OEH - Bilaketa

756 emaitza garai bilaketarentzat

Sarrera buruan (50)


Sarrera osoan (496)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
beldurtasun.
tradizioa
Tr. Documentado desde Leiçarraga en autores septentrionales no suletinos. Al Sur lo emplean algunos alto-navarros y guipuzcoanos, como Ochoa de Arin, Irazusta, Mendiburu, Cardaberaz, Ubillos, Lizarraga de Elcano, Iztueta o Arrue; entre los vizcaínos sólo lo hallamos en Olaechea y Añibarro (en GGero, con beldurtasun del orig.). Apenas hay ejs. del s. XX, y muchos de los del XIX aparecen en la expresión Jainkoaren beldurtasun .
sense-1
(B; SP, Urt I 53, Ht VocGr 343, Hb, Dv, H, VocB), beldurtason , bildurtasun (V-gip; Añ). Ref.: A; Etxba Eib (bildurtasuna); Izeta BHizt2 .
Miedo, temor. "Crainte" SP y Ht VocGr 343. "Cobardía: (c.) bildurra, bildurtasuna" Añ;
v. tbn. s.v. temor. "État de crainte" Dv. "État, sentiment habituel de crainte, de respect" H. "Temor (como virtud)" VocB ( A).
Beldurtasun handia iar zedin gauza hauk enzuten zituzten guzién ainean. Lç Act 5, 5. Beldurtasun handia egin zedin Eliza guziaren gainean. Ib. 5, 11. Eta arima guziari beldurtasun lot zekion. Ib. 2, 43. Bethe zitezen beldurtasunez. Lç Lc 5, 26. Beldurtasuna da eskaleraren lehenbiziko hortza eta pausua, eta hark begiratzen gaitu bekhatu egitetik. Mat 153. Illea altxaturen zaie zutik eta begiak / Trublaraziko darozte beldurtasun handiak. EZ Man I 82. Gargoro denbora da amorioak garai dezan debozinoaren hotztura, esperanzak beldurtasuna, barkhazinoak hobena. Harb 206. Gaixtoari bethi dagoka bere beharrietan beldurtasunaren soiñua, konzientziaren latztasuna eta asaldua. Ax 433 (V 282). Ni naiz amorio ederraren ama eta beldurtasunarena. Hm 172. Beldurtasun, erreberenzia eta gogo pitztu batekin, harezazu [...] zure Iainko jaun maitearen gorputza. SP Imit IV 12, 2. Tentazionea da penatzen zaituena eta beldurtasun alferra izitzen zaituena. SP Imit III 30, 2. Egidazu fabore parabisua den ene desira guzien bethiereko obieta, eta Ifernua ene beldurtasun eta ikharen suieta. Arg DevB 21. Eztuzu hartu beharko beldurtasunik punta mehearentzat. INav 114. Iduritzen zaiku nihork deus beldurtasunik bazuen, adbertitu behar gintueztela. CartUrruñ 134. Bizi diren denboran ere ezkituzte gustatzen garratxtazun, nexadura eta beldurtasunekiñ baizen. "Non sine amaritudine et taedio ac timore". Arbill III 12, 4. Beldurtasuna. (Tít). Gç 22. Semeak ditutzunean, eskola zatzu haurretik, eduki ttipi direino azpitik eta beldurtasunean. ES 181. Zazpigarrena, karidadetik jaiotzen dan bildurtasun santuko doea. OA 101. Orduan goanen dire zure ganik beldurtasun humanoak, eta hillen dire gure bihotzean amudio desordenatu guziak. Ch III 37, 5. Zer erran daiteke komunione saindura humilitatez edo beldurtasunez bakhan baizik hurbilzera menturatzen ez direnez? CatLav 267 (V 134). Enganio komun bat da oraiño bekhatu egiñ ondoan sentitzen den beldurtasun eta truble hori bertute bat dela uste izatea. He Gudu 51. Bada nola etzarate bizi betiko beldurtasonarekin, ikaraturik, ezen suzedi daitakela au? (Munárriz, 1749). FLV 1989, 113. Ezagut-ezak hemen hire flakezia, eta ikhas-ezak beldurtasun saindu batean bizitzen. Lg I 306. Ene haurra, on da beldur izan zaitezen; eta beldurtasun hori ezbazindu, neronek inspira niezazuke. Mih 123. Bethi beldurtasun saindu hunek obligatu behar zaitu bekhatuari ihes egiterat. Brtc 255. Karidade perfektoak egia da botatzen duela kanpora beldurtasuna; baña ezpada asten beldurtasunaren orratza idikitzen bidea birtuteei, nondik sartuko dire? (306). LE-Ir. Jangoiko Jauna, diót eta naidiót izán orren Majestadearí estimázio, beldurtásun ta errespéto dagokióna. LE Ong 32v. Bizi zaite beraz bethiere beldurtasunean eta atzartasun handi batean. Dh 214s. Eta dakust eze, nik orain emen emon neikezan bildurtasunak baño, orduko pelligruaren barririk ez eukiteak kalte geiago egin leikezala.GGero 143 (Ax 195 (V 131) beldurtasunak). [Exenpluek] khentzen daukute bekhatutik urruntzen ginituzten beldurtasuna eta ahalgizun naturala. Jaur 119. Munduan asieran / notiziya bazen, / ai zer bildurtasuna / sententziya artzen! Ud 110. Sartzen zaio arimaraiño samiñ da bildurtasun andi bat. Ag Serm 348. Ezin esanezko beldurtasun batek latz-ikara zeragiola, Framton itzuli zen bere aulkian, eta zuzenbide berean begiratu zuen. Mde Pr 100.
(Con gen. objetivo). "Jainkoaren beldurtasunean bizi ez dena ez da zuhurra" Dv. "Jaungoikuan bildurtasuna, jakitturixan asieria (Prov 1, 7)" Etxba Eib.
Itza diazadazu, othoi, neure gorputza eta espiritua zeure beldurtasunaren itzeaz. Mat 204. Zure handitasunaren ere beldurtasuna / Bitz diezadazu, Iainko ahal handi duzuna. EZ Man I 39. Iguzu zure amorioan eta zure beldurtasunean egun hunen iragaiteko garazia. Harb 392. Eritasuneko debozinoa, komunzki, heriotzearen beldurtasunetik heldu da, eta ez Iainkoaganako amoriotik. Ax 208 (V 139). Nahi baduzu bertutearen bidean aitzinatu, zaude Iainkoaren beldurtasunean. SP Imit III 21, 1. Zuhurtziaren hatsapena baita Jainkoaren beldurtasuna. ES 187. Ezpaita Iainkoaren beldurtasunik lekhu huntan. Urt Gen 20, 11 (Dv beldurrik, Bibl beldur izpirik). Semeak ondo azitzeko Jaungoikoaren bildurtasun santuan. OA 76. Nahi baduzu aitziñatu debozionean iduk azu zure bihotza Jainkoaren beldurtasunean. Ch I 21, 1. Zazpigarrena, Jaungoikoaren bildurtasuneko doaia. Iraz 45. Baidaki Jaunak haren beldurtasuna dakharketenak perilletik atheratzen. He 2 Petr 2, 9. Espiritu Santuaren doaiak dira zazpi. [...]. Zazpigarrena, Jainkoaren beldurtasunaren doaia. CatBurg 43 (Mb IArg I 40 Jainkoaren beldurtasunezko Doaia, Cb CatG 18 beldurraren, Ur CatArrig 94 bildur santuko). Jangoikoaren beldurtasunean azia ta ezkondua zen Babiloniko israeldar Susana. Mb IArg I 383. Andre Jainkoaren bildurtasuna duena, alabatua izango da. Cb Eg III 378. Jangoikoaen bildurtasuneko Doea. Oe 71. Seme onen ondorengoak iduki zuen aldi batean Jainkoaren bildurtasuna ta ezaguera. Ub 12. Ez gaitu pagamentuak, sariak ta sariaren esperanzeak alan aurreratu, animatu, indartu, bizkortuten ta poztuten, zelan tristetu, atzeratu, kastiguak ta kastiguaren bildurtasunak.GGero 363. Zazpigarrena, Yaungoikoaren beldurtasuneko doaia. CatB 81. Jainkoaren beldurtasunaren dohaina. CatLuz 27. Othoitz zazu Maria sar araz dezan zure bihotzean Jainkoaren beldurtasuna. MarIl 36. Ez nekearen geiegitasunak, ez Franzesak aurreratuak zeuzkan zulo irikien beldurtasunak, [...] ezertxok ere zioten errendatzeko iduripenik txikarrena ere burura ekarri. Izt C 343. Bertuteak erakutsi ezpalizkit eremuan Jaungoikoaren beldurtasunarekin beraganako uste eta konfianza osoa. Arr GB 139. Jangoikoaren beldurtasunaren doaia. Legaz 51. Jainkoaren beldurtasuna. CatJauf 108.
azpisarrera-1
GIBEL-BELDURTASUN. "Esprit de méfiance" Dv.
beldurtasun
<< belaze 0 / 0 beltz >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper