Azpisarrerak (sarrerak) (119)
erkindu.
1. (V-gip ap. Iz ArOñ 100 ; Lar, , Dv (-kh-), H), erkitu (G ap. A ; Lar, (G), Dv (-kh-), H).
Debilitar(se), extenuar(se) (sentidos prop. y fig). "Disminuir" , "enflaquecer" Lar. "Devenir maladif, épuisé" Dv. Tr. Documentado desde mediados del s. XVIII en autores meridionales y en Duvoisin; los vizcaínos (además de los guipuzcoanos Iztueta, Arrue y Ayerbe) emplean la forma erkindu; los guipuzcoanos erkitu (Duvoisin erkhitu).
Beste gaitz bage ori ori egin, erkitu, desegin ta iltzan. Cb Eg III 349. Erkituko ta igartuko dira gizonak. AA III 464. Tristuraz erkituak. Ib. 298. Bijotz erkindubaren, luurtubaren ta ondra bagakuarena dala guzurra esatia. fB Ic II 181. Erkindu, kadendu eta guztiz argalik dago. Astar II 39. Kolorgaldurik, zurbildurik, argaldurik ta erkindurik. Ur MarIl 17. Begira ezazu zure barrenen daukazun jendea erkitu dala, emakumezko erri bat balitza bezela. (Nah 3, 13). Ur ( in BOEg 1545 ). Etzaitezela erkhi gaztigatzen zaituenean. "Nec deficias" . Dv Prov 3, 11. Zure ama gaxotu eta erkituak. Arr GB 22. Bakarrik biotz erkindu eta dollorrarenak diran gorroto, zipotzkeri eta bengantza. Arr Bearg 234 (ap. DRA). Erkindurik, nekaturik eta samindurik itxiten dabe arima. Itz Azald 198. Euzkera jatorra nastutzen, erkintzen eta galtzen juan oi da. Ayerb EEs 1914, 239. Lanean erkitzea. Zink Crit 12. Egurastaro latzaren bidez gaizberatu, erkitu. Or SCruz 132. Bere gogo erkindua indartu guraz. Erkiag Arran 159. Aulak... kemen gabeak... erkituak. MAtx Gazt 44. Gure dantza-ondare aberatsaren hondakin erkituak pizten. MEIG I 112.
v. tbn. Azc PB 207. Echta Jos 107.
erkitu (H).
Intimidar(se), acobardar(se).
Itz samiñ eta garratzakin erkiturik idukitzea gurasoa. AA II 63. Bere gudari ots-andikoak erkindu, koldartu eta milikaturik. Izt C 260s.
2. "Malgastar, erkindu (V-al-och)" A DBols.
ERKINDUXE (Aprox. de erkindu).
XX garren mende honetako euskara erkituxea. MIH 260.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper