Azpisarrerak (sarrerak) (103)
polizia.
1. poliza.
Policía, orden; política.
Haur polizia komunaren edukiteko ere on da. Ins D, 5v. Iainkoaren hitzaren enzuteko, othoitza publikoén egiteko eta sakramenduén administratzeko Elizan ordenatua den poliziá begira dezagun eta fidelén artean den polizia spirituala hauts eztezagun. "Police spirituelle" . Ib. 6r. Poliza spiritualarentzat edo elizarentzat [othoitza] . EZ Man II 103. Bazekusan jende hek hala tropelaka errezibitzea zela [...] mundua eta munduko poliza nahastea. Harb 417. Polizia laudagarri eta guzis util batez. FamInst 893. Izan ditezen hauzi horiek egorriak herri bakhotxetako kargudunei, zeinek yuiatuko baitituzte apelik gabe, polizako egitekoen maneran. Revol 103. Tiriendarrak antzos, pairakor, langile, zuhur eta bizitore dira; polizia zorrotz bat dute. Dv Telem 51.
2. + poliza, polizi. Policía (institución).
Eskuadroiaren aintzindari edo Jefea Mendiri, poliziako direzioa duena. FrantzesB I 99. Bi jendarmen artian / atseko Ernanira, / an sala polizian / alojatzen gira. Bordel 44. Iduritzen zait oihanzainak, guarda-xanpetrak, hauzaphezak, juieak eta poliziako komesarioak zerbaitetako direla. Dv Lab 309. Poliziakoak Danelen ostatura joan ta kartzelara daramate. Anab Usauri 91. An aurkitzen zan poliziko bateri, au esan zion. Alt LB 80. Dolu zuen mutikoa polizaren jauregirat eremanik. JEtchep 116. Joka lekua: poliza bulego bat. Larz Senper 56. Polizia ote da? Lab SuEm 174. Oraintxe sartu berri naute iriko polizi-kartzelan. NEtx LBB 115 (v. tbn. 40). Segidan eman diot / polizari parte. Mattin 52. Poliziaren kontrako borrokak artegatzen ninduen batipat. MEIG IX 92.
v. tbn. Mde Pr 73. Vill Jaink 105.
En DFrec hay 262 ejs. de polizia, 2 de ellos septentrionales, y 8 (7 sept.), de poliza.
3. (V-gip, G-azp-goi, AN-gip), polizi, poliza. Ref.: Elexp Berg; Gte Erd 260. Agente de policía. " Jaun auek bik poliziak dire " Gte Erd 260. v. POLIZIA-GIZON.
Gehiago dena, poliziarik ez fritsik ez dute igorri. HU Zez 159. Hunen oldarrari bihurtzeko ez baititeke poliza aski azkarrik. JE Bur 196 (puede corresponder tbn. a la 2.ª acepción). Ixilleko poliziya batek. Kk Ab II 94. Biaramon goiz goizetik / Poliziak xeka asirik. LuzKant 103. Euskotar danak alkar egingo baluteke, polizi oiek eta gañerakoak ere aixa menderatuko lituzkete ba. Ugalde Iltz 53. Bertze polizi batek orduan erran zuen. Izeta DirG 43. Goan zaite polizietara eta etorri daitzile lenbailen. Ib. 29. Epaille ta polizi ankerren eskuetan. Erkiag BatB 199. Zer duen ene senharrak holako afera poliza horrekin? Larz Senper 130. Bi poliza haieri pitsik ezin konprendiaraz. Etchebarne 116. Eun bat polizi. Ayesta 109.
v. tbn. Mde HaurB 105. Arti Ipuin 59. Olea 184. Polizi: Osk Kurl 30.
POLIZIA-BURU, POLIZIA-BURUZAGI. Jefe de policía. "Baionako poliza buru (BN-lab)" Gte Erd 260.
Polizi-buruzagiak eskatu bezala, zin egin zuen herrian egonen zela. Mde HaurB 107. Ez dakika poliza buru nizela Bordalen? Larz Senper 18.
POLIZIA-ELEBERRI, POLIZIA-NOBELA. Novela policíaca.
Berandu gabe, goazen polizia-nobela hunen egilearekin. AIr ( in Izeta DirG 9 ). Euskal literaturan polizi-nobela bi daukaguz argitaratuta. Alzola Atalak 113. Dirua galgarri, polizi-eleberria, orain aste-batzuk bakarrik dirala arrapatada betean irakurri dodana. Ib. 113. Loidi lehen bezala, polizi nobelan abiatu zaigu Izeta bere aurreneko urratsetan. MEIG III 85.
POLIZIA-ETXE. Comisaría de policía.
Donostira, Okendo kaleko polizi etxera eramango ba-ginduzke okerrago izango ukek. Ugalde Iltz 50. Orduan ara zijoazten, benetako egurra ematen zuten polizi etxe arretara! Ib. 52.
POLIZIA-GIZON (poliza- T-L). Agente de policía. "Policier" T-L.
Nun dira poliza-gizonak? JE Ber 93. Nundik izanen da poliza-gizona? Guilsou GH 1952, 175. Usna gaitzeko poliza-gizona zen. Zerb Azk 109. Ez daki asko Nikanor-ek polizi-gizonok orretan emoten dituela euren bizitzako ordurik asko. Erkiag BatB 191. Gaitzerdi, etxekoandre, zazpi polizi-gizon egokiren eskutan erori nintzan. Lab SuEm 206. Gero ziren gero komediak italiano bi poliza gizonekin! Etchebarne 116. Bestenaz ere, zernahi poliza-gizon jin beharra da Miarritzerat. Herr 5-10-2000, 8.
v. tbn. Poliz-gizon: Mde Pr 166. Poliza-gizon: Lf ELit 222.
POLIZIAKO, POLIZIATAKO. Agente de policía. "Poliziatakoak dira (G-azp, AN-gip), poliziakoak dira (BN-arb)" Gte Erd 260.
Poliziakoa parrez asten da. Lab SuEm 188.
v. tbn. Iraola 112. Poliziko: Ugalde Iltz 48.
POLIZIAKO GIZON. Agente de policía.
Arazo onetan agintarien zeregiña ta ertzain edo polizieko gizonena alkarren antzekoak dira. Eguzk GizAuz 163. Nork ez du ezagutzen J.P. Arburu polizako gizona? Zerb Azk 108.
POLIZIA-MUTIL. Agente de policía.
Ertzain edo polizi-mutil britanikoek badute gizalegea. MIH 185.
POLIZIA-NAGUSI. a) Jefe de policía.
Polizia nagusiak erran zuen. Izeta DirG 37. b)
Cargo de jefe de policía.
Eskola handienak egin-eta, gerla ondoan Bordeleko poliza-nausian sartu zen. Zerb Azk 109.
POLIZIA-TXAKUR (V-arr-gip, G-azp, AN-gip, BN-arb). Ref.: Elexp Berg; Gte Erd 260. "Perro policía" Elexp Berg.
POLIZIA XEFA. Inspector, jefe de policía. Lehen lehenik poliza xefa / abertituko dutela. Mattin 37. Poliza xefak erran diote: / "etzaiteztela, ez, lotsa! / guk billaturen dugu segurki, / nork egin duen ohointza". Ib. 38.
POLIZIAZ. Con orden.
Iainkoak nahi duela mundua den gobernatu legez eta poliziaz. Ins G, 8r.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper