OEH - Bilaketa

5802 emaitza gizon bilaketarentzat

Sarrera buruan (103)


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
aplikatu.
tradizioa
Tr. Documentado desde Leiçarraga, generalmente en catecismos y textos de léxico poco cuidado. Los únicos ejs. del s. XX corresponden a Enbeita (marcado como préstamo no asimilado) y Villasante. En DFrec hay 39 ejs., todos ellos meridionales.
sense-1
1. (Urt II 194, VocBN , Gèze).
Aplicar, poner; asignar. "Appliquer" VocBN y Gèze.
[Osanna] populuaz aplikatu izan zaió Iesus Iaunari, bere azken Ierusalemen egin zuen sartzean. Decl ã 5r. Publiketan dan egunerik urte beteko espazijuan aplikadu leijo konfesoriak. ZBulda 5. Jesu-Kristo gure Jaunaren heriotzeko merezimenduak guri aplikatuz, erran nahi da, gure gana hedatuz. CatLav 211. (V 107) Aplikatzeko penitenzia konbeni dana. OA 138. Kristoren mereximentuak aplikaturik señale aieri. El 66. Huna gure buruei haiñ erremedio soberanoa aplikatzeko moldea. He Gudu 69. Sakramentu Santuetan bere grazia aplikatu ezpaligu, betiko kondenatu bearrak giñan. Gco II 25. Gizon orrek badauka / guztiontzat lana, / aplikatzen diote / enpleo onen bana. FrantzesB I 137. Artuten zan lutuba difuntubeen arimaak gaitik, aplikeetan jakeezala orazinoe, penitenzija, erretiro ta mortifikazinoe andijak. JJMg BasEsc 271. Aplikatzen zaizko Eliza ama sainduaren izenean Jesu Kristoren pasioneko eta Sainduen merezimentuak, zeñen medioz barkatzen zaio. CatB 70. Orain errezatzen det al dedan guzia / arren aplikatzeko / beraren grazia. Balad 220. Indulientzia hauk aplika ditazke arima goanei. JesBih 401. Aplikatua zakolarik indulientzia osoa aphez kongregazioneko gidatzaleaz. Ib. 402. Aplikatuz Elizaren izenean Jesu Kristoren Pasionea eta Sainduen merezimendu sobraniazkoak. CatLuz 30. Jesus-Krist zure seme maitiaren mereximentiak aplikatiak izan daitzadan. UskLiB 53. Induljentzia hauk oro aplika daitezke Purgatorioetako arimei. MarIl 6. Barkamenak edo induljenziak, Mezak eta bertze egite onak aplikatzen edo alderatzen dieztegularik. Legaz 56. Gizonaren kategoriak izadiari aplikatzea ezta zillegi. Vill Jaink 39. Badut gogo, eta gogo bizia gainera, izan daitekeen adibide mota xinpleenari aplikatzeko. MEIG VI 153.
v. tbn. EZ Man II 170.
azpiadiera-1.1
(Ref. a un remedio, bálsamo...).
Aplika ezazu miñari, eta zauriari. Tt Onsa 38. Aphezak aplikatzen dü erien sensü güzien gañian Aphezpikiak hartako benedikatü dien Oliua. CatLan 155. Bere kóstus parátzea erremédioak, ta bere éskus aplikátzea. LE Ong 15v. Aplika bezada bere bálsamo dibinoa. Ib. 50v.
sense-2
2. ( VocBN ). (Aux. intrans.). Aplicarse, esforzarse. "S'appliquer, appliqué" VocBN. .
Eta zuen anaien salbamenduaren izenean, aplika zaitezte eta hari zaitezte populuen instruitzen. CatLav A, 3v (V 4). Irakasteko dohaiña duena aplika bedi irakasten. He Rom 12, 7 (Dv hari bedi ). Euskaldunak konturik egin ez dute, ta ez arreteman edo aplikatu, ezen Euskerak berez edo berariazko Izen andigarri [...] ta santuai ondo dagozkienak baditu. Cb EBO 35. Adorazione berhezi batez aplikatzen direneki jüntatzia. Mercy 22. Aplika zaite zure buruaren bentzutzen. MarIl 34. Ainbesteraño oien fabore / jauna ori da aplikatu, / mundu guziyak ikusiya da / eta nai det esplikatu. EusJok II 61.
azpiadiera-2.1
(Part. en función de adj.).
Ta izan zaite aplikátua, ezi mundu guziak nai du emaztéki trabajária. LE Prog 118. Jauntxu-en batek oingo esan juan: / "Ai... ori dok talentoa!" / Igaitik, barriz, aplikadua, / Itz augaz yoek naikoa. Enb 197. Aplikadue baño geiau be / Bai azala ezaun dago. Ib. 196.
azpiadiera-2.2
(Con sintagma en alat.).
Eta zerere studio sortetara aplika baikaitez, hik egiguk othoi, ikhasiren dugun guziaren egiazko finera drezatzeko grazia. ABC B, 2r. Ezeinere bertze gauzatara etziraden aplikatzen. Act 17, 21. Egin bada errána guziék berén modurá aplikátus gauzagebetára. LE Prog 102.
azpiadiera-2.3
(Con -t(z)era ).
Aplikatzea bereziki bere pasione nausiaren gudukatzera. MarIl 19. Aplika gaiten egitera khartsuki eta behar bezala prudentziarekin. Jaur 129.
azpiadiera-2.4
(Con sintagma en dat.). Dedicarse, consagrarse.
Gure estatuko lanei serioski aplikatzen gaizkotela. He Gudu 114. Bertutezko obrei baizen ez aplikatzeko deliberazionea. Ib. 168. Amorekatik fidelak hobeki aplika ditien orazionari penitenziazko denbora hetan. CatLan 106. Mitila lot emaztiari eta aplika jokiari. AstLas 30.
sense-3
3. (Aux. trans.). Dedicar, consagrar.
Halakoa da, non asko baita eta merezi baitu, gure mende guzia hartara gogoatuki aplika dezagun. Adv ** 8v. Aplika dezan bere burua Iesus Krist Iaunaren izenaren glorifikatzera. Ins B, 2v. Orenak laburregi zitzaizkoten Jainkoa baitan aplikatuak egoteko. "Ad vacandum Deo" . Ch I 18, 3 (SP Iainkoari eman behar zioten orena). Nekezale lanetarik begiratü behar da, eta Jinkuaren zerbütxiari bere büria aplikatü. CatS 46.
sense-4
4. "Norbaitekin bat egin, norbaitekin topo egin; gertatu, suertatu. Ez giñan aplikau ikustia " ZestErret. " Ezkiñan parian aplikau " Ib.
aplikatu
<< apezpiku 0 / 0 1 apo >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper