Harremana

    OEH - Bilaketa

    783 emaitza dantza bilaketarentzat

    Sarrera buruan (119)


    Sarrera osoan (496)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    aurresku.
    sense-1
    1. (V, G ap. A ; Lar, Añ).
    "(Hablando de las) danzas bascongadas, el primero que la saca y guía, aurrena, aurresku, antxiti" Lar. "Danza: [...] el de la primera mano: aurreskua. El de la última: atzesku" Añ. "El delantero (la mano) en el baile de su nombre" A.
    Aurreskuari lagunduteko / da atzeskuen ezkongeia; / ta atzeskuari aurreskuena / bardinduteko guztia. Azc PB 71. Asi zan dantzea: aurreskuak ederto egin eban dantzaurrea. A BGuzur 115. Esan zion gero Medeli ea onetsiko zuen aurreskuari beraren emaztea ateratzea. A Ardi 68. Aurreskutzat udaletxekoa bear bada, or eztek, bada, Antton Barandiaran, Goierrin ere berdinik eztuena? Ib. 68. Yolanda ta bere lagun Aurreskuak besoak goratu-ta, besteak azpitik badijoazkie. Lh Yol 31. Orduan “aurresku“ zegoan mutilak, jauziz ta burusturik, Ixteberi agurrak egin zizkion. Ib. 30. Bat banaka dakarzte. Aurresku ta atzesku, / bata bestên ondotik, zortzikoz agurtu. Or Eus 18. Nor izango aurre ta atzesku?, ta azpeitiar bat eta elorriotar bat; bi erri oien tartean sortua baitirudi aundiki-dantza ori. Or QA 190. Aurreskuaren emakumea mutil gazte bik erdian atara eben. Erkiag Arran 42.
    azpiadiera-1.1
    Jauna ta biak alkar lanean diardue, Jauna aurresku dala. On-Bidea 35 (ap. DRA).
    sense-2
    2. (V-gip; A), aurrezku (V-gip), aurresko, aurrezko . Ref.: Etxba Eib (aurrezkua); Elexp Berg. Nombre de una danza tradicional. "Yo había visto ya diferentes veces bailar el aurrescu o zorcico en Guipúzcoa" (1842) BAP 1955, 397. "Un baile especial del país vasco" A. "Danza típica del país. Aurrezkua joten ekiñ orduko tanboliñak, plazan ziran neska mutillak eitten eben katia eta mutill jatorrenak urtentzen eban erdira, ekarri zeixuen aurrera neskarik ederrena lagun biren erdixan" Etxba Eib. Cf. A EY I 132: "Aurresku. Dantza onen egiazko izena Sokadantza da. Aurresku aurrerengo dantzaria, ezta besterik; atzesku atzerengoa dan bezala".
    Asi zirean albokariak aurreskurako soinua ioten. A Ezale 1897, 45b. Aurreskurako deia asiaz batera. A BGuzur 110. Aurreskua dantzatzen ari dala esan liteke, oñak biurtuta. Urruz Zer 138. Arratsaldean antzarrari burua kentzea egieben, ibaian; da gero aurrezko barregarri bat agure zoro ta ganorabageko atsoen artean. Ag Kr 60. Batek besteari eskuak emon da aurrezkorako sokaturik. Ib. 55. Mundakar mutillak egieben aurreskuan, Josetxo bere sartu zan aurrezkua luzetutera. Echta Jos 195. Eratuten zirean aurresku luze-luzeak, zar da gazte batera errezkadan jarrita. Ib. 278. Atzetik joango dira, aurresku dantzatzen. Iraola 107. Otoitzak eta irrintziak, arrenak eta aurreskoak, tuntuna, panderoa, gitarra ta filarmonika. Ag G 181s. Zortziko, aurresku eta bestelako dantzak. IPrad EEs 1915, 100. Prakerrek aurresku bat egin eban, erabili ebazan iñun diran anka-biyorkadak eta kirimillak. Kk Ab I 36. Aurreskua amaitu-ta, txirulak fandangoa jotzen zualarik. Lh Yol 33. Agura ta mutillak, oiturea dan lez, / Aurresku bi edo iru gogoz eingo dabez. Enb 86. Aurreskuko sokan joatea oso erreza da, azari dantza besterik ez. Lab EEguna 94. Nai ta nai ez, alkate jauna, aurreskuan atera bearko dezu. Ib. 99. Debako txistularirik onenak aurrezkubaren txinta alaiak jo zittun. Etxde AlosT 77. Berala aurreskua atera zunaten. Or QA 189. Amaika bidar egin eban Doniane goizez Emakumeen aurreskua deritzana. Erkiag Arran 39. Makil-dantza, ezpata-dantza, [...] aurresku ta abar. MAtx Gazt 61. Urte baten, ni sartu ta laster, aurreskua egin genduan musika enparantzan. Etxabu Kontu 32. Amabietan eleizkizuna, aurreskua ta bertsolariak. FEtxeb 121.
    sense-3
    3. "(V-arr), ventaja" A.
    Nola nai, zierto da, Latin ta Griegoak batak bestea apañtzeko elkarri eskua eman ta lagundu diotela, ta Lengoaje guzien artean aurreskua beti artu ta eraman dutela. Cb EBO 8. Onetan aurreskua daroioe [Ana Birjiñak] beste andra guztiai. Añ MisE 128.
    azpisarrera-1
    AURRESKUA EGIN. Bailar como delantero. "Aurrezkua bezin ederto eiten dau atzezkua" Etxba Eib s.v. atzezkua.
    Nok eukan soñeko obia, nok barrija; nok egiñ daben aurrezkuba, nor atera daben, ta oneen ondoreengo murmurazinoiak. JJMg BasEsc 157s. Geure Amari zeuk esan zeutsala Batxik aurreskua egitteko bijar. A BGuzur 148. Antton, esan zion Medelek, ik egin bear omen dek aurreskua. --Egingo diat, [...] eta ala ere aitzurren baino pozago; bainan erorrek atzeskua egitekotan. A Ardi 68. Eleixkizunen ostean aurresku-atzeskuek geien baten eurek egiten dituezala. Akes Ipiñ 20. Antoniyok aurreskua eta Joan Kurutzek atzeskua egin ei eben. Alzola Atalak 141.
    azpisarrera-2
    AURRESKU-DANTZA. Danza del aurresku.
    Gogoratuaz aurreko zarren / abesti zoragarria: / "Aita San Migel Iyorretako, / zeru altuko loria..." / Aurresku dantzan oroigarritzat / asaba zarrak jarria. BEnb NereA 229.
    azpisarrera-3
    AURRESKUGINEN. Bailando el aurresku.
    Ikusten dozu zein bizkor asi dan Peru Ezpain aurreskugiñen? Erkiag Arran 41.
    azpisarrera-4
    AURRESKUKO. "Primero [...] si es en el baile" Añ.
    azpisarrera-5
    AURRESKUTARA (Sacar a bailar) al principio de la fila.
    Laztantxuren lengusu gazteenak, izeba zaarrena [...] aurreskutara atera zuan, eta osaba zaarrenak [...] Laztantxu bera, atzezkutara. Alt LB 31.
    azpisarrera-6
    BIGARREN AURRESKU. Segundo en la fila de danzantes.
    Bigarren aurresku, Xirdo, mutil lerdena baizen atsegingarria zan. Jon Bizkor, ostera, atzesku. Erkiag Arran 43.

    aurresku

    aurresku
    << AULKI-DANTZA 0 / 0 AZERI-DANTZA >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper