OEH - Bilaketa

149 emaitza sagardo bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
hargin.
sense-1
1. (gral.; Lcc, Saug Voc , SP, Urt II 71, Ht VocGr 229, VP 2v, Lar, Añ, Arch VocGr , Dv, H, VocB , ZMoso 64). Ref.: A; EI 120; Inza RIEV 1928, 151; Elexp Berg ; Gte Erd 180.
Cantero. "Cantero", "pedrero" Lcc. "Hargina, harrigilia" Saug Voc. "Maçon" SP y Arch VocGr. "Cantero, argiña" Lar y Añ. "Arginbasa, cantero vulgar (B)" Inza RIEV 1928, 151. "Sasoi baten argiñ ugari zan Euskal Herrixan" Elexp Berg. "Hegatza eginerazi deiot harginari (S)" Gte Erd 180. v. harrigile.
Pero Arguina (1360). Teresa Arguina (1366). Arzam 117.
Ezen nola Erregeek soldaduen etxeak / Gerlatetan egin eta handi sendagailleak // Hagitz ederrarazitzen baitituzte, hargiñak / Hetan enplega detzaten manaturik bur fuñak. EZ Man I 89. Artzen badet jorrai txiki bat, bigarren zotalean agertuko dizuet, ez tratalari ezen, ez nekazari ezen, baita argin, arotz, olagizon, dendari, okin, sagardo saltzalle, ikazkin. Lar Cor 152. Etxalarren preso dagoen gizon gazte hori da hemen dagon kaskon hargin bat (L-côte, 1788). FLV 1986, 140.
(ss. XIX-XX). Zer nekazári dá eztakiéna nekazálgoan? Zer argín eztakiéna argingoan? LE Doc 58. Nekazari batek, dala lurreko lanetan diarduna, dala arotza edo argiña, nola egingo ditu bere lanak ezpaditu artarako bear diran lanabesak? AA I 609s. Pekatu egiten dabe, nekezko lan-bearrak dituezan ofiziodun edo langillak, arotzak, arginak, atxurlariak [...], jaiegunean lanari jarraiturik. Añ MisE 256. Arginak egiten dituzan ormak. Astar II 69. Zimendurik ez badu etxeak izaten, / Alferretan paretak harginek egiten. Hb Esk 167. Halaber baduzu langileketa bat, hargin, harri-pikatzaile, zur-lantzaile eta nolanahiko lanen antzetsuki egiten hobekienik dakiten gizonak. Dv 1 Par 22, 15. Diru hura eman zaroeten langileei eta harginei. Ib. 34, 11. Ofiziyo bi onak badauzkat: / igeltsero ta argiña. Xe 268. Framazona da, hasteko, izen bat berekin bi gezur dakharzkena, ezen hitz horrek erran nahi du hargin libroa. Elsb Fram 6 (v. tbn. 152). Arri-leunketan argiñak ezebela lan andirik euki uste dot. Ag AL 10. Dentista hunek etzakik dentistgoan, hargin batek notantzan baino gehiago. JE Bur 194. Argiñ ona zala ta / zakurraren putza, / bera eroriko dek, / ez akiyo bultza. Tx B 20. Lanik txarrenak egin dituzte / basarritar, pioi eta argiñak. MendaroTx 78. Jaun oiek euskaltzaiñak dituk ta ez argiñak. Lab EEguna 85. Argiñ batengana joan giñan eta illobirako arri bat erosi genion. JAIraz Bizia 93. Adrilu ta arri ezarten argina baino onuragarriago eta lagun obea ote zuzena? Zait Plat 94. Gorbeia baino gorago, / askozaz goragoa. / Arginek egin digute, / harmore bat haltua. Arti MaldanB 208. Arotza, argiñen korotza. EZBB I 41. Haunitz arizan dira bi hargin hek enetako lanean. Etchebarne 101.
v. tbn. Mg PAb 195. Echag 54. It Fab 107. Izt C 55. EusJok II 24. Ud 121. AB AmaE 298. Bv AsL 51. HU Zez 149. Echta Jos 329. Lander RIEV 1911, 602. Ox 26. Zub 21. Kk Ab II 175. TAg Uzt 204. Eguzk GizAuz 47. SMitx Aranz 70. Mde Pr 112. Erkiag BatB 80. Alzola Atalak 38. Ataño TxanKan 109. JAzpiroz 56. Gerrika 39.
sense-2
2. harrigin (L, BN, S ap. A; Dv).
Lapidario (persona).

Xuxendu zituen bi oniz harri, urhean tinkaturik eta sarthurik, eta harriginaren antzearekin hekietan bernuzaturik Israelen semeen izenak. Dv Ex 39, 6 (Ur arri baliotsu langillearen eskuz).
azpisarrera-1
HARGIN-APRENDIZ. Aprendiz de cantero.
Orduan nihaurek galdegiten diot entrepreneur bati hargin aprendiz baten lekua. Etchebarne 85.
azpisarrera-2
HARGIN-BELTZ (Nombre dado a los masones; cf. supra ej. de Elsb Fram 6).
Etzeron aski hargin beltzen eskietan den gure goberniari orai artekan Errelijioniari egin gaixkia. ArmUs 1894, 44. Ferry zen orduan ministroen buruzagi. Hura zuten framazon edo harginbeltz direlako gizon tzar horiek orok beren aitzineko. HU Aurp 64. --Beraz ez zara anaidikoa. --Nola? --Ez zara hargin beltzetakoa. --Baita --esan nuen--. Baita. Mde Pr 111s. Frantziako hargin-beltz edo framazon herratsuek ez dute bakerik. Herr 22-3-1956 (ap. DRA ).
azpisarrera-3
HARGIN-IGELTSERO.
Horrelako zerbait estali omen zuten Erdi Aroko hargin-igeltseroek, hots, masoi edo mazoinek. MEIG V 111.
azpisarrera-4
HARGIN-LAN (Dv A). Obra de cantero. "Maçonnage, maçonnerie" Dv. "Albañilería" A.
Hekien etxean hargin lan reparazione batzuek egiñik. (1771). SenperEus 81. Aundietakoak izan dira argiñ lanak eta guziez gañera, asko kostatzen da kaletik mendira igotzea bear diran gaiak. Otag EE 1884b, 524. Azken harria bere gunean sarrerazi nuen eta gisuztatu. Hargin lan berriaren aurka hezurrezko hesi zaharra berreraiki nuen. Mde Pr 116s. Ikusten nituen Baionako eta ingurina horietan hargin lanak biziki polliki eginak. Etchebarne 84.
azpisarrera-5
HARGIN-MAILU. "(V, G, L), mazo de cantero, menor que el maillu, mayor que el mailluka" A.
Argin mailu bat berria. HerVal 186.
azpisarrera-6
HARGIN-MAILUKA. "Argin-malluka. Arriak austeko mallua (V-gip)" Urkia EEs 1930, 28.
azpisarrera-7
HARGIN-MAISU. Maestro de canteros.
Sartu baledi emen eliza ontan argin maisuet [= maisu bat] . (AN, s. XVIII). FLV 1973, 378. Miguel de Santa Celay, argin-maisua, zeñak Juan de Urrutiarekin altxatu zeban San Bizenteko Eliza. Izt C 470. Geruago, a Karlos mutilla argin-maisu onenetaikua izan zan Bizkaian. Kk Ab II 176.
azpisarrera-8
HARGIN-MUTIL. "Aprendiz de cantero" A.
Barrenetxeko iru argin-mutillak eta zaldi baltza. Alzola Atalak 37.
azpisarrera-9
HARGIN-NAGUSI. Jefe, maestro de canteros.
Napoleon hasi zenean egiten Erromako erregeren yauregia, hargin nausiek poxolu aurkitzen zuten Simon deithu zapatain baten etxola. Hb Egia 18. --Badakizu gero emen etxiak egiten asi orduko, bukatzen dirala? --ziyon kanpotar gizon sugur zanpatu batek argin nausi bati. Iraola 82. Argin nagusia, langilleak eta eiunkariak. Goen Y 1934, 92.
azpisarrera-10
HARGIN-PEOI. Peón de cantero.
Txirrita gaztea Jaioren argin-pioi zalako-edo. Ataño TxanKan 109.
hargin
<< 1 hala 0 / 0 harpauso >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper