OEH - Bilaketa

756 emaitza garai bilaketarentzat

Sarrera buruan (50)


Sarrera osoan (496)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
dorre.
etimologikoa
Etim. Las formas actuales (dorre, torre ) continuadoras del lat. turris, presentan el vocalismo románico. Una forma más antigua, con la conservación de u latina, se encuentra en nombres como Albiztur (aluiz turre en un doc. de 1025), y quizá también en Lastur, barrio de Deba, o Uzturre, monte de Tolosa.
Onom.: Sanzo Torreundocoça. (Artajona, 1158) Arzam 198. S. Dorrondoco. (Artajona, 1179) Ib. 198. Sancho Dorreco. (1200) Ib. 198.
sense-1
(AN, Sal; SP, Urt I 347, Ht VocGr 340 y 432, Lar, Lecl, Arch VocGr , VocBN , Dv, H), torre (V, G, AN-olza, S (th-), Sal, R; Lcc, Lar, Añ, Gèze (th-), H, Foix ap. Lh (th-)), torru, dorhe Ref.: A (dorre, torre); Bon-Ond 152; Lh; Etxba Eib (torria) .
Torre. "Almena de torre, torrean almenea " Lcc. v. kanpandorre. Tr. De uso general, documentado al Sur ya en los cantares antiguos y al Norte desde Leiçarraga. En textos vizcaínos aparece casi exclusivamente la forma torre; en los guipuzcoanos alternan (a menudo en un mismo autor) d- y t-, siendo tal vez más frecuente esta última; los labortanos y bajo-navarros emplean dorre . Los suletinos utilizan t(h)-, sin que se pueda establecer en cada caso si el tema nominal es en -e o en -u : además de ejs. ambiguos de thorri- más vocal, hemos encontrado thorre en Inchauspe, y por otro lado thorrü en Eguiateguy. Dorhe sólo lo emplea M. Elissamburu. En DFrec hay 21 ejs. de dorre y 7 de torre .
Iausi da zerurean arria, / Aurkitu dau Lastur-en torre barria. MLastur 9s. Billarrealgo torrean. EZarate 23. Edifika zezan dorre bat. Lç Mt 21, 33 (He, TB, Dv, SalabBN, Echn, Ol, Leon, Or, IBk e IBe dorre, Ur, Hual, Samper y Ker torre, Ip thorre; Arriand arretzia). Erregeren etxe dorrez bethea. EZ Man I 44. Egiten duzu zeure baithan barrena milla pensu eta gogoeta, milla dorre eta gaztelu. Ax 161 (V 108). Ruinatzen dutiala pobren bordak eta kabanak nola Erregen torriak eta iauregi gazteliak. Tt Onsa 140. Den abundanzia zure torrietan. Tt Arima 46. Dorre horiek marka onak dire Carrosatik sartzeko. INav 60. Egiñ zaite guretzat dorre borthitz eta ungi goarnitu bat bezala. Gç 54. Baldin erreputazino onaren dorrea ezartzera gutiziatzen bazarete, fintka zatzue liburuetako zimenduak. ES 188. Babelko Torrea. Cb EBO 7. Oiek dira aizezko torre nik nerekiko egin edo jaso nituenak. Cb Eg II 120. Hiri hark zuen dorre handi bat, eta dorre hartan sartu ziren hiriko yende guziak. Lg I 217. Bizitze güzia thorrü batetan igaran bazünü. Egiat 166. Erabagi eben egitia torre txito luze bat. Mg PAb 185. Egongo ziñateke eskegirik torre altu baterik firu-albiñu mee erbal batetik?LoraS 117. Sartuko dira torre eta gazteluetan. AA III 478. Birrindu legijez gaztelu senduak, torre andijak ta antxinetako etxiak. fB Ic III 293. Dabiten thorria. Iboerazko thorria. UskLiB 27 (tbn. en Ip Hil 254). Eliza nagusiko dorre berri goititu bitorea. Izt C 57. Urian arkitzen ziran Erromarrak dorre batzuetan sartu bearra izan zuten. Lard 539. Non dira dorre gorak eta jauregiak, baratze eder eta loretegiak? Dv LEd 250. Hegastegi ahantzi edo dorre zaharretan. Hb Egia 140. Areriyoak iñoz koiyu ezin izan euen Torrian. Ur BulaAl 31 (BulaG 530 dorrean). Bere etxeko dorre edo begiratokian. Aran SIgn 57. Ango almeneak eta torreak. Ib. 39. Guadalupeko elizatxoa bere dorre alaiarekin. Zab Gabon 108. Basurtoko dorrea. Otag EE 1882c, 446. Birtute oneek zaintzen dabezan torre-muruak. AB AmaE 443. Torre hura Sant-Angelo-ren izenaz ezagutzen da. Arr May 157. Paganoen hobi batzu, dorre punta xorrotz batzu iduri. Jnn SBi 66 (se refiere a pirámides). Gaztelu handi, gora, zortzi dorhekilako bat. Elsb Fram 76. Babelgo torre leio bikoa! Azc PB 261. [Pisako] Dorre okerra (Campanile), Batio lekua eta Kanposantua. Ag Ioan 182.
( s. XX) Balea noiz ageri zan ikusteko egintako dorre zarra. Etxeg RIEV 1908, 192. Uri andi bateko eleiz-torreak alkarri begiratzen dioten antzera. Ag G 11. Zeinutegian (torrean) zeuden. A Ardi 62. Gaztelu zaharren dorreak. StPierre 38. Oraixet ixildu da dorrean izkila. Ox 185. Arlesko dorreak. Or Mi 132. Eiffel-Torre ospatsua. Kk Ab II 187. Yainkoak gure artean Babelgo torre bat izatea agindu dulako. Ldi IL 137. Artan dolare bat sakondu ta dorre bat goratu zuen. Ir YKBiz 385. Jausi yatzuz torre gottijak. Laux AB 100. Soka alimale bat dorrean loturik. Lf Murtuts 19. Torre illunean sartuko aut. Etxde AlosT 27. Bordeleko eliza-nausiko dorreak. Zerb Azk 38. Ezpedi torre hau ager / gure memori flakoan. Arti MaldanB 229. Minar oriek izaten dira mezkita-etako dorre luze lautuak. Anab Aprika 53. Asi ziran, ostera, kanpai astunak torre zaarrean. Erkiag BatB 10. Eri handienentzat zaukan bere dorreko ganbara. Ardoy SFran 154. Lau erraldoi, lau torre aiñakoak. Berron Kijote 72. Katedralaren torreak ikusiz. TxGarm BordaB 48. Diman eleizako torreak jausi bear ebala-ta. FEtxeb 161. Eliz-torre gisako garibiltoki zurien andana luzeak. MEIG I 164. XVIIIgarren mendeak, oinarri eta dorre garai dugun mende horrek. MEIG III 123.

v. tbn. Lh Yol 41. Munita 20. Zait Plat 41. Larre ArtzainE 222. Torre: Etxabu Kontu 29.
azpiadiera-1.1
Fuerte.
Dorrearen hego aldean Indies kanpadera bat ikhusten dugu. Prop 1900, 135. Silliko Dorrean bezala, hemen ere khausizten ditut fededun katoliko onak. Ib. 136.
azpisarrera-1
DORRE-BIXKOTX. Pastel dispuesto en forma de torre.
Dorre-bixkotxak kraskatu ziren, pastizak hala hala. Barb Piar II 264.
azpisarrera-2
DORRE-HORTZ. Almena.
Zuen Eliza gorriaren dorrea ta dorre-ortzak eraikitzeko. Or Mi 145.
azpisarrera-3
DORRE-TXORI.
a) "Torretxori (V-m), gorrión" A.
Torretxori edo eliztxoriak. A Txirrist 211. Arrika uxaturiko torrotxoriak (eliztxoriak, artatxoriak, kurloiak) legez aldran. Ezale 1897, 331b. Torretxori batek egaz egun erdi baten zein laburra ta edaurria dan erakutsiarren. A LEItz 131. Zerua aingeru ta kurloi edo torre-txorientzat izten dauala. Eguzk GizAuz 41. Ermu inguruko torratxori guztik garbitu ondorean. JAIraz Bizia 25. Kantari tilin-talan / torre txoriak. NEtx LBB 215. Gari-zorro ona etxeratzeko, dorretxoriei ez deitu laguntzeko. EZBB I 122.
b) "Torretxori (V-arr), vencejo" A.
c) Torru-txoria adaxkan bezala. 'Le lucre sur la branche'. Or Mi 85.
azpisarrera-4
EZKILA-DORRE. v. ezkila.
dorre
<< 2 donekarri 0 / 0 duro >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper