OEH - Bilaketa

756 emaitza garai bilaketarentzat

Sarrera buruan (50)


Sarrera osoan (496)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
arbazta.
etimologikoa
Etim. Para arba(zta), garbasta, karbaza, etc., v. DCECH s.v. carba, DES s.v. kárva, Hubsch Sardische Studien (Bern, 1953), 19s.
sense-1
1. (G-bet, AN-5vill; Lar, Dv (G arbazt It Dial), H), arbasta (G-azp-to-bet; Dv), arbaxta, abrasta (G-azp, L-côte; Lander ap. DRA .), arbuzta (Darric ap. DRA .) Ref.: A (arbazta, arbasta, abrasta); ZestErret ( abrasta, arbasta ) .
"Támaras, el despojo de la leña gruesa", "hornija, arbaztak", "rozo, la leña menuda, arbaztak" Lar. "Ur hegiko arbastak, les broussailles du bord de l'eau" Dv (s.v. hegiko). "Arbasta: [...] 4.º támaras, residuos de leña delgada" A "Arbazta: [...] 2.º (AN-5vill) rama provista de ramillas y hojas" Ib. "Abrasta, [...] ramilla" Ib. "(L-côte; Lander), seroja, residuo o desperdicio de leña" DRA. "Ramaje (Darric)" Ib. "Arbazta txotxa, ramillas" (G-bet). "Txartaka berez gisa ateratzen denari. Arbazta adaska ebakia" (G-bet). Tr. Documentado desde comienzos del s. XIX en autores meridionales. Al Norte se encuentra en sendos ejs. de Prop , bajo la forma abrasta .
Ekusiko ditugu besteetan [Santuak], oi biguiña kendurik, lur otzaren, arbazten edo ol utsaren gañean lo egiten. AA III 614. Lendabizi egin zuten lana izan zan arbazta txotx pilla andiak or emen toki askotan ifinirik, berai irazeki eta su izugarriak egitea. Izt C 313. Arbola edo zuaitz beraren adar-inguru, arbasta, txotx eta kimuaren modura. Aran SIgn 200. Lehen lana da, [...] abar edo abrasta ferdez hesi edo hetsgailu baten inguru guzian egitea, ez gaitezentzat abre gaixtoen helmenean aurkhi, ez gauzak, ez gizonak. Prop 1902, 126. Kapera diot; bainan nolako kapera? Haga batzu lurrari sarthuak, bertze batzu gurutzeka gainetik emanak, abrasta ostotsuz ahal zen moldean bestituak! Prop 1905, 243s. Sutondoko zizaillu zarrean jarrita, arbasten gar biziari edo enporra miazkatzen zuan urrezko su-mingañari begira. Ag G 204. Arbastak kimatu, beiai jaten eman, esnea bitu. Ib. 134. Masti onen nagusiak txaspar ikusten bagaitu [...] oso alde baztarrera botako gaitu, ta bilduko gaitu beste arbaztakin batean, su galda ateratzeko. Or ( in JBDei 1919, 367 ). Egun batean, ez zeukaten etxean arbasta bat ere, ta egur-billa mendira joan zan. Muj PAm 51. Etzan [Karmelo Etxegarai] orbel arteko arbasta, jauregi eder bateko goi-goiko agea baño. Inzag EEs 1925, 222. Arbazta batekin zangoak trabatu ta buruz beiti erortzen nauk. TP Kattalin 182. Arbazta igarrarena / bezin su zolia / Egun'ek biztu dio / yorik illedia. 'Ramilla seca' . Ldi BB 56. [Aritzak] azken-arbazta-begiez / udaberrirako / ornitzen biziez. 'Las yemas de sus ramillas últimas' . Ib. 108. Errenderirako, gero, ez aztu: bi edo iru olerki bear ditugu zureak. Ea gure lenbiziko ariz-arbazta zuretzako dagoan. "Ramo de roble" . Ldi ( in Or BM 10 ). Arnasa bakantzeko, agoan sarats-arbaxta sartu giñenan. Or Mi 14. Arbaztak bildu, arbaztak eman, / ez utzi galda atertzerik. "Recogen ramas, arrojan ramas" . Or Eus 91. Lizar-arbaren (arbazta) galda zuria / danboliñak du eskatzen. Ib. 91. Sapelaitz-kabia, [...] zotzez, zaborrez eta arbaztaz egiña. TAg Uzt 35. --Arbaxtaz, galpar-illez, ala zerez estaliko [lusuilak] ? --Arkazte baten mullasti ebaki-berriz. Zait Sof 119. Ezker-eskuan lizar-arbazta, / gora asaldatuz bestea, / Konde ta kondekumeen kontra / mintza oi zan alkatea. SMitx Aranz 100. [Estalpetxoa] aga ta arbastaz josia. Ib. 63. Illuna zetorkidan, eta etzegon egoterik... Nere Irudi maitea arbastaz estali; ardiak zeruko Amaren zaipean utzi, ta bidez-bide etxeratu nintzan bart... NEtx Antz 51. Putzu aundia dagoan tokian, berdeago ura. Arri borobillen tartetik, arbazta legorrak tximaz beteak. Anab Poli 106. Emakumeak, lurrean jesarrita, erdian sua dabela; anpor zatiak, mukur estuak, arbazta eta zabar erdi igarrak. Erkiag BatB 118. Badira beste [zuaitz] batzu arian-arian gizonek arkitu ditutenak. Batak ama xamurraren gorputzetik aldaxkak erauziz ildoetan ezarri zituen; besteak txortenak sartu zituen lurrean, lau epaidun arbastak edota egurrezko ziri punta-zorrotzak. Ibiñ Virgil 83. Zugaitz arbastaz estalia zegoan azaki batean joaten giñan. AZink 68.
azpiadiera-1.1
Rama (en el árbol).
Orduan asten dira aotik botatzen lerdea armiarmak bezala. Botatzen dute arbolen arbaztetan beren buruen jiran. "En las fustas de los árboles" . It Dial 5s (Ur erramentan, Dv adar artetan, Ip adarretan ). Ondoren arbastarik arbasta, adabururik adaburu, garai ateratzen da eta beresi osoa surtan iartzen du, ke-mordo beltzak zerura eraikiaz. 'Per ramos' . Ibiñ Virgil 88.
azpiadiera-1.2
(V-gip ap. Elexp Berg ), arbasta (V-ger, G, AN, BN-baig ap. A ).
"Leña de varias puntas, que se usa para recoger paja, virutas, etc." A. v. garbasta, 1 zarbasta.
sense-2
2. arbasta (V-ger, G-to), abrasta (G-azp). Ref.: A; Garate Cont RIEV 1935, 348; ZestErret (orkulu). "Vara, palo" A. "Palo para sujetar vid, arvejas, etc... (Durango)" Garate Cont RIEV 1935, 348. "Lenbizi orkuluak jartzeia ta geo abrastak" ZestErret.
Danak artuko degu / eskuban arbasta, / emendik bialtzeko / italiano kasta. (1870). KarlBB 298. --Atariyan zabiltza beti da jakiña. --Zergatik aitu detan emen danboliña. --Danboliñikan gabe / dantzatuko ziña, / artuko banuke nik / arbasta bat fiña. Sor AKaik 114.
sense-3
3. (G-azp-goi ap. Iz IzG ), arbasta (G-goi ap. A ), arbezta (Lar, H).
"Broza de lo cardado en el lino, arbezta " Lar. "Estopa?, residuo de lino" A. " Arbazta gutxi, residuo de lino para el fuego (G-azp-goi)" Iz IzG. v. erbatz. .
Liho-arbazta zerbait ematea nahikoa zuketen sua piztu eta indartzeko. EZBB I 41.
azpiadiera-3.1
" Arbazta. Liñoak izaten duen azala" Etxbe EEs 1931, 36.
sense-4
4. (V, G ap. A ).
"Cabrio, armazón del tejado" A.
arbazta
<< arazo 0 / 0 arbi >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper