OEH - Bilaketa

5802 emaitza gizon bilaketarentzat

Sarrera buruan (103)


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
justizia.
tradizioa
Tr. Justizia es prácticamente general. La forma justitzia se documenta en Bordel (188), y juztizia en Txirrita (B I 244), en unos versos de 1925 recogidos en Motrico (Balad 238) y en Berrondo (Kijote 181). En DFrec hay 56 ejs. de justizia .
sense-1
1. (S ap. Lrq (-ü-) ; Lcc, SP, Ht VocGr, Lar, , VocBN .(y-)Gèze 337, Dv, H), justitzia, juztizia.
Justicia. En AxN se explica zuzena (254) por justizia.
Orhit adi Ieinkoaren iustizia handiaz. E 35. Legearen iustiziá konpli dadinzát gutan. Rom 8, 4. Ene minak, Jauna, alaba zaitzan, / zure justizia ensalza dazan. Miserere 333. Bigarrena, Iustizia. Bet 15. Ezi iüstizia hun ükhenen zien gaistoen kontre. Etchart 7.2r. Justizia deseatzen dutenak. Ber Doc 93v. Ezen Iaunak iustizia nahi du erakutsi. EZ Man I 127. Iustizia min da eta garratz, eta miserikordia gozo eta ezti. Ax 137 (V 90). Ze ofizio dauko Iustiziak? Cap 78. Jinkoaren jüstizia garratzaren lotseriak. Bp II 15. Justiziak lurrean lekurik arkitzen etzeuala. Lar SermAzc 44. Zure justizia aserratu duten bezala. Cb Eg III 306. Bihurtzekotzat yustizia. Lg I 260. Eta bakeak justizia / besarkatzen. Monho 88. Dedarrez, justizia eske, jagotzuz nire bekatuak. EL1 146. Justizia ta miserikórdia. LE Ong 33v. Txito zurrak, justizija austeko. fB Ic II 169. Zure jüstiziak süplizio sübertiak oro bildü dütian lekhü bat. UskLiB 103. Galdetuz yustizia. Hb Egia 46. Itxaron dagigun euren zuzentasun ta justizijan. (1864). BBatzarN 205. Laster erreginatu zuten justiziak, garbitasunak eta karitateak. Laph 200s. Yustiziako ministroa. Elsb Fram 102. Gizonen artean billatzen ez badegu justiziarik. Apaol 59. Norbere iritziarekiñ ateratziagatik justizi guziaren kontra jokatzen duen gizonak. Ag Serm 303. Dirua dogu injustizia / eta dirua justizi. BEnb NereA 242. Erreboluzioaren justizia [...] argi dadin. Arti Tobera 267. Gure justizi-goseak. Vill Jaink 103. Ordez-orde egitten dena baño justizi oberik ez da. (AN-ulz). Inza NaEsZarr 1338. Lana [=apustua] bukatu nuanean ez nengoan ixilik egoteko moduan, eta justizia eskatu nuan. Albeniz 204.
v. tbn. MRos 14.1r. Mat 144. Hm 51. Arg DevB 139. Tt Onsa 118. Gç 179. OA 101. SermAN 7. Ch I 13, 6. CatLav 76 (V 46). El 51. CatBurg 42. Mb IArg I 116. Oe 41. Mih 56. CatLan 65. Mercy 3. Brtc 115. Ub 91. Egiat 180. Iraultza 15. Mg CO 219. Gco II 85. AA III 433. Dh 114. JJMg BasEsc 199. Astar II 63. CatLlo 82. CatB 79. JesBih 451. CatLuz 26. MarIl 93. Jaur 163. Bordel 90. Etch 652. It Fab 31. CatBus 36. Gy 319. Dv LEd 189. Echn, Samper, Hual Mt 5, 6. CatAe 64. CatSal 65. CatR 65. CatS 58. Legaz 26. Sor AKaik 129. AB AmaE 83. Arr May 92. Elsb Fram 90. Jnn SBi 31. Zby RIEV 1908, 289. Ip Hil 177. UNLilia 18. CatUlz 52. Urruz Zer 36. Arrantz 144. Basarri 32. Berron Kijote 125. Ayesta 84.
azpiadiera-1.1
(H).
Justificación (en sdo. teológico); justicia, carácter de justo.
Egin zedin fedearen arauez den iustiziaren heredero. He 11, 7 (He, TB justizia; Dv, IBk zuzentasun, Ol, Ker zindokuntza, IBe salbamen ). Justiziarengatik persegituak diradenak. Ber Doc 94r (v. tbn. en contexto similar Lç Mt 5, 10, Mat 25, Cap 84, Iraz 47, El 51, CatBurg 44, Cb CatV 63, Oe 42, CatLan 42, AA II 625, CatB 83, Jaur 384, CatBus 39, CatAe 68, CatSal 69 y CatR 69). Justiziaren eta saindutasunaren spiritua. 46. Zeruko erreinura garamazkian justizia edo birtute guzia. Gco I 416. Bere justizia, au da, justuen bizi modua egitea. Gco II 2. Zeruko inozenzia, justizia orijinala. AA III 268. Hala ere, [gizon] baten justiziaz, izaiten dute gizon guziek bizia eta justifikazionea. Lap 137 (V 63).
v. tbn. Arz 42. Bv AsL 46.
sense-2
2. (Urt I 145, Lar, H).
Autoridad judicial. "Ministro, el juez [...] Justiziaren ministroa " Lar.
Herioez, üsürpazionez [...] zoinetan gainan ez iüstiziak ez herriak eztü püisanza ez bothere batere. Etchart 9.1r. Iustizia eta serjentak. Volt 147. Ikusi dezatenean justiziaren bara. Ber Doc 98r. Iustiziak erretzera kondemnatu duena. EZ Man I 126. Iuramentu falsoa egin badau iustizien baraan. Cap 94. Nihor etzekiola mintza justiziari Erromaren hitzkuntzaz baizik. ES 401. Justiziaren aurrean. OA 150. Juieak libra ez zaitzan justiziako ministreari eta preso emana izan ez zaitezen. He Mt 5, 25. Gazterik ederren ark bizia justiziak agindu ta galtzen zeuala. Lar SermAzc 48. Parlamentak eta bertze yustizia soberanoak. Revol 103. Nola eztuén debekátzen justiziak. LE Bail 224. Aren [Jaungoikoaren] eskua duen justiziari. Gco I 437. Itxi izan ditu justizijak etxe ezagunak. JJMg BasEsc 150. Justiziaren eskuetarik ateratu. HU Aurp 46. Legeak agintzen dio bere emaztea entregatzeko justiziari. Ag Serm 142. Atzitu nau justiziak. Or Eus 122. Justiziarekin garbitu bearko nituzke kontuak. Vill Jaink 103. Justiziako ministrue zan. Gerrika 88.
v. tbn. Ax 68 (V 45). El 87. Iraz 48. Cb Eg II 184. AstLas 27. Ub 180. Mg CO 245. VMg 41. AA II 34. FrantzesB I 99. fB Ic I 327. Astar II 136. Etch 626. CatBus 24. Izt C 507. Bordel 183. Ud 82. EusJok II 79. Apaol 98. Arb Igand 79. Iraola 84.
azpiadiera-2.1
(Pl.). "Tribunal" Lrq.
Justizietako audienzietan. He Phil 235. Alkate jaunen, erriko kargudunen edo justizi andien zeanzez. Mb IArg I 119. Elexetako pastore eta sazerdoteak, justizietako buruak, maisuak, ugazabak eta beste onelangoak. Oe 105. Lurreko justizijetan eriotzaren bat egin dabenari, zer erakusten ez deutse? Mg CO 15. Holako erregelarik ezta jüstizietan. Etch 552. Albaka batengatik / justiziyengana. Xe 174.
sense-3
3. Castigo.
Egin dituzte justiziak / ahal bezain itsusiak, / anitzi gosta biziak. Bordel 60. Makilez ditzagula / berri justiziak. Etcham 84.
azpisarrera-1
JUSTIZIA-EGILE.
" Justiziagillea, justiciero" VP 49v.
Ain ziérto nola dén jangoikoa, dá ere déla jústo ta justizia-egille. LE Doc 265. Bada ezer elkargarri, aundi eta justizigillegorik? Otag EE 1884a, 310.
azpisarrera-2
JUSTIZIA EGIN. Hacer justicia.
Bada Iainkoak eztraue iustizia eginen [...] oihuz dagozkanei. Lc 18, 7 (He justizia egin; TB mendekatu, Dv asperkunde eman, Ol, Ker, IBk, IBe zuzenbide(a) egin). Zeren eztuzue justiziarik egin. MRos 14.1r. [Iuezek] egin dezaten justizia ongi. Ber Trat 76r. Zeurk egizu iustizia. Ax 334 (V 221). Abertitu behar gintueztela, eta ez bere eskuz egin juztizia. CartUrruñ 134. Nori eginen dü jüstizia? Bp I 36. Juizioaz justizia egiteko. Cb EBO 30. Justizija egitia erri batzubei. (1866). BBatzarN 223. Justiziya egiten / jueza bezela. Xe 179. Batzuek bertzeri yustizia egin zuten, elgar igorriz gillotinarat. Elsb Fram 121. Nik ere badet makilla, justiziya egiteko! Iraola 102. Orain justizia egin dezakezu! Arti Tobera 288.
v. tbn. EZ Eliç 195. Harb 236. SP Phil 382. Tt Onsa 20. Gco II 85. Gy 62. LuzKant 64. Arrantz 78. Sor AKaik 126. Bv AsL 112. AzpPr 70. Yanzi 80. BEnb NereA 204.
azpisarrerakoSense-2.1
Ekarten ezpadeustazu laster gari eruanen paguba, egingo deutsut justizija.Mg CO 91.
azpisarrerakoSense-2.2
Ajusticiar, ejecutar (a un reo). v. justiziatu.
Jente asko presunero dagoela eta justizia egiten duela xait andiro. CartEsp 451.
azpisarrera-3
JUSTIZIA-GIZON. "Iustizia gizona, homme de justice" SP.
Serbitzatzen dela Iustizia-gizonen hitzez guri beharrietan klarki minzatzeko. SP Phil 348 (tbn. He 351).
azpisarrera-4
JUSTIZIAKO JAUN. Oficial de la Justicia.
Heldu den igandean zortzi, izanen da libertimendu bat ederra Urdozeko plazan. Zointan izanen baita kabalier, zapiur, bolant, kaxkarot, andere xuri, justiziako jaun, koplari irri egin arazle, zirzil. Eskual 3-7-1908 (ap. DRA ).
azpisarrera-5
JUSTIZIA-KORTE. Tribunal de justicia.
Hainitz Iustizia-kortetan eta Parlamentetan. SP Phil 233 (He 235 justizietako audienzietan).
azpisarrera-6
JUSTIZIA-LIBURU. Código jurídico.
Zenbat lege dauntza Iustizia-liburuetan eskiribaturik? SP Phil 540 (He 548 Justiziako liburuetan).
azpisarrera-7
JUSTIZIAN.
a) Ante los tribunales. "Adducere in Jus, [...] justizian persegitzea, hauzi ematea" Urt I 145.
Iustizian enzun baninz, sarri ialgi ninzaten. E 233. Hartzedunak dio ezarriko diala iustizian, paga dezan. Tt Arima 126. Erran bezate hea aurkhitu duten gaixtakeriarik ene baitan, hemen naizenaz geroztik justizian. He Act 24, 20. Jüstizian destimonio zerbitxatzia. CatLan 97. Justizian Mentaberrik / eman du artzain onegia. Monho 40. Egünak jüstizian eta gaiak bidin. Etch 180. Makillak ez dik indarrik justiziyan. Iraola 59. Nola ziren justizian / sartu hitz baten gainian. In Zerb Azk 104.
v. tbn. CatJauf 85.
b) En justicia, justamente.
Nola berak iustizian ezin salba litzake, / zure miserikordiaz remedia litezen. E 103. Hunen ondotik mintzatzeko / nor zen diñe justizian. Monho 44.
azpisarrera-8
JUSTIZIA-PARTITZAILE. Juez, que imparte justicia.
Justizi partitzalearen ofizioa ezta erreza. Arti Tobera 273.
azpisarrera-9
JUSTIZIARA, JUSTIZIARAT (Llevar, citar, etc.) ante la justicia.
Ene parteti izango zara / justiziara zitadu. Lazarraga B11 1179r. Eskritura guzia baida Jainkoaz inspiratua, probetxos da irakasteko, erantzuteko, zentzarazteko, justiziarat erakhartzeko. He 2 Tim 3, 16.
azpisarrera-10
JUSTIZIAREN ARAUAZ. Según justicia.
Bekhatuaren bere bidean eta osoki ad aequalitatem iustitiae, berdinzki iustiziaren arauaz pagatzeko. Ax 609 (V 392).
azpisarrera-11
JUSTIZIAZ.
a) Por medio de la justicia, de los tribunales. "Par justice" SP. "Adducere in Jus, [...] justiziaz persegitzea" Urt I 145. "Ajusticiar, justiziaz bizia galdu" Lar.
Manamendu horrek iustiziaz punitzen diraden ohoinkeriak defendatzen ditu, ala aitzinago hedatzen da?Ins D 7r. Iustiziaz kondena dezaketen arteiño. Ax 244 (V 164). Jüstiziaz partajü galthatü zeritan. Etch 180. Hirriskatzen baitzuen yustiziaz itzalean ezarria izaitea. Elsb Fram 84. Justiziz urkatzen omen zituzten zumarraren azpian. Ostolaiz 41.
v. tbn. Harb 350.
b) Por medio de la justicia, de la santidad.
Hala graziák-ere regna lezanzát iustiziaz bizitze eternaletara. Lç Rom 5, 21 (He, TB justiziaz; Dv zuzenespenaz, Ker zuzentasunaren indarrez, IBk zuzentasunaren bidez, Bibl zuzentasunez).
c) En justicia. "Eskatu justiziaz, pedir por justicia" VP 81r.
Egiten dutenak justizias eta karidades obligatu diradena. Ber Doc 166r. Zerren eztirean iustiziaz zor. Cap 68. Graziaz bai, baina ez iustiziaz; ezta tenitu ez obligatu hoien enzutera. Tt Arima 24. Noiz obligatzen dute justizias? El 79. Justiziaz zor eztiranak. CatBurg 32. Justizijaz jaotzubén sarija. (1858). BBatzarN 179. Ohartzen direlarik hartara jüstiziaz hersiki obligatürik direla. CatS IX.
v. tbn. Iraz 34. Cb CatV 46. Añ CatAN 43. CatLlo 52. CatLuz 21. CatBus 27. CatSal 51. CatR 51. Legaz 34. Justizias: CatAe 50.
azpisarrera-12
JUSTIZIAZKO. Justo, lleno de justicia.
Zein baita iustiziazko eta eginbidezko Resumá. Ins B, 1r. Deitzen dira [obra] miserikordiazkoak eta ez iustiziazkoak. Mat 22. Iainko iustiziazkoaganik Iainko miserikordiazkoagana. Ax 147 (V 96).
azpisarrerakoSense-12.1
Justo, lleno de justicia, de santidad. " Iainkoak Adam eta Eba egin zituen justiziazko edo graziazko estatuan " H.
Baina Israel, iustiziazko Legeari zarreikalarik, iustiziazko Legera eztela heldu izan. Rom 9, 31. Justiziazko Eguzkia. Cb EBO 36. Enplega zatzitzue zuen gorphutzeko menbroak Jainkoarentzat, justiziazko arma batzu bezala. He Rom 6, 13. Jüstiziazko Ekhiaren jaikitia. Ip Hil 22.
v. tbn. MarIl 95. UskLiB 27. Hb Egia 46.
justizia
<< JUNTA-GIZON 0 / 0 KAKA-GIZON >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper