gero're maite zaitugu / munduan iñor ez aña. Tx B II 98. Atsekabeak hurbil baititut / eta aldean nihor-ez lagun. Iratz 102. Iñor ez eta ni atera nintxinan, nere nolabaiteko prantsesean. Or QA 104s. I bezin azpian iñor ez. Ugalde Iltz 60. Oso onak gutxi izaten dira, eta jardun gabe eta saiatu ezean iñor ez. Insausti 207. Parekorik gutxi du erlijio gaietan, eta nagusirik inor ez. MEIG III 101.
v. tbn. Iñor ez: MendaroTx 126. Ir YKBiz 320. Zait Sof 98. Txill Let 75. Anab Poli 46. Nihor ez: Hb Esk 203. Dv Lab 369. Laph 25. Nehor ez: HU Aurp 169. JE Ber 95.
azpisarrerakoSense-4.1
( inor ez inor ).
Mutikua etzan txarto oguztiaren erruduna, ta iñor-ez-iñor, Euzkerea baiño. BAizk Ipuin 76 (ap. DRA). Errian zabal zan laido edo irain baltza egia baldin baledi, ez egiala, arren, iñork ez iñork jakin. Erkiag Arran 157.
azpisarrerakoSense-4.2
(Con adj. con suf. -(r)ik ).
Nehor ez hain saindurik non barkamendu behar ezten. Ins E 6v. Ducos bezen yakinik nihor ez herrian. Hb Esk 103. I bezelako / gizon jator goreskarri / banako zenbait izan litezkek / oberik iñor ez noski. EA OlBe 34. Edertasunez bera dan bezin / ederrik iñor ez alegiya. Ib. 111.
azpisarrerakoSense-4.3
(Con oración de rel. con suf. -(r)ik ).
Uts egin nai dunik iñor ez. Or Aitork 272.
azpiadiera-3.1
Nehor ez urrikalduko denik. Larz Iru 86.
azpisarrerakoSense-4.4
(Precedido de beste ).
Beste iñork ez bezela, [...] Jaungoikoaren ontasunari eranzun eta korresponditu zion. Gco I 471. Bertze nihor ez bezala. Dv LEd 153. Beste iñor ez-lako lotsabakoak. Echta Jos 66. Jaungoikuak bakarrik bere almenaz, beste iñok ez. Kk Ab I 40. Neronek bakarrik aurkitu baitut; beste iñork ez. Zait Sof 172. Au Ama Birjiña ta Jesusekin bakarrik gertatu da. Beste iñorekin ez. MAtx Gazt 21. Beste inork ez bezalako azterlan bortitza egin duena. MEIG V 32.
v. tbn. A Ardi VII. Iñor: Ag Kr 209. Bertze nihor: Jnn SBi 115.
azpiadiera-4.1
Beste erriko iñor ez bezalakoa dala. Inza Azalp 138.
azpisarrerakoSense-4.5
(Precedido de besterik ).
Bertzerik nihori ez bezala. Jnn SBi 100.
azpisarrerakoSense-4.6
(Precedido de gehiago ).
Geiago nihor ez. Hb Esk 61.
azpisarrerakoSense-4.7
(Uso adj.).
Baño ez dira asko oarketutzen gizagaxo iñor-ez oek. Izt D 27.
azpisarrera-5
INOR GUTXI (Dv (nihor guti), A Apend). Casi nadie, pocas personas. "Nihor gutik sinhetsiko du hori" Dv (s.v. nehor). "Poca gente" A Apend.
Nehor guti dantzatzen da edana eztenean. Ax 413 (V 268). Nihor guti trebe den lekuetan. SP Phil 288. Nihor gutik ezagutzen ditu haren sekretuak. Ch III 46, 4. Egia da nihor guti mintzo dela penitentzia hartaz. Lg I 24. Nola gerthakari txarraz nihor guti orhoit baita hel dadien artean. Dv Dial 66. Nihor gutik sinhetsiko du Yainkozko lana dela. Hb Egia 83. Zenbat dira aeri jarraitzeko asmua arturik ere saiatutzen diranak aleginaz? Iñor gutxi. Bv AsL 194. Jaun gazte bat nehor guti bezalakoa. HU Aurp 208 (v. tbn. 153). Nik dakidana da haren eta halakoen gaixtakeriaz nehor guti entzunen duzula mintzo. Eskual 24-2-1905 (ap. A). Lan egiteko iñor gutxi ta / mayian eziñ kabitu. Tx B II 60. Nihor etzen galduko sekulan, edo bederen nihor guti galduko zen. Zerb Gerlan 60. Iñor gutxik ezagutzen zuten leize sakon bat ezagutzen zun inguru artan. Etxde JJ 116. Nehor gutik dakike noiztik eta nondik datorren ene pertsutako tirria eta gostua. Xa Odol 24. Iñor gutxik belar onen azia ereiten du. Ostolaiz 165. Izugarriak eta inor gutxirentzakoak ziren antzina urrutiko bidaiak. MEIG III 102. Azkueri adina inor gutxiri zor diogu euskaldunok. MEIG VIII 94.
v. tbn. BAyerbe 21. Nihor guti: Dh 51. MarIl 17. Arb Igand 83. Nehor guti: Barb Sup 133. Ox 69. JE Ber 20. Lf in Zait Plat XVI. Ardoy SFran 44.
azpisarrerakoSense-5.1
Hau da kofesioko mirailla, eta nihork gutik bere konzienzia deskargatzen duen pontuak. Harb 185. Nihork gutik hura ezagutzen du. SP Imit III 46, 4. Euskaraz egungo egunean inork gutxik bezala dakielako. MEIG III 137.
azpisarrera-6
INORTARA ERE. De ningún modo. "Iñortara ere, iñolaz ere" A Apend.
Etzuten uste iñortara ere, zerutarren gauza zanik. Etzuten uste iñortara ere, zerutarren gauza zanik. Ag EE 1895b, 134.
azpisarrera-7
UTZI INORI.
" Itxi iñori! Exclamación usada en la pelea por el más débil" (V-ger). Ort Voc.
inor
<< ingeles 0 / 0 intxaur >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper