Harremana

    OEH - Bilaketa

    783 emaitza dantza bilaketarentzat

    Sarrera buruan (119)


    Sarrera osoan (496)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    karrika.
    tradizioa
    Tr. Documentado desde Leiçarraga en la tradición oriental. En la tradición occidental el primer ej. corresponde a Gamiz (205), y más adelante únicamente se encuentra en textos guipuzcoanos. Emplean kh- Leiçarraga, M. Elissamburu, Mirande (todos junto a karrika ) y los autores suletinos (excepto en la pastoral de Charlemagne). En DFrec hay 38 ejs., 23 de ellos septentrionales.
    Onom.: Mendiondo, carrica. (1520) Arzam 302.
    sense-1
    1. (AN, L, B, BN, S, R; Volt 115, Urt II 32, Ht VocGr 419, Lar, Añ (AN), Izt, Arch VocGr, Gèze, Dv, H (L, BN); kh- VocBN , Gèze), garrika (BN-ad). Ref.: Bon-Ond 151; A (karrika, garrika); AEF 1926, 15; Lrq (kharrika); Iz R 299 y 301, Ulz; Izeta BHizt; Gte Erd 190.
    Calle. "Karrikako ataria, portal de la calle (AN-erro)" AEF 1926, 15. "Karrikan goiti ta beiti ibili gara (AN-5vill, B, BN-arb), [...] karrika lüze zonbaitetan ebili gira (S), [...], karriketan gainti dabiltza (S)" Gte Erd 190.
    Zuzena deitzen den kharrikara. Lç Act 9, 11 (He, TB, Dv, karrika; Ol txaide, Ker, IBk, BiblE kale; v. tbn. Lç Lc 13, 26 karriketan). Gari lindo au saltzeagatik / dabilla karriketan. Elizalde 149s. Ierusalemeko karriketarik gurutzea soiñean zuela. Mat 190. Pasatzera doha / Iaun handia karrikan. EZ Noel 122. Karrikan iragaiten zela aurthiki zioten zenbait ur burutik behera. Ax 312 (V 208). Karrikhan Angeru eta etxean Deabru diruditenek. SP Phil 236 (He karrikan). Iraganen diagu gaurko gaua karrikan. Urt Gen 19, 2 (Dv, Ur, Ker, Bibl, BiblE plazan, Ol zeian). Prozesione bat karriketan egiteko. CatLav 412 (V 197). Karrika edo plazaan prest ta eskintzen bezela burua danzarako. Mg CC 186. Beren eltze eta pegarrak aurtiki karrikara. FrantzesB I 31. Silo-ko karrikaetan. Lard 151. Karrika ta plazaetara danak irteten ziraden. Aran SIgn 93. Zeruraino zohan karrika edo bide eder bat. Jnn SBi 109. Üngüratü ondoan etxiak eta kharrikak. Ip Hil 134. Nagusi bihotzgabeak karrikarat aurthikitzen du. Arb Igand 87. Karrika guzia ez zuten aski zabal berentzat. Biak bardin hordi arrail. HU Zez 203. Egun guziuan egonda elurrari dunba-danba; gesal bateki karriketan, ezbaizaiteken kristiaĩk erkin. Mdg 137. Karrika zear dabiltzan komediantien antzera. Ag G 302. Urtutsik iragan nintzan hango karrika ederretan gaindi. StPierre 28. Bazoan beraz Martin, karrikari behera. Barb Sup 9. Martigny-ko karrikak barrena. Inza Azalp 23. Karrika biurgune batean tarranta andi bati buruz-buru egin zuen. FIr 132. Karrikari goiti eta behiti badoa harro harroa. Zub 65. Lora zitezte zeru-karrikak! 'Célestes avenues!'. Or Mi 139. Karrikaren bertzaldetik hurbiltzen zaizkote bi gizon. JE Ber 86. Argigabeko karrika ortara. Ir YKBiz 390n. [Jitoek] etzuten karriketan ibili behar, etziren haizu iturrietarat. Zerb Azk 13. Karrika horren buruan plaza handi bat ikusiko duzu. JEtchep 83. Karrika baten kantoinean. Arti Ipuin 27. Pariseko karrikak dirdiratzen zuten. Izeta DirG 97. Ospitalean etzan eta karrikan eskatu ogia jan. Ardoy SFran 146. Karrikan eta eskolan, erderaz ari ginen. Iratz in Alzola Atalak 119. Karrikako galtzak alkatearen kontra. Arti OC I 368 (ap. ELok 16). Karrika galtzaratuetan gaindi. Larre ArtzainE 311.
    v. tbn. Ber Trat 7r. Harb 167. Arg DevB 185. ES 379. Ch III 13, 3. FLV 1989, 109 (Munarriz, 1749). Lg II 259. Brtc 1. Xarlem 389. LE Ong 48r. Dh 106. Etch 350. It Fab 31. Izt C 178. Gy 163. Hb Egia 25. Ur Mt (G) 12, 19. Dv Lab 389. Laph 200. Elzb Po 204. SBaroj in FrantzesB II 122. Otag ib. 132. EE 1883b, 226. Elsb Fram 172. Lap 250 (V 113). Mdg 125. Lander RIEV 1908, 622. IPrad EEs 1915, 103. EEs 1916, 95. Muj PAm 26. Ox 87. Yanzi 203. Lf Murtuts 37. Mde HaurB 109. Anab Poli 121. Zait Plat 154. Osk Kurl 86. Larz Iru 136. ZMoso 42. Balad 211. Mattin 36. Etchebarne 85. Kharrika: Bp II 61. Egiat 166. Mst III 13, 3. Etch 234. Elsb Fram 175. Mde Po 63. In Etxde JJ 61.
    sense-2
    2. (AN-5vill, L, B, BN, S; Lh) Ref.: Lh; Lrq (kh-); AtSac 56; EAEL 71; Gte Erd 190.
     Casco urbano (frecuentemente en oposición a baserri, etc.). "(BN-baig), bourg, par opposition à hameau" Lh. "Amaiurren karrikakoa da (B), [...]. Atarratzeko karrikan bizi da (S), Sunbillako karrikakoa da (AN-5vill)" Gte Erd 190. v. kale (2).
    Luzaideko karrika / puxanten kanpaña. LuzKant 39. Goizgiro oberik noiz, karrikako biztanleentzat? [...] Baserritar guztiak an zebiltzan. EEs 1923, 203. Nahiagoko zukeen, [...], bakar bakarrik sartu Frantzian, Donibane Garaziko karrikan. Barb Sup 130. Etxauetako hilak ekarten dütiela apezik gabe karrikala. Const 31. Bazterretxetako eta karrikako nexkatoak inarrosiak zauden. Zub 85. Lesakan karrikan / señorita guziyak / ire atzetikan. Yanzi 123. Zenbat haur ttipi karrikan eta karrikatik kanpo katiximaren frantsesez ikasten hasiak! Euskararentzat mentura txarra beraz. Zerb Azk 31. Basarritako kontuak ondo / aztutzen dira karrikan. Uzt Sas 304. Karrikarat etortzen da / hau beti argiko, / eta bero-beroa / îna eguardiko. Mattin (in Xa EzinB 106). [Argitegiak] Pettarreko kharriketan / igorten bere argia. '[La centrale électrique] dans les bourgs du Bas-Pays'. Casve SGrazi 74. Biziki leku pollitean. Ez arrunt karrikan, bainan hurbil. Etchebarne 98. Etxean behar erospen batzu eginez karrikan Baigorriko itzuliaz balia. Larre ArtzainE 43.
    sense-3
    3. (BN, S ap. A ; VocBN , Dv).
    "Chemin bordé de clôtures" VocBN . "(BN), chemin creux" Dv. "Camino entre cercas" A.
    sense-4
    4. "(AN-5vill, L, BN), agujeta, pasar la bola por debajo de los bolos sin derribar ninguno" A. v. infra KARRIKA EGIN.
    azpisarrera-1
    KARRIKA-BAZTER. Borde de la calle, acera.
    Zimaur pilla andiak karrika bazterretara atera. Izt C 179. Atsegin dugu karrika-bazterren luzara argaltzen ikustetik. Banakatuz doazi etxeak. JE Ber 90. Hiriaren erditsutako karrika-bazter baterat lekuratzen dira gure otoak. Ib. 85 (v. tbn. 86). Bere hegi eta konkorretik karrika bazter hetara jaustera behartzen dela gaintarra. Larre ArtzainE 63.
    azpisarrera-2
    KARRIKA BETEAN. En plena calle.
    Prediku baten ondotik, pagano bat karrika bethean jazartzen zaio. Laph 218. Karrika bethean gelditzen [gira] , bi botoila arno onen erosteko. JE Ber 24.
    azpisarrera-3
    KARRIKA-BIDE.
    Zabal daukat etxek'athea, / [...] utz othoi karrika-bidea, / haur maitea! Ox 171.
    azpisarrera-4
    KARRIKA-BURU. v. karrikaburu.
    azpisarrera-5
    KARRIKA-DANTZA. v. karrikadantza.
    azpisarrera-6
    KARRIKA EGIN; KARRIK EGIN.
    a) Fallar, fracasar. v. KALE EGIN.
    Rusian eta guziz Xinan egin diren gisa hortako entseguek karrika egin [dute]. Lf in Zait Plat XVIII. Bazen zer irabaz [Kermezan], bainan xantza duenak xantza, guk karrika egin dugu. Herr 13-7-1961, 2. Oraiko atheraldi huntan, ez dute karrika egin. Azeri bat hil dute. Herr 2-5-1963, 2.
    Fallar, dejar plantado.
    --Zure lau lagunak bethi hitz beretan direa Ameriketarat joaiteko? --Ez... Biek karrik egin daukute. Larz Iru 12.
    b) Faltar (a misa...).
    Noizean behinka igandetako meza ere karrik egiten. Larz Senper 44.
    c) "Terme de jeu de quilles, lancer la boule et traverser les rangées de quilles sans en abattre" H.
    azpisarrera-7
    KARRIKA HERTSI. Calleja, callejuela. "Calleja, [...], karrika ersia" Lar.
    Karrika hertsi eta etxe zaharren moldean. StPierre 39. Leku ilhun bat, kasik argirik gabe, karrika hertsiak. JEtchep 80. Han gaindiko karrika hertsietan etziren eskas komentu eta elizak. Ardoy SFran 85.
    azpisarrera-8
    KARRIKA-ERTZ. Esquina.
    Sinagogetan ta karrika-ertzetan zutik otoitz-egitea atsegin dute. Ir YKBiz 128.
    azpisarrera-9
    KARRIKA-ERTZEKO; KARRIKERTZEKO (El) que vive en el pueblo, en la ciudad (en contraposición a basetxetar).
    Goibeltasuna arindu zioten, basetxetar kankallu batek karrikertzeko nekazari bati irabaztea arritzekoa etzala esanaz. PEtxeb EEs 1923, 205.
    azpisarrera-10
    KARRIKA-GURUTZE (B ap. A; Dv). "Carrefour" Dv. "Encrucijada" A.
    azpisarrera-11
    KARRIKA-IZKINA. Esquina.
    Jaun gaztea karrika izkin batean jarri zen. Laph 85. Karrika exkinetan edozoin atso zaharrek salduko dauzkitzunak. Zerb Metsiko 325. Karrika ezkina batean, tipula axal baten gainean lerratu zen, eta zabal zabala erori. Barb Sup 38.
    azpisarrera-12
    KARRIKA-KANTOI. Esquina.
    Haiei lakhet ziaiek kongregazionetan eta karrika kantoinetan zutik daudela othoitz egitea. Lç Mt 6, 5 (He kantoiñetan; TB, Echn, Samper eskinetan, SalabBN karrika xokhoetan, Ip, Dv, Leon karrika buruetan, Ol zeiburuetan). Karrika kantoi batetik soldadoak eta herriko agintariak agertzen dira. Arti Tobera 274 (v. tbn. 263).
    azpisarrera-13
    KARRIKA NAGUSI (k. nausi Hb). Calle mayor, principal.
    Sartu ziran euren herriko karrika nagusian. Zab Gabon 27. Donibane Lohitzunen, karrika nagusiko Martikotenean. Iratz (in Alzola Atalak 119). Mauleko karrika nagusiaren buru hartan. Larre ArtzainE 140.
    azpisarrera-14
    KARRIKA-SARTZE. Bocacalle, comienzo de la calle.
    Hor dira karrika-sartzeetan harrizko ateak, bi esku juntatu bezala daudenak goiko zeruari. Larre ArtzainE 311.
    azpisarrera-15
    KARRIKA-XAHUTZAILE. "Boueur" Dv.
    azpisarrera-16
    KARRIKA-ZAPATZAILE. "Karrika-zaphatzaile, batteur de pavé, d'estrade" Dv.
    azpisarrera-17
    KARRIKA-ZIRKILU. Callejuela.
    Karrika zirkillurik txikarrenetako barri ikastea. Izt C 39.
    azpisarrera-18
    KARRIKAZ KARRIKA (AN-5vill-ulz, B, BN-ciz; Urt). Ref.: Iz Ulz; Gte Erd 190. De calle en calle. "Ambulator, karrikaz karrika gauza saltzaillea" Urt II 32. "Karrikaz karrika aski itzuli egin zuten (BN-ciz), [...], karrikez karrike (B), [...], karrikaz karrika ibili da (AN-5vill)" Gte Erd 190.
    Karrikaz-karrika dabilzen guzien erdian agerzen da. Mb IArg I 365. Zer erran ahal othe daiteke [...] maskaturik karrikaz karrika dabilzanez. CatLav 381. (V 184) Badabill orrotz-onontz karrikaz karrika. It Fab 257. Lau urtean jardun zuen Jerusalengo karrikaz-karrika. Lard 538. Karrikaz karrika, athez athe ibilli zen eske. Laph 237. Abiarazi zuen Julien saindua karrikaz-karrika. Jnn SBi 100. Espakaturik ihesi doa / karrikaz-karrika. Etcham 187. Karrikaz-karrika, emaztekiak aski urrun eremana zuen. JEtchep 116. Bazabillan karrikaz karrika. Ardoy SFran 160. Antzerki muntatzaleak karrikaz-karrika oihukatzen zuen. Lf (in Casve SGrazi 9).
    v. tbn. Gy 196. Aran SIgn 138. Zub 110. Zerb IxtS 74. Mde Pr 289.
    azpisarrera-19
    KARRIKA-ZOKO; KARRIKA-XOKO. Esquina.
    Karrika zoko bat. Barb Sup 100. Karrika xoko guzietan badire saltzaleak. Zerb Metsiko 253. Pariseko karrika xokoetan. "Coins de rues". Ardoy SFran 91.
    azpisarrera-20
    KARRIKA-ZORRI. Granuja.
    Karrika-zorri voyou erraiten deien horietarik bat. Eskual 15-8-1913 (ap. DRA ).
    azpisarrera-21
    ZEHAR-KARRIKA. Callejuela.
    Zeihar-karrika batetik eskumara jo. Osk Kurl 86. Zeihar-karrika batetik aldeginik zatekeen. Mde Pr 164.

    karrika

    karrika
    << 1 karrera 0 / 0 karrikadantza >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper