Harremana

    OEH - Bilaketa

    782 emaitza dantza bilaketarentzat

    Sarrera buruan (119)


    Sarrera osoan (496)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    kadira.
    sense-1
    (AN-gip, L; SP, Deen I 140, Urt I 159, Ht VocGr 337, Lar, Lecl, Arch VocGr , Dv, H), kadera (AN-erro, L, BN, S; Arch VocGr (s.v. alkhia), VocBN ), kaidera (S; VocS , Gèze), kader (Dv (S)). Ref.: A (kadera, kadira, kaidera); EI 385; AEF 1926, 16; Lrq (kaidera); Giese CasaS 11; Satr VocP (kadera); AtBou 366; Gte Erd 231 y 303.
    Silla, sillón. "Chaire" VocS . "Chaise, siége, chaire" H. "Silla" A. "Sillón, cátedra" Ib. "Ene ondoko kaderan jarri da (BN-arb), ene kantüko kaideran jarri da (S)" Gte Erd 231. "Kadera txainkü düzü (S)" Ib. 303. Cf. VocNav: "Cadiera, escaño o banco de respaldo alto en las cocinas (Roncal, Petilla de Aragón)". v. katadera. Tr. Propio de los dialectos septentrionales, se documenta tbn. en Aresti. Kaidera es la variante suletina (tbn. en Tartas; kadera en el catecismo mixano de Laneufville). Kadira es la única forma labortana y bajo-navarra hasta finales del s. XIX; a partir de entonces hay tanto kadira como kadera.
    Kanbiadorén mahainak itzul zitzan, eta uso kolonbak saltzen zituztenen kadirák. Lç Mt 21, 12 (Echn katadera). Tristezia da Sathani lakhet zaion kadira. EZ Man I 39. Gizon zahar bat bezala kaideran iarririk. Bp I 85. Igan triatiala eta so orotarat eta jar kaideran. AstLas 12. [Haltza] obratzeko errexa delakoan baliatzen da kadira eta espalakoin egiteko. Dv Lab 323. Etxetto bat badizüt nik / jauregi baten parerik, / hartan barnen egonen zira zilar kaideran jarririk. Xaramela 206. Elgarri kontra, kadera ttipi bederaren gainean jarri [ziren], guri beha tente. JE Bur 80. Zer uste dun dela, haurra, / ezkontza hortan sartzea? / Ala kaderan jarri eta han / kantuz kitarra jotzea? Etcham 151. Emaztea kadira aphal batean jarri zen. Lf Murtuts 41 (31 kadera). Kadira batean eserita, mugitzeke begiratzen zion haurrari. Mde HaurB 54. Donibane Garaziko ostatu baten aintzina, zenbait mahain eta kaderekin. Larz Iru 12. Eta orduan jauzi zen kaderan. Etchebarne 41.
    v. tbn. Hm 163. SenperEus 75. Monho 68. Hb Egia 143. ECocin 51. Elzb Po 209. HU Zez 165. Prop 1906, 79. Barb Sup 159 (171 kadera). Zerb Azk 83. Kadera: Laph 191. Elsb Fram 143. Arb Igand 79. Ox 51. Larre ArtzainE 75. Kaidera: Xarlem 504. Lrq Larraja RIEV 1931, 238 (kaideá).     Cátedra, púlpito; trono. "Chaire" SP. "Kaidera, phederikagia, chaire" Gèze.
    Moisesen kadirán iarten dirade skribák eta fariseuak. "Chaire". Lç Mt 23, 2 (He kadiran; TB, SalabBN alkhian, Ip jargian, Samper katedran, Ol aulkian, Leon prediku-alkhian). Etzait iduri asko dela kadiratik predikatuz probetxu egitea. Mat XII. Iainkoa bera nahi duk / kadiratik athera?. EZ Noel 72. Sekulako kadira [emanen derautzut] ene erresuman, zeren hemen azken lekuan iarri zaren. SP Imit III 49, 6 (Ol yauralki). Predikari famatu batek kadiratik haren kontra guzien aitzinean aurtikhitzen zituen eranzuteak. SP Phil 190 (He 192 kadiratik). Gure prinzesaren eta haren anderen gortian kaideran iarririk ikusiko duzu. Tt Arima 43. Aita Saindua baita Elizako Buruzagi prinzipala eta Jondoni Betriren kadira dadukana, gisa berean Axular izan zen errotor bezala Sarako Elizako kadira iduki zuena. ES 144. Hekin [dotor eta nausi zuhurren] kadirak eta benefizioak bertzek daduzkate. Ch I 3, 5 (SP lekuak, Mst kargiak). Bere Aphezpikütarzüneko kadera han establitü onduan. CatLan 53. Aita Saindua bera / bere kadiratik / mintzo denean ere / ezin sinets daiteke. Monho 28. Kardinale zinatian aspaldiko denboran / eta bentüraz jarririk Aita Saintiaren kaideran. Etch 606. Handik zen Sosiondo higan Baionarat, / aphezpiku kadiran biziz argitzerat. Hb Esk 98. Errumako kaidera Apostoliko Saintiaren graziaz. Ip in CatS II (tbn. Erromako kadira in Hb BOEl 165). Esaten diet: Tira! / Ta tiratzen dute. / Hau da nire kadira. Arti MaldanB 227.
    v. tbn. Harb ĩ 2v. CatLav 427 (V 202). Othoizlari 1954, 13. Kaidera: Egiat 244.
    azpisarrera-1
    KADIRA-BELAR. "Kadira-belharra (Typha angustifolia). Bi metra gora badoake landare hau; kadira egiteko da bakarrik on" Zerb GH 1934, 329.
    azpisarrera-2
    KADIRA-BIZKAR. "Kadera-bizkar (BNc), respaldo de silla" A.
    azpisarrera-3
    KADIRA-DANTZA. "Kadira-dantza (L, BN), danse de la chaise" Lh.
    Tan, tan, tan (kadira-dantza). (tít.). Elzb Po 203.
    azpisarrera-4
    KADIRA-EGILE. Sillero.
    Kadera egilea eta torneatzailea baitzen, bere lanari lothu zen berehala. Barb Sup 171. Denak torneatzaile eta kadiraegile ziren. Lf ELit 287.
    azpisarrera-5
    KADIRA-GIBEL. "Kadira-gibel (L-sar), respaldo de silla" A.
    azpisarrera-6
    KADIRA-JABE. "Catedrático" Lar.
    azpisarrera-7
    KADIRA-LASTO. "Kaidera-lasto (S), tallo de juncia larga con que se hacen las sillas" A.
    azpisarrera-8
    KADIRA-MAKILA. "Pie de silla" A.

    kadira

    kadira
    << JORRARI-DANTZA 0 / 0 KARRIKA-DANTZA >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper