OEH - Bilaketa

782 emaitza dantza bilaketarentzat

Sarrera buruan (119)


Sarrera osoan (496)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 kirol.
tradizioa
Tr. Documentado en RS con el sentido de 'regocijo', no vuelve a encontrarse en los textos hasta el s. XX, en que lo emplean autores meridionales (tbn. en Xalbador y Herria ), para significar 'deporte, juego' principalmente, acepción que se impone progresivamente. Hay kirola no ambiguo en RS, Uztapide, Xalbador, Orixe (Aitork 22), Zendoia (149) y Larre. En DFrec hay 113 ejs. de kirol, 2 de ellos septentrionales.
etimologikoa
Etim. Préstamo románico; cf., en Berceo, quirola 'regocijo, diversión'.
sense-1
kirola (A, que cita RS ).
Diversión. "Regocijo" A.
Gorua garrian ta gogoa kirolan. "Y el pensamiento en el regocijo" . RS 63. Astoagaz adi kirolan ta deik buztanaz bizarrean. "Regocíjate con el asno" . Ib. 116. Debekauta ete dagoz [...] jai-egunetan kirol eta jolasaldiak? KIkV 66. (KIkG 52 joku ta jostatzeak)
azpiadiera-1.1
(BeraLzM, T-L).
Deporte. "Sport" BeraLzM, T-L.
--Zer jostaketak dituzte? --Kirolak (pillota jokubak), kartolenak (karta jokubak) [...]. IPrad EEs 1915, 100. Jemeingo zelaiaren erdian, egundañoko jai ta kirolak egin zituzten. Ag EEs 1917, 200. Euzkotarrak txapeldun dira kirol askotan. Anab EEs 1919, 63. Catalunyatarrak eta euzkotarrak kirolian ikusi ditutanean. Ib. 63. Euzko-ekandu, jantza ta kirol garbi. Enb 148. Itsas-kirolak. Or Eus 388. Gorputza indartu ta sendoagotzeko berebiziko kirol eta ekiñaldiak. Eguzk GizAuz 11. Folklore izendatu oi dira, hala nola kirolak, kantak, dantza [...]. Mde Pr 41. [Nil igitur mors est]. Oi uda egun azkendu haur! / Kirolez haurrek zahar-amets? Mde Po 63. Euskaldunari oiek bezela / beste edozein kirola / seguru nago probatutzian / ongi etortzen zaiola. Uzt Sas 228. Kirola hau jokatzen da maiz egun argiz. Xa Odol 281. Kirolak deus gutirako dira; jainkozaletasuna berriz [...]. Bibl 1 Tim 4, 8 (Ker gorputz-jardunak, IBe, BiblE gorputz-ariketak, IBk gorputzeko gimnasiak). Ez zuen Guillotek pilota edo kirola zerbaitetarako balio. Larre ArtzainE 150. Kirol au [arri-jasotzea] asto-lana / jotzen dute batzuk. Insausti 275. Kirola zer dan ez dakian jendeak ez du konprenditzen. Albeniz 163. Amorioa, foot-balla eta antzeko kirolen aldean. MIH 245.
v. tbn. Kk Ab II 189. Erkiag BatB 36. Etxabu Kontu 153. Ataño TxanKan 107. Gerrika 216.
azpiadiera-1.2
(Como primer miembro de comp.).
Kirol-arazoetan "as" edo bateko izatera eltzen diranak. Kk Ab II 189. Polidama erabateko kirol-txapeldunari. Zait Plat 129. Kirol-norlenkak ospatuko ditu Printzearen omenez. Ibiñ Virgil 94. Aurrera kirol bazkuna. Etxabu Kontu 177. Asterokoari, batez ere kirol-saillari begiratua eman. AZink 40. Kirol-emanaldi bat. Zendoia 205. Kirola arduraduna ere ginuen Ganix. Larre ArtzainE 120. Nere kirol-bizitzari eldu edo ez. Albeniz 49. Kirol-mundua. Ib. 83.
azpiadiera-1.3
(Como segundo miembro de comp.).
[Oi Birjin] usaiñez ortxe beratu zendun / abots-kirola soñua. 'El dulce acento de tu riente voz' . Gand Elorri 136.
azpisarrera-1
KIROL-ZELAI. Campo de deportes. v. kiroldegi.
[Herriko kontseiluak] erabaki du kirolzelai bat gehiagoren egitea. Herr 23-1-1997, 2. Aldi hartan, Donostiako kirol-zelairako [...] relieve-lanean ari nintzen. "Campo de deportes" . MEIG IX 138. (en colab. con NEtx) Aviron baionesaren kirola-zelaiaren ondoan. Larre ArtzainE 167. Orrelako txasko asko pasa dira plazetan eta frontoietan edo kirol-zelaietan. Albeniz 94.
kirol
<< kikizai 0 / 0 kistar >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper