(V, G ap. A
; Lar, Añ). "(Hablando de las) danzas bascongadas [...] el último, que la cierra, atzesku"Lar.
"El de la última [mano] atzesku"Añ s.v.danza. "El postrero en el baile llamado aurresku y en los juegos" A. Eta neskatxai begiratuta / atzeskuaren kinuak! / Aurreskuari lagunduteko / da atzeskuen ezkongeia. AzcPB 70s.
Asi zan dantzea: aurreskuak ederto egin eban dantzaurrea; [...] Atzeskuak bere ezeban txarto egin. ABGuzur 115.
Neskatxa gazte eder bat Atzeskuari nonbaitik ekarri zioten. LhYol 31.
Bat banaka dakarzte. Aurresku ta atzesku, / bata bestên ondotik, zortzikoz agurtu. OrEus 18.
Nor izango aurre ta atzesku?, ta azpeitiar bat eta elorriotar bat; bi erri oien tartean sortua baitirudi aundiki-dantza ori. OrQA 190.
Iñon dan aurreskugintzarik azkarrena izan zan uraxe. Atzeskua ere, aren pare izan zan. ErkiagArran 42.
azpiadiera-1.1
(Uso pred.). Nor da, baiña, atzesku datorren zimel ori?ErkiagArran 40.
azpiadiera-1.2
(Fig.). Oles jakiña, aurpegi ona, / afaria laister gertu: / muxarrak eta gaztain erreak, / esnea dutela atzesku. "Con postre de leche".OrEus 90.
azpisarrera-1
ATZESKUA EGIN.
Bailar como zaguero. "Atzezkua, baile del que hace de rival en la danza del aurrezku. Aurrezkua bezin ederto eiten dau atzezkua" Etxba Eib. --Antton, esan zion Medelek, ik egin bear omen dek aurreskua. --Egingo diat, [...] eta ala ere aitzurren baino pozago; bainan erorrek atzeskua egitekotan. AArdi 68.
Eleixkizunen ostean aurresku-atzeskuek geien baten eurek egiten dituezala. AkesIpiñ 20.
Antoniyok aurreskua eta Joan-Kurutzek atzeskua egin ei-eben. AlzolaAtalak 141.
azpisarrera-2
ATZESKUTARA(Sacar a bailar) al final de la fila. Laztantxuren lengusu gazteenak, izeba zaarrena [...] aurreskutara atera zuan, eta osaba zaarrenak [...] Laztantxu bera, atzezkutara. AltLB 31.