Oinarrizko ikasketak Baionan, Zalgizen eta Maulen egin zituen, eta hamasei urterekin Baionako seminario handian apaizgorako ikasketei ekin zien. Hogeita bi urterekin, ordea, seminarioa utzi zuen eta krisialdi pertsonal batean murgildu: garai hori da, hain zuzen ere, Mon petit prêtre (1918) eleberri neurri batean autobiografikoan geroago kontatu zuena. Apaiz-bokazioa ez zitzaion gutxitu, haatik: Jeanne Moret-en kontakizunari jarraikiz, 1900eko urtarrilaren 29an Paueko jesuiten etxean egindako gogo-jardunen amaieran jesuita izateko delibero irmoa hartu zuen. Hortik aurrera, jesuita arketipiko bat izan zen bizi guztian: Frantzia, Belgika, Ingalaterra eta Espainiako Lagundiaren hainbat ikastetxetan ibili ondoren, 1910eko otsailaren 28an Enghien-en (Belgika) apaiztu zen; lehen botoak 1902an egin zituen eta azkenak, jesuiten "hirugarren probantza" delakoa, 1918an.
Apaiztu bezain laster nagusiek Hondarribiko ikastetxera igorri zuten, eta bi ikasturte eman zituen han irakasle (1911-1912 eta 1913-1914); gero Hernaniko ikastetxera destinatu zuten beste bolada batez (1914-1917). Frantzia gerran izanik, hasiera batean soldadutzarako ezgai jo zuten, baina gero kapilau eta erizain gisa aritu zen (1917-1919), lehenengo Marseillan eta gero Taranton (Italia). Azken honetan Italiako gobernuak Gerra Merezimenduaren Domina eman zion erizain gisa izandako portaera eredugarriagatik. Gerra amaiturik, Hernaniko ikastetxera itzuli zen eta 1919ko irailaren 21ean euskaltzain oso izendatu zuten.
Indar betean sartu zen Euskaltzaindian, eta bilkuretan parte aktiboa izateaz gain, Euskera agerkariko arduradun izendatu zuten: berari zor zaizkio hainbat egitura-lan, hala nola erakundearen sorreraren kronika eta haren organigrama idaztea eta euskaltzainen curriculumak eta lehen hilberri-txosten laburrak taxutzea. Era berean, Okzitaniako Tolosako Unibertsitateko Letren Fakultatean Euskal Hizkuntza eta Literaturako irakasle izendatu zuten (1920-1924), beharbada hori delarik tankera honetako lehen postua unibertsitate batean euskal kulturaren historia osoan. 1921eko irailetik aurrera, ordea, ez zuen parte hartu Euskaltzaindiko bilkuretan, “ez diyotela[ko] Bidasoako mugetan onuntza igarotzen laga” (1921-10-28ko batzar-agiria). Ez dago garbi Espainiako gobernuaren debeku honen arrazoia zein zen, ezta ere noiz hasi eta noiz bukatu zen; batzuen arabera, hitzaldiren batean esandako zerbaiteagatik izan zen, beste batzuek diotenez, Notre soeur latine l'Espagne (1919) liburuan idatzitako zerbaiteagatik. Edonola ere, 1927ko urtarrilera arte ez zen berriz agertu bilkuretan, eta hortik aurrera ere oso bakanki: pare bat aldiz 1927an, beste pare bat 1928an eta behin 1929an; 1930eko apirilean bilkura batean aipatzen da hura Henri Gavel urgazlearekin ordezkatzeko aukera, baina ez zen erabakirik hartu.
Izan ere, garai horretan Parisen bizi zen eta itoa zen lanez, beheraxeago hobekiago azalduko den bezala. Baina bada besterik: 1934an larriki gaixotu zen, buruko odol isuri baten ondorioz: lehen unean mintzamena ere galdu zuen, eta euskara izan zen krisiaren ondoren lehenengo ahoratu zitzaion hizkuntza. Denboraren poderioz aldika hobetu zen, baina geroztik ez zuen inoiz osagarri onik izan. 1939tik aurrera Pauen bizi izan zen; 1940-1941ean Parisera itzuli zen, betiko lanari heltzeko gogoz, baina gaixorik segitzen zuen eta Pauera itzuli beharrean aurkitu zen. Azken urteak Atharratzeko San Antonio ospitalean eman zituen. Bigarren Mundu Gerra amaitu ondoren, behin bakarrik izan zen Euskaltzaindiko bilkura batean, Donostian, 1949ko irailean, hain zuzen ere Federiko Krutwigen berriztapen txostena eztabaidatu eta onartu zenean; sostengu osoa azaldu zion asmoari, baina ez zen berriz ere agertu, ziur aski osasunagatik.
Euskara eta Euskal Herria bihotzean eraman zituen beti, baina jesuita bezala beste lan asko ere egin zituen eta euskararekikoak bigarren maila batean geratu zitzaizkion besteen eretzean. Lan nagusiak 1920ko hamarkadan egin zituen, bereziki Euskera agerkaria martxan jartzea, Yolanda (1921) eleberria euskaraz argitaratzea eta bere izenarekin ezagutzen den Hiztegia (1926-1938) abiatzea. Azken hori eskuarki bere izenarekin aipatzen bada ere, badirudi F letraraino baino ez zuela berak moldatu, eta hortik aurrera lanez itota zenez gero, P. Lafitte eta Ph. Aranart apaizek laguntza eskaini ziotela eta beraiek amaitu zutela egiazki.
Zeren 1924an nagusiek Parisera igorri baitzuten, Études aldizkariko lantaldean integratuz, eta hurrengo hamar urtean burutu baitzuen erlijio mailan egundoko ospea emango zion langintza: kristau fedearen misiolari aldirietan, langileria gorria berriz ere Jainkoagana bihurtu nahian. Metodikoki bisitatu zituen auzoak eta kaleak, eta txostenak idatzi eta argitaratu zituen eta mila eta bat ekimen sortu eta bideratu. J. Moreten arabera, haren bultzadaz 52 eliza edo kapera eraiki ziren aldirietan, 80 orube erosi, 90 gazte-biltoki sortu, 40 eri-artategi, 12 eskola eta 22 haurtzaindegi. Idatzitako txostenekin Le Christ dans la banlieue (1927-1931) hiru tomoko liburua argitaratu zuen, sekulako arrakasta bilduz (adibidez, kalkulatzen da lehen tomoak 135 argitaraldi izan zituela).
Langintza horren gailurra, ordea, haren ospearen erpina, irratiz jaulkitzen zituen prediku ospetsuak izan ziren, itzelezko arrakasta izan zutenak. Lehenago ere ospetsua zen predikari bikain gisa, Parisko katedralean arituta, besteak beste, baina bera izan zen lehena sermoiak irratiz egiten, Radio Parisen hain zuzen ere, hots, Frantzia osoan aldi berean entzuteko moduan. Bere garaian izugarrizko oihartzuna izan zuten; irratian zabaltzeaz gain, liburu gisa ere inprimatu ziren, gehienak L'Evangile par-dessus les toits bilduma-izenarekin, edo baita ere Radio-Carême izenarekin, beste sorta batzuetan.
Parisen egindako lanez gain, nagusiek beste lurralde batzuetara ere igorri zuten: Argentina, Txile eta Uruguai (1930), Madagaskar (1931) eta India (1932-1933). Bidaia bakoitzaren ondoren liburu bat argitaratu zuen, eta, hortaz gain, film bat bideratu: L’Inde sacrée (1935).
Lhanderen bibliografia izugarri ugaria eta nahasia da. Luma biziki errazekoa zen, eta literatura genero guztiak landu zituen. J. Moretek haren bibliografia biltzeko eta sistematizatzeko ahalegin handia egin bazuen ere, ez da oraindik osoa, ezta liburuei dagokienez ere, alde batera utzirik bere zenbait eleberri edo saiakera hainbat hizkuntzatara itzuli zirela, gutxienez ondoko hauetara: gaztelania, alemana, nederlandera, italiera, hungariera, txekiera edo eslovakiera. Hauetako asko urtearen edo argitaraldiaren berri eman gabe atera ziren, orduan oso ohikoa zena, baina horrek asko zailtzen du zerrendak erabat osatzea. Biografia honen ostean ematen dena, beraz, egiaztatutako izenburuen bilduma osatugabe bat besterik ez da.
Aipamen berezia merezi du eleberrigile gisa: guztira hamar idatzi zituen, eta horietako batzuk arrakasta zinez handia izan zuten, bereziki Mirentchu-k (1914) eta Mon petit prêtre-k (1918).
Egunkari eta aldizkari askotan idatzi zuen, besteak beste ondoko hauetan: Bulletin de l’Université et de l’Académie de Toulouse, Bulletin du Musée Basque, Durendal, Études, Eskualduna, Euskal esnalea, Euskalerriaren alde, Euskera, Euzkadi, Gure Herria, Jesusen Biotzaren Deya, La reine Blanche de Castile, L’Almanach du Pélerin, Le conseiller des familles, Le courrier des Farailles, Le Grand Almanach Catholique, Le messager du Coeur de Jésus, Le patrit des Pyrénnés, Liberté du Sud-Ouest, Pueblo Vasco, Revue des études anciennes (Bordele), Revue pratique d’Apologétique, Revue latine, RIEV, Sud-Ouest économique eta abar.
Sari eta ohoreez den bezainbatean, bizi zelarik Frantses Akademiaren bi sari jaso zituen: Prix Juteau-Duvignau (1928) eta Prix Montyon (1932). Euskaltzaindiak haren jaiotzaren mendeurrena ospatu zuen Zalgizen (1977), eta hitzaldiak egin zituzten L. Villasantek, P. Lafittek eta J.L. Davantek. Halaber, haren euskarazko eleberria eta beste zenbait lan berrargitaratu dira, Jon Casenaveren eskutik: Yolanda : eta beste euskarazko idazlanak (2008).
Euskarazko liburu eta liburuxkak
1915, Gure orma zarra : Oyartzungo euskal-jaietan Aita Pierre Lhande […] zuberotarrak, 1915-eko dagonillaren 5 garrenean egindako itzaldia (Martín, Mena ta L.aren baitan). Webgunea
1920, Agirre, irakurgaikiña : 1920'g. urteko jorrailla'ren 5'ean, Domingo Agirre Jaunaren omenez egindako itzaldia (s.n.). Webgunea
1921, Yolanda : irakurgaya (Argia). [1] [2] [3]
2008, Yolanda : eta beste euskarazko idazlanak (Euskaltzaindia). PDF
Euskal gaiak
1908, Autour d'un foyer basque (Nouvelle librairie nationale). Webgunea
1975, En torno al hogar vasco [gaztelaniaz] (Auñamendi).
1979, Autour d'un foyer basque : récits et idées (Laffitte).
1998, Autour d'un foyer basque : récits et idées (Laffitte).
2001, Autour d'un foyer basque (Lacour).
1910, L'Emigration basque, histoire, économie, psychologie (Nouvelle librairie nationale). Webgunea
1970, La emigración vasca [gaztelaniaz] (Auñamendi).
1984, L'émigration basque histoire, economie, psychologie (Elkar).
1998, L'émigration basque : histoire, économie, psychologie (Elkarlanean).
2000, L'émigration basque : histoire, économie, psychologie (Elkarlanean).
1925, Le Pays basque à vol d'oiseau (Beauchesne).
1925, Le Pays basque à vol d'oiseau [5. argit.] (Gabriel Beauchesne).
1931, Le Pays basque à vol d'oiseau [14. argit.] (Gabriel Beauchesne).
1926-1938, Dictionnaire basque-français et français-basque : Dialectes labourdin, bas-navarrais et souletin d'après le dictionnaire basque-espagnol-français de l'abbé R. M. de Askuë et les dictionnaires manuscrits des abbés M. Harriet, M. Hiribarren et Pierre Foix. Tome I. Dictionnaire basque-français (G. Beauchesne). Webgunea
1970?, Dictionnaire basque-français et français-basque : (dialectes Labourdin, Bas-navarrais et Souletin) : d'après le Dictionnaire basque-espagnol-français de l'Abbe R. M. de Askué et les Dictionnaies manuscrits des Abbes M. Harriet, M. Hiribarren et Pierre Foix. Tome I. Dictionaire basque-français (Itxaropena).
2001, Dictionnaire basque-français et français-basque (Elkarlanean).
2019, Dictionnaire basque-français (Éditions des Régionalismes).
1946, Le poète Pierre Topet dit Etchahun (1786-1862) et ses oeuvres [prest. elkarlanean] (Eskualzaleen-Biltzarra).
Literatura
1912, Luis, roman (Plon-Nourrit et Cie).
1912, Louis of de geschiedenis van een kind [nederlanderaz] (Dekker & van de Vegt).
1921, Luis : ein pädagogischer Roman [alemanez] (Auer).
1922, Luis, roman (Plon).
1929, Luis, roman (Plon).
1949, Luis, roman (Plon).
1914, Mirentchu, roman (Plon-Nourrit).
1917, Mirentxu: novela escrita en francés [gaztelaniaz] (Sociedad Tipográfica General). Webgunea
1922, Mirentchu, roman (Plon-Nourrit).
1926, Mirentchu : roman [14. argit.] (Plon-Nourrit et Cie).
1929, Mirentchu (Marpon et Cie).
1930, Mirentchu (impr. française de l'Édition).
1940, Mirentchu : romanzo [italieraz] (Società editrice internazionale).
1952, Mirenciu [italieraz] (La Civiltà cattolica).
1973, Mirentxu [gaztelaniaz] (La Gran Enciclopedia Vasca).
1918, Mon petit prêtre, récit d´une mère (Gabriel Beauchesne)
1920, Mijn priester-jongen : verhaal van een moeder [nederlanderaz] (Brand).
1926, Wenn der Meister ruft: Erzählung einer Mutter [alemanez] (Waldshut Benziger).
1927, Mon petit prêtre, récit d'une mère [22. argit.] (G. Beauchesne).
1930, Una ilusión y dos vidas : relato de una madre [gaztelaniaz] (Razón y Fe).
1936, Mijn priester-jongen : verhaal van een moeder [nederlanderaz] (Brand).
1937, Wenn der Meister ruft: Erzählung einer Mutter [alemanez] (Waldshut Benziger).
1943, Za hlasom Pánovým; denník jednej matky [eslovakieraz] (Sv. Vojtecha).
1943, Mi curita : (relato de una madre) [gaztelaniaz] (Buenos Aires: Difusión).
1947, Il mio piccolo prete : racconto di una madre [italieraz] (Ancora).
1948, Mon petit prêtre [65. argit.] (Beauchesne et fils).
2004, Mé dítě knězem : ze vzpomínek matčiných [txekieraz] (Gloria).
1920, Les Mouettes, roman (Plon-Nourrit).
1921, Las gaviotas : novela [gaztelaniaz] (Establecimineto Tip. Editorial Ibérica).
1921, La Ferronnerie d´Ameznabar (Gure Herria).
1921, Yolanda : roman [4. argit.] (G. Beauchesne).
1926, Yolanda : roman [nederlanderaz] (Lecturis).
1922, Mémoires d'un écureuil (Plon-Nourrit).
1935, Mémoires d'un écureuil [19. argit.] (Plon).
1924, Les Lauriers coupés (Plon-Nourrit).
1938, Les Lauriers coupés (Plon).
1951, Les Lauriers coupés (Plon).
1958, I lauri spezzati [italieraz] (Paoline).
1965, I lauri spezzati [italieraz] (Paoline).
1925, Bilbilis (Plon).
1926, Bilbilis [15. argit.] (Plon-Nourrit et Cie). Webgunea
1927, Bilbilis [gaztelaniaz] (Voluntad).
1930, Bilbilis [alemanez] (Einsiedeln : Benziger).
1972, Bilbilis [gaztelaniaz] (Auñamendi).
1936, Le Moulin d'Hernani : Récits de Navarre et du pays basque (Plon).
1977, Choix de poêmes (Garin).
Saiakerak
1912, Jeunesse [3. argit.] (Beauchesne).
1923, Jeunesse : l'âge tendre, l'âge critique, l'âge viril, petit code d'éducation au foyer (Beauchesne).
1915, Le Prix du sang (G. Beauchesne).
1916 Au prix du sang [5. argit.] (G. Beauchesne). Webgunea
1915, Raymond-Dominique Charo, prêtre lieutenant au 49e d'Infanterie tué a l'ennemi (Bureaux de l'Apostolat de la Prière).
1918, Trois prêtres soldats : lieutenant abbé Charo, lieutenant de Daran s. j., Joseph Cascua s. j. (Beauchesne).
1919, L'Enseigne de vaisseau, Auguste Lefèvre (G. Beauchesne).
1919, Notre soeur latine l'Espagne : études politiques et morales (Bloud et Gay).
1923, Le père Longhaye : les disciplines intellectuelles, les disciplines littéraires, les disciplines religieuses (J. de Gigord, éditeur).
1927-1931, Le Christ dans la banlieue [3 tomo] (Plon).
- Enquête sur la vie religieuse dans les milieux ouvriers de la banlieue de Paris (1927) [lehen tomoak gutxienez 135 argitaraldi izan ditu; alemanez hiru tomoak argitaratu ziren: Christus in der Bannmeile, 1927-1931; gaztelaniaz zati hautautak tomo batean: Trozos elegidos de las obras del padre Lhande, 1932; hungarieraz tomo bakarra, ez dakigu zati hautatuak diren: Krisztus Páris vadonában, 1931].
- Le Dieu qui bouge (1930).
- La Croix sur les fortifs (1931).
1927, Huit fresques de saints, par le R. P. Lhande : saint Ignace de Loyola, saint François Xavier, saint Louis de Gonzague, saint Thomas d'Aquin, saint Bertrand de Comminges, saint Jean-Baptiste-M. Vianney, bienheureux Michel Garicoïts, bienheureux martyrs de septembre ( l'Art catholique).
1931, La France rayonnante : Argentine, Chili, Uruguay (Gabriel Beauchesne).
1931?, Un brave coeur : Pierre de Daran d'Arcagnac (Procure de la Mission de Madagascar).
1932, Notre épopée missionnaire. Madagascar, 1832-1932 (Plon).
1934, L'Inde sacrée, grandeur et pitié d'un monde (Plon).
1939, La Banlieue verte (Bloud et Gay).
Predikuak, hitzaldiak eta antzekoak
1913, La vocation d'Ignace de Loyola : panégyrique du Saint prêché en l'église du Collège Saint-Servais de Liége le dimanche 20 juillet 1913 (Librairie Albert Dewit).
1914, La vocación de Ignacio de Loyola : panegírico del Santo, predicado en la iglesia del colegio Saint-Gervais de Lieja, el 20 de Julio de 1913 (Martín, Mena y Compañía). Webgunea
1921, Dante e l'Union latine : discours prononcé le 29 mai 1921 en l'église métropolitaine Saint-Étienne de Toulouse (Privat).
1922, Panégyrique de Saint François Xavier : prononcé dans l'église métropolitaine de Toulouse le 15 novembre, dans l'église Saint François Xavier de Paris le 19 novembre, dans l'église primatiale de Lyon le 20 novembre 1922 (Societé Générale d'Imprimerie et d'Edition).
1923, Dieu et Jeanne : panégyrique de sainte Jeanne d'Arc, prononcé à Notre-Dame de Paris, le 13 mai 1923 (G. Beauchesne).
1926, Discours prononcé dans l'église Saint-Vincent de Bagnères le dimanche 19 septembre 1926 pour l'inauguration solennelle des vitraux... (impr. Péré).
1927, Allocution prononcée dans l'église collégiale Saint-Vulfran d'Abbeville, pour le centenaire de la naissance de l'amiral Courbet (impr. de F. Paillart).
1927, Conférence de charité donnée en l'Eglise Saint-Pothin par le R. P. Lhande... sur l'église dans la banlieue, en faveur de la Sainte-Famille de Croix-Luizet, paroisse en fondation (impr. de J.-M. Paillet).
1927, Radio-carême (1927) : La Lumière du monde (éditions "Spes").
1927, Radio-sermons (Editions "Spes").
1928. L'"Autre banlieue". Discours prononcé pour l'Oeuvre des campagnes, par le R. P. Lhande,... en la basilique Sainte-Clotilde, le 20 novembre 1927 (Siège de l'Oeuvre).
1928, Paroisse Saint-Charles, 8 mai 1928: "Mors et Vita", trilogie sacrée de Charles Gounod, orgue, soli, quatuors et choeurs [...] Discours du R. P. Lhande (impr. de Dumas).
1928, Le Bon Pasteur, Radio-Carême 1928 : l'Evangile par-dessus les toits (Spes).
1928, L'Evangile par-dessus les toits : Radio-Sermons, Série 1927 (Spes).
1929, L'Évangile par-dessus les toits : Les Pauvres dans l'Evangile ; Radio-Sermons 1929 (éditions "Spes").
1929, Un Grand Croyant : Le Maréchal Foch : Discours prononcé par T.S.F. à Radio-Paris, le dimanche 24 mars 1929, par le R. P. Pierre Lhande, S.J. (éditions "Spes").
1930, Les Béatitudes : l'évangile par-dessus les toits (Editions "Spes").
1930, De Bethléem au Golgotha : l'évangile par-dessus les toits (Spes).
1931, L'Évangile par-dessus les mers : La France missionnaire (Éditions "Spes").
1931, L'évangile par-dessus les mers : La France missionnaire. Radio-sermons 1931 (Editions Spes).
1931, Le Pater : la prière de Dieu, le nom de Dieu, le règne de Dieu, la volonté de Dieu, le pain de Dieu, le pardon de Dieu, la paix de Dieu, la grâce de Dieu ( Éditions "Spes").
1934, Evangelium nad střechami : Obsahuje: Otčenáš ; Modlitba Páně ; Jméno Páně ; Království Boží ; Vůle Boží ; Chléb Boží ; Odpuštění Boží ; Pokoj Boží ; Milost Boží [txekieraz] (Universum).
1932, Le bon pasteur : radio-Carême 1928 (Spes).
1932, L'évangile de la douleur : l'enfance infirme, les prunelles éteintes, la chute des feuilles, la passion du lépreux, la frange effleurée, l'agonie de Gethsémani, la mie de pain, les sans-travail, les allongès (Éditions "Spes").
1933, Paraboles : l'évangile par-dessus les toits (Éditions "Spes").
1934, Gleichnisse des Herrn: radio vorträge ins deutsche übertragen von Otto Koch [alemanez] (Verlag der Bonifaciusdruckerei).
1933, Le rosaire des mamans : pour la fête des mères (Éditions "Spes").
1934, De rozenkrans van de moeders [nederlanderaz] (Kinheim),
1934, Carillons de fête : L'évangile par-dessus les toits : conférences radiophoniques (Éditions "Spes").
1934, L'évangile par-dessus les frontières (Éditions "Spes").
1934, Petites béatitudes pour les jours d'épreuves : pauvreté, douceur, larmes, sagesse, pitié, pureté, espoir (Éditions Spes).
Musika eta zinea
1910, Mariale. Cantiques en l'honneur de la T. S. Vierge par Charles Bordes,.... Sans accompagnement... [Musika inprimatua] [testuaren egilea elkarlanean] [5. argit.] (Bureaux de la Schola cantorum).
1920, Choix de prières, chants liturgiques et cantiques à l'usage du collège Stanislas [Musika inprimatua] [testuaren egilea elkarlanean] (Société française d'imprimerie).
1934, Le Film l'Inde sacrée [...] présenté par le Père Lhande, émouvant reportage cinématographique au pays des castes par le R. P. Spreeken (Éditions catholiques de cinéma éducatif).
1937, Le Film du P. Lhande : l'Inde sacrée : émouvant reportage cinématographique au pays des castes [...] présenté par le P. Lhande (Éditions de l'Apostolat de la prière).
1941, Un grand film : l'Inde sacrée. L'Inde brahmanique. Sur les pas de François Xavier. Nos missionnaires tels que je les ai vus (Editions de l'apostolat de la prière).
1946, Un grand film : l'Inde sacrée. L'Inde brahmanique. Sur les pas de François Xavier. Nos missionnaires tels que je les ai vus (Editions de l'apostolat de la prière).
