1.
(V, L, S; Urt I 24, LarSup, VocS 130, H; -ns-SP, Lar, Añ);
antsitu (L, S)
Ref.:
A(ansiatu);
Lh;
Lrq;
GteErd 308. Preocupar(se), inquietar(se); angustiar(se). "Afligir" Lar y Lar Sup. "Angustiar", "congojar" Lar. "Ain nago ansiatua, ain larriturik nago, non eztakidan zer egin" Ib. (s.v. afligirse). "Atribularse, ansiatu" Lar y Añ. "Angustiarse, ansiarse", "congojarse, ansiatu" Añ. "Cuidar con atención especial, ansitu" Dgs-Lar. "Ansiatu [...], apurar" A, que cita a Añ. "1.º se préoccuper; 2.º prendre soin de" Lrq. Cf. ezantsiatu. Naskiz etorriko diren gauzez ansiatzeak zer diakarkezu tristura tristuraren gainean baizen?SPImit III 30, 2.
Gu sobera gatxeste gure pasionei, eta ioaiten diren gauzez sobera ansiatzen gara. SPImit I 11, 2.
Sentenzia onen golpeaz txitez antsiatu zan. CbEg III 226.
Etzaiteztela azoratu eta ansiatu, esanaz: "zer jango degu, zer edango degu".Gco II 33.
Kristioa [...] nola eztá ansiátzen errezibitunáies lén baño lén Jesus óna?LEOng 23r.
An, án baita bizitza egiáskoa sinés naiden guziaréki, ta gaitzen perillikgábe sekula sekulorun. Arára arára beardúgu antsiátu gogotík. Ib. 80r.
Atzenean asko dira berengan ansiatzen diranak, zeren irakurtzeko ta orazio piska bat egiteko denbora egokirik ezin iritsi duen. AA III 321.
Gizon kutiziatsu abarientoaren biotza beti dabillela sosegu baga [...], estuturik, ansiaturik, larriturik. AñMisE 81.
Zeruan ta munduan dan guztia zuentzat egiña da: bada zek larritu, estutu, izutu, ansiatuten zaitue?Ib. 76.
Presta zaitez estutu edo ansiatu gabe. EchveOngiB 123.
Uste duka, derro, nauela lotsatzen / Edo batere antsiatzen / Hire errege-tituloak?Gy 299.
Sehiak goiti-beheiti, / Hara-hunat ehun aldi, / Badabilltza antsiatuak. Ib. 89.
Aita txit ansiatuak erantzun zigun: zuek dakizute, nere Rakel maiteak etzirala seme bi baizik eman. Lard 58.
Guztia zan Ama Birjiñarentzat atsekabegaia [...]. Ai Ama guztiz ansiatua!Jauregui 243.
Eriotza berealaxekoaren aztarnak agertzen ditu bere aurpegi ansiatuak. CampEE 1883b, 523.
Bestiak gogotik nahi gintikezü erraiteko gabe, eta gihaurenen bilaizteaz aldiz ezkütüzü antsiatzen. IpImit I 16, 2 (Harriet da erróneamente aintsiatzen).
Gauza horietaz batere etziren okupatzen edo antsiatzen. Ducq 53.
Nere egitekoez behar naizela antsiatu bertzerenez baino gehiago. Lander(ap. DRA).
Belarriak bere izen ori entzuten ondo antsituta baegozan be, begiak ikustera eldu biar izan eben kakanarru ori. Gerrika 123.
sense-2
2.Ansiar, anhelar. Erabageko gauzetarako ondasunak ansiatzen ditugunean. Gco II 32.
Herritarren artetik hark bakarrik ote zuen sekula antsiatu eta ikusi, itsasoaz bestaldean, heriotze gabeko Gazteen Lurra, kristalezko abardun sagar-ondoz estalia den hura?MdeHaurB 9.
azpisarrera-1
ANTSIATUXERIK(Estar, etc.) algo preocupado. "Antsiatüxerik da (S), [...] kezkatu xamar dago (AN-gip)" Gte Erd 308.