Azpisarrerak (sarrerak) (103)
anparo.
1. (G-azp ap. ZestErret ; Lar, VP 82v), anparu.
Amparo, protección, resguardo. v. babes. Tr. Exclusivamente meridional.
Igaroko dala seguru zure Ilustrisimeen anparuen bean. Cap pró. Artu dagiala borondate au bere anparuen bean. Ib. pró. Eutzi zigon Krutzeari birtute andia geure defensarako eta anparorako. Or QA 14. Artu daizula zeure anparuen azpian. Urqz 3. Zu zera pekatari tristeen anparo ta konsueloa! Cb Eg II 76. Zure mantu pera, zure anparora nator nere erremedioaren billa. Cb Eg III 294. S. Nola mantenitzendiren zenbáit emaztéki berén eskuetako lan xúrras yago anparorikgábe? LE Prog 118. Ene Jangoikoa ta ene guzía: [...] ene anpáro segúroa. LE Ong 103v. Zure anparora gatoz Jainkoaren Ama Sandue. CatAN 81. [Ama Birjiñaren] anparo andia guk iristeko. Gco I 465. Izanik zu pekatarijeen anparuba. JJMg BasEsc 241. Koplarien anparo / diran Musandreak / pozten ditu aldizka / koplak botatzeak. It Fab 192. Nai eztegula bertan il biar / anparo gabe iñundik. Xe 383. Anparorikan iñundik ez ta / estadu errukarriya. PE 23. Ni nintzan kolpetuta / neretzat kaltian, / anparua ez nuan / guztiz apartian; / jendia juntatu zan / ixtante batian. Ud 161. Añ erraz eta aisa iritxi zenzake esku eta anparo añ indartsua. Arr May 18. Ontziya ikusi eta / anparu-eskia, / denak bertan laja ta / eskapo juan dia. (1916). Auspoa 97, 102. Kanpuan egualdiya / txartzen bazaiote, / iñon anparo gabe / arriban datozte. Arrantz 99. Anparo billa / zan neregana etorriya. Tx B I 236. Onra aundiya eman diyote / partiduba irabaztiak, / oien anparo egin dutenak / ez daude gizon tristiak. Ib. 27. Anparo gabe utzi / ainbeste aur ta ama, / sinisten ere gaitz da / aurten pasa dana. Tx ( in Imaz Auspoa 24, 50 ). Anparo gabe Afrikan galdu / bere entrañako odola. Yanzi 82. Ango beorrak eta ardiak urrutira aditzen zuten arriaren otsa, ta azkar sartzen ziran arbola-azpietara, anparo-billa. BasoM 137. Onez aurrera izango dezu anaiaren anparua. Uzt Sas 17. Iñoren anparo gabe il bearra. JAzpiroz 89.
v. tbn. AB AmaE 373. Balad 220. MendaroTx 347. Anparu: Oe 21. CatLlo 95s. CatBus 57. Noe 18.
2. (Como posposición, precedido de gen.).Al amparo (de).
Bizente Elizegi pelotarekin / ez da mutil aldrebesa, / ori bigarren jarriko nuke / ni baldin banitz jueza, / kuidado gabe egin liteke / orren anparo trabesa, / oiek ez dira tontuak baño / Billabonan da cabeza . Tx B I 25. Asko aman seme brabo / Afrikâ juana badago, / galoi-dun oien anparo. Yanzi 78.
ANPAROAN.
a) (Tras gen.). Bajo el amparo, protección (de); con la ayuda (de). "Eguzkiyare haundiya ta zuhaitzan anparuan eon da pixkatian" ZestErret.
Zuk zure anparoan artzen banazu, seguru nago. Cb Eg II 98. Luis beren osabaren anparoan beste Señora askorekin santidade andian bizitza akabatu zuten. Cb Just 78. Orain bere Amaren anparoan ondo bizitzeko grazia digula. Gco I 473. Jaungoikoaren eskuan zaute eta beraren anparuan. Bv AsL 208. Farol triste batian / oliyo-argia, / alkarren anparuan / guztiyak abiya / sokorritziagatik / beren familiya. Arrantz 100. Bakarrik aurkitzen naz / neure anparuan, / neure konpesinoa / egitera noa. Balad 183. Ez gerade biziko / noski luzaroan, / egunikan onenak / gero esperoan; / ia bada izaten / diran zartzaroan, / seme bat badegu ta / aren anparoan. Uzt Sas 256. Alare zerbait egingo al det / lagun onen anparuan. Uzt LEG I 85. Egun batzutan itxiten doguz / aiek be zeure anparoan. FEtxeb 77. Gero, alaba asi zanean, biak joaten ziran, da beste animo bat alkarren anparoan. BAyerbe 20.
b) Amparando.
Gogotsu asi gera / gu mendi aldera, / promesa kunplitubaz / al zan aurrera; / anparoan genduben / Birjiña Ama bera, / izugarri ederki / allegatu gera. PE 123.
ANPARO-BEHARTU. Estar necesitado de amparo.
Andrerik ez nuen artu, / oraiñ anparo biartu, / fraile naita're ezin / niteke komentuan sartu. Xe 243. Begi biak lausotu, / belarriak gortu, / indar barik geratu / ta biotzberatu. / Baibena ezin lotuz / anparu beartu. Ayesta 101.
ANPAROPEAN (Precedido de gen.). Bajo el amparo, protección (de).
Mariak nai digu eman bere etxia eta bere anparo-pian bizi biar degu. Bv AsL 80. Denbora eta leku guzietan bere babesean edo anparopean gaude. Arr GB 13. Elorri batera zan / Nekez urreratu, / Bere anparupean / Jarrita geratu. AB AmaE 340.
Zubek jarten ziñan zeuben familija, ganadu, solo, azienda ta gusti Santu oneen anparu ta egapian legez. JJMg BasEsc 130. Txit ondo progatu zuen zenbat balio duen Ama laztan onen anparo eta mantupean egoteak. Arr May 44.
ANPARORIK EZA ( (det.)). Falta de amparo.
Gauza penosua da / anparorik eza. Arrantz 133.
ANPAROZ (Tras gen.). Al amparo de.
Euren [industrien] anparuz Bizkaian eunka / fameli maitagarriak. FEtxeb 197.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper