1.
(V, L, BN, S; Lcc, Lar, Añ, H, ZamVoc)
Ref.:
A;
Lh;
IzArOñ;
EtxbaEib;
ElexpBerg. Aflojar, ensanchar."Afloxar"Lcc, Lar y Añ."Tiramollar, término náutico"Lar.
"Oinetakoak nasaitzea, rendre une chaussure large"H.
"Oiñgo aldi guztian kaliak nasaitzen diardue"EtxbaEib.
"Prakak estugi neuzkan da nasaitera eruaittut"ElexpBerg.
Senarrak tira egiten deutsanian zuk itxi edo nasaituten badozu arija, [...]. Astar I 275.
Eure soiñekoak bere, eugaz batera azi ta nasaiturik iagozak. ABeinB 74.
sense-2
2.Relajar(se) (ref. a la moral, las costumbres...)."Se relâcher dans sa conduite, devenir libre, perdre de sa retenue"H.
Santa Teresak beste birtute baleuke bere, galdu ta nasaituko lirate uda aldi baten alango piestetara duazan neskatillak. MgCO 132.
[Sendotasuna] ez nagitu ta nasaituteko neure ejerzizio santuetan. AñLoraS 180.
Nasaitu daigun dotrina au al daigun guztia, dantza zaliai gusto emoteko. fBOlg 97.
Oitura onak txartu eta nasaitutea. ItzAzald 206 (v. tbn. 213).
Baña osasunaren itxaropen ta bizitziaren gurari larregirik ez dozu euki biar, nasaitu etzaitezan arimiagaz euki biar dozun arduran. Garita-OnandiaVeni mecum 49 (ap. DRA).
sense-3
3.
(V; H)
Ref.:
A; Etxba Eib; Elexp Berg. Tranquilizar(se), relajar(se)."Zure ikhusteak nasaitu nau, votre vue m'a consolé, m'a soulagé"H.
"Gerria amaittu zanian, naiz galdu, nasaittu giñan"EtxbaEib.
"Dirua eskutan ikusi zebanian nasaittu zan"ElexpBerg.
Galdu egingo da / gizona ta belan / beti badiñardu / gogor bearrean. / Nasaitu beiteke / tingi bat aldian / osasuna izan daian. ZavFab,
RIEV 1909, 36.
Barru au egingo jat puska bat nasaitu. ABAmaE 273.
Baña nasaitu, atseden zaite, / seme maite. Ib. 11.
Gurasoen estutasuna, bai, txarra zan; baña nasaitu zeitekean zelanbait Mañasik berak aurreratuta eukazan diru apurtxoakaz. AgKr 158.
Masima ezin zan nasaittu etxe barruan, ta [...] mutiko bati jaurti eutsan pitxar zar bat. EchtaJos 71.
Noz-edo-noz asmo au bete al ixango ebanaren itxaropenak zerbait nasaitu eutson bere barruba. KkAb I 38.
Gaurkoa bukatu diagu zorionean, eta nasaitu gaitezen kopla zarretan. NEtxAntz 17.
Zabaldu yaka bularra mutillari eta arnasea nasaitu. ErkiagBatB 163.
Berba onegaz Dukia nasaittu zan biziko onduen. EtxbaIbilt 483.
Junta-gizonak onegaz ez ziran gitxi nasaitu. Gerrika 153.
Barrua nasaitzeko baño ezpada be ezin esan Euskadiren ikurriñaren eta beste antzekoren izenik be. Ib. 275.
v. tbn. SM Zirik 50.
azpiadiera-3.1
(Part. en función de adj.). Gu gabilz kate ta katigutasun lotsagarri bat urratuten, arnasa baketsu ta nasaituba billatuten. MgPAb 205.
sense-4
4."Absolver, askatu, lasaitu, nasaitu"Izt 3v.
sense-5
5.
(L, BN, S ap. A
; Dv). "Abundar, hacerse abundante"A.
sense-6
6."Prendre de l'ampleur, devenir abondant, dépensier"H.