Azpisarrerak (sarrerak) (119)
dedu.
Etim. Préstamo; cf. cast. deudo, debdo, deuto...
(V-m ap. A ).
Honor, honra; gloria. "Honra, decoro" A. v. ohore. Tr. Documentado en textos meridionales desde comienzos del s. XX. En DFrec hay 6 ejs., todos de B. Larrakoetxea.
Aukeraldi onetan sendi osoaren dedua dago sartuta. A Latsibi 147. Nere gogarako ta dedurako dana. Ol Imit III 49, 3 (Leon ohoragarri). Dedu ta itzalik agertu ete giñeioe Andra Maria, Aingeru ta Deunai? KIkV 62. (KIkG 49 agur egin) Gurasoai dedu ta lotsa izatea. Ib. 66s (KIkG 53 aintzat eukitzea ). Izena ta lotsa ta dedua (la honra) galtzeko arrisku andi au. A Y 1934, 10. Nigandik bederen, gizon zindoak irabazitako dedua, dollorrak ez dute artuko. Zait Sof 166. Iarlekuan dagonari ta Bildotsari, onespen, dedu, ospe ta al-izate menderen mendetan. Or QA 209. Ez batak ez besteak ez genun aintzat artzen ezkontzaren dedua, nagusi izateko ta aurrak azteko. Or Aitork 147. Garbitasunaren dedu ederra. Ib. 206. Edozer lan on Zure dedurako egiteko. Ib. 191. Ene bizi ta dedu zaitudan biotzeko Iainko. Ib. 239. Zure goratzarre, dedu eta izenak beti diraukete. Ibiñ Virgil 47. Bera ontzat artzen dabenak deduz beteko dauz. Ker Dan 11, 39 (Dv ospe ). Gregorio XVgarrenak santuen ohore ta dedua Teresari emon eutsozanean. Onaind STeresa 124.
v. tbn. Eguzk GizAuz 188. Gazt MusIx 133.
(En compuestos).
Yeitxi zaitezte apalik; zuen dedu-buruntza burutik erori zaizue-ta. Ol Ier 13, 18.
DEDUZ.
a) (V-m ap. A). "Decorosamente, honradamente" A.
Ziñez (con empeño), deduz (con honradez), biziro, gau ta egun, ekin zion lanari. Ag G 254. Txatxarrenak diruditen soin-atalak, obekienik aipaintzen ditugu: ta lotsagarriak oi dira deduzago ekarriak. Ol 1 Cor 12, 23.
b) (Precedido de genitivo). En honor de.
Durangoarrak Astarloaren deduz eta opaz jaiak jai egin ebezan. Eguzk LEItz 123.
DEDUZKO (V-m ap. A). Honorífico, de honor
Euskaltzaiñ deduzkoak. Eusk 1919-1920 (I) 11. Dantza baiño, deduzko ibilketa edo eleiza-birarako jo oi duten ereserkiaren antza zekarren. Lh Yol 31. Maipuruko deduzkoak (presidentes de honor) . A LEItz 133. Bakaldunak deduzko illetak egin eutsazan. Otx 93. Ortzi gaiñean dauden uretaz, eitegabe izanik ez baitzuten ain deduzko tokirik artuko. "Honorabilem" . Or Aitork 363. Zure kontsulgoan ain zuzen, Poliu, deduzko mende onek asiera duke. Ibiñ Virgil 42s.
Honorable, honrado; honesto.
Deduzko gixona nok ni, ta ondo azija. Otx 39. Oek [atsegiñak] ezkontza deduzkoan artuz geroz. "Honestum" . Or Aitork 147.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper