Harremana

    OEH - Bilaketa

    783 emaitza dantza bilaketarentzat

    Sarrera buruan (119)


    Sarrera osoan (496)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    zahagi.
    tradizioa
    Tr. En la tradición septentrional se documenta la forma zahagi; al Sur alternan zagi (zaagi en Urruzuno y Orixe) y zaragi. Hay además zai en P. Perurena y sagi en Anabitarte.
    sense-1
    (G-azp, L, BN, S; SP, Urt II 42, VocBN , Hb, Gèze, Dv, H); zagi (V, G, AN, B, Ae, Sal, R; Lcc, Mic 8r, Lar, Añ, Izt 26r, Dv (G, V), H (G), VocB , Zam Voc); zai; zaki (Lar, Añ); zaragi (V-m-gip, L-ain; Añ, Zam Voc); zarai (s- V-gip); sagi (V-ger) Ref.: A (zahagi, zagi, zaragi); A Aezk 300; Ort Voc (sagidxe); Iz ArOñ (sarágixa), Ulz (zagíe), Als (zagi); Elexp Berg (zaragi); Izeta BHizt2 (zagi); ZestErret .
     Odre. "Cuero" Lcc. "Odre" , "cuero de vino", "pellejo de vino" Lar y Añ. "Odrina, zagi andia" Añ. "Zagia osorik, giñarrabea ordirik (V-ger), se dice de una joven esposa que no entrega su bolsa en la nueva casa y que quiere mantener en ella a su padre" A. "Zagi bat ardo edaten dugu ilabete bakotxean (B)" Ib.
    Eta eztute ezarten mahatsarno berria zahagi zarretan. Lç Mt 9, 17 (He, Dv, Ip, Leon, IBk, IBe zahagi, Ur, Echn, Hual, Samper, Ol zagi, Ur (V), Ker zaragi, Or zaagi; TB, SalabBN untzi). Gogaitu naiz zahagia / orma hotzean nola. EZ Eliç 230. Obe dezute alaba txukun hori ezkondu emengo tratalari aberats batekin, ezen ez Gaztelako eta besteetako aize-zagi galbardun askorekin. Lar Cor 153. Zagi-zatoa baliz bezala goititu. Mb IArg I 294. Ikhusten tutzu arno toki edo zahagi hauk? Lg I 196. Ez dot uste beste zaragijetako ardaua egongo dala purubagua. Mg PAb 61. Zokora utziko'ute eltze ta zartegi ta kupela ta zagien kofrakide bekala. (165). LE-Ir. Gaur zagiari / ekin bear yeutsâgu. Zav Fab RIEV 1907, 98 (1909, 31 zaragi). Zagia etxean ta / eperra espensan. It Fab 171. Hurran baitzen zahagia! Bordel 80. Ardo-zagi zulatu eta arabatuak. Lard 114. Zahagiaren seme yoria, / nun duk aixtiko zorro lodia? Elzb Po 207. Zaagia bezala beztua / daukala pikez barrua. Urruz Urz 27 (60 zagi). Hi, gizon baino hobe / hindeken zahagi. Zby RIEV 1909, 105. Zahagi zahar batek baino sentimendu gehiago ez duen gizona. HU Aurp 141. Dantzan egin da zaragi-ondora / ardaoa doaz edaten. Azc PB 71. Zagi-arduaren diru-eske. Moc Damu 7. Erriak zaragi bat ardao emongo eutsiela ta. Ag Kr 54. Zahagitik beretik emaiten dio edatera Batixtari. Barb Sup 130. Zahagian hiretzat txakolin gozoa. Ox 118. Noixik-peiñien zagidxeri be tietuko-tsoie ta. Ort Oroig 18. Mandozainak [...] behexi zütian bi zahagi ardu. Const 26. Il artegiño putzitu eben / zaragi baten antzian. Enb 166. Sagia ala kristaua lertu ote zan. Anab Usauri 18. Irugarrena berriz lodi bat da baldar jantzia, zaragi puztua zirudien. Lab EEguna 88. [Arnoak] badu, ba [...] zahagi-zapore kotsua. JE Ber 28. Bestela ardoak lertzen ditu zagiak. Ir YKBiz 94. Amaika zagi ardangorri. Or Eus 107. Naiz ta biribiltzeko ardo-olio-zagi. Ib. 12. Sanjuanetan zagi-ardoa ipintzen dute arkupetan. Munita 125. Bildots oso bat eta zaragi bete gorri yaukaguzak amen. Bilbao IpuiB 162. Zagiak ustuta. BEnb NereA 29 (26 zaragi). Gerogarrenean zerbait emon bear izan deutsa, ardau arronta, zaragitikoa. Erkiag BatB 156. Zahagia ezar hil-kütxan. Casve SGrazi 114. Zaragiari egindako bixita oiek. Berron Kijote 130. Berrize zaia bezela azia zeon. (AN-gip). PPer FLV 1987, 191. Zagia bezela azi zitzaizkioken bi ixtarrak. Ataño TxanKan 255. Erriak zagi bat ardo ematen ziola esa ten zuten karobi-jabeari. BAyerbe 30. Guhauk ikusi dugu aita edo ama ur epel eta zahagi trenpatu untziarekin heldu. Larre ArtzainE 106. Zahagi zaharretan ari da ardo berria iraultzen, gaztetan maitatzen ikasi zituen antzinako poesi ereduen zahagian. MEIG III 108.
    v. tbn. GH 1931, 110. Auspoa 97, 17 (zaa-). Zagi: Echag 24. Izt C 388. Ud 31. JanEd I 130. BPrad EEs 1915, 148. Auspoa 97, 17. Kk Ab II 38 (I 117 zaragi). JAIraz Bizia 43. JAzpiroz 31. Zaragi: JanEd I 140. A Ardi 69. Elizdo EEs 1925, 249. Otx 181. SM Zirik 70. And AUzta 69. Ibiñ Virgil 90. EZBB II 63 (V-m).
    azpiadiera-1.1
    "Zahagiya libre izan, edateko aukera izan, edatea galarazita ez dagoela adierazteko modua. Arduare, zaagiya libre izate zan nagusiya palta zanian, da gure dexente moldatuta" ZestErret.
    azpiadiera-1.2
    (Fig.). "Zahagi bat den gizona da, c'est un homme qui est une vraie outre" H. Cf. ZAHAGI EGIN.
    azpisarrera-1
    ZAHAGI-ASTO. "Zaragi-asto (V-m), tijera en que se pone el pellejo" A.
    azpisarrera-2
    ZAHAGI-AZAL. (zaragi-azal A (s.v. zaratazal)). a) Pellejo del odre.
    Amaika zaagi-azal egongo dira ark baño ardo gutxiago barruan iduki dutenak. Urruz Zer 82.
    b) "Zaratazal (V-arr-m), parche" A.
    Bidezorro orren zaratazal tartean sartuta diyua Kepa Pirminen gogoa. Zink EEs 1926, 86.
    c) "Zatazal (V-ple-arr-oroz), odre vacío" A.
    azpisarrera-3
    ZAHAGI-DANTZA. "Zagi-danza (o zaragi-danza), danza del odre. Nombre de una danza que se ha conservado en Goizueta, Santesteban y Vera de Bidasoa, donde uno de los danzantes sostiene sobre su espalda un odre inflado que es golpeado a compás con los garrotes o maquiles que empuñan los otros" VocNav.
    Guk, euskaldunok, dantza oso garbi ta ederrak ditugu. Zagi-dantza, makil-dantza, ezpata-dantza, aurresku ta abar. MAtx Gazt 61. Saliña-saliña izena emoten jakon zaragi dantzea egiten, arrantzale gazte aldra batek kalerik kale urteten eban. Etxabu Kontu 150.
    azpisarrerakoSense-3.1
    (Fig.).Tunda de palos.
    Zeure lepo ganian eruango dozuz [amaseikuak]. Ixango dozuz, bai, amaseikuak eta zortzikuak, eta batta zaragi-dantzea be. Otx 86.
    azpisarrera-4
    ZAHAGI EGIN. Emborracharse totalmente.
    Berandu etxeratzen bada, eta bearbada zagi egiña. AA I 588. Asitzen dira edaten, eta geratzen da, bata erdi-ukitua, eta bestea zagi egiña. AA II 121. Orra zagi egiñak / mami ta ezurrez. Urruz Urz 58.
    azpisarrera-5
    ZAHAGI-MUTIL. Vinatero.
    Bai zankoak erabilli gure zaragi-mutillak. Ag G 310.
    azpisarrera-6
    ZAHAGI-MUTUR (-th- Hb; zagi- Lar). "Piezgo" Lar.

    zahagi

    zahagi
    << UZTAI-DANTZA 0 / 0 ZAKUR-DANTZA >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper